한국   대만   중국   일본 
К?рыла Мазура? ? В?к?пэдыя

К?рыла Мазура?

савецк? пал?тык

К?ры?ла Траф??мав?ч Ма?зура? (25 сакав?ка (7 красав?ка па новым стыл?) 1914 году, вёска Рудня-Прыбытко?ская , цяпер Гомельск? раён , Беларусь?? 19 сьнежня 1989, Масква, цяпер Расея)?? савецк? партыйны ? дзяржа?ны дзяяч.

К?рыла Мазура?
11-ы Першы сакратар камун?стычнай парты? БССР
28 л?пеня 1956???1965
Папярэдн?к: М?калай Патол?ча?
Наступн?к: Пётар Машэра?
Першы намесьн?к старшын? Савету М?н?стра? СССР
1965???1978
Асаб?стыя зьвестк?
Нарадз??ся: 23 сакав?ка ( 5 красав?ка ) 1914 [1]
в. Рудня-Прыбытко?ская , Гомельск? павет , Маг?лё?ская губэрня , Расейская ?мпэрыя
Памёр: 19 сьнежня 1989 ( 1989-12-19 ) [1] (75 гадо?)
Масква , СССР
Партыя: КПСС
Дзец?: Natallia Kapitonova [d] , Elena Mazurova [d] ? Viktor Mazurov [d]
Бацька: Траф?м ?ванав?ч Мазура?
Мац?: Агаф’я Ак?ма?на Мазурава
Адукацыя: Вышэйшая партыйная школа пры ВКП(б) (1947)
Узнагароды:
Герой Сацыялістычнай Працы
Герой Сацыял?стычнай Працы
Ордэн Леніна
Ордэн Лен?на
Ордэн Леніна
Ордэн Лен?на
Ордэн Леніна
Ордэн Лен?на
Ордэн Леніна
Ордэн Лен?на
Ордэн Леніна
Ордэн Лен?на
Ордэн Чырвонага Сьцягу
Ордэн Чырвонага Сьцягу
Ордэн Айчыннай вайны 1 ступені
Ордэн Айчыннай вайны 1 ступен?
мэдал?

Герой Сацыял?стычнай Працы (1974). Чалец кампарты? з 1940 году, чалец ЦК КПСС (1956?1981), чалец Пал?тбюро ЦК КПСС (1965?1978; кандыдат у 1957?1965).

Б?яграф?я

рэдагаваць

Бацька Траф?м ?ванав?ч ? мац? Агаф’я Ак?ма?на Мазуравы выхо?вал?, акрамя К?рылы, трох сыно? , зь як?х двое памерл? ? дзяц?нстве, ? дзвюх дачок . Дарослыя сваяк? працавал? ? чыгуначнай майстэрн? Гомля . роднай мовай К?рылы Мазурава была беларуская насуперак адсутнасьц? беларускамо?най асьветы на Гомельшчыне да 1926 году, кал? адбылося 2-е ?збуйненьне Беларускай ССР . З прычыны кепскага зроку старшыня мэдычнай кам?с?? адмов?? яму ? паступленьн? ? вучэльню лётчыка?-зьн?шчальн?ка? [2] .

У 1933 скончы? Гомельск? а?тадарожны тэхн?кум . Працава? тэхн?кам дарожнага аддзелу Парыцкага райвыканкаму, пасьля начальн?кам дарожнага аддзелу Камарынскага райвыканкаму. Служы? у Чырвонай Арм?? (1936?1938). З 1939 году на камсамольскай працы. З 1940 году сакратар Берасьцейскага абкаму камсамолу.

На пачатку чэрвеня 1941 году знаходз??ся ? Берасьц? [2] . Зь першых дзён Вял?кай Айчыннай вайны К.?Т.?Мазура? у дзейсным войску. Бы? пал?труком роты, камандз?рам батальёну, ?нструктарам пал?таддзелу 21-й арм??. Са сьнежня 1941 слухач курса? ≪Стрэл≫, па сканчэньн? як?х бы? прызначаны кам?сарам факультэту гэтых курса?. У верасьн? 1942 прызначаны сакратаром ЦК ЛКСМБ БССР ? нак?раваны на акупаваную тэрыторыю Беларус? ?па?наважаным Цэнтральнага кам?тэту Кампарты? Беларус? ? Цэнтральнага штабу партызанскага руху, падкантрольнага НКУС , па к?ра?н?цтве гэтым рухам ? стварэньню камсамольскага падпольля ? шэрагу абласьцей рэспубл?к?. Да канца 1943 году дзейн?ча? у розных партызанск?х злучэньнях Менскай , Палескай , П?нскай , Баранав?цкай ? Берасьцейскай абласьцей .

