Ё?с?ф Рыго?рав?ч Ля?нгбард
(6 (18) студзеня 1882,
Бельск
,
Гарадзенская губэрня
,
Расейская ?мпэрыя
? 3 студзеня 1951,
Лен?нград
,
РСФСР
) ? беларуск? савецк? арх?тэктар
габрэйскага
паходжаньня, пэдагог.
Нарадз??ся ? 1882 годзе ? мястэчку
Бельск
у сям’? Г?рша Лянгбарда. Бацька бачы? будучыню для сына ? камэрцы?, аднак малы Ёс?ф люб?? маляваць.
Бл?скуча скончы?шы мясцовую г?мназ?ю, ён паступае на арх?тэктурнае аддзяленьне Адэскай мастацкай вучэльн?, а ? 1907 годзе пераб?раецца ?
Санкт-Пецярбург
, дзе пасьпяхова вытрымл?вае экзамэны ? Пецярбурскую акадэм?ю мастацтва? на арх?тэктурны факультэт. Сем гадо? працягвалася яго вучоба ? Пецярбургу, а арх?тэктура гораду моцна па?плывала на далейшую творчасьць арх?тэктара. Сярод наста?н?ка? Лянгбарда бы? слынны
Аляксандар Памяранца?
(спраектава? будынак ГУМа ?
Маскве
). Менав?та пад яго к?ра?н?цтвам Лянгбард у 1914 абаран?? дыплёмны праект ≪Будынак дзяржа?нага савету≫.
У час
Першай сусьветнай вайны
Лянгбард працуе на фронце ? якасьц? начальн?ка ?нжынэрнага атраду. Пад яго к?ра?н?цтвам ? гэты час па?стаюць земская ?права ?
Кастраме
, сельскагаспадарчы музэй ? тэатар м?н?яцюра? у
Петраградзе
. Па заканчэньн? вайны ён роб?цца выкана?цам праца? буда?н?чай канторы пры аддзеле аховы здаро?я ? Петраградзе.
У пачатку
1930-х
Лянгбард атрымл?вае першыя буйныя замовы на буда?н?цтва ? Беларус? ? ?кра?не. Першым праектам, рэал?заваным Лянгбардам па прыезьдзе ? Менск, стал?цу БССР, стала буда?н?цтва бл?зу 40 дра?ляных пав?льёна? для ?себеларускай сельскагаспадарчай ? прамысловай выставы. Пасьля гэтага яго запрашаюць да праектаваньня забудовы цэнтральнай частк? гораду. Лянгбард прапануе макеты трох будынка?:
Дом ?раду
,
Тэатар опэры ? балету
? Дом Чырвонай Арм?? (сучасны Дом аф?цэра?). Праект
Дому ?раду
бы? падрыхтаваны ? зацьверджаны ?
1929
годзе, а з
1930
па
1934
гады ён бы? рэал?заваны. Перад ?м бы? паста?лены помн?к У. Лен?ну, распрацаваны Лянгбардам разам зь Лен?нградзк?м скульптарам М. Ман?зерам. За гэты ансамбль Ёс?ф Лянгбард атрыма? званьне ≪заслужанага дзеяча мастацтва? БССР≫.
У
1935
годзе Лянгбарду было даручана распрацаваць праект
Дому Савета?
?
Маг?лёве
, куды не?забаве меркавалася перанесьц? стал?цу БССР. Будынак узводз?цца ?
1938
?
1940
гады. Пачынаючы з 1933, рэал?зо?ваюцца яшчэ два праекты арх?тэктара:
Тэатар опэры ? балету
на месцы былога Траецкага к?рмашу ?
Дом Чырвонай Арм??
на падмурках кол?шняга
арх?ерэйскага палацу
. У
1935
годзе Лянгбард бярэцца за перапрацо?ку праекту
Акадэм?? навук БССР
, распрацаваны
Г. Ла?ровым
.
Пад час вайны працава? над маск?ро?кай будынка? у
Лен?нградзе
, жы? у Ярасла?скай вобласьц?. У
1944
годзе вяртаецца ? разбураны
Менск
. Працава? над плянам? рэканструкцы?
Менску
?
Гомелю
. У
1949
годзе за гэтую працу атрыма? ≪Ордэн Гонару≫. Разам з
М. Бакланавым
распрацо?ва? праект
к?натэатру ≪Перамога≫
, скончанага ?
1950
годзе.
З
1935
па
1950
Ёс?ф Лянгбард выклада? ? Акадэм?? мастацтва? у Лен?нградзе. У
1939
абаран?? доктарскую дысэртацыю па арх?тэктуры.
Памёр
3 студзеня
1951
году ?
Лен?нградзе
.
Ёс?ф Лянгбард бы? прых?льн?кам вэртыкальных арх?тэктурных вырашэньня?. ≪
Гарызантальная форма ?я?ляецца як стан спячага альбо мёртвага чалавека, што адмо?на ?зьдзейн?чае
, ? адзнача? ён. ?
М?ж тым як вэртыкальнае станов?шча ?васабляе жыцьцё, бадзёрасьць ? с?лу, яно супрацьста?ць цяге да зямл?
≫.
Па прафэс?йных поглядах бы? прых?льн?кам крытычнага засваеньня ? выкарыстаньня традыцыя? м?нулага. У клясыцы л?чы? вартым арх?тэктурную дысцыпл?ну, парадак, сувымернасьць асно?ных форма?, ?мкну?ся разьв?ваць простасьць ? яснасьць кампазыцыйнага вырашэньня характэрныя для беларускай нацыянальнай арх?тэктуры. Наконт дэкарацы? фасаду ме? наступнае меркаваньне: ≪Лепей ня ведаць, як упрыгожыць будынак, чым зраб?ць у гэтым л?шняе≫.
На практыцы был? рэал?заваныя 15 праекта? арх?тэктара, зь як?х 8 на Беларус?.