Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Ледав??к
? натуральная маса крыштал?чнага
лёду
(
ф?рна
), што рухаецца. Утвараецца на паверхн? Зямл? ? вын?ку назапашваньня й наступнага ператварэньня цьвёрдых атмасфэрных ападка? (
сьнегу
).
Неабходнай умовай утварэньня ледав?ко? зья?ляецца спалучэньне н?зк?х тэмпэратур паветра зь вял?кай колькасьцю цьвёрдых атмасфэрных ападка?, што мае месца ? халодных кра?нах высок?х шырота? ? на вяршынях гор. Пры ператварэньн? сьнегу ?
ф?рн
, а затым у лёд, вял?кае значэньне маюць ц?ск ?
субл?мацыя
, пад якой разумеецца
выпарэньне
лёду й новая
крыштал?зацыя
вадзянога пару. Пры субл?мацы? вызваляецца цеплыня, якая спрыяе спла?леньню асобных крышталя?. З ходам часу ф?рн паступова ператвараецца ? ледав?ковы лёд.
Зараджаюцца ледав?к? вышэй сьнегавай мяжы, дзе разьмяшчаюцца ?х вобласьц? с?лкаваньня (
вобласьц? акумуляцы?
). Але пры руху ледав?к? выходзяць н?жэй сьнегавай мяжы ?
вобласьць абляцы?
(ла.
ablatio
? адыманьне, знос), дзе адбываецца паступовае памяншэньне масы ледав?ка шляхам раставаньня, выпарэньня й мэхан?чнага разбурэньня. Гэтую зону часам называюць вобласьцю сьцёку або вобласьцю разгрузк?. У залежнасьц? ад зьменл?вых у часе суаднос?на? акумуляцы? ? абляцы? адбываецца асцыляцыя (лац.
oscillatio
? ваганьне) краю ледав?ка. У выпадку ?стотнага ?змацненьня с?лкаваньня й перавышэньня яго над раставаньнем, край ледав?ка прасо?ваецца наперад ? ледав?к наступае, пры зваротных суаднос?нах ледав?к адыходз?ць. Часам працэс пасо?ваньня ледав?ка адбываецца вельм? хутка, ледав?к пульсуе. Пры сталых суаднос?нах с?лкаваньня й абляцы? край ледав?ка займае стацыянарнае станов?шча. Сучасныя ледав?к? пакрываюць плошчу звыш 16 млн
км²
, або каля 11% сушы.
|
---|
Сьнег
| Прыродныя ?тварэньн?
| |
---|
Перанос
| |
---|
|
---|
Лёд
| Фазы
| |
---|
Прыродныя ?тварэньн?
| |
---|
Покры?
| |
---|
|
---|
Штучныя ?тварэньн?
| |
---|
Зьвязаная дзейнасьць
| |
---|
Рамяство
| |
---|
Навуковыя дысцыпл?ны
| |
---|
Эпох?
| |
---|
Пэрсанажы
| |
---|