Безьдзеж

	Безьдзеж ; лац. Bie?dzie?
	; Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Першыя згадк?:	1409
Кра?на:	Беларусь
Вобласьць :	Берасьцейская
Раён :	Дараг?чынск?
Сельсавет :	Безьдзеск?
Насельн?цтва:	1058 чал. ( 2010 )
Часавы пас :	UTC+3
Тэлефонны код :	+375 1644
Паштовы ?ндэкс :	225848
СААТА :	1220804006
Нумарны знак :	1
Геаграф?чныя каардынаты :	52°19′0″ пн. ш. 25°18′25″ у. д. ? / ? 52.31667° пн. ш. 25.30694° у. д. Каардынаты : 52°19′0″ пн. ш. 25°18′25″ у. д. ? / ? 52.31667° пн. ш. 25.30694° у. д.
	Безьдзеж на мапе Беларус? ± Безьдзеж
	Галерэя здымка? у В?к?схов?шчы

Бе?зьдзеж ^[1] ? вёска ? Беларус? , каля Спора?скага возера . Цэнтар сельсавету Дараг?чынскага раёну Берасьцейскай вобласьц? . Насельн?цтва на 2010 год ? 1058 чалавек. Знаходз?цца за 20 км на па?ночны ?сход ад Дараг?чына , за 130 км ад Берасьця , за 27 км ад чыгуначнай станцы? Дараг?чын (л?н?я Берасьце ? Гомель).

Безьдзеж ? да?няе мястэчка г?старычнай П?ншчыны (частка Берасьцейшчыны ), на захадзе Палесься . Да нашага часу тут захавал?ся царква Сьвятой Тройцы ? стыл? барока ( пацярпела ад маско?скай перабудовы ), касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ? стыл? клясыцызму ? мэмарыяльная калёна ? гонар Канстытуцы? 3 тра?ня , помн?к? г?сторы? ? арх?тэктуры XVII?XIX стагодзьдзя?.

Назва [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

На думку географа Вадз?ма Жучкев?ча , тапон?м Безьдзеж складаецца з каранёвай часк? -дзед- ( -дзеж- ) ? прэф?ксу без- ^[2] ?, адпаведна, мае выразную этымалёг?ю ('безь дзядо?').

Г?сторыя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Вял?кае Княства Л?то?скае [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]


?нвэнтар Безьдзежу 1677 году: першая старонка (налева) ? плян маёнтку (направа)

Першы п?сьмовы ?пам?н пра Безьдзеж датуецца 1409 годам, кал? вял?к? князь В?та?т перада? аднайменную воласьць касьцёлу Найсьвяцейшай Панны Мары? ? Новых Троках . У 1495 годзе пасел?шча значыцца ? даравальнай грамаце княг?н? Мары? Алелькав?ч ? яе сына князя Вас?ля намесьн?ку п?нскаму Фурсу.

У дакумэнтах за 1517?1518 гады ?пам?наецца маёнтак Безьдзеж, уладаньне канон?ка? касьцёла ? Троках, прыводзяцца ягоныя межы. У 1561?1566 гадох Безьдзеж атрыма? статус мястэчка. Згодна з адм?н?страцыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565?1566 гадо? мястэчка ?вайшло ? склад П?нскага павету Берасьцейскага ваяводзтва .

Пад 1662 годам упам?наецца царква ? Безьдзежы. Да 1744 году ?тварылася рымска-катал?цкая параф?я, якая ? 1781 годзе нал?чвала 510 верн?ка?. 8 верасьня 1771 годзе прых?льн?к? Барскай канфэдэрацы? пад камандаю гетмана вял?кага М?хала Каз?мера Аг?нскага у б?тве пад Безьдзежам ^[3] прымус?л? расейск? аддзел скласьц? зброю. У 1784 годзе ? мястэчку збудавал? царкву Сьвятой Тройцы.

Пад уладай Расейскай ?мпэры? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У вын?ку трэцяга падзелу Рэчы Паспал?тай (1795 год) Безьдзеж апыну?ся ? складзе Расейскай ?мпэры? , дзе ста? цэнтрам воласьц? ? Кобрынск?м павеце, Слон?мскай губэрн? (з 1797 году ? Л?то?скай , з 1801 году ? Гарадзенскай губэрн? ). Пад 1806 годам значыцца як места , якое было цэнтрам ключа. У 1818?1820 гадох у Безьдзежы вялося будаваньне касьцёла Найсьвяцейшай Тройцы. У 1825 годзе ? мястэчку адкрылася школа, якая знаходз?лася ? юрысдыкцы? В?ленскага ?н?вэрсытэту . Паводле рэв?з?? 1857 году, Безьдзеж бы? цэнтрам сельскай грамады. На 1886 год у мястэчку бы? 121 двор, дзеял? 2 царквы, працавал? школа, заезны двор, 2 крамы.

