한국   대만   중국   일본 
Вялейск? раён ? В?к?пэдыя Перайсьц? да зьместу

Вялейск? раён

Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Вялейск? раён

(В?лейск? раён)
Агульныя зьвестк?
Кра?на Беларусь
Статус раён Беларус?
Уваходз?ць у Менская вобласьць
Адм?н?стр. цэнтар Вялейка
Дата ?тварэньня 15 студзеня 1940
К?ра?н?к Анатоль М?калаев?ч Завацк? [d]
Насельн?цтва  (2019) 46 810 [1]
Шчыльнасьць 19,1 чал./ км²
Плошча 2453,81 [2] км²
Вышыня па-над узр. м.
  · сярэдняя вышыня
  168 м [3]
Месцазнаходжаньне Вялейскага раёну
Вялейскі раён на мапе
Мэдыя-зьвестк?
Часавы пас UTC +3
Тэлефонны код +375-17-71
Паштовыя ?ндэксы 222 4хх
Аф?цыйны сайт
    Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Вяле?йск? раён  ? адм?н?страцыйна-тэрытарыяльная адз?нка на па?ночным захадзе Менскай вобласьц? Беларус? . Плошча раёну складае 2,45 тыс. км². Насельн?цтва на 2019 год ? 46 810 чалавек [1] . Адм?н?страцыйны цэнтар ? места Вялейка .

Геаграф?чнае станов?шча [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

На по?начы мяжуе зь Мядзельск?м , на по?дн? ? з Маладэчанск?м ? Менск?м , на ?сходзе ? з Лагойск?м раёнам? Менскай вобласьц? , на па?ночным усходзе ? з Докшыцк?м раёнам В?цебскай вобласьц? , на захадзе ? са Смаргонск?м раёнам Гарадзенскай вобласьц? .

Рэльеф ? карысныя выкапн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Паверхня пераважна плоская, разьмешчаная ? межах Нарачанска-Вялейскай н?з?ны , на крайн?м па?днёвым усходзе ? Менскае ?звышша . Пераважаюць вышын? 150?180 м, максымальная ? 257,4 м (на по?дзень ад вёск? Хаценчыцы ).

Кл?мат ? расьл?ннасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Кл?мат умерана кантынэнтальны . Сярэдняя тэмпэратура студзеня ?6,5 °C, л?пеня 17,8 °C. Сярэдняя колькасьць ападка? складе 611 мм.

Лясы (41% тэрыторы? раёну) распа?сюджаныя па?сюдна, пераважаюць хваёвыя ? яловыя . У межах раёну разьмяшчаецца частка нацыянальнага парку Нарачанск? .

Г?драграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Найбуйнейшая рака ? Вяльля з прытокам? Нарачанкай , Спорняй , Сэрваччу , ?л?яй ; Вялейскае вадасхов?шча , зь якога пачынаецца Вялейска-Менская водная сыстэма .

Насельн?цтва [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • XXI стагодзьдзе: 2009 год ? 52 053 чал. [4] (перап?с); 2016 год ? 48 102 чал. [5] ; 2017 год ? 47 624 чал. [6] ; 2018 год ? 47 349 чал. [7] ; 2019 год ? 46 810 чал. [1]

Гаспадарчая дзейнасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Сельская гаспадарка спэцыял?зуецца на малочна-мясной жывёлагадо?л?, сьв?нагадо?л?, птушкагадо?л?, зьвераводзтве. Пашырана рыбало?ства. Пасевы зерневых ? кармавых культура?, ?льну, цукровых бурако?, бульбы. Распа?сюджана агародн?цтва.

Прадпрыемствы лясной, дрэваапрацо?чай, харчовай прамысловасьц?.

Па тэрыторы? раёну праходз?ць чыгунка Полацак  ? Менск , а?тамаб?льныя дарог? Маладэчна  ? Мядзел  ? Нарач , Маладэчна  ? Докшыцы , Смаргонь  ? Вялейка .

СМ? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • ≪ Рэг?янальная газета ≫ ? недзяржа?ны тыднёв?к. Выдаецца ад 1995 году.
  • ≪Шлях перамог?≫. У савецк?я часы ? орган партыйных ? савецк?х улада?, сёньня ? газета Вялейскага раённага выкана?чага кам?тэту.

