Зьб?гне? Бжаз?нск?

	Зьб?гне? Бжаз?нск?
	польск . Zbigniew Kazimierz Brzezi?ski
	; Бжаз?нск? ? 1977 годзе
Дарадца прэзыдэнта ЗША па нацыянальнай бясьпецы
	20 студзеня 1977 году ? 20 студзеня 1981 году
Прэзыдэнт:	Джэймз Эрл Картэр
Папярэдн?к:	Брэнт Ско?крофт
Наступн?к:	Рычард В?нсэнт Ален
Асаб?стыя зьвестк?
Нарадз??ся:	28 сакав?ка 1928 ; Польшча
Памёр:	26 тра?ня 2017 (89 гадо?) ; Фолз-Чэрч , В?рджын?я , ЗША
Партыя:	Дэмакратычная партыя
Сужэнец:	Эм?л? Бэнэш-Бжаз?нск? [d]
Дзец?:	Ян Бжаз?нск? [d] , Марк Бжаз?нск? [d] ? М?ка Бжаз?нск? [d]
Бацька:	Тадэвуш Бжаз?нск? [d]
Адукацыя:	Ун?вэрсытэт Мак-Г?ла ; Гарвардзк? ?н?вэрсытэт
Узнагароды:	Q122213895 ? ( 7 чэрвеня 2002 ) стыпэндыя Гугенгайма [d] ( 1960 ) Гарвардзк? мэдаль Стагодзьдзя [d] прэм?я Фундацы? Антанов?ча? [d] ганаровы доктар Варша?скага ?н?вэрсытэту [d] ( 2 тра?ня 1991 ) Ганаровы грамадзян?н Кракава [d] ( 7 л?стапада 2001 ) ганаровы доктар Любл?нскага катал?цкага ?н?вэрсытэту [d] ( 21 чэрвеня 1990 ) ганаровы доктар Фордгэмскага ?н?вэрсытэту [d] ганаровы доктар Джорджта?нскага ?н?верс?тэта [d] honorary doctor of Vilnius University [d] ганаровы доктар Ягелонскага ?н?вэрсытэту [d] ( 16 чэрвеня 2000 ) ганаровы грамадзян?н В?льн? [d] ( 2003 ) ганаровы грамадзян?н Гданьску [d] Great Immigrants Award [d] ( 2007 )
	Зьб?гне? Бжаз?нск? ? В?к?схов?шчы

Зьб?гне? Каз?меж Бжаз?нск? ( па-польску : Zbigniew Kazimierz Brzezi?ski ; 28 сакав?ка 1928, Варшава ? 26 тра?ня 2017, Фолз-Чэрч , В?рджын?я , ЗША ) ? амэрыканск? пал?толяг, сацыёляг ? дзяржа?ны дзяяч польскга паходжаньня. Дарадца па нацыянальнай бясьпецы 39-га прэзыдэнта ЗША Джым? Картэра (1977?1981).

Жыцьцяп?с [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Нарадз??ся ? Польшчы ? сям’? польскага дыплямата, усё сьвядомае жыцьцё правё? у Амэрыцы. П?са? пераважна на ангельскай мове . Навучаньне пача? у Канадзе, дзе вывуча? эканом?ку ? пал?талёг?ю ?ва ?н?вэрсытэце Mc Gill. У 1950 годзе тамсама атрыма? дыплём з адзнакай (≪first class honors in economics and political science≫). У 1953 годзе Бжаз?ньск? скончы? Гарвардзк? ?н?вэрсытэт, атрыма? ступень доктара ф?лязоф?? ? бы? пак?нуты пры вучэльн?. У свае 25 гадо? Бжаз?ньск? стаецца адным з наймалодшых выкладн?ка? Гарвардзкага ?н?вэрсытэту . У 1958 годзе атрымл?вае амэрыканскае грамадзянства.

Свае навуковыя зац?ка?леньн? ён рэал?зуе сьпярша ? Цэнтры дасьледаваньня? Расе? (Russian Research Center), a пасьля, ужо ? якасьц? выкладн?ка, у Цэнтры м?жнародных стасунка? (Center for International Affairs). У 1960 годзе прызначаецца прафэсарам публ?чнага права ? к?раваньня (public law and government) Калюмб?йскага ?н?вэрсытэту. Адначасна стаецца дырэктарам Навуковага ?нстытуту м?жнародных зьмена? (Institute of International Change).

