Каардынаты : 53°55′55″ пн. ш. 27°41′29″ у. д. ? / ? 53.93194° пн. ш. 27.69139° у. д. ? / 53.93194; 27.69139

Музэ?й валуно??  ? парк-музэй камянё? ва ?руччы . Створаны ? 1985 годзе. Падобны музэй меншых памера? ёсьць тольк? на тэрыторы? Летувы .

Валунам? выкладзена мапа Беларус? . На ёй навалам? камянё? паказаныя населеныя пункты, а таксама рэчк?, азёры, узгор’?. У музэ? сабраны камян? з усёй кра?ны (болей за 2134).

Тут знаходзяцца знакам?тыя ≪ Барысавы камян? ≫, на як?х высечаныя шасьц?канцовыя крыжы ? надп?сы. ≪Крыж Стэфана Баторыя ≫, ля якога, па паданьн?, абеда? кароль Вял?кага Княства Л?то?скага ? час паходу на ?сход. Сюды таксама бы? прывезены валун з назвай ≪Дзед≫, як? да канца XIX стагодзьдзя знаходз??ся ? цэнтры Менску на старажытным кап?шчы .

Перадумовы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Пагроза зьн?кненьня вял?кай колькасьц? валуно? ? ледав?ковага каменьня й акты?нае выкарыстаньне ? будо?л? дарог ? ? ?ншых мэтах па?стал? перадумовам? для пошуку выйсьця з гэнага станов?шча. Да таго ж ва ? шматл?к?х кра?нах адметныя з пункту гледжаньня культуры, традыцы? й навук? валуны ?зяты пад ахову дзяржавы. У 60-х гадах 20 стагодзьдзя на Беларус? ? пара?наньн? зь ?ншым? кра?нам? дасягненьн? ? ахове был? болей чым сьц?плыя (у сьп?с помн?ка? прыроды было ?лучана тольк? 52 валуны ? ?х нагрушчваньня? ).

З гэнай нагоды акадэм?к АН Беларус? Га?рыла Гарэцк? ? 1974 годзе закл?ка? паскорыць вывучэньне ледав?ковых валуно?, найбольш значныя зь ?х аб’яв?ць помн?кам? прыроды , а ? межах Акадэмгарадку стварыць музэй валуно? пад адкрытым небам. ^[1]

Г?сторыя зья?леньня [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• 1974 год ? пад к?ра?н?цтвам Г. ?. Гарэцкага бы? скл?каны навуковы савет, як? зацьвердз?? праграму мерапрыемства? па дасьледаваньн? й вывучэньн? ледав?ковых валуно? на Беларус? й распрацава? плян буда?н?цтва музэйнага комплексу.
• 1975 год ? Прэзыдыюм АН Беларус? прыня? пастанову аб буда?н?цтве каля корпусу ?нстытуту будынка Геаляг?чнага музэю  ? за ?м на плошчы 6 га стварыць Экспэрымэнтальную базу ледав?ковых валуно?.
• 1976?1982 гады ? было прывезена больш за 2000 валуно?, пры гэтым некаторыя важыл? па 15?16 т.
• 1985 год ? праект Экспэрымэнтальнай базы бы? спра?джаны.
• 1989 год ? Экспэрымэнтальная база па вывучэньн? ледав?ковых валуно? была абвешчана дзяржа?ным геаляг?чным помн?кам прыроды ^[1] .

Стваральн?к? музэю [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

?н?цыяты?ная група (першыя энтуз?ясты) па выкананьн? дасьледаваньня? валуннага матэрыялу на Беларус?: ^[1]

• С. Астапава
• Р. Шэмпель
• К. Мандэр
• Э. Ля?ко?
• Б. Гурск?
• М. Зусь
• ?. Л. Гум?нск?
• ?ншыя

Група пошуку, абсьледваньне й даста?ку валуно? з найбольш характэрных раёна? ?х распа?сюджваньня на пляцо?ку музэю праводз?л?: ^[1]

• В. В?накура?
• Я. П. Рунец
• А. ?. З?мянко?
• ?ншыя

Распрацо?шчык Экспэрымэнтальнай базы ? ?нстытут Белдзяржпраект ^[1]

• Арх?тэктар  ? Р. Кра?эр
• А?тар генпляна ? Р. Барано?ск?
• А?тар кампазыцыя? з валуно? ? Л. Са?рава
• Гало?ны ?нжынэр праекту ? Т. Уласава

Склад музэю [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Сабраныя з усёй кра?ны ? музэ? валуны ? камян? разьмеркаваны па шасьц? тэматычных экспазыцыях ? як?я й утвараюць своеасабл?вую Экспэрымэнтальную базу ? адначасова музэй пад адкрытым небам.

Склад музэю: ^[3]

• Цэнтральная экспазыцыя  ? рукатворная будова мапы Беларус?, на якой разьмешчаны ледав?ковыя валуны пад назвай Валунныя асацыяцы? й к?ро?ныя валуны канцовых ледав?ковых утварэньня? Беларус? .
• Жы?ляючая прав?нцыя
• Петраграф?чная калекцыя
• Формы валуно?
• Камень ? Чалавек
• Прысада валуно?

Тэрыторыя музэю засеяна шматгадовым? травам?, кусто?ем, дрэвам?, абкружана сьцяжынкам?.

