Аф?цэ?рск?я ку?рсы БСА ? курсы падрыхто?к? аф?цэра? для Беларускага корпусу самааховы , як?я дзейн?чал? ? Менску , а пазьней ? ? ?ншых местах Беларус? ? л?пен??верасьн? (паводле Кушаля, да л?стапада) 1942 году, ? выкладал?ся Франц?шкам Кушалем . Курсы был? згорнутыя разам са спыненьнем дзейнасьц? БСА.

Адчыненьне [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

1 л?пеня 1942 году ^[1] ? Менску вельм? ?рачыста адчын?л? курс. Заля была ?прыгожаная дзяржа?ным? сьцягам? й эмблемам? беларуск?м? й нямецк?м?. Бы? апрацаваны цэлы цырыман?ял адчыненьня. Аф?цэра? выстра?л? ро?ным? шэрагам?. На ?рачыстасьць прыбыл?: Генэральны Кам?сар Беларус? В?льгэльм Кубэ са сьв?таю, Камандовец войскам? Менскае акруг? са штабам, найвышэйшыя прадста?н?к? нямецкае пал?цы? й CC , ? найвыдатнейшыя прадста?н?к? беларускага грамадзтва.

Кушаль зда? рапарт Ермачэнку як Гало?наму Камэнданту БСА . Генэральнаму Кам?сару Беларус? зда? рапарт нямецк? кап?тан Кумэр, апякун аф?цэрскага курсу зь нямецкага боку. Першы сказа? до?гую прамову Ермачэнка, пасьля яго яшчэ да?жэйшую сказа? Гало?ны Кам?сар Беларус? Кубэ. У сваёй прамове Кубэ называ? беларуск?х аф?цэра? сва?м? сябрам? й абяца? ?м будучыню ? беларуск?м войску, якое, безумо?на, пры нямецкай дапамозе зарган?зуецца. Пасьля прамовы Кубэ, Ермачэнка ?зьнёс Беларуск? Нацыянальны Сьцяг перад Пагоняй ? партрэтам Г?тлера й гэтым курс уважа?ся адчыненым. Кубэ прайшо? уздо?ж фронту аф?цэра?, пры чым азнаём??ся з аф?цэрам?. Склад аф?цэра? пад поглядам веку бы? вельм? розны, найстарэйшы аф?цэр ме? 68 гадо?, а наймалодшы 20. Гэтаму Кубэ асабл?ва дз?в??ся, ацэньваючы патрыятызм беларуса?, дзе дзед ? ?нук разам пайшл? ? шэраг? войска. Настрой сярод аф?цэра? ? гасьцей бы? незвычайна ?рачысты.

Урачыстасьць закончылася супольным абедам. Пры абедзе аф?цэры прама?лял?, пры гэтым асабл?ва падкрэсьл?вал? сваю адданасьць справе. ≪Няхай жыве Незалежная Беларусь≫ ? бесьперапынку гучэла на зал?.

Дзейнасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Першы курс [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Кал? курс пача? дзейн?чаць, немцы не пак?дал? яго без уваг?. То той, то друг? прадста?н?к нямецкае ?лады зья?лял?ся на выклады, ц?кава прыслухо?ваючыся й прыглядаючыся да курсанта?. Курсанты з адданасьцю займал?ся навукай. Асабл?ва ц?кава выглядал? практычныя занятк?. Адбывал?ся далёк?я маршы за места, ? с?вавалосыя дзяды старал?ся ?дала крочыць побач з маладым? выспартаваным? былым? падхарунжым? польскае арм?? й савецк?м? лейтэнантам?. Беларуск?я жа?нерск?я песьн? разьлягал?ся на вул?цах Менску . Кожную ран?цу й кожны вечар курсанты з патрыятычным уздымам сьпявал? на супольнай зборцы песьню ≪Беларусь ? наша Мац? Кра?на!≫ Так?м чынам беларуск?я нацыянал?сты паверыл? ? абяцанк? немца?.

Пасьля выхаду загаду аб арган?зацы? БСА Ермачэнка пача? арган?зо?ваць Штаб. На шэфа Штабу бы? пакл?каны падпалко?н?к генэральнага штабу царскае арм?? Язэп Гуцько . Падпалко?н?к Гуцько прыбы? у Менск ? ?ступ?? у выкананьне абавязка? шэфа Штабу.

