Шаблён:Апэрацыя ?Кондар“
≪Мац? з плошчы Тра?ня≫
(
па-г?шпанску
:
Madres de Plaza de Mayo
) ?
аргентынская
праваабарончая
арган?зацыя, створаная ? 1977 року ? адказ на распачаты
вайсковай дыктатурай
Хорхэ В?дэл?
працэс нацыянальнай рэарган?зацы?
? з мэтай пошуку
зьн?клых дысыдэнта?
. Пазьней мэтай руху стала таксама раскрыцьцё
злачынства? супраць чалавецтва
рэжыму, асуджэньня ? пакараньня.
Назва руху паходз?ць ад
пляцу Тра?ня
перад
прэзыдэнцкай рэзыдэнцыяй
у
Буэнас Айрэсе
, дзе 30 красав?ка 1977 року пачал?ся жаночыя пратэсты, як?я патрабавал? зьвестак пра лёс сва?х зьн?клых дзяцей. Пратэсты заставал?ся
сядзячым?
, але з увядзеньнем
надзвычайнага стану
был? разагнаныя пал?цыяй.
Пасьля
адна?леньня дэмакраты?
≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ працягнул? свае дэманстрацы? з патрабаваньням? пакараньня вайско?ца?, як?я ?дзельн?чал? ?
зрынаньн?
?сабэль Пэрон
, ? даб?л?ся
сваёй мэты ? 1985 року
.
≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ стал? першай арган?зацыяй, узнагароджанай
прэм?яй Сахарава за свабоду думк?
(1992).
У 1976?1983 роках
вайсковая хунта
? Аргентыне праводз?ла гэтак званую
брудную вайну
?
тэрор
,
перасьлед
?
выкраданьн?
дысыдэнта?
,
сацыял?ста?
,
левых
пэран?ста?
(
партызана?
-
мантанэрас
). Пасьля катаваньня?
швадроны сьмерц?
хавал? заб?тых у палёх ц? безыменных маг?лах
.
30 красав?ка 1977 року 13 жанчына? на чале з
Асусэнай В?льяфлёр дэ Дэ В?нсэнц?
[2]
сабрал?ся на плошчы Тра?ня перад прэзыдэнцк?м палацам Каса Расада ? Буэнас-Айрэсе, нягледзячы на забарону схода? больш за тры чалавек?
[3]
. У кожнай зь ?х вайско?цы ≪забрал?≫ прынамс? аднаго нашчадка.
Так?я шэсьц? стал? па?тарацца шточацьвер, паступова колькасьць удзельн?ц расла. Яны нас?л? белыя шал?к? як сымбаль
падгузка?
сва?х зьн?клых дзяцей, на як?х п?сал? ?хн?я ?мёны ? даты нараджэньня. Шпацыруючы парам?, мацярк? спрабавал? дамагчыся ад ураду спыненьня парушэньня право? чалавека
.
≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ стал? першым значным арган?заваным рухам, як? супрацьстая? аргентынскаму рэжыму. Такая нетрадыцыйная для жанчына? Лац?нскай Амэрык? акты?насьць стала шмат для каго нечаканасьцю ? дапамагла прыцягнуць увагу да парушэньня? право? чалавека на м?жнароднай арэне ды разбурыць прапагандысцк?я м?ты хунты
[4]
.
Улады рэагавал? рэакцыйным? мэтадам?, называючы дзяячак руху ≪вар’яткам?≫
[5]
.
10 сьнежня 1977 року, у
М?жнародны дзень право? чалавека
, ≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ распа?сюдз?л? газэту зь ?мёнам? сва?х зьн?клых дзяцей. Тае ж начы заснавальн?ца руху
Асусэна В?льяфлёр
была
выкрадзеная
,
катаваная
?
вык?нутая з самалёта
[3]
[6]
; падобны лёс напатка? яшчэ з туз?н дзяячак руху. Рэштк? некаторых зь ?х дагэтуль ня знойдзеныя. Зьн?кненьне француск?х манашак
Леан? Дуке
?
Ал?с Дамон
выкл?кала м?жнароднае абурэньне ? закл?к? да
ААН
рассьледаваць злачынствы супраць чалавецтва, аднак аргентынск?я ?лады заяв?л? пра сваю недатычнасьць да выкраданьня француск?х грамадзянак
[7]
.
У 2005 року судмэдэкспэрты выяв?л? рэштк? цела?, зарытых на беразе пляжу
Санта Тэрэс?та
каля Буэнас Айрэсу. Па вын?ках
ДНК
-тэсту сярод ?х был? ?дэнтыф?каваныя Асусэна В?льяфлёр ? яшчэ дзьве з пачынальн?ц руху, ≪зьн?клых≫ у 1977
[8]
[3]
.
У 1983 року вайско?цы дыктатуры пачал? раскрываць ?нфармацыю пра злачынствы рэжыму, назва?шы колькасьць зьн?клых падобным чынам ? больш за 9000 чалавек. Аднак ≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ сьцьвярджаюць, што ?хняя колькасьць магла дасягаць 30 000
. Большасьць зь ?х был? старшаклясьн?кам?, студэнтам?, маладым? спэцыял?стам?, прафсаюзным? работн?кам? у веку найчасьцей да 35 гадо?.
У 1984 року ? распазнаньн? знойдзеных парэштак арган?зацы? дапамагала генэтык ЗША
Мэры-Клэр К?нг
. У 1985 року была арган?заваная дзяржа?ная кам?с?я па рассьледаваньн? зьн?кненьня?, аднак пасьля пагроза? вайско?ца? захап?ць уладу
парлямэнт Аргентыны
? 1986 року прыпын?? сьледзтва.
