Кацус?ка Хакусай
(
па-японску
:
葛飾北?
? болей вядомы як проста
Хакусай
, што перакладаецца як
Вучань па?ночнай зорк?
) ? адз?н з найвыб?тных
японск?х
мастако? ? гравэра?, як? малява? у стыл?
?к?ё-э
. Нарадз??ся ? кастрычн?ку ц? л?стападзе 1760 году ?
Эда
(цяпер
Ток?ё
), памёр 10 тра?ня 1849 году.
Сапра?дным ?мем Хакусай было
Так?тара
, але ён працава? пад шматл?к?м? псэ?дан?мам?, напр.
Schunr?
,
S?ri
,
Taito
,
Manji
. Ён нарадз??ся ? квартале
Варагэсуй
раёну
Ходзё
, Эда. Вучы?ся мастацтву ?
майстэрн? Сунсё
(1726?1792 гады). Хутка ён ста? вядомы як вельм? працав?ты мастак, выдатны гравэр, ?люстратар ? карыкатурыст. У 1779 годзе Хакусай ствары? сэрыю тэатральных партрэта?. У 1791 годзе яго запрас?л? стварыць некальк? гравюра? для выда?ца
Цутая Дзюдзабура
.
≪Па?днёвы вецер, чыстае неба≫
.
1793 ? 1794 гады стал? пераломным? ? жыцьц? Кацус?ка Хакусай. Ён адмов??ся ад агульнапрынятага стылю ? ста? выпрацо?ваць уласны, вывучаючы японск?я школы жывап?су
Рымпа
?
Тоса
, а так сама э?рапейскую пэрспэктыву.
У 1795 годзе выйшл? яга ?люстрацы? да паэтычнай анталёг?? ≪
Кэка Эда мурасак?
≫. У наступныя тры гады Хакусай стварае шмат гравюра? ? альбомных л?сто?. Апошн?я ≪сурымона" ? мел? вял?зарны посьпех. Пасьля гэтага ?ншыя мастак? пачал? кап?раваць стыль Кацус?ка Хакусай. З гэтага часу мастак пача? пастаянна выкарысто?ваць свой псэ?дан?м ≪
Хакусай
≫, як?м ён падп?сва? гравюры ? жывап?сныя працы.
Выявы купальшчыка? з
≪Манг?≫
Хакусая.
З гэтага часу мастак, атрыма?шы некаторы а?тарытэт, часта выста?ля? свае творы для грамадзтва. У 1804 годзе на тэрыторы? храму Эда, Хакусай намалява? выяву
Бадг?дгармы
памерам 240 м². У 1804?1813 гады ён малява? ?люстрацы? для кам?чных аповесьця? ≪ём?хон≫, вядомых а?тара?
Кёкутэя Бак?на
?
Рутэя Танэх?ка
.
У сва?х творах ён, звычайна, малява? некальк? людзей, адлюстро?ваючы атмасфэру японскага жыцьця. Акрамя таго, Хакусай малява? партрэты сучасных яму паэта?. Акрамя людзей ён малява? кветк?, будынк?, масты ? г.д. З дапамогай сва?х вучня? Хакусай здоле? выдаць 15 тамо? эск?за? ? рысунка?
≪Манга≫
? 1814 годзе.
Яго працы значна па?плывал? на э?рапейск?х экспрэс?ян?ста?, так?х яе
Клёд Манэ
? г.д. Адной зь яго найвядомых праца? зья?ляецца цыкл пэйзажных гравюра? ≪
36 в?да? на гару Фудз?
≫, як? бы? створаны ? 1826?1833 гады у навакольл?
Ток?ё
. Ён складаецца з 46 гравюра? (10 было дадана пазьней). У канцы 1934 году, перад выхадам сэры? кн?жнай гравюры ≪
Фугаку хякэй
≫, мастак пак?ну? Эда ? год жы? у працо?ным раёне на па?высьпе
М?юра
на по?дзень ад Эда. У гэты час (1935 год) пачала выдавацца яго апошняя сэрыя гравюра? ≪
Хякун?н ?сю ?ба га эток?
≫ ? ≪Сто верша? у выкладаньн? нян?≫ (выявы да зборн?ка ≪100 верша? 100 паэта?≫). Усяго ? гэтай сэры? было 28 гравюра? ? 62 эск?зы.