У 1943?1947 К.?Т.?Мазура??? друг?, пасьля першы сакратар ЦК ЛКСМ Беларус?. У пасьляваенныя гады, скончы?шы Вышэйшую партыйную школу пры ВКП(б) (1947), бы? першым сакратаром Менскага гаркаму парты? (1948?1950), першым сакратаром Менскага абкаму парты? (1950?1953).

У апараце ЦК КП БССР ? СССР

рэдагаваць

Пасьля сьмерц? Стал?на зья?ля?ся старшынём Савету м?н?стра? Беларускай ССР (1953?1956 гады).

Л.?Берыя паспрабава? зраб?ць ста?ку на нацыянал?зм нерасейск?х рэспубл?к з мэтай заваяваньня большай улады. Чэрвеньск? 1953 году пленум ЦК КПБ атрыма? загад з цэнтру замян?ць расейскага сакратара ЦК КПБ М. Патол?чава на другога сакратара?? беларуса М. З?мян?на . Апошн? ? сва?м дакладзе на пленуме крытыкава? так?я ≪фундамэнтальныя недахопы ? памылк?≫ КПБ у сфэры нацыянальнай пал?тык?, як неадпаведнасьць дол? беларуса? сярод насельн?цтва рэспубл?к? (81%) ?х прадста?н?цтву ? апараце партыйных органа? (62,2%). М. З?мян?н нарака?, што праца апарата ЦК КПБ ? СМ БССР, мясцовых партыйных ? савецк?х органа? вядзецца на расейскай мове, ? прапанава? прыняць рэзалюцыю аб пераводзе справаводзтва ?рада, рэспубл?канск?х ? мясцовых партыйных ? савецк?х органа? на беларускую мову [3] .

К?рыла Мазура?, як? акты?на падтрыма? М.?С.?Хрушчова пасьля сьмерц? Стал?на, а затым прыня? ягоны бок у час барацьбы з ≪антыпартыйнай групай≫. 28 л?пеня 1956 году бы? абраны 1-м сакратаром Цэнтральнага кам?тэту Камун?стычнай парты? Беларус? (КПБ). Бы? суа?тарам стварэньня музэю ≪ Хатынь ≫. Арган?зава? спэцыяльную кам?с?ю дасьледаваньня Менскага падпольля ? Другую сусьветную вайну. 7 верасьня 1959 году пад яго старшынствам Бюро ЦК КПБ зацьвердз?ла высновы кам?с?? аб прызнаньн? дзейнасьц? ? Менску ? 1941?1942 гадох падпольля на чале зь Менск?м падпольным гарадзк?м кам?тэтам КПБ [2] . Ста? фактычна першым беларусам на чале ЦК КПБ (кал? не л?чыць Вас?ля Шарангов?ча , як? прабы? першым сакратаром тольк? некальк? месяца? у 1937 годзе ? бы? расстраляны ? 1938).

Зь ?мем К?рылы Мазурава зьвязаныя шматл?к?я посьпех? беларускага народу ? разьв?цьц? эканом?к?, навук? ? культуры ? 1953?1965 гадох, рэаб?л?тацыя шматл?к?х партыйных ? дзяржа?ных дзеяча?, менск?х падпольшчыка?, партызанск?х камандз?ра?. На думку былога дырэктара Нацыянальнага арх?ва Рэспубл?к? Беларусь Я.??.?Барано?скага, К?рыла Мазура? увайшо? у г?сторыю Менску ? Беларус? як праваабаронца незаслужана абгавораных падпольшчыка?. Пры Мазураве рады КПБ павял?чыл?ся з 145 тысяча? да 296 тысяча? чальцо?. На гады к?раваньня Мазурава (1956?1965) прыйшлося, напрыклад, буда?н?цтва Наваполацкага нафтаперапрацо?чага заводу. Калясальная будо?ля тады, у 1958, мела сьметны кошт 315 м?льёна? рублё? [4] .

Намагаючыся аднав?ць беларус?зацыю , у студзен? 1959 на сьвяткаваньн? 40-годзьдзя БССР К?рыла Мазура? зраб?? даклад на беларускай мове. У перапынку М?к?та Хрушчо?, як? сядзе? у прэзыдыюме, пача? лаяць Мазурава: ≪Ни черта не понятно!≫ На прыступках БДУ Хрушчо? выказа?ся яшчэ больш выразна: ≪Чем быстрее все мы будем разговаривать по-русски, тем быстрее построим коммунизм≫ [5] .

Падтрымл?ва? пашырэньне па?намоцтва? саюзных рэспубл?к у дзяржа?най, гаспадарчай, грашовай ? адм?н?страцыйна-тэрытарыяльнай гал?нах. Ухваля? л?кв?дацыю наступства? культу асобы Стал?на ? разьв?цьцё культурных стасунка? зь ?ншым? кра?нам?. Пярэчы? Хрушчову наконт вырошчваньня кукурузы , Рада? народнай гаспадарк? ? падзелу КПСС на прамысловыя ? сельск?я кам?тэты. Адстойва? патрэбу ? асаб?стых прысядз?бных дзялянках сяляна?. Аспрэчва? лёзунг ≪Дагнаць ? перагнаць ЗША ≫ за 2 пяц?годк? паводле гаспадарчых паказчыка? [2] .