Незадо?га пасьля некальк?х дзён з адчыненьня першага аф?цэрскага курсу групэнфюрэр Цэнэр, як? выда? загад аб арган?зацы? Самааховы, бы? адкл?каны зь Менску на ?ншую пасаду. Франц?шак Кушаль сам не разуме? прычына? гэткае зьявы й меркава?:

...Можа хуткае набраньне по?нага аф?цэрскага курсу й непах?сная пастава, энтуз?язм ягоных слухачо? у часе ?рачыстасьц? ? гаварыл?ся вельм? сьмелыя ? гарачыя прамовы ? так напалохал? прадста?н?ко? нямецкай улады, ц? можа зус?м ?ншыя прычыны ?ваходз?л? тут у ?гру...

Гэты факт зраб?? найгоршае ?ражаньне на ?сё беларускае грамадзтва, a асабл?ва аф?цэрск? курс. Усьлед за Цэнэрам выеха? ? гало?ны камэндант БКС Ермачэнка ? на месячны водпуск дахаты, у Прагу . Як свайго заступн?ка ? справах БСА Ермачэнка пак?ну? Юльяна Саков?ча , чалавека вельм? энэрг?чнага, але не папулярнага ан? ? беларусо?, ан? ? немца?. На кольк? Саков?ч бы? непапулярны ? немца? сьведчыць той факт, што к?ра?н?к пал?тычнага аддзелу Генэральнага Кам?сарыяту Беларус? Юрда забаран?? Саков?чу выступаць перад нямецк?м? ?ладам? ? справах БСА.

Дзеля гэтых падзея? на аф?цэрск?м курсе дух вельм? ?па?. Праз тры тыдн? шкаленьня курс бы? скончаны, але зачыненьне яго адбылося ? вельм? благ?м настро?. Цягам ?сяго гэтага часу збро? яшчэ не было, ? н?чога не было зробленае ? справе арган?зацы? БСА.

Друг? курс [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

1-га верасьня 1942 году бы? адчынены друг? месячны аф?цэрск? курс пры ?дзеле 120 кандыдата?. Курсанты, як?я прыбыл? на курс з розных кутко? Беларус?, расказвал? пра энтуз?язм, як? запанава? бы? пры першай вестцы аб арган?зацы? БСА, ? як гэты энтуз?язм пачынае цяпер павол? стынуць.

Групэнфюрэра Цэнэра замян?? штандартэнфюрэр Шымана. Са штабу Шыманы пачал? выходзяць новыя загады, ? кожны загад што разу больш абн?жа? вартасьць першага. У верасьн? пасада Гало?нага Камэнданта БСА ? Ермачэнк? была адабраная, гэтаксама яму было забаронена мець Штаб БСА . Даведа?шыся пра гэтае, палко?н?к Ген. Штабу Гуцько, як тольк? вярну?ся з водпуску Ермачэнка, падзякава? яму за гонар ? паеха? дахаты ? Наваградак .

Загадам Шыманы было забаронена ? БСА выкарысто?ваць аф?цэрск?х ранга?. Камандо?цы адз?нак БСА магл? выкарысто?ваць тольк? назовы сва?х функцыя?, прыкладам: камандовец зьвязу, камандовец роты й г.д. На аф?цэрск?м курсе пачал?ся ?сяляк?я гутарк? аб безнадзейнасьц? станов?шча. Да ?падку настрою на курсе прычынялася яшчэ й тое, што курсанты был? ? сва?х вопратках, некаторыя вельм? лёгка апранутыя, а тым часам падал? халодныя дажджы, а занятк? вял?ся нармалёва.

Шмат каштавала энэрг?? й спрыту Франц?шку Кушалю , каб утрымаць курс. Адз?н раз прыеха? на курс з Остм?н?стэрства нейк? высок? ?радавец, як?, паглядзе?шы на аф?цэра?, бы? захоплены ?хнай паставай, дз?в??ся кепск?м варункам жыцьця й навук?, абяца? дапамагчы, але як паеха?, так ? паеха?.

Трэц? курс [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Пасьля заканчэньня другога аф?цэрскага курсу бы? пакл?каны трэц? курс. Настрой у масах ужо так упа?, што на трэц? курс ледзьве ?далося сабраць 40 чалавек (паводле Акулы 60), дый тыя прыехал? зь перакананьнем, што збро? няма, баёвы настрой народу не скарыстаны й н?чога з БСА ня будзе. Кушаль пра гэтае ?спам?на?:

Роля мая, як камандо?цы аф?цэрск?х курса?, была вельм? непрыемная. На ?с?х трох курсах увесь час трэба было ствараць настрой. Трэба было пераконваць курсанта? у неабходнасьц? вучыцца, у тым, што БСА будзе, што немцы урэшце зброю дадуць ? т.п.