Цэнтральная экспазыцыя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Цэнтральная экспазыцыя зья?ляецца мадэль мапы сучаснай Беларус? зь яе асно?ным? элемэнтам? рэльефу ? краявым? ледав?ковым? ?тварэньням?. Мапа арыентавана па к?рунках сьвету (простаста?ны 1:100 ? паземны 1:2500). ^[3] Самыя высок?я пагорк? на мапе сягаюць вышынёй да 3,5 мэтра?, як?я разьмешчаны ? цэтральнай частцы ? згадваюць Менскае ?звышша ? абсалютную вяршыню ? Лысую Гару. Сюды вядуць сьцежк?, каб агледзець увесь музэй. ?ншыя насыпаныя пагорк? адлюстро?ваюць друг?я ?звышшы ? грады ледав?ковага рэльефу: Гарадзенскае, Ва?кавыскае, В?цебскае, Мазырскае, Загарадзьдзе ? на ?х разьмешчана больш за 500 валуно? згодна з геаграф?чным? прынцыпам? разьмеркаваньня валуннага матэрыялу. ^[3] Уся экспазыцыя складаецца з малых частак (кампазыцыя?):

• Прыбуская ра?н?на
• Цэнтральна-Бярэз?нская ра?н?на
• Паазерск? край
• Цэнтральнабеларуск? край
• Палеск? край
• Мазырскае ?звышша
• Гарадоцкае ?звышша
• Сьвянцянскае ?звышша

Выгляд навакольля з найвышэйшага пункту Музэю валуно?

Выгляд навакольля з найвышэйшага пункту Музэю Валуно?

Жы?ляючыя прав?нцы? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Экспазыцыя займае па?ночна-заходн? кут музэю, дзе ? цэнтры выра?ненай пляцо?к? разьмешчана U-падобнай формы паглыбленьне, якое ?м?туе Балтыскае мора з Батн?чным ? Ф?нск?м зал?вам?.

Петраграф?чная экспазыцыя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Экспазыцыя разьмешчана ? па?днёва-?сходн?м куту музэю й мае выгляд кола, акрэсьленага сьцежкай. У сваю чаргу кола разьдзелена на 4 кругавыраза: па?ночна-заходн?, па?ночна-?сходн?, па?днёва-заходн? й па?днёва-?сходн?.

Форма валуно? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Экспазыцыя прысьвечана ?снуючай форме валуно? ? разьмешчана ва ?сходняй частцы музэю.

Камень ? Чалавек [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Зона Камень у жыцьц? чалавека разьмешчана ? па?днёвай частцы музэю й зьмяшчае розныя ледав?ковыя валуны ? вырабы зь ?х, як?я маюць г?старычнае й культурнае значэньне для беларускага народа.

Прысада валуно? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Экспазыцыя ?я?ляе сабой ланцуг найбольш буйных ледав?ковых глыба?, выкладзеных усьцяж сьцежк?, якая злучае м?крараён Уручча-1 ? Акадэмгарадок. Тут месьцяцца валуны, прывезеныя з ус?х кутко? кра?ны.

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Здымк? на старонцы ≪Минск старый и новый≫
• Артыкул у газэце ≪Республика≫
• Артыкул у газэце ≪Беларусь сегодня≫ (недаступная спасылка)
• Легенда пра валун ≪Дзед≫
• Валун у вёсцы Кудаева Аршанскага р-на В?цебскай в-ц?

п а р Музэ? Менску Краязна?чыя Музэй г?сторы? гораду Менску Этнаграф?чныя Музэй старажытнабеларускай культуры Музэй этнаграф?? ? фальклёру Акадэм?? навук Рэспубл?к? Беларусь Беларуск? дзяржа?ны музэй народнай арх?тэктуры ? побыту Музэй г?сторы? ? культуры жыдо? Беларус? Мастацк?я Нацыянальны мастацк? музэй Рэспубл?к? Беларусь Музэй сучаснага выя?ленчага мастацтва Гарадзкая мастацкая галерэя твора? Леан?да Шчамялёва Мэмарыяльны музэй-майстэрня За?ра ?сакав?ча Азгура Мастацкая галерэя М?ха?ла Сав?цкага Музэй-галерэя ≪Сьвет фота≫ Вайсковыя Беларуск? дзяржа?ны музэй г?сторы? Вял?кай Айчыннай вайны Дзяржа?ны музэй ваеннай г?сторы? Рэспубл?к? Беларусь Музэй М?н?стэрства ?нутраных справа? Рэспубл?к? Беларусь Л?таратурныя Дзяржа?ны л?таратурны музэй Янк? Купалы Дзяржа?ны л?таратурна-мэмарыяльны музэй Якуба Коласа Л?таратурны музэй Макс?ма Багданов?ча Беларуская хатка Дзяржа?ны л?таратурны музэй Петруся Бро?к? Дзяржа?ны музэй г?сторы? беларускай л?таратуры Беларуск? дзяржа?ны арх??-музэй л?таратуры ? мастацтва Музэй кн?г? Нацыянальнай б?бл?ятэк? Беларус? Г?старычныя ? археаляг?чныя Нацыянальны г?старычны музэй Рэспубл?к? Беларусь Дом-музэй Ваньков?ча? Музэй г?сторы? Нацыянальнай акадэм?? навук Беларус? Дзяржа?ны музэй г?сторы? тэатральнай ? музычнай культуры Рэспубл?к? Беларусь Музэй г?сторы? беларускага к?но Музэй г?сторы? дарожнай гаспадарк? Музэй г?сторы? мэдыцыны Беларус? Музэй г?сторы? пладаводзтва Беларус? Музэй г?сторы? прафсаюзнага руху Беларус? Дом-музэй I зьезду РСДРП Прыроды Музэй прыроды ? экалёг?? Беларус? ?ншыя Музэй валуно? Музэй ал?мп?йскай славы Музэй пажарнай ? аварыйна-выратавальнай справы Музэй сувяз? Беларус? Гасьцё?ня ?ладз?слава Галубка Музэй Уладз?мера Муляв?на Музэй сучаснай беларускай дзяржа?насьц?