М?калай Фа?стын Радз?в?л
(
21 тра?ня
1688
,
мястэчка
Зьдзецел
Слон?мскага павету
?
2 лютага
1746
) ? дзяржа?ны ? вайсковы дзяяч
Вял?кага Княства Л?то?скага
.
Чашн?к
(1706?1709) ?
мечн?к вял?к? л?то?ск?
(1710?1729),
ваявода наваградзк?
(1729?1740). Генэрал-лейтэнант (1725).
Валода?
Зьдзецелам
у
Слон?мск?м павеце
,
Глускам
,
Парэччам
?
Уселюбам
у
Наваградзк?м павеце
,
Крожам?
?
Жамойц?
, набы? места
Бярдыча?
у
Брацла?ск?м ваяводзтве
. Бы?
старостам
бабруйск?м
[1]
. Кавалер ордэна?
Белага Арла
? расейскага
Аляксандра Не?скага
(1742)
[2]
.
Зь нясьв?скай л?н?? роду
Радз?в?ла?
гербу ≪
Трубы
≫, сын
Дам?н?ка М?калая
,
канцлера вял?кага л?то?скага
, ? Ганны Мар’яны з
Палуб?нск?х
. Ме? старэйшага брата
Яна М?калая
,
ваяводу наваградзкага
, як? апеква?ся ?м па сьмерц? бацьк?.
Атрыма? адукацыю ? Нясьв?ск?м калег?юме езу?та?. У 1699 годзе зьеха? на пяць гадо? за мяжу, каб працягваць навучаньне.
Па вяртаньн? ?
Вял?кае Княства Л?то?скае
, акты?на ?дзельн?ча? у пал?тычным жыцьц? дзяржавы. У 1706 годзе атрыма?
урад
чашн?ка вял?кага л?то?скага, у 1710 годзе ? мечн?ка вял?кага л?то?скага. Аб?ра?ся
паслом
на соймы 1718 (ад Слон?мскага павету
[3]
), 1720, 1722 ? 1726 гадо?. У 1725 годзе атрыма? чын генэрал-лейтэнанта пяхоты. Камандава? войскам
Вял?кага Княства Л?то?скага
. У 1729 годзе ста? ваяводам наваградзк?м.
Барбара з Зав?ша?
У 1733 годзе як ха?русьн?к
Расе?
спрыя? абраньню каралём ? вял?к?м князем
А?густа Саса
, далей застава?ся агентам Пецярбургу (атрымл?ва? штогод 5 тыс. руб.)
[4]
.
У
Зьдзецеле
на ?ласныя сродк? распача? будаваньне
палаца
, скончанага ? 1751 годзе. У Глуску на бэрнардынск?м касьцёле бы? вял?к? звон, на баку якога знаходз??ся герб з выявай арла ? лебедзя ? надп?с: ≪
Nicolai Faustin Xsonze Radzivill Woievoda Novogrodzki-Barbara z Zaviszow Xienzna Radzivillowa … 1743
≫.
Ажан??ся 4 сьнежня 1710 году ?
Раготне
з
Барбарай
, дачкой кашталяна менскага
Крыштапа Стан?слава Зав?шы
(1660?1721) ? Тэрэзы з Тышкев?ча?. У шлюбе нарадз?л?ся дзец?:
- Удальрык Крыштап
(1712?1770), п?сар вял?к? л?то?ск?, паэт ? г?сторык
- Тэрэза Барбара
- Альбрэхт
(1717?1790), староста рэчыцк?, генэрал-маёр
- Марыя Гертруда
- Юры
(1721?1754), ваявода наваградзк?
- Стан?сла?
(1722?1787), генэрал-лейтэнант
- Ганна А?густына
- Брыг?та Пэтранэля
- Франц?шка
- Удальрыка
- Крыштап
- Фэл?кс
- Караль
- Дам?н?к
- ?канаграф?я М?калая Фа?стына Радз?в?ла
-
-
-
Невядомы мастак, 1746
-
М. Старкман, 1857
У картцы да артыкула прыводз?цца партрэт, нап?саны ? 1720?1730 гадох невядомым мастаком, зь Нясьв?скай партрэтнай галерэ?, як? цяпер захо?ваецца ?
Нацыянальным мастацк?м музэ? Беларус?
.
- Цела М. Ф. Радз?в?ла пахавал? ?
Нясьв?жы
, а сэрца ? у Зьдзецельск?м касьцёле.
- У
Нацыянальным мастацк?м музэй Беларус?
? 2007 годзе ?першыню выстав?л? ?н?кальны надмаг?льны партрэт, створаны ? 1746 годзе, як? до?г? час л?чы?ся выявай невядомага магната. У 2006 годзе яго атрыбутавал? ? гэта М?калай Фа?стын Радз?в?л
[5]
.
- ^
ВКЛ. Энцыкл
. ?
Мн.
: 2005 Т. 2.
С. 496.
- ^
Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула. Москва, 2005. С. 130.
- ^
Pami?tniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mi?skiego, (1666-1721). Warszawa, 1862. S. 350.
- ^
ВКЛ. Энцыкл
. ?
Мн.
: 2005 Т. 2.
С. 495?496.
- ^
К?рп?чэнкава Н.
Востра? скарба? у цэнтры мегапол?са
// ≪Культура≫ № 10 (776), 2007 г.