У 2003 року Кангрэс скасава? дзеяньне гэтага
закону
(
d
)
, а ? 2005 року ён ? ?вогуле бы? прызнаны неадпаведным канстытуцы?. За часам к?раваньня
Нэстара К?ршнэра
рассьледаваньне ваенных злачынства? аднав?лася. Большасьць удзельн?ка? хунты был? асуджаныя за
злачынствы супраць чалавечнасьц?
[9]
.
Пасьля зрынаньня дыктатуры ≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ ?дзельн?чаюць у адстойваньн? чалавечых, пал?тычных ? грамадзянск?х право? у
Лац?нскай Амэрыцы
ды па ?с?м сьвеце
[10]
. З дапамогай ≪
Бабуля? з плошчы Тра?ня
≫ яны здолел? знайсьц? 256 зьн?клых дзяцей, адабраных нема?лятам? ? жанчын, як?я нарадз?л? ?х у турмах ц? лягерох.
У 1986 року ≪Мац? з плошчы Тра?ня≫ падзял?л?ся на дзьве частк?. Першая, вядомая як ≪заснавальн?к?≫, сканцэнтравалася на
заканада?чай дзейнасьц?
, пошуку парэштак зьн?клых дзяцей, давядзеньн? злачынца? да суду. Больш радыкальнае крыло ? ≪Асацыяцыя Мацярок з плошчы Тра?ня≫ ? працягнул? пал?тычную дзейнасьць, якой займал?ся ?хн?я зьн?клыя дзец?. Яны адмов?л?ся ад дзяржа?най дапамог? ? кампэнсацы?, паабяца?шы не прызнаваць сва?х дзяцей мёртвым?, пакуль дзяржава перад ?м? не пав?н?цца
[11]
. Гэтую фракцыю цяпер падтрымл?вае моладзь, прых?льная да сацыял?зму.
26 студзеня 2006 року ?дзельн?цы ≪Асацыяцы? Мацярок з плошчы Тра?ня≫ правял? свой ≪Апошн? марш супрац?ву≫, пакольк? л?чаць, што ≪ворага ?
Доме ?раду
больш няма≫
[12]
. Яны ?хвал?л? дзейнасьць прэзыдэнта Нэстара К?ршнэра ? прызнаньн? неканстытуцыйным? ≪
Закону по?нага спыненьня
≫ ?
закону падпарадкаваньня загадам
(
d
)
[13]
, паводле як?х злачынцы заставал?ся непакараным?. ≪Мац? з плошчы Тра?ня ? заснавальн?к?≫ працягваюць як шточацьвярговыя, так ? штогадовыя маршы ? памяць пра змаганьне з дыктатурай.
- Асно?ны артыкул:
Бабул? з плошчы Тра?ня
У 1977 року па?стала яшчэ адна жаночая арган?зацыя, ≪
Бабул? з плошчы Тра?ня
≫ (
г?шп
.
Asociacion Civil Abuelas de Plaza de Mayo
). Гэта аб’яднаньне жанчын, як?я займаюцца пошукам дзяцей, чые мац? был? заб?тыя за часам дыктатуры.
- ^
Testimonio de Mirta Acuna de Baravalle / 09 de mayo 2012
(г?шп.)
. Biblioteca Nacional Mariano Moreno (9 тра?ня 2012).
Праверана 12 сакав?ка 2021 г.
- ^
а
б
в
Clare Hunter.
Threads of Life: A History of the World Through the Eye of a Needle. ? London: Sceptre (Hodder & Stoughton), 2019. ? С. 157?159. ?
ISBN 9781473687912
- ^
[1]
. ≪
Purdue University Press
≫, article, ≪Textual Strategies to Resist Disappearance and the Mothers of Plaza de Mayo≫, 2007. Accessed: May 4, 2015.
- ^
Lester Kurtz. ≪Movements and Campaigns≫
, Nonviolent Conflict website, N.p., n.d. Web. 16 December 2012
- ^
[2]
. ≪
Gariwo
≫, article, ≪Azucena Villaflor: A Mother of the Plaza de Mayo≫. Accessed: May 4, 2015.
- ^
Durham
, Robert B.
False Flags, Covert Operations, & Propaganda. ? lulu.com. ? P. 96. ?
ISBN 978-1312462885
- ^
[3]
.
Los Angeles Times
, article, "Argentines Remember a Mother Who Joined the 'Disappeared' ", 24 March 2006. Accessed: May 4, 2015.
- ^
[4]
. ≪
comisionjuiciocampodemayo.wordpress.com
≫, article, ≪Listado de condenados por delitos de lesa humanidad≫, March 19, 2012. Accessed: February 7, 2018.
- ^
[5]
.
University of Denver
, Case Specific Briefing Paper, ≪Mothers of the Plaza de Mayo: First Responders for Human Rights≫, 2011. Accessed: May 4, 2015.
- ^
[6]
. ≪
The Oxford International Encyclopedia of Peace
≫, Volume 2, ≪Early Christianity and Antimilitarism ? Mass Violence and Trends≫, 2010. Accessed: May 4, 2015.
- ^
DyN, EFE (news agencies) (26 January 2006)
Las Madres de Plaza de Mayo realizaron la ultima Marcha de la Resistencia
Clarin
- ^
Bonafini anuncio que las Madres haran la ultima Marcha de la Resistencia
El Pais
. Edant (14 January 2006).
Нарматы?ны кантроль
|
---|
М?жнародныя
| |
---|
Нацыянальныя
| |
---|
?ншыя
| |
---|