Узьдзенск? раён
(Уздзенск? раён)
Герб
Агульныя зьвестк?
Кра?на	Беларусь
Статус	раён Беларус?
Уваходз?ць у	Менская вобласьць
Адм?н?страцыйны цэнтар	Узда
Дата ?тварэньня	17 л?пеня 1924
К?ра?н?к	Дзм?трый Анатолев?ч Колас [d]
Насельн?цтва  (2018)	23 481 [1]
Шчыльнасьць	19,9 чал./ км²
Плошча	1181,16 [2] км²
Вышыня па-над узр. м.   · сярэдняя вышыня	197 м [3]
Месцазнаходжаньне Узьдзенскага раёну
Мэдыя-зьвестк?
Часавы пас	UTC +3
Тэлефонны код	+375-17-18
Паштовыя ?ндэксы	223 4хх
Аф?цыйны сайт
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

У?зьдзенск? раён  ? адм?н?страцыйна-тэрытарыяльная адз?нка ? цэнтры Менскай вобласьц? Беларус? . Плошча раёну складае 1,2 тыс. км². Насельн?цтва на 2018 год ? 23 481 чалавек ^[1] . Адм?н?страцыйны цэнтар ? места ?зда .

Геаграф?чнае станов?шча [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Мяжуе з Капыльск?м , Койдана?ск?м , Ста?пецк?м , Слуцк?м , Пухав?цк?м ? Менск?м раёнам? Менскай вобласьц?.

Рэльеф ? карысныя выкапн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Тэрыторыя раёну разьмешчаная ? межах Ста?пецкай ра?н?ны ? адгор’я? Менскага ?звышша . Рэльеф узгорыста-ра?н?нны. Пераважаюць вышын? 160?180 м над узро?нем мора, максымальная 219 м (каля аграгарадка Возера ).

Кл?мат ? расьл?ннасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Кл?мат умерана кантынэнтальны . Сярэдняя тэмпэратура студзеня ?6,5 °C, л?пеня 17,8 °C. Ападка? 632 мм. Вэгетацыйны пэрыяд  ? 190 дзён.

Пад лясам? 39% тэрыторы? раёну, найвял?кшы мас?? Лашанскае лец?шча . Пад балотам? 1,6% плошчы.

Г?драграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Гало?ныя рэк? ? Нёман з прытокам? Вусай ? Лошай , на ?сходзе ? Шаць (прыток Пц?чы ).

Гаспадарчая дзейнасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Малочна-мясная жывёлагадо?ля . Вырошчваюць зерневыя ? кармавыя культуры, бульбу. Прадпрыемствы харчовай, лёгкай, лясной прамысловасьц? .

Па тэрыторы? раёну праходзяць а?тамаб?льныя дарог? Менск  ? Слуцак  ? М?кашэв?чы , Менск  ? Узда  ? Капыль , Мар’?на Горка  ? Узда  ? Сто?пцы .

Насельн?цтва [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• XXI стагодзьдзе: 2009 год ? 23 657 чалавек ^[4] (перап?с); 2016 год ? 23 215 чалавек ^[5] ; 2017 год ? 23 287 чалавек ^[6] ; 2018 год ? 23 481 чалавек ^[1]

?нфармацыя для турыста? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Захавал?ся помн?к? арх?тэктуры: Сьвята-Петра-Па?ла?ская царква (1838?40) у аг. Возера , Сьвята-Пакро?ская царква (Х?Х ст.) у в. Забалацьце , Сьвята-Пакро?ская царква (1897) у аг. Хатляны , сядз?ба ? в. Наднёман (Х?Х ст.), касьцёл (XVI ст.) ? сядз?ба ? в. Кухц?чы (Першамайск) (1-я палова Х?Х ст.), сядз?ба (1-я палова Х?Х ст.) у в. Та?качэв?чы , касьцёл (Х?Х ст.) ? царква ? месьце ?зда .

• 
  Сядз?ба Зав?ша? ≪Кухц?чы≫. Правы фл?гель
• 
  Рэштк? былой сядз?бы Наркев?ча?-Ёдка?. в. Наднёман
• 
  Ру?ны кальв?нскага збору, в. Кухц?чы (Першамайск)
• 
  в. Та?качэв?чы
• 
  Касьцёл Узвышэньня Сьвятога Крыжа, Узда

Асобы, зьвязаныя з Узьдзенск?м раёнам [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Л?дз?я Арабей ( 1925 , в. Н?зок ? 2015 ) ? беларуская п?сьменьн?ца, крытык, л?таратуразна?ца
• Якуб Наркев?ч-Ёдка (1848?1905) ? беларуск? прыродазна?ца, мэдык, пахаваны ? в. Наднёман
• Уладз?мер Зав?тнев?ч (1853?1927) ? беларуск? археоляг ? г?сторык, нарадз??ся ? в. Л?цьвяны
• Я?ген Зак (1884?1926) ? беларуск?, француск? ? польск? мастак.
• ?льля Гурск? (1899?1972) ? беларуск? п?сьменьн?к, нарадз??ся ? в. Замосьце
• Кандрат Крап?ва (1896?1991) ? народны п?сьменьн?к Беларус?, нарадз??ся ? в. Н?зок
• Сымон Баранавых (1900?1942) ? беларуск? п?сьменьн?к, нарадз??ся ? в. Рудакова
• Па?люк Трус (1904?1929) ? беларуск? паэт, нарадз??ся ? в. Н?зок
• Алесь Як?мов?ч (1904?1979) ? беларуск? п?сьменьн?к, нарадз??ся ? в. Чурылава
• Пятро Глебка (1905?1969) ? беларуск? паэт, нарадз??ся ? в. Вял?кая ?са
• Сьцяпан Андрухов?ч (1909?1989) ? беларуск? жывап?сец, нарадз??ся ? в. Губ?на
• М?калай Казак (нар. 1945) ? беларуск? ф?зык, акадэм?к НАН Беларус? , нарадз??ся ? аг. Дзешчанка

Адм?н?страцыйна-тэрытарыяльны падзел [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Адм?н?страцыйна раён падзяляецца на 6 сельсавета?: Азерск? , Дзешчанск? , Нёманск? , Слабадзк? , Узьдзенск? , Хатлянск? .

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Узденский район // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. ? Мн., 2007. ? 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9 .

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Узьдзенск? раён ? схов?шча мультымэдыйных матэрыяла?

• Узьдзенск? раён , Radzima.org
• Узьдзенск? раён   (рас.) , Глёбус Беларус?