Эдуа?рд Манэ?
(
23 студзеня
1832
,
Парыж
?
30 красав?ка
1883
, Парыж) ? француск? мастак, адз?н з найвыб?тнейшых мастако? Х?Х стагодзьдзя.
Эдуард Манэ бы? першым сынам у багатай мяшчанскай сям’?. Яго бацька,
Агюст Манэ
, бы? юрыстам, выконва? абавязк? к?ра?н?ка дэпартамэнта ? М?н?стэрстве юстыцы? Францы?. Мац?,
Э?ген Дэс?рэ Фарн’е
, паходз?ла з арыстакратычнай сям’?, якая мела кро?ныя сувяз? са швэдзкай карале?скай сям’ёй (яе хросны бацька бы? каралём
Швэцы?
Карл Х???
). Эдуард ме? двух малодшых брато? ?
Э?гена
?
Гюстава
. У
1838
годзе Эдуард Манэ паступ?? у
Школу Пуалу
, але сх?льнасьц? да навук? ? маладога Эдуарда адсутн?чал?. Аднак бацьк? спадзявал?ся, што Эдуард зьмен?ць сваё ста?леньне да вучобы ? аддал? яго, у
1842
годзе ?
Каледж Рал?н
(адну з самых вядомых навучальных установа? у Парыжы). Там Эдуард пазнаём??ся з
Атан?нам Прустам
, сва?м будучым б?ёграфам. Аднак зьмена школы не зьмян?ла ста?леньне Манэ да навук?, але у гэты час, дзядзька Манэ,
Эдмон Эдуард Фарн’е
, выкры? у Эдуарда мастацк? талент. Дзядзька да? Эдуарду першыя ?рок? малюнка ? пазнаём?? яго з
Лю?рам
.
Праз тое, што вын?к? вучобы ? каледжы был? вельм? слабыя, бацька Эдуарда, зразуме?, што пав?нен к?нуць мары пра юрыдычную кар’еру сына, аднак бы? катэгарычна супраць пляна? сына стаць мастаком, тым ня менш, ён дазвол?? Эдуарду самаму абраць наступную навучальную ?станову. У
1847
годзе Манэ спрабава? паступ?ць у
Вышэйшую Марскую Школу
, аднак ня?дала. Для таго, каб павял?чыць свае шансы наступны раз, Манэ зап?са?ся ? па?гадавы рэйс на карабл? для кандыдата? ? Марскую Школу. Аднак гэты рэйс расчарава? Манэ ? кар’еры марака, ? пасьля другога ня?далага экзамэна ? Марскую Школу ?
1849
годзе, ён перакана? бацьку дазвол?ць яму займацца мастацтвам. У
студзен?
1850
года Манэ пача? працаваць у майстэрн?
Томаса Куцюра
.
≪
Партрэт бацько?
≫
Захапленьне старажытным мастацтвам прывяло да шматл?к?х падарожжа? Манэ. Ён некальк? разо? наведва? галяндзк?я мастацк?я музэ? дзе захап??ся мастацтвам
Франса Халса
. У
1853
годзе ён зьдзейсьн?? падарожжа ?
?тал?ю
, дзе наведа?
Вэнэцыю
?
Флярэнцыю
. Менав?та ? гэты час, на маладога мастака па?плывала творчасьць мастако? раньняга
Рэнэсансу
. Назад у Францыю Манэ не сьпяша?ся, па дарозе ён наведа? музэ?
Дрэздэна
,
Праг?
,
Вены
?
Мюнхэну
.
У
1856
?
1858
гг., Манэ атрыма? вядомасьць як выб?тны мастак. Яго запрашал? ? розныя салёны, дзе ён пазнаём??ся з мастацк?м? колам? Парыжу. Асабл?ва бл?зк?я аднос?ны Манэ зьвязвал? са скандальным паэтам
Шарлем Бадлерам
. Разам з графам
Альберам дэ Валеруе
мастак здымае майстэрню. Штодзённа малады мастак наведвае
Лю?р
, дзе роб?ць коп?? зь вядомых карц?на?.
