Сыкты?кар
лац.
Sykty?kar
|
| рас
.
Сыктывкар
|
|
|
|
| Першыя згадк?:
|
1586
|
| Былая назва:
|
Вусьць-Сысольск (да 1930)
|
| Кра?на:
|
Расея
|
| Суб’ект фэдэрацы?
:
|
Рэспубл?ка Ком?
|
| К?ра?н?к:
|
?ван Паздзее?
[d]
|
| Плошча
:
|
152
км²
|
| Вышыня
:
|
172
м
н. у. м.
|
| Насельн?цтва
|
|
| колькасьць:
|
235 006 чал.
(
2010
)
[1]
|
| шчыльнасьць
:
|
1546,09 чал./км²
(
2010
)
|
| этн?чны склад:
|
расейцы
? 58,4%,
ком?-зыране
? 30,6%, ?ншыя ? 5,3%
|
| Часавы пас
:
|
UTC+3
|
| Тэлефонны код
:
|
+7 8212
|
| Паштовыя ?ндэксы
:
|
167000, 167002, 167004, 167005, 167009, 167011, 167014, 167018, 167023, 167026, 167031
|
| Нумарны знак
:
|
11, 111
|
| Геаграф?чныя каардынаты
:
|
61°40′0″ пн. ш.
50°49′0″ у. д.
? / ?
61.66667° пн. ш. 50.81667° у. д.
? /
61.66667; 50.81667
Каардынаты
:
61°40′0″ пн. ш.
50°49′0″ у. д.
? / ?
61.66667° пн. ш. 50.81667° у. д.
? /
61.66667; 50.81667
|
|
|
 Галерэя здымка? у
В?к?схов?шчы
|
| http://Сыктывкар.рф/
|
Сыкты?ка?р
(
ком?-зыр.
Сыктывкар, Сыктывд?н
;
па-расейску
:
Сыктывкар
), да 1930 году ?
Вусьць-Сысольск
(
па-расейску
:
Усть-Сысольск
) ? горад у
Расейскай Фэдэрацы?
, стал?ца
рэспубл?к? Ком?
? найбуйнейшы горад рэспубл?к?. Уваходз?ць у склад мескае акруг? Сыкты?кар. Разьмешчаны на абодвух берагох рак?
Сыкты?
. З ком? мовы назва
Сыктывкар
л?таральна перакладаецца як
Сысольск
або
горад на рацэ Сысала
. Паводле перап?су насельн?цтва 2010 году нал?чва? 235 006 жыхаро?, меская акруга ? 251 599 жыхаро?.
Г?сторыя гораду пачынаецца з 1586 году, кал? на гэтую дату прыпадаюць першыя зьвестк? аб ?снаваньн? пагосту Вусьць-Сысала, як? атрыма? сваю назву дзякуючы месцу ?падзеньня
Сыкты?
?
Эжву
(для расейск?х гарадо? увогуле характэрнае даданьне лексэмы
Усть
да назвы пасел?шча?, як?я знаходзяцца ? вусьц? якой-небудзь рак?).
У 1780 годзе расейская ?мпэратрыца
Кацярына II
сва?м указам надала пасел?шчу меск? статус ? перайменавала мястэчка ? Вусьць-Сысольск. На гэты час прыпадае ?зьн?кненьне сучаснае назвы места: навакольнае
ком?мо?нае насельн?цтва
? сва?м бытавым ужытку перакладала назву места л?таральна па каранёх. Назва рак? Сыкты? на ком?-зыранскай ?
Сыктыв
, расейская лексэма
Усть
?
д?н
(напрыклад, Вусьць-Цыльма = Чилимд?н, Вусьць-Кулом = Кулoмд?н). Так?м чынам узьн?кла ком?-зыранская назва Сыкты?дз?н. У 1930 годзе ? гонар 150-годзьдзя гораду горад атрыма? назву Сыкты?кар, што з ком?-зыранскай перакладаецца як ≪горад Сыкты?≫, ≪горад на рацэ Сыкты?≫ (
Сыктыв
? Сыкты?,
кар
? горад
[2]
).
З 1780 году тагачаснае сяло Вусьць-Сысольск ?ваходз?ла ? Вусьць-Сысольск? павет Валагодзкага намесьн?цтва, у сувяз? з гэтым сяло было пера?творана ? паветавы цэнтар ? стала горадам. 13 кастрычн?ка (паводле
Грыгарыянскага календару
) гэтага ж году бы? зацьверджаны герб мястэчка, 27 студзеня (паводле Грыгарыянскага календару) ? плян гораду. Згодна зь ?м, мястэчка пашырылася за кошт навакольных пасел?шча?.
