≪Мартыралёг Беларус?≫ ? грамадзкае г?сторыка-асьветн?цкае таварыства памяц? ахвяра? камун?зму ? стал?нск?х рэпрэс?я? у Беларус? (першапачаткова ≪Таварыства памяц? ахвяра? стал?н?зму≫). Арган?зацыя была ?твораная 19 кастрычн?ка 1988 году. Гэтая ж дата л?чыцца днём утварэньня Беларускага Народнага Фронту . У гэты дзень у Менску ? Чырвоным касьцёле (за савецк?м часам ≪Дом к?но≫) адбылося ?стано?чае паседжаньне ≪Мартыралёгу Беларус?≫, ? на ?м жа Зянон Пазьняк выступ?? зь ?н?цыятывай стварэньня Беларускага народнага фронту ≪Адраджэньне≫ на ?зор ужо створаных тады народных франто? у Балты? .

≪Мартыралёг Беларус?≫ займаецца асьветн?цкай ? дасьледн?цкай дзейнасьцю, зьб?рае ?нфармацыю пра злачынствы стал?нск?х часо? ? камун?зму. 17 кастрычн?ка 2004 бы? аф?цыйна адкрыты вэбсайт арган?зацы?, на як?м сабраныя тысячы ?мёна? ахвяра? камун?зму.