Да гэтага курсу гэтаксама был? прыдзеленыя з мэтай перашкаленьня й эстонск?я аф?цэры з 49-га батальёну . Яны прыходз?л? тольк? на практычныя занятк? ? пол?. Паводле Кушаля, трэц? курс бы? скончаны прыбл?зна ? палове л?стапада, хаця папярэдн?я цягнул?ся каля месяца.

Па-за Менскам [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Пасьля заканчэньня першага аф?цэрскага курсу, кал? выйшл? першыя перашколеныя аф?цэры, яны был? выкарыстаныя ? акругах для перашкаленьня падаф?цэра?. У Баранав?чах ? Наваградку был? адчыненыя падаф?цэрск?я курсы, а пазьней у Вялейскай ? Глыбоцкай акругах. У гэтых акругах адбылося па некальк? курса?, так?м чынам, было перашколена некальк? тысяча? падаф?цэра?.

Да канца 1942 году так?я школы пасьпел? адчын?ць у Баранав?чах, Наваградку, Вялейцы, Глыбок?м, Браславе й Паставах .

Вын?к? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Дзякуючы правядзеньню гэтых курса? бы? ул?чаны ?весь кадровы склад беларуск?х аф?цэра?, камандаваньне БСА атрымала ?я?леньне пра ?зровень ?х ваенных веда? ? на грунце гэтага дбала даць ?м аднолькавую вайсковую дактрыну й прышчап?ць, кал? магчыма, базавыя паняцьц? беларускага нацыянал?зму.
• Трац?на слухачо? менск?х курса? стал? камандо?цам? рота? або батальёно? БСА .
• Пасьля сканчэньня курса? большасьць аф?цэра? был? разьмеркаваныя ?нструктарам? ? школы унтэр-аф?цэра?, як?я был? адчыненыя ? месцах стварэньня батальёна? БСА. Тутака прыбылыя зь Менску аф?цэры мус?л? падрыхтаваць неабходную колькасьць унтэр-аф?цэра?, каб замян?ць ?м?, з часам, нямецк? пэрсанал у частках КБС. З гэтых курса? выйшл? менав?та беларуск?я унтэр-аф?цэры й аф?цэры, як?м? ?х уя?лял? нацыянал?сты . Шмат хто зь ?х будзе складаць кадровы касьцяк амаль ус?х беларуск?х фармаваньня?, як?я пазьней был? створаныя немцам?.

Выкладн?цтва [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Выкладн?кам? был? Франц?шак Кушаль дый нямецк? кап?тан Кумэр. Таксама Кушаль ме? намесьн?ка ? В?таля М?кулу . Пра шкаленьне аф?цэра? Кушаль успам?на?:

На першым курсе кадраю бы? тольк? я адз?н ? яшчэ адз?н нямецк? кап?тан, як? выклада? тактыку ? перакручва? аф?цэра? на нямецк? строй. Так што я бы? ? камандз?рам курса?, ? выкладчыкам, ? ?нструктарам, ? ?с?м ?ншым. Ужо на друг? ? на трэц? курс была падабраная мною кадра з курсанта? першага курсу, хаця ? досыць слабая.

Агулам у Менску было перашколена каля 260 чалавек да паловы л?стапада 1942 году, ? гэтыя аф?цэры стал?ся кадрай для ?с?х беларуск?х вайсковых арган?зацыя? у пазьнейшым часе.

Курсы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Першы курс (л?пень) ? 120 чалавек.
• Друг? курс (жн?вень) ? 120 чалавек.
• Трэц? курс (верасень) ? паводле Кушаля , 40 чалавек, а паводле Акулы , 60.

Глядз?це таксама [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Аф?цэрск?я курсы БКА

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

1. ^ Олег Романько . КОРИЧНЕВЫЕ ТЕНИ В ПОЛЕСЬЕ. БЕЛОРУССИЯ 1943?1945 . ? 2008. ? С. 154.

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Спробы арган?зацы? беларускага войска пры нямецкай акупацы? Беларус? / Франц?шак Кушаль
• Олег Романько . КОРИЧНЕВЫЕ ТЕНИ В ПОЛЕСЬЕ. БЕЛОРУССИЯ 1943?1945 . ? Москва : ≪Вече≫, 2008. ? С. 230. ? 432 с. ? (Военные тайны ХХ века). ? ISBN 978-5-9533-1909-6

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• О. Романько .   Корпус белорусской самообороны   (рас.) // Jivebelarus.net . ? 08.02.2009.