Параф?я (прыход ^[1] ; грэц . παροικ?α ад грэц . παρ? + ο?κο? ? каля + дом; лац . paroecia ) ? базавая арган?зацыйная адз?нка ? хрысьц?янск?х Цэрквах. Згодна з тэаляг?чнай канцэпцыяй, параф?я ? гэта акрэсьленая супольнасьць верн?ка?, утвораная ? сталы спосаб у япарх?? (дыяцэз??), пастырская апека над якой даручана прасьв?тару. Цэнтрам жыцьця параф?? зья?ляецца параф?яльны храм .

За параф?ю адказвае адз?н сьвятар-прасьв?тар, як? выступае ад яе ?мя перад царко?ным? ?ладам?. У беларуск?х рыма-катол?ка? яго традыцыйна называюць пробашчам , у грэка-катол?ка? з часо? Ун?? прынята называць парахам , а ? правасла?ных найчасьцей ? "настаяцель". У параф?? могуць быць ?ншыя параф?яльныя супрацо?н?к?, як?я яму дапамагаюць ? в?кары? , капэляны , рэзыдэнты . У дапамогу прасьв?тару ? параф?? ствараюцца параф?яльныя рады зь сьвецк?х верн?ка?, як?я дапамагаюць у вырашэньн? пастырск?х ? эканам?чных справа?.

?нстытут параф?? ?снуе ? Царкве з IV стагодзьдзя. Яго ?тварэньне зьвязанае з распа?сюджаньнем хрысьц?янства ? сельскай мясцовасьц?. Значэньне ? роля параф?? был? вызначаны ? 1215 г. на Чацьвёртым Латэранск?м Саборы . Як прав?ла, параф?я мае тэрытарыяльны характар ? ахопл?вае верн?ка? пэ?най тэрыторы?. У Катал?цкай Царкве, аднак, кал? ?снуе патрэба, епарх?яльны б?скуп можа ?твараць асабовыя параф??: паводле нацыянальнасьц?, мовы або нейкага ?ншага крытэра.

У правасла?най Царкве ? Беларус? панятак "параф?я" найчасьцей перадаецца словам прыход .

Па?намоцтвы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Паводле 73-га артыкула Статуту Беларускай а?такефальнай правасла?най царквы , прыход:

• ≪будуе ц? купляе храм, будуе або купляе будынк? ? зямлю для царко?на-рэл?г?йных мэта?;
• даглядае царко?ную маёмасьць , утрымо?вае сьвятарства Прыходу ? царко?ны хор ;
• арган?зуе брацтва , сястрынства , гуртк? моладз? ц? ?ншыя зьяданьн? дзеля навучаньня Закону Божага ≫;
• ≪дбае пра матэрыяльныя сродк? Прыходу праз ладжаньне канцэрта?, даклада?, зьб?раньне ахвяра?≫;
• ≪арган?зуе ? даглядае прыхадзкую школу ? ? патрэбе, па магчымасьц?, дапамагае бедным ? нядужым прыхаджанам≫ ^[2] .