Малюнак
≪Рэг?ён Хадагая, тракт Такайда≫
з цыклю
≪36 в?дарыса? на гару Фудз?≫
.
У 1936 годзе Хакусай вярну?ся ? Эда, кал? горад бы? зруйнаваны мясцовай бяднотай, ? яму давялося гандляваць уласным? карц?нам? каб зараб?ць на ежу. У 1839 годзе ? майстэрн? Кацус?ка Хакусай адбы?ся пажар, як? зьн?шчы? усе нак?ды ? працо?ныя матэрыялы. Пасьля гэтага мастак амаль пераста? працаваць.
У веку 83 гадо? Хакусай выправ??ся ?
Абусэ
? прав?нцы?
С?нана
(цяпер прэфэктура
Нагана
) на запрашэньне заможнага земляроба Такая Казана, дзе ён прабы? некальк? гадо?
[8]
. За час знаходжаньня там ён ствары? некальк? шэдэ?ра?, у тым л?ку
≪Мужчынскую хвалю≫
?
≪Жаночую хвалю≫
[8]
. Пам?ж 1842 ? 1843 гадам?, як творца сам называ? гэтую працэдуру як ≪штодзённы экзарцызм≫, Хакусай кожную ран?цу малява? чарн?лам? на паперы к?тайск?х ?льво? як абярэг ад няшчасьця?
[9]
[10]
. Хакусай працягва? працаваць амаль да свайго скону, ствары?шы на пачатку 1849 году
≪Дымны цмок уцякае з гары Фудз?≫
[11]
?
≪Тыгра ? сьнезе≫
.
Самым вядомым вучнем Кацус?ка Хакусай ста?
Татоя Хакэй
, як? малява? ?люстрацы? для кн?г ? ≪сурымона≫. У сва?м жыцьц? Хакусай намалява? ?люстрацы? для прыкладна 500 кн?жак, зь як?х частку нап?са? сам.
Вокладка партытуры
Клёда Дэбюс?
≪Мора≫
.
Хакусай ме? дасягненьн? ? розных сфэрах як мастак. Больш за 70 гадо? ён раб?? эск?зы кн?жных
?люстрацыя?
?
гравюры
на дрэве,
эск?зы
?
жывап?с
[12]
. Хакусай бы? адным зь першых экспэрымэнтатара? з заходняй пэрспэктывай сярод японск?х мастако?
[13]
. Сам Хакусай знаходз??ся пад уплывам
Сэсю
? ?ншых пралста?н?ко? к?тайскага жывап?су
[14]
. Ягоны ?плы? ме? распа?сюд ва ?с?м сьвеце, у тым л?ку сярод ягоных заходн?х сучасьн?ка? у Э?ропе XIX стагодзьдзя, кал? пачалася ц?кавасьць да
япан?зму
, як? пача?ся з захапленьня калекцыянаваньня японскага мастацтва. Некаторыя зь першых узора? можна было пабачыць у
Парыжы
, кал? прыкладна ? 1856 годзе француск? граф?к, дызайнэр ? калега мног?х мастако?-?мпрэс?ян?ста?, так?х як
Эдуард Манэ
[15]
.
Хакусай таксама па?плыва? на рух
?мпрэс?ян?зму
. Тэмы, як?я па?тараюць ягоную творчасьць, раскрываюцца ? творчасьц?
Клёда Манэ
?
П’ера-Агюста Рэнуара
, а таксама ? стыл? мадэрн, або
югендштыль
у Нямеччыне. Ягоныя гравюры на дрэве зьб?рал?ся мног?м? э?рапейск?м? мастакам?, у тым л?ку
Эдгарам Дэга
,
Полем Гагенам
,
Густавам Кл?мтам
,
Францам Маркам
,
А?густам Маке
, Эдуардам Манэ ?
В?нцэнтам ван Гогам
[16]
. Дэга л?чы?, што Хакусай ня проста адз?н мастаком сярод ?ншых у плывучым сьвеце, а ён асобны востра?, кантынэнт альбо нават цэлы сьвет
[17]
. Маты? удару хлыстом
Гэрмана Обрыста
ста? прыкладам нована руху, як? знаходз??ся пад прыкметным уплывам творчасьц? Хакусая. Паэма
≪Мора≫
францускага кампазытара
Клёда Дэбюс?