З 1921 году Вусьць-Сысольск ? стал?ца А?таномнае вобласьц? Ком? (Зырана?), з 1936 (ужо пад назвай Сыкты?кар) ? Ком? АССР. З 1992 году ? стал?ца
рэспубл?к? Ком?
.
Сыкты?кар зья?ляецца культурным ? адм?н?страцыйным цэнтрам рэспубл?к? Ком?. У горадзе знаходзяцца ?се ?становы, што адказваюць за мун?цыпальнае к?раваньне ? пал?тычна-грамадзкае жыцьцё гораду ? рэспубл?к?. У горадзе знаходзяцца Сыкты?карск? дзяржа?ны ?н?вэрсытэт, Ком? дзяржа?ны пэда?а??чны ?н?вэрсытэт, ф?л?? некаторых ?н?вэрсытэта?
Санкт-Пецярбур?у
.
Горад зья?ляецца эканам?чным ? прамысловым цэнтрам рэспубл?к?. У прыватнасьц?, у ?м знаходз?цца 40 буйных прамысловых прадпрыемства?. Сыкты?карская прамысловасьць прадста?леная 10 сфэрам? вытворчасьц?.
Гарадзк? транспарт гораду прадста?лены
а?тобусам?
? прыватным? перавозчыкам?. Паводле ?енэральнага пляну разьв?цьця гораду, у будучын? плянуецца адкрыцьцё тралейбусных л?н?я?, сыстэмы рэйкавых а?тобуса?, у мястэчку Сакало?ка будуецца новы аэрапорт.
Сыкты?кар ? туп?ковы пункт на чыгуначнай л?н??
М?кунь
? Сыкты?кар. Па?ночней за М?кунь чыгуначныя л?н?? цягнуцца да мяжы Ком? з
Архангельскай вобласьцю
. Паводле праекту ≪Белкомур≫ плянуецца
[3]
буда?н?цтва чыгуначнае л?н??
Архангельск
?
К?ра?
: канчатак л?н?? М?кунь ? пасёлак Благоева (як? зья?ляецца працягам л?н?? Сыкты?кар ? М?кунь) плянуецца злучыць чыгуначным трактам з Архангельскам, у сваю чаргу ад Сыкты?кару плянуецца працяг чыгуначных шляхо? да К?раву праз
Ком?-Пярмяцкую акругу
? яе стал?цу
Кудымкар
. Так?м чынам, чыгуначная л?н?я будзе працягнутая з абодвух бако?.
Зараз чыгуначная сыстэма Сыкты?кару прадста?ляе зь сябе чыгуначны вакзал ≪Сыкты?кар≫, чыгуначную станцыю ≪Кайты≫, прамысловы чыгуначны вузел ≪Чо?ю≫ ? пасажырскую плятформу ≪Эжва≫.
Сыкты?кар зья?ляецца канцом фэдэральнае а?тама??страл? Р-176 ≪Вятка≫. Маецца а?тавакзал, рэйсы зь якога ажыцьця?ляюцца ?ва ?се навакольныя населеныя пункты, а таксама ? К?ра?, Марый-Эл, Татарстан ? г. д.
Сыкты?кар у сваёй структуры мае тольк? адз?н раён ? Эжв?нск? (знаходз?цца за 14 к?лямэтра? ад асно?нае частк? гораду). Таксама горад мае 6 раёна?, як?я ня маюць якога-небудзь аф?цыйнага статусу: Цэнтральны, Кастрычн?цк?, Арб?та, Па?днёва-Заходн?, Да?пон, Лесазавод. У межы мескае акруг? ?ваходзяць пасёлк? Верхн? ? Н?жн? Чо?, Чо?ю, Ценцюкова, Буда?н?к, Парыж, Чырвоная Гара, Зарэчча, Чыт, Качпон, К?руль, Дырнос, Кайты.
У горадзе можна скарыстацца паслугам? расейск?х апэратара? маб?льнае сувяз? МТС, Tele2, МегаФон ? БиЛайн. Паслуг? ф?ксаванае тэлефоннае сувяз? прадаста?ляе ААТ ≪Ростелеком≫.
Жыхары Сыкты?кару маюць доступ да наступных тэлев?з?йных канала?: Першы канал, НТВ, ≪Россия-1≫, Euronews, Пяты канал, ТНТ, СТС, ≪Рен ТВ≫, Disney, ≪Россия-2≫