К?ра?н?цтва [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Сход . Скл?каецца штогод (у лютым) паводле сьп?су па?напра?ных прыхаджана?, ≪як?я аплац?л? прыхадзк?я складк? ? ня маюць запазычанасьц?≫. Па?намоцны пры ная?насьц? паловы па?напра?ных прыхаджана?. Ухваляе пастановы простай большасьцю галасо?. ≪На жаданьне 2-х або больш па?напра?ных прыхаджана?≫ галасаваньне мае быць тайным. Выб?рае Раду ≪на 2 гады ? складзе: старшыня, заступн?к старшын?, сакратар, скарбн?к, стараста ? заступн?к старасты, але ня меней, як 3 асобы≫. Таксама выб?рае на 2 гады Рэв?з?йную кам?с?ю ≪? складзе старшын?, сакратара ? сябры (? 2 заступн?к?)≫. Зацьвярджае буда?н?цтва ? перабудову. Вызначае прыхадзк?я складк? для выплаты прыхаджанам?. Таксама можа скл?кацца ≪на заяву, падп?саную ня менш як 6 па?напра?ным? прыхаджанам?≫, на жаданьне к?ра?н?ка (ярэя) Прыходу ? Рэв?з?йнай кам?с??. Пастановы л?чацца абавязковым? пасьля зацьвярджэньня яп?скапам .
• Рада . Акрамя выбраных Сходам, улучае ≪сьвятарства Прыходу з правам голасу≫. Старшыня Рады скл?кае пасяджэньне ≪не радзей як раз на 2 месяцы≫. Правамоцная, кал? прысутн?чае прынамс? палова сябра?, у тым л?ку к?ра?н?к (ярэй) Прыходу ? старшыня. Пастановы ?хваляе простай большасьцю галасо?. У выпадку ро?насьц? галасо? ≪голас к?ра?н?ка Прыходу вырашае≫. Вядзе гаспадарчыя справы ? выконвае пастановы Сходу. Прымае новых прыхаджана?.
• Рэв?з?йная кам?с?я . Прынамс? штогод правярае гаспадараньне царко?най маёмасьцю, грашовы разьл?к ? кн?гаводзтва Рады. Таксама ладз?ць праверку ≪на п?сьмовае жаданьне 3-х ц? больш па?напра?ных сябро? Прыходу або к?ра?н?ка (ярэя) Прыходу≫. Вын?к? праверк? падп?сваюцца ≪ня менш як 2-ма≫ сябрам? кам?с??, перадаюць к?ра?н?ку Прыходу ? Радзе ды зачытваюць на Сходзе.
• К?ра?н?к (ярэй). Як сьвятар, прызначаецца яп?скапам . Выконвае набажэнствы ? выкладае Закон Божы . Вядзе мэтрычныя зап?сы хросту , шлюбу ? сьмерц? прыхаджана?. Зачытвае прыхаджанам пры канцы набажэнства паведамленьне пра час, дзень, месца ? парадак Сходу за 2 тыдн? да яго правядзеньня ^[2] .

Прыхаджане [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Па?напра?ным прыхаджан?нам можа быць па?налетняя асоба хрысьц?янскага веравызнаньня, якая падпарадко?ваецца духо?ным уладам царквы ? выконвае накладзеныя прыходам абавязк?. Па?напра?ны прыхаджан?н мае права:

• галасаваць на прыхадзк?м Сходзе;
• атрымаць упа?наважаньне галасаваць ад ?мя ня больш як 2-х ?ншых па?напра?ных, але адсутных прыхаджана?;
• атрымаць зьвестк? пра ф?нансавы стан Прыходу ад Рэв?з?йнай кам?с?? цягам месяца;
• атрымаць належную духо?ную апеку царквы;
• быць выбраным сябрам Рады ? Рэв?з?йнай кам?с??, на епарх?яльны ? царко?ны Сабор ^[2] .

?ншыя значэньн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Параф?я ? адз?нка царко?нага тэрытарыяльнага падзелу, адсюль потым у некаторых дзяржавах сьвету (напрыклад, Андора , Антыгуа ? Барбуда , Нямеччына , Дам?н?ка ) параф?ям? пачал? называць базавыя адз?нк? адм?н?страцыйна-тэрытарыяльнага падзелу кра?ны.
• Параф?я ( ангельск. parish ) ? у штаце Лу?з?яна ? ЗША  ? адпаведн?к графства .

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Codex Iuris canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus, Kodeks prawa kanonicznego.Przekład polski zatwierdzony przez Konferencj? Episkopatu. tekst dwuj?zyczny, Edward Sztafrowski (tłumaczenie) i komisja naukowa pod redakcj? Kazimierza Dynarskiego. Pozna?: Pallottinum, 1984.
• Кодекс Канон?в Сх?дних Церков. Видавництво ОО. Васил?ян. ? Рим, 1993, с. 181.