За часам? Першай сусьветнай вайны ? 1915 годзе Безьдзеж занял? войск? Нямецкай ?мпэры? .

Найно?шы час [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

25 сакав?ка 1918 году згодна з Трэцяй Уста?ной граматай Безьдзеж абвяшча?ся часткай Беларускай Народнай Рэспубл?к? . 1 студзеня 1919 году ? адпаведнасьц? з пастановай ? зьезду КП(б) Беларус? ён увайшо? у склад Беларускай ССР , у П?нск? павет (≪падраён≫) Баранав?цкага раёну ^[4]. Паводле Рыскай м?рнай дамовы 1921 году Безьдзеж апыну?ся ? складзе м?жваеннай Польскай Рэспубл?к? , дзе ста? цэнтрам гм?ны Дараг?чынскага павету Палескага ваяводзтва . У гэты час у мястэчку было 254 двары. У 1930-я гады працавал? паштовая агенцыя, прадпрыемства вырабу мэталу.

У 1939 годзе Безьдзеж увайшо? у БССР . У гэты час тут было 365 дваро?, працавал? школа, млын, каапэраты?. 12 кастрычн?ка 1940 году статус пасел?шча пан?з?л? да вёск?, якая стала цэнтрам сельсавету Дараг?чынскага раёну. З 25 чэрвеня 1941 да 17 л?пеня 1944 году Безьдзеж знаходз??ся пад акупацыяй Трэцяга Райху . На 1970 год у вёсцы было 479 дваро?, працавал? сярэдняя школа, лякарня, аптэка, атэлье.

На 1995 год у Безьдзежы было 495 гаспадарак. 17 студзеня 1999 году ? вёсцы адкры?ся музэй народнай творчасьц? ≪Безьдзеск? фартушок≫ ^[5]^[6]. Пры доме культуры дзее ансамбль народнай песьн? ? музык? ≪Сваяк?≫. У 2000-я гады Безьдзеж атрыма? аф?цыйны статус ≪ аграгарадку ≫.

Мястэчка на старых здымках
Рынак. Царква ? зван?ца
Царква ? зван?ца
Касьцёл ? зван?ца
Касьцёл

Калёна
Капл?ца
Вул?ца
Местачко?ка

Насельн?цтва [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Дэмаграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

XIX стагодзьдзе : 1830 год ? 176 муж., зь ?х шляхты 6, духо?нага стану 1, мяшчана?-хрысьц?яна? ? сяляна? 169 ^[7]; 1886 год ? 1116 чал.
XX стагодзьдзе : 1905 год ? 1360 чал.; 1921 год ? 1248 чал., зь ?х 1113 правасла?ных; 1959 год ? 1638 чал.; 1970 год ? 1780 чал. ^[8]; 1995 год ? 1442 чал. ^[9]; 1999 год ? 1260 чал.
XXI стагодзьдзе : 2005 год ? 1220 чал. ^[10]; 2010 год ? 1058 чал.

?нфраструктура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У Безьдзежы працуюць сярэдняя школа, лякарня, дом культуры, 2 б?бл?ятэк?, пошта.

Забудова [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Вул?цы ? пляцы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Аф?цыйная назва	Г?старычная назва
Калгасная вул?ца	Зьдз?та?ская (?) вул?ца ^[a]
Савецкая вул?ца	Опальская (?) вул?ца

З урбанан?м?чнай спадчыны Безьдзежу да нашага часу г?старычныя назвы захавал? вул?цы Дараг?чынская, Паштовая ? Хомская. Г?старычны Рынак ня мае аф?цыйнай назвы.

Турыстычная ?нфармацыя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Славутасьц? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Калёна ? гонар Канстытуцы? 3 тра?ня (1790-я)
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (1818?1820)
Царква Сьвятой Тройцы (1784; Сьвяты Пасад , цяпер у валоданьн? Беларускага экзархату Маско?скага патрыярхату )

Страчаная спадчына [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Зван?ца касьцельная (XIX ст.)
Капл?ца мог?лкавая (XIX ст.)

За?ваг? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

^ Паводле ?нвэнтару 1677 году, у Безьдзежы ?снавал? Закляценская, Зьдз?та?ская, Опальская ? Хомская вул?цы