У пэрыяд з 1977 ? да 1981 году займа? пасаду дарадн?ка прэзыдэнта ЗША па нацыянальнай бясьпецы (дзякуючы якой у 1980?1981 гадох раб?? усё магчымае, каб пазьбегчы савецкай ?нтэрвэнцы? ? Польшчу). Прэзыдэнт Джым? Картэр нап?ша пасьля ? сва?х успам?нах, што яго захаплял? пран?кл?выя анал?зы дарадцы, глыбок?я г?старычныя веды, шырок?я гарызонты ? канцэпцы? апошняга, як?я зьдз??лял? сваёй дальнабачнасьцю ? арыг?нальнасьцю.

Апрача гэтага, Бжаз?ньск? бы? чальцом Рады нацыянальнай бясьпек? (кам?тэту М?н?стэрства абароны па комплескнай до?гатэрм?новай стратэг??) ? чальцом Прэзыдэнцкай Рады па замежнай выведцы. У 1981 годзе за заслуг? ? справе нармал?зацы? амэрыканска-к?тайск?х дачыненьня? ? за ?нёсак у разьв?цьцё пал?тык? па правах чалавека ? па нацыянальнай бясьпецы ЗША ён уганараваны прэзыдэнцк?м мэдалём свабоды.

Пасьля працава? дарадцай у вашынгтонск?м Цэнтры стратэг?чных ? м?жнародных дасьледаваньня? (Center for Strategic and International Studies), а таксама выкладчыкам амэрыканскайвонкавай пал?тык? ? Школе паглыбленых м?жнародных дасьледаваньня? ?мя Пола Н?тцэ пры ?н?вэрсытэце Джонса Гопк?нса. Амэрыканская пал?талёг?я ? адз?н голас разам з К?сынджэрам ? Шлезынгерам зал?чае Зьб?гнева Бжаз?ньскага ? разрад найбольш буйных амэрыканск?х дзяржа?ных дзеяча?.

Доктар honoris causa Крака?скага Ягелонскага ?н?вэрсытэту , Катал?цкага Любл?нскага ?н?вэрсытэту , а таксама Брац?сла?скага ?н?вэрсытэту . У 2000 годзе ён да? згоду на сваё прызначэньне старшынём кам?тэту ≪ЗША?Славаччына≫.

Пасьля анэксы? Крыму ? падтрымк? Расеяй сэпаратыста? на Данбасе, Бжаз?нск? заяв??:

	У апошн?я некальк? гадо? Расея перастала арыентавацца на дэмакратычныя кашто?насьц?, а ? грамадзтве ?зя? верх шав?н?зм, на як?м грае прэзыдэнт Пуц?н. Выкарысто?ваючы для сва?х мэта? расейск? нацыянал?зм, прэзыдэнт Пуц?н адкры? ≪скрыню Пандоры≫, пакольк? ? Расе? жыве вял?кая колькасьць насельн?цтва, якое прадста?ляе нерасейскую меншасьць, ? яно патэнцыйна таксама можа заяв?ць пра свае правы. Нацыянал?зм, як? сарва?ся з ланцуга, можа быць разбуральным для Расе?
?Зьб?гне? Бжаз?нск?, Радыё Свабода , 2014

Б?бл?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Кн?г? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

1970 ? Between Two Ages : America’s Role in the Technetronic Era. ? Viking Press, 1970. ? ISBN 978-0-313-23498-9
1983 ? Power and Principle: Memoirs of the National Security Adviser, 1977?1981. ? Farrar, Straus, Giroux, 1983. ? ISBN 978-0-374-23663-2 .
1997 ? ≪The Grand Chessboard: American Primacy and Its Geostrategic Imperatives≫
2007 ? Second chance. ? Basic books, 2007.

Пераклады па-беларуску [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Бязладдзе. Геапал?тычная пустка // ARCHE Пачатак, 1998, пер. Сяргей Петрыкев?ч
Агон?я камун?зму // Быць (або ня быць) сярэднеэ?рапейцам. Сучаснае польскае мысьленьне, 2000
Жыцьцё з новай Э?ропай // ARCHE Скарына, 2001-1, с.27-45, пер. Сяргей Сматрычэнка
Глябальнае дам?наваньне ц? сусьветнае л?дэрства? Заключэньне // ARCHE Скарына, 2005-1, пер. Аляксей ?гнатов?ч

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Бжаз?нск? Зьб?гне? (недаступная спасылка) , Arche.by