Экспэртная Рада [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Ларыса Андрос?к (нар. 1967 ), г?сторык. Скончыла Беларуск? ?нстытут культуры ( 1988 ). Арх?варыюс ? каардынатар праграмы ≪ Арх?? Найно?шае Г?сторы? ≫ гуман?тарнага фонду ≪Наша Н?ва≫ (з 1995 да 2000 ), старшыня грамадзскага аб’яднаньня ≪Дыярыюш≫ (з 2000 ). А?тарка артыкула? ? кн?г пра пазацэнзурны друк ? дэмакратычную апазыцыю ? Беларус?.
• Вацла? Арэшка (нар. 1955 ), культуроляг. Скончы? БелАМ ? асьп?рантуру. Сябра рады грамадзкага аб’яднаньня ≪Дыярыюш≫ (з 1999 ), каардынатар праграмы ≪Беларуск? ?ндэкс Рэпрэсаваных≫. Сябра м?жнароднай арган?зацы? ≪Мэмарыял≫. Адз?н зь ?н?цыятара? ? каардынатар грамадзянскай ?н?цыятывы ≪За ?ратаваньне мэмарыялу Курапаты≫.
• Нона Вас?ле?ская , г?сторык. Кандыдат г?старычных навук ( 1982 ). Скончыла БДУ . З 1966 году працуе ? ?нстытуце г?сторы? АН Беларус? . Дасьледуе культурныя пера?тварэньн? ? Беларус? ? 1921 - 1941 г.
• Валянц?на Вяргей (нар. 1946 ), археоляг. Кандыдат г?старычных навук ( 1984 ). Скончыла БДУ ( 1968 ). Працавала ? БДУ, Гарадзенск?м пэдынстытуце , з 1978 у ?нстытуце г?сторы? АН Беларус?. Спэцыял?ст у г?старыяграф?? археалёг?? Беларус? ? г?сторы? насельн?цва беларускага Палесься ? жалезным веку. Адна з а?тара? кн?г? ≪Беларуская археалёг?я≫. Сябро?ка ≪Кам?тэту-58≫.
• Радз?м Гарэцк? (нар. 1928 ), геоляг. Акадэм?к АН Беларус?. Заслужаны дзяяч навук? Беларус?. Прэзыдэнт Беларускага геаляг?чнага таварыства , гало?ны рэдактар часоп?су ≪Л?тасфэра≫, старшыня Аб’яднаньня беларуса? сьвету ≪Бацька?шчына≫ ( 1993 - 2001 ). Старшыня Экспэртнае рады ≪Мартыралёгу≫.
• Сяргей Дубавец (нар. 1959 ), л?таратар. Скончы? БДУ ( 1984 ), выдавец нелегальных выданьня? за савец?м часам, рэдактар газэт ≪Свабода≫ ( 1990 ) ? ≪ Наша Н?ва ≫ ( 1991 - 2000 ), кн?г пра пэрыяд стал?нскага генацыду, а?тар перадачы ≪Вострая Брама≫ на Радыё ≪Свабода≫ (з 1997 ).
• Алег ?о? (нар. 1957 ), археоляг. Кандыдат г?старычных навук ( 1991 ). Скончы? БДУ ( 1984 ). У 1979 -94 ? з 1995 у ?нстытуце г?сторы? НАН Беларус?, у 1994 -95 навуковы рэдактар у выдавецтве ≪Беларуская энцыкляпэдыя≫. Дасьледуе г?сторыю Беларус? 9-13 ст., Тура?скае княства . Удзельн?к эксгумацы? ахвяра? стал?нск?х рэпрэс?я? ( 1988 , 1997 -98).
• Мая Кляшторная (нар. 1937 ), арх?тэктар. Дачка рэпрэсаванага ? 1937 паэта Тодара Кляшторнага . З 1937 да сярэдз?ны 50-х гадо? правяла ? стал?нск?х лягерах. Да 10 гадо? жыла у дз?цячым спэцпасёлку НКВД № 9 ? Акмал?нск?м раёне Карагандз?нскай вобласьц? . У Беларусь вярнулася пры канцы 50-х. Скончыла арх?тэктурна-буда?н?чы тэхн?кум ? Маско?ск? ?нжынэрна-буда?н?чы ?нстытут. Сябра Саюзу арх?тэктара? Беларус? . Сябра рады Беларускай асацыяцы? ахвяра? пал?тычных рэпрэс?я?, адна з заснавальн?ца? ≪Мартыралёгу Беларус?≫. Навуковая к?ра?н?ца г?сторыка-культурнай кашто?насьц? ≪Месца згубы ахвяр пал?тычных рэпрэс?й 1930 -40-х гадо? урочышча Курапаты≫.
• М?кола Крывальцэв?ч (нар. 1957 ), археоляг. Скончы? г?ст. ф-т МДП? ( 1982 ). З 1987 працуе ? ?нстытуце г?сторы? НАН Беларус?. У 1988 навуковы экспэрт ? спэцыял?ст-археоляг эксгумацы? ? Курапатах. Заснавальн?к таварыства ≪Мартыралёг Беларус?≫. А?тар кн?г ? артыкула? пра вын?к? дасьледаваньня курапацк?х пахаваньня?.
• ?гар Кузьняцо? (нар. 1956 ), г?сторык. Кандыдат г?старычных навук, тэма дысэртацы? ≪Масавыя рэпрэс?? ? 1930 -ыя гады ? рэаб?л?тацыя ахвяр тэрору≫. Дацэнт факультэту м?жнародных дачыненьня? БДУ. Сябра таварыства ≪Мэмарыял≫, сябра грамадзкай рады Арх?ву найно?шай г?сторы?. А?тар кн?г ? артыкула? пра масавыя рэпрэс?? ? СССР.
• Аляксандар Лукашук , журнал?ст. Скончы? ?нстытут замежных мова? у Менску, працава? у газэтах, выдавецтвах, дакумэнтальным к?но (дзяржпрэм?я за ф?льм ≪Дарога на Курапаты≫, 1994 ). Дырэктар Беларускай службы радыё ≪Свабода≫ . Сябра парлямэнцкай кам?с?? ? справах ахвяра? пал?тычных рэпрэс?я? ( 1990 - 1995 ). А?тар кн?г ? артыкула? пра рэпрэсаваных ? карн?ка? НКВД.
• Тацяна Процька (нар. 1951 ), г?сторык. Кандыдат ф?лязофск?х навук. Скончыла БДУ. Старшыня Беларускага Хэльсынскага кам?тэту . А?тарка кн?г ? артыкула? пра масавыя рэпрэс?? ? СССР.
• Ганна Соусь (нар. 1971 ), журнал?стка. Скончыла БДУ. Працавала ? выдавецтве ≪Пал?факт≫, часоп?се ≪Дело≫, газэце ≪Народная воля≫, ад 2000 ? на Беларускай службе радыё ≪Свабода≫. Узнагароджаная прэм?яй ?мя Алеся Адамов?ча Беларускага ПЭН-цэнтру за сэрыю рэпартажа? з урочышча Курапаты. Каардынатар ≪Мартыралёгу≫.
• Н?на Стужынская (нар. 1955 ), г?сторык. Кандыдат г?старычных навук. Скончыла БДУ. Намесьн?ца старшын? Беларускай сацыял-дэмакратычнай парты? (Народная Грамада) , прэзыдэнт Беларускай Жаночай Л?г?. Узнагароджаная прэм?яй ?мя Франц?шка Багушэв?ча Беларускага ПЭН-цэнтру за кн?гу ≪Беларусь мяцежная: з г?сторы? ?зброенага антысавецкага супрац?ву 20-х гадо? ХХ ст.≫
• М?хась Чарня?ск? , археоляг. Кандыдат г?старычных навук ( 1971 ). Скончы? Менск? пэд?нстытут . З 1966 супрацо?н?к ?нстытуту г?сторы? АН Беларус?. А?тар навуковых, навукова-папулярных ? праза?чных твора?. Апубл?кава? успам?ны Ларысы Ген?юш ≪Споведзь≫ ( 1990 ). Сябра ≪Кам?тэту-58≫.
• Георг? Штыха? (нар. 1927 ), археоляг. Доктар г?старычных навук, прафэсар. Скончы? БДУ ? асьп?рантуру. Сябра Беларускай асацыяцы? ахвяра? пал?тычных рэпрэс?я?, першы прэзыдэнт асацыяцы? ( 1992 - 1994 ), адз?н з заснавальн?ка? дабрачыннага фонду ≪Памяць ахвяра? стал?н?зму ? Беларус?≫.

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• сайт ≪Мартыралёг Беларус?≫ Арх??ная коп?я