У
1859
годзе, Манэ к?ну? вучобу ? майстэрн? ? вырашы? выстав?цца ?
Парыск?м салёне
, штогадовай прэстыжнай выставе, аднак журы адх?л?ла ?се карц?ны мастака. Але Манэ вырашы? выста?ляцца ?
1861
годзе, для чаго прадстав?? дзьве новыя карц?ны ≪
Партрэт бацько?
≫ ? ≪
Г?тарэра
≫, як?я был? прынятыя журы салёна, а ≪Г?тарэра≫ нават атрымала ?знагароду.
Прызнаньне салёна, прынесла мастаку вядомасьць ? грошы, а таксама прызнаньне бацьк?.
У гэты час адз?н з арган?затара? салёна
Лю? Марц?нэ
заснава? альтэрнаты?ную выставу, у якой был? ? карц?ны Манэ ≪
Хлопчык зь в?шням?
≫, ≪
Чытач
≫, а так сама атрыма?шая прызнаньне карц?на ≪
Г?тарэра
≫.
Журы салёна
1863
года адвергла ?се карц?ны, прадста?леныя Манэ, пра?да адначасова был? ах?лены ? яшчэ 2800 карц?на?. Абражаныя мастак? зьвярнул?ся да Марц?нэ з просьбай правесьц? выставу без ухвалы журы. Выстава была праведзена. Атрыма?шы назву ≪
Салён адвергнутых≫
, на якой карц?на Манэ ≪
Сьнеданьне на траве
≫ атрымала скандальную славу, ста?шы сымбалем ?сёй выставы.
У
1865
годзе Манэ выста?ляе ? салёне сваю (цяпер сусьветна вядомую) ≪
Ал?мп?ю
≫ ? карц?ну, якую пал?чыл? вельм? вульгарнай ? непрыстойнай. Яна справакавала грандыёзны
скандал
, пасьля якога Манэ вымушаны бы? пераехаць у
Г?шпан?ю
. У
1867
годзе мастак вяртаецца ? Парыж, дзе напружана працуе ствараючы свае лепшыя карц?ны.
≪
Ал?мп?я
≫ (1863)
≪У цяпл?цы≫ (1879).
Пасьля Франка-Прускай вайны ? Парыскай камуны, Манэ збл?жаецца з ?мпрэс?ян?стам?. Але ён не пажада? удзельн?чаць у ?х выставах, спрабуючы атрымаць прызнаньне аф?цыйных салёна?. Чарговы скандал вакол яго карц?на? узьн?к у
1874
годзе. ≪
Чыгунка
≫ зно? была адх?лена журы. ? тольк? ?
1879
годзе Парыск? Салён прыня? карц?ны Манэ ≪
У цяпл?цы
≫ ? ≪
У лодцы
≫.
Некальк? апошн?х гадо? жыцьця Эдуард Манэ пакутава? ад
сыф?л?су
, як?м зараз??ся ? саракагадовым узросьце, ?
рэ?матызму
. У канцы жыцьця, у мастака здарылася
гангрэна
левай стапы. Апэрацыя не прынесла выздара?леньня ? ён памёр праз 11 дзён
30 красав?ка
1883
года. Пахаваньне адбылася
3 тра?ня
1883
года ? прысутнасьц? так?х вядомы асоба? як:
Эм?ль Заля
, Альфрэд Стывэнс,
Клёд Манэ
,
Эдгар Дэга
.
У сваёй творчасьц? Эдуард Манэ л?чы? стандартам працы
Дыега Вэляскеса
. Таксама ? Лю?ры кап?ява? працы
Тыцыяна
.
Б?яграф?ю Манэ нап?са? француск? п?сьменьн?к
Анры Пэрушо
.