Дзе?нь Рэфарма?цы?  ? хрысьц?янскае сьвята, якое адзначаецца 31 кастрычн?ка ? гонар Рэфармацы? , асабл?ва лютаранск?м? ? некаторым? рэфармаваным? цэрквам? . Гэты дзень сьвяткуецца на дзяржа?ным узро?н? ? Славен?? , Чыл? ? некаторых землях Нямеччыны .

М?ну?шчына [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У гэты дзень у 1517 року а?густынск? манах Мартын Лютэр разасла? мясцовым яп?скапам свае славутыя 95 тэза? , у як?х выкла? сваё ста?леньне да такое шырока распа?сюджанае тады зьявы, як гандаль папск?м? ?ндульгенцыям? ? ? цэлым да катал?цкае царквы . Таксама, паводле паданьня, Лютэр прыб?? у гэты ж дзень свае тэзы да ?ваходных дзьвярэй В?тэнбэрскага храму . Гэтая падзея стала пачаткам глыбок?х ? ?себаковых пера?тварэньня? у рэл?г?йным, грамадзк?м ? пал?тычным жыцьц? Э?ропы, вядомых як Рэфармацыя .

≪95 тэза?≫ был? хутка перакладзеныя з лац?ны на нямецкую мову , надрукаваныя ? шырока распа?сюджаныя, ужо да 1519 ахап??шы новай плыняй Францыю , Ангельшчыну ? ?тал?ю . Рэфармацыйны рух спрычын??ся да таго, што Нямеччына , Ангельшчына, Швэцыя высунул?ся на першы плян у культурным, пал?тычным ? эканам?чным разьв?цьц? ^[1] .

?дэ? Рэфармацы? не абм?нул? й Беларусь. У 1553 року канцлер ВКЛ , ваявода в?ленск? М?калай Радз?в?л ≪Чорны≫ вярну?ся зь Нямеччыны, дзе пазнаём??ся з рэфарматарск?м рухам. У сва?м замку ? Берасьц? ён закла? першы на Беларус? рэфармацыйны збор, а ? сярэдз?не 1550-х гадо? прыня? кальв?н?зм ? аф?цыйна абвясьц?? сябе апекуном айчынных пратэстанта? ^[2] . Ягоная дзейнасьць паклала пачатак распа?сюду Рэфармацы? ? Вял?к?м Княстве Л?то?ск?м ?, у вын?ку, ≪ Залатога веку Беларус? ( en ) ≫.

Сьвяткаваньне [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Ужо ? XVI стагодзьдз? Дзень Рэфармацы? часткова адзнача?ся 10 л?стапада або 18 лютага (дн? нараджэньня ? сьмерц? Мартына Лютэра). Бы? сьвятам таксама ? дзень А?гсбурскага вызнаньня 25 чэрвеня.

У 1667 року курфюрст Саксон?? Ёган Георг II абвясьц?? сьвяточным днём 31 кастрычн?ка, ? гэтая дата атрымала прызнаньне ? большасьц? эвангельск?х кра?на?.

У лютаранскай царкве Дзень Рэфармацы? адзначаюць штороку. Да XX стагодзьдзя большасьць цэрква? адзначал? гэты дзень 31 кастрычн?ка, у наш час яго пераносяць на найбл?жэйшую нядзелю (≪Нядзеля Рэфармацы?≫). Л?тург?чны колер ? чырвоны, што сымбал?зуе Сьвятога Духа ? кро? мучан?ка? хрысьц?янскай веры.

У адрозьненьне ад тыпова лютаранскага сьвята ? памяць пра А?гсбурскае вызнаньне , сьвята Рэфармацы? адзначаецца й ?ншым? эвангельск?м? ? пяц?дзясятн?цк?м? цэрквам? .

Сьвята зья?ляецца дзяржа?ным у Славен?? (дзе Рэфармацыя аказала глыбок? ?плы? на культурнае разьв?цьцё), Чыл? (ад 2008) ? фэдэральных зэмлях Брандэнбург , Мэкленбург ? Пярэдняя Памяран?я , Саксон?я , Саксон?я-Ангальт , Турынг?я Нямеччыны . У 1949?1967 гадах было таксама дзяржа?ным сьвятам НДР .

У Беларус? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У Беларус? сьвяткаваньне Дню Рэфармацы? пачалося пара?нальна няда?на, да 450-рочча беларускай Рэфармацы? (2003). У 2002 року бы? створаны Нацыянальны аргкам?тэт па сьвяткаваньн? ≪Году Рэфармацы?≫, куды ?вайшл? прадста?н?к? асно?ных пратэстанцк?х цэрква?: рэфарматы , лютаране , баптысты , эвангел?сты ^[2] , ? а таксама прадста?н?к? навуковай ? творчай ?нтэл?генцы?: Радз?м Гарэцк? , Н?л Г?лев?ч , Генадзь Бура?к?н , Адам Мальдз?с , Леан?д Лыч , Уладз?мер Арло? , Вячасла? Чамярыцк? , Аляксей Марачк?н , Уладз?мер Басалыга , М?хась Чарня?ск? , Уладз?мер Конан , Алесь Пашкев?ч , Сяргей Цвор , Леан?д М?хов?ч , Барыс Чарнаглаз , Зьм?цер Зяленск? , Стан?сла? Ак?ньчыц , Герман Рода? ды ?ншыя ^[3] .

Сьвяткаваньне Году Рэфармацы? было адзначанае шматл?к?м? канцэртам?, культурным? падзеям? ? набажэнствам? па ?сёй кра?не ^[4] . ?маверна, найбольш масавым было набажэнства 17 жн??ня 2003 на менскай плошчы Бангалор , удзел у як?м узял? каля 5000 верн?ка? ^[5] .

Канцэрты на Дзень Рэфармацы? з удзелам музычных калектыва? ладзяцца ? Менску з 2002 року ^[6] .

Крын?цы ? за?ваг? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]