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

^ Назвы населеных пункта? Рэспубл?к? Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматы?ны даведн?к / ?. А. Гапоненка ? ?нш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай . ? Менск : Тэхналог?я, 2010. ? 319 с. ISBN 978-985-458-198-9 . ( pdf , djvu , online ) С. 114.
^ Краткий топонимический словарь Белоруссии / В.А. Жучкевич . ? Мн. : Изд-во БГУ, 1974. ? 448 с. С. 20.
^ Sulimierski F. Bezdzie? // Słownik geograficzny... T. I. ? Warszawa, 1880. S. 163
^ 150 пытання? ? адказа? з г?сторы? Беларус? / Уклад. ?ван Саверчанка , Зьм?цер Санько . ? В?льня: Наша Будучыня, 2002. ? 238 с. ISBN 9986-9229-6-1 .
^ Черкасова В. Единственный в мире музей фартуков находится в белорусской деревне // Сал?дарнасць . 29 кастрычн?ка 2004 г.
^ Козлович В. Турист, как и лен, любит поклон // Советская Белоруссия . № 232 (22142), 8 сьнежня 2004 г.
^ Сорк?на ?. Мястэчк? Беларус?... ? В?льня, 2010. С. 413.
^ Гарады ? вёск? Беларус?. Энцыкл. Т. 3. Кн. 1. ? Менск , 2006. С. 257.
^ БЭ . ? Мн. : 1996 Т. 2. С. 373.
^ Гарады ? вёск? Беларус?. Энцыкл. Т. 3. Кн. 1. ? Менск , 2006. С. 256.

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн. : БелЭн , 1996. ? Т. 2: Аршыца ? Беларусцы. ? 480 с. ? ISBN 985-11-0061-7
Гарады ? вёск? Беларус?: Энцыклапедыя. Т. 3, кн. 1. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г.П. Пашко? (дырэктар) [? ?нш.]. ? Менск : БелЭн, 2006. ? 528 с.: ?л. ISBN 985-11-0373-X .
Алесь Карлюкев?ч . З палескай вёск? Бездзеж // Маладосць, №10, 2008
Сорк?на ?. Мястэчк? Беларус? ? канцы ХV??? ? першай палове Х?Х ст. ? В?льня: ЕГУ, 2010. ? 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7 .
Słownik geograficzny Krolestwa Polskiego i innych krajow słowia?skich . Tom I: Aa ? Dereneczna. ? Warszawa, 1880.

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Безьдзеж , Radzima.org
Безьдзеж (рас.) , Глёбус Беларус?

[11] Паводле ?нвэнтару 1677 году, у Безьдзежы ?снавал? Закляценская, Зьдз?та?ская, Опальская ? Хомская вул?цы

[1] Назвы населеных пункта? Рэспубл?к? Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматы?ны даведн?к / ?. А. Гапоненка ? ?нш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай . ? Менск : Тэхналог?я, 2010. ? 319 с. ISBN 978-985-458-198-9 . ( pdf , djvu , online ) С. 114.

[ktsm-2] Краткий топонимический словарь Белоруссии / В.А. Жучкевич . ? Мн. : Изд-во БГУ, 1974. ? 448 с. С. 20.

[3] Sulimierski F. Bezdzie? // Słownik geograficzny... T. I. ? Warszawa, 1880. S. 163

[at-4] 150 пытання? ? адказа? з г?сторы? Беларус? / Уклад. ?ван Саверчанка , Зьм?цер Санько . ? В?льня: Наша Будучыня, 2002. ? 238 с. ISBN 9986-9229-6-1 .

[5] Черкасова В. Единственный в мире музей фартуков находится в белорусской деревне // Сал?дарнасць . 29 кастрычн?ка 2004 г.

[6] Козлович В. Турист, как и лен, любит поклон // Советская Белоруссия . № 232 (22142), 8 сьнежня 2004 г.

[7] Сорк?на ?. Мястэчк? Беларус?... ? В?льня, 2010. С. 413.

[8] Гарады ? вёск? Беларус?. Энцыкл. Т. 3. Кн. 1. ? Менск , 2006. С. 257.

[9] БЭ . ? Мн. : 1996 Т. 2. С. 373.

[10] Гарады ? вёск? Беларус?. Энцыкл. Т. 3. Кн. 1. ? Менск , 2006. С. 256.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[a]

Безьдзеж лац. Bie?dzie?
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Першыя згадк?:	1409
Кра?на:	Беларусь
Вобласьць :	Берасьцейская
Раён :	Дараг?чынск?
Сельсавет :	Безьдзеск?
Насельн?цтва:	1058 чал. ( 2010 )
Часавы пас :	UTC+3
Тэлефонны код :	+375 1644
Паштовы ?ндэкс :	225848
СААТА :	1220804006
Нумарны знак :	1
Геаграф?чныя каардынаты :	52°19′0″ пн. ш. 25°18′25″ у. д. ? / ? 52.31667° пн. ш. 25.30694° у. д. ? / 52.31667; 25.30694 Каардынаты : 52°19′0″ пн. ш. 25°18′25″ у. д. ? / ? 52.31667° пн. ш. 25.30694° у. д. ? / 52.31667; 25.30694
Безьдзеж на мапе Беларус? ± Безьдзеж Безьдзеж
Галерэя здымка? у В?к?схов?шчы