, зь як?м ён дэбютава? у 1905 годзе, як мяркуецца, бы? натхнёны творам Хакусая
≪Вял?кая хваля≫
. Гэты твор бы? у гасьц?нным пако? кампазытара, ? ён адмыслова папрас?? скарыстаць яе на вокладцы апубл?каванай партытуры, якая атрымала шырок? распа?сюд, а сама музыка ?лучала японск?я гармон??
[18]
.
Нават па ягонай сьмерц? выставы твора? а?тара маюць папулярнасьць. У 2005 годзе ?
Так?йск?м нацыянальным музэ?
ладз?лася выстава мастка, якую пабачыла найбольшая колькасьць наведвальн?ка? сярод ус?х выстава? у тым годзе
[19]
. Некальк? карц?на? з так?йскай выставы таксама был? выста?леныя ?
Вял?кабрытан??
. У 2017 годзе Брытанск? музэй правё? першую выставу твора? Хакусая пазьнейшых гадо?. Сярод прац, улучаных у экспазыцыю, была
≪Вял?кая хваля≫
[20]
.
- ^
Hokusai //
Lambiek Comiclopedia
(анг.)
?
Lambiek
, 1999.
- ^
а
б
Hokusai //
?нтэрнэт-база зьвестак фантастык?
(анг.)
? 1995.
- ^
RKDartists
(н?д.)
- ^
Katsushika Hokusai //
Энцыкляпэдыя Бракга?за
(ням.)
- ^
а
б
в
г
д
е
Нацыянальная служба Чэскай рэспубл?к?
- ^
1808 //
https://hdl.handle.net/20.500.11840/698540
- ^
а
б
https://www.rijksmuseum.nl/en/rijksstudio/2084333--etamemeta/collections/colour-woodcut-xylography?ii=0&p=0
- ^
а
б
≪Welcome to the World of Hokusai, an ?Old Man Mad About Painting“!≫
. Hokusai Kan. Hokusai Museum.
- ^
Machotka, Ewa (2009).
≪Visual Genesis of Japanese National Identity: Hokusai’s Hyakunin Isshu≫
. Peter Lang. ?
ISBN 978-90-5201-482-1
.
- ^
≪Fine Japanese Art, lot 252≫
. Bonhams.
- ^
≪The Dragon of Smoke Escaping From Mount Fuji, 1849 by Hokusai≫
. Katsushika Hokusai.
- ^
Finley, Carol (1.01.1998).
≪Art of Japan: Wood-block Color Prints≫
. Lerner Publications. ?
ISBN 978-0-8225-2077-1
.
- ^
Kadar, Endre E.; Effken, Judith A. (5.11.2008). ≪Paintings as Architectural Space: ?Guided Tours“ by Cezanne and Hokusai≫. Ecological Psychology. 20 (4): 299?327. ?
doi:10.1080/10407410802421874
.
- ^
≪Life and Art of Katsushika Hokusai≫
in From the Floating World: Part II: Japanese Relief Prints. California State University, Chico.
- ^
Wilson-Bareau, Juliet, ed. (2004). ≪Manet by himself: Correspondence and conversation≫ (2nd ed.). London: Time Warner Books UK. ? С. 24. ?
ISBN 0-316-72809-8
.
- ^
Rhodes, David (2011).
≪Hokusai Retrospective≫
. The Brooklyn Rail.
- ^
≪How, after death, Hokusai changed art history≫
. Phaidon.
- ^
Thompson, Sarah E. (2023). ≪Hokusai: Inspiration and Influence≫ (1st ed.). Boston, MA: MFA Publications. ? С. 116. ?
ISBN 9780878468904
.
- ^
Brown, Kendall H. (13.08.2007). ≪Hokusai and His Age: Ukiyo-e Painting, Printmaking and Book Illustration in Late Edo Japan (review)≫. The Journal of Japanese Studies. 33 (2): 521?525. ?
doi:10.1353/jjs.2007.0048
.
- ^
Carelli, Francesco (2018). ≪Hokusai: beyond the Great Wave≫. London Journal of Primary Care. 10 (4): 128?129. ?
doi:10.1080/17571472.2018.1486504
.
PMID 30083250
.