Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Гало?сныя
?
гук?
, як?я выма?ляюцца пры ?дзеле
голасу
. У
беларускай мове
?х шэсьць: [а], [о], [э], [у], [?], [ы].
- галосныя верхняга пад’ёму ? [у], [?], [ы].
- галосныя сярэдняга пад’ёму ? [о], [э].
- галосныя н?жняга пад’ёму ? [а].
- галосныя пярэдняга раду ? [?], [э].
- галосныя сярэдняга раду ? [ы], [а].
- галосныя задняга раду ? [у], [о].
- лаб?ял?заваныя (губныя) ? [у], [о].
- нелаб?ял?заваныя ? [а], [э], [?], [ы].
Гук?
мовы як найдрабнейшыя гукавыя элемэнты, зь як?х складаюцца словы, звычайна выступаюць не ?залявана, адасоблена, а знаходзяцца ? акружэньн? ?ншых гука?. Суседн?я гук? ?плываюць на выма?леньне галосных, якое залежыць таксама ад ?х нац?скнога або ненац?скнога станов?шча. Ненац?скныя галосныя выма?ляюцца карацей, чым галосныя пад нац?скам. У сувяз? з гэтым адрозьн?ваюць дзьве асно?ныя пазыцы? гука?:
- Моцная пазыцыя
бывае тады, кал? характэрныя прыметы гуку не залежаць ад месца ? слове, ад суседн?х гука?. Для галосных моцная пазыцыя ? пад
нац?скам
.
- Слабая пазыцыя
прая?ляецца ? тым, што гук падпадае пад уплы? суседн?х гука? або зьмяняецца ? залежнасьц? ад месца ? слове. Для галосных слабая пазыцыя ? ненац?скное станов?шча.
Зьменам? галосных гука? у ненац?скным станов?шчы зья?ляюцца
аканьне
?
яканьне
.