Культура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Турыстычная ?нфармацыя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Помн?к? арх?тэктуры [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Катал?цкая капл?ца ? в. Абадо?цы (пач. XX ст.)
  • Касьцёл Зьвеставаньня Найсьвяцейшай Панны Мары? ? в. Альков?чы
  • Сядз?ба Шостака? у в. Багдана? (XVIII?XX стст.)
  • Сьвята-Яна-Хрысьц?цельская царква ? в. Бара?цы (1789)
  • Сьвята-Георг?е?ская царква ? в. Вардам?чы (пач. XIX ст.)
  • Касьцёл Раства Найсьвяцейшай Панны Мары? ? в. Вязынь (пач. XX ст.)
  • Сьвята-?сьпенская царква ? в. Вязань (пач. XX ст.)
  • Сядз?ба Гецав?ча? у в. Вязынь (2-я палова XIX ст.)
  • Касьцёл Узьв?жаньня Сьвятога Крыжа ? месьце Вялейка (пач. XX ст.)
  • Сьвята-Марые-Эг?пецкая царква (1865)
  • Катал?цкая капл?ца ? в. Вял?кая Сэрвач (сяр. XIX ст.)
  • Сядз?ба Козел-Паклепск?х у в. Вял?кая Сэрвач (XIX ст.)
  • Касьцёл Сьвятога Стан?слава ? в. Да?г?на? (сяр. XIX ст.)
  • Сьвята-Траецкая царква ? в. Да?г?на? (1870)
  • Сьвята-Ёс?фа?ская царква ? в. ?жа (1922)
  • Касьцёл Найсьвяцейшага Сэрца Езуса ? в. ?льля (кан. XIX ст. ? пач. XX ст.)
  • Сьвята-?льл?нская царква ? в. ?льля (пач. XX ст.)
  • Касьцёл Беззаганнага Пачацьця Найсьвяцейшай Панны Мары? ? в. Касьцянев?чы (XVIII ст.)
  • Сьвята-Сарака-Пакутн?ка?-Севасьц?йск?х царква ? в. Кастык? (1756)
  • Сьвята-Петра-Па?ла?ская царква ? в. Касута (1868)
  • Сьвята-Раства-Багародз?цкая царква ? в. Куранец (1870)
  • Сьвята-М?калае?ская царква ? в. Латыгаль (1771)
  • Сядз?ба Баро?ск?х у в. Лукавец (кан. XIX ст. ? пач. XX ст.)
  • Сьвята-Раства-Багародз?цкая царква ? в. М?льча (1866)
  • Сьвята-?льл?нская царква ? в. Нарач (1882)
  • Парк у в. Асьцюков?чы (закладзены ? 1793)
  • Сьвята-?сьпенская царква ? в. Рабунь
  • Сьвята-Духа?ская царква ? в. Рэчк? (XIX ст.)
  • Сьвята-Усьпенская царква ? в. Ручыца (XIX ст.)
  • Катал?цк?я капл?цы ? в. Ручыца (сяр. XVIII ст. ? XIX ст.)
  • Сьвята-?сьпенская царква ? в. Сьпягла (1923)

Страчаная спадчына [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Сядз?ба Тукала? у в. Асьцюков?чы (XIX ст.)
  • Сьвята-Раства-Багародз?цкая царква ? в. Багданава (XIX ст.)
  • Касьцёл кармэл?так у месьце Вялейка (XVIII ст.)
  • Касьцёл Бяззаганага Пачацьця Найсьвяцейшай Панны Мары? ? в. Куранец (XIX ст.)
  • Касьцёл у в. Нябышына (XIX ст.)
  • Вадзяны млын у вёсцы ?жа ? мост праз раку Нарачанка (пачатак XX ст., зн?шчаны ? 1980-х гадах)

Асобы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  1. ^ а б в Численность населения на 1 января 2019 г. и среднегодовая численность населения за 2018 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа   (рас.) Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь
  2. ^ Государственный земельный кадастр Республики Беларусь   (рас.) (па стане на 1 студзеня 2012 г.)
  3. ^ GeoNames   (анг.) ? 2005.
  4. ^ Перепись населения ? 2009. Минская область   (рас.) Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь
  5. ^ Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа   (рас.) Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь
  6. ^ Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа   (рас.) Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь
  7. ^ Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа   (рас.) Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь
  8. ^ На канцэрце в?лейскага ансабля г?тарыста? ≪Адэл?та≫ не было свабодных месц // ≪ Рэг?янальная газета ≫
  9. ^ ≪Адна зямля≫ зб?рае сябро? //≪ Рэг?янальная газета ≫, 23 л?пеня 2004 г., № 30 (481)
  10. ^ Гран-пры ≪Адной зямл?≫ ?зя? маладзечанец Артур М?хайла?, вучань Пятра Ялф?мава //≪ Рэг?янальная газета ≫
  11. ^ Браты Адамов?чы з-пад Альков?ча? ? ав?ятары, як?я пакарыл? Атлантыку // Рэг?янальная газета
  12. ^ Эва Астро?ская: п?сьменн?ца, якая не баялася жыцця // Рэг?янальная газета
  13. ^ Павел Валынцэв?ч // Рэг?янальная газета
  14. ^ ≪Рэг?янальная газета≫
  15. ^ ≪Нов?к Ганна, б?яграф?я≫
  16. ^ ≪Восеньск? роздум Ганны Нов?к≫
  17. ^ ≪З любо?ю да людзей≫
  18. ^ Рогач Анатоль // Рэг?янальная газета
  19. ^ Першадрукар ?ван Фёдара? нарадз??ся на В?лейшчыне //≪ Рэг?янальная газета ≫

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Вилейский район // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. ? Мн., 2007. ? 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9 .

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Атрымана з ≪ https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Вялейск?_раён&oldid=2459668 ≫