- В?к?пэдыя мае артыкулы пра ?ншых асоба? з прозьв?шчам
Крамко
.
?ва?н ?гна?тав?ч Крамко?
(
4 студзеня
1931
в.
Беражна
, Наваградзк? павет,
Наваградзкае ваяводства
?
30 л?стапада
2019
,
Менск
) ? беларуск? мовазнавец.
Нарадз??ся ? сялянскай сям’?. Падчас
Другой сусьветнай вайны
з восен? 1943 г. да л?пеня 1944 г. бы? сувязным атраду ≪Камсамолец≫ на тэрыторы? М?рскага раёну.
Пасьля заканчэньня ? 1950 годзе сярэдняй школы ? мястэчку
М?р
паступ?? на ф?ляляг?чны факультэт (беларускае аддзяленьне)
Беларускага дзяржа?нага ?н?вэрсытэту
, як? закончы? у 1955 годзе. У тым жа годзе паступ?? у асьп?рантуру ?нстытуту мовазна?ства ?мя Якуба Коласа Акадэм?? навук БССР, пасьля заканчэньня якой з кастрычн?ка 1958 году да сьнежня 2004 году працава? у сэктары (аддзеле) г?сторы? беларускай мовы на пасадах малодшага ? старшага навуковага супрацо?н?ка.
У 1961 годзе абаран?? кандыдацкую дысэртацыю на тэму ≪Сынтакс?с складанага сказу Слон?мск?х акта? другой паловы XVI стагодзьдзя≫ (навуковы к?ра?н?к ? М. А. Жыдов?ч). У 1970 годзе яму было прысвоена навуковае званьне старшага навуковага супрацо?н?ка.
Займа?ся самым? розным? аспэктам? г?сторы? беларускай мовы, але ? першую чаргу яго ц?кав?л? пытаньн? г?старычнай лексыкалёг?? ? лексыкаграф??, г?старычнага сынтакс?су, г?сторы? беларускай л?таратурнай мовы, культуры беларускай мовы. Плёнам яго шматгадовай дзейнасьц? стал? звыш ста трыццац? навуковых работ, сярод як?х манаграф?? ≪Г?сторыя беларускай л?таратурнай мовы≫ (Т. 2, Менск, 1968; у суа?тарстве), (≪С?нтакс?с Слон?мск?х акта? XVI ст. (складаны сказ)≫ (Менск, 1970), ≪Г?старычная лекс?калог?я беларускай мовы≫ (Менск, 1970; у суа?тарстве), ≪Г?старычная марфалог?я беларускай мовы≫ (Менск, 1979, у суа?тарстве), ≪Мова беларускай п?сьменнасц? XIV?XVIII стст.≫ (Менск, 1988, у суа?тарстве) ? ?нш.), артыкулы ? навуковых зборн?ках, пэрыядычных выданьнях (≪Беларуская л?нгв?стыка≫ ? ?нш.). Дасьледава? лексыку роднай вёск? Беражна, пра што друкава? дыялекталяг?чныя нататк? ? зборн?ках ≪З народнага сло?н?ка≫ (Менск, 1975), ≪Жывое слова≫ (Менск, 1978), ≪Народная словатворчасць≫ (Менск, 1979); Народнае слова (Менск, 1986), ≪Жывое народнае слова≫ (Менск, 1992).
Прыма? удзел у рабоце VII М?жнароднага зьезду слав?ста? (Варшава, 1973).
Пад к?ра?н?цтвам К. К. Атрахов?ча (
Кандрата Крап?вы
) удзельн?ча? у падрыхто?цы другога выданьня ≪Русско-белорусского словаря≫ (Менск, 1982). Ён уваходз?? у склад рабочай групы, якая папа?няла рэестар сло?н?ка новым? словам? ? праводз?ла ?х лексыкаграф?чную апрацо?ку.
Зья?ля?ся сябрам калектыву па падрыхто?цы да выданьня ≪
Статуту Вял?кага Княства Л?то?скага
≫ 1588 году, выконва? адаптацыю тэксту Статута (≪Статут Вял?кага Княства Л?то?скага 1588: Тэксты. Даведедн?к. Каментары?≫ [Менск, 1989]).
Але адной з гало?нейшых спра? у навуковым жыцьц? стала праца над ≪
Г?старычным сло?н?кам беларускай мовы
≫. Ён бы? сярод тых, хто распачына? гэту дзейнасьць, ? прайшо? усе этапы работы над гэтым сапра?ды ?н?кальным ? фундамэнтальным выданьнем беларускай мовазна?чай навук?.
Для сло?н?ка расчыта? ? апрацава? тэксты п?сьменнасьц? розных жанра?: ≪Статут Вял?кага Княства Л?то?скага≫ (1588), ≪Арыстоцелевы вароты≫ (60-я гады XVI ст.), ≪
Мэтрыка Вял?кага Княства Л?то?скага
≫, дакумэнты, зьмешчаныя ? ≪Актах, издаваемых Виленскою археографическою комиссиею для разбора древних актов≫ (Т. XIX, XX, XXXVI, XXXIX), зборн?к жыц?й сьвятых другой паловы XVII ст. ? ?нш. Прыма? удзел у стварэньн? картатэк? сло?н?ка. Вып?са? 126 тысяча? картак-цытат з вышэйназваных помн?ка? старабеларускай п?сьменнасьц?. Распрацава? сло?н?кавыя артыкулы для дваццац? васьм? выпуска? сло?н?ка (2, 6-9, 12, 15, 16, 18-37). Увё? у навуковы ?жытак ? адпаведна ? кола крын?ц ≪Г?старычнага сло?н?ка беларускай мовы≫ раней невядомы помн?к ≪Гистория, або Повесть людей розных веры годных о образе чудовным пренайсвятейшей девы Мар?и Жировицком…≫, упершыню надрукаваны сумесна з А. ?. Мальдз?сам у зборн?ку ≪Помн?к? культуры. Новыя адкрыцц?≫ (Менск, 1985. С. 128?132).
- Мэдаль ≪Партызану Айчыннай вайны≫ ?? ступен? (1949, за подп?сам сакратара Прэзыдыюму Вярхо?нага Савета СССР А. Ф. Горк?на)
- Мэдаль ≪Вэтэран працы≫ (1987)
- Ганаровая грамата НАН Беларус? за вял?к? ?клад у падрыхто?ку ≪Г?старычнага сло?н?ка беларускай мовы≫ ? ? сувяз? з 70-годзьдзем з дня заснаваньня ?нстытуту
- Падзяка Старшын? Прэзыдыюму Нацыянальнай акадэм?? навук Беларус? У. Р. Гусакова за шматгадовую плённую навуковую дзейнасьць ? значны ?клад у стварэньне ≪Г?старычнага сло?н?ка беларускай мовы≫ ? 37-м? выпусках.