Першы намесьн?к старшын? Савету М?н?стра? СССР у 1965?1978 гадох.

У 1968 бы? нак?раваны ? Прагу для к?раваньня ваенным? дзеяньням? па л?н?? Пал?тбюро. Дзейн?ча? пад псэ?дан?мам ≪генэрал Траф?ма?≫. Пры ягоным удзеле к?ра?н?к? Камун?стычнай парты? Чэхаславаччыны Ду?бчак , Смрко?ск?, Шык ды ?ншыя был? арыштаваныя ? вывезеныя ? Маскву [6] .

В форме полковника (моё воинское звание), называясь генералом Трофимовым, я давал распоряжения нашим военным и гражданским… Главной задачей было уберечь наших солдат от стрельбы… [7]

Мазура? з Касыг?ным ? Машэравым стал? ?н?цыятарам? разьв?цьця перапрацо?к? алмазнае сырав?ны ? Беларус? (у Гомел? ? першай палове 1970-х бы? створаны завод такога проф?лю) ? работ па даразьведцы беларуск?х радов?шча? алмаза? . Яшчэ ? 1970 А. Касыг?н выступ?? у Савеце М?н?стра? СССР з падрабязным дакладам, прапануючы, па-першае, паступова скарачаць вываз з СССР неапрацаваных (≪сырых≫) алмаза?, а па-другое, разьв?ваць перапрацо?ку алмаза? у шэрагу рэспубл?к, у тым л?ку Беларусь ? Укра?ну . Выбар такога рэг?янальнага ≪прыярытэту≫, па словах Касыг?на, абумо?лены ная?насьцю ? заходн?м рэг?ёне Саюзу россыпавае алмазасырав?ны, якая можа там сама перапрацо?вацца сумесна зь якуцкай.

На даручэньне Касыг?на Мазура? вывуча? скандына?скую сацыяльна-эканам?чную мадэль, уключна з мэтадам? стымуляваньня вытворчасьц? працы, павышэньня таварнай (а ня цэнавай) прадукцыйнасьц? вытворчасьц? пры зьн?жэньн? яго фонда- ? кап?талаём?стасьц?. ≪Каманда≫ Мазурава ? 1968?1972 гадох прапанавала каля 10 адаптаваных да ?мова? СССР варыянта?, падобных да скандына?скае практык? заахвочваньня прадпрыемства? ? ?хн?х праца?н?ко? за рост менав?та таварнага выхаду высокаякаснае прадукцы? болей шырокага асартымэнту пры адначасным скарачэньн? фонда- ? кап?талаём?стасьц? самой вытворчасьц? на гэтых прадпрыемствах. Было прапанавана правесьц? экспэрымэнты прыкладна на 60 прадпрыемствах СССР, у тым л?ку на 25 беларуск?х ? 15 прыбалтыйск?х, як?я прадугледжвал? б скарачэньне колькасьц? плянавых для ?х заданьня? амаль на трац?ну. Падобныя экспэрымэнты ? той пэрыяд небеспасьпяхова праводз?л?ся ? Югаслав?? , К?та? , Чэха­славаччыне , Вугоршчыне , НДР .

Але так?я праекты, як ? касыг?н­ск?я эканам?чныя рэформы ? цэлым, был? адрынутыя партдзяржнамэнклятурай. Па некаторых дадзеных, тагачасны старшыня прэзыдыюму Вярхо?нага Савету СССР М?калай Падгорны нарака?: ≪Не дзеля таго мы пасварыл?ся з Ц?та ? адх?л?л? Дубчака , каб па?тараць ?хн?я дзеяньн? ? сябе≫. Акрамя таго, у СССР зьяв?л?ся ≪хутк?я≫ экспартна-сырав?навыя грошы праз рост сусьветных цэн на нафту. Так што не?забаве са складу Пал?тбюро ЦК КПСС ? Савету М?н?стра? СССР бы? выведзены не адз?н тольк? К?рыла Мазура? [8] .

Апошн?я гады жыцьця

рэдагаваць

7 красав?ка 1974 году ? сувяз? з 60-годзьдзем атрыма? званьне Героя Сацыял?стычнай Працы. Узнагароджаны 5 ордэнам? Лен?на , ордэнам? Чырвонага Сьцяга , Айчыннай вайны 1-й ступен? ? мэдалям?.

З 1978 году?? на пэнс??. У 1984 годзе выда? кн?гу ≪Незабы?нае≫ пра вайсковых саслужы?ца? падчас Нямецка-савецкай вайны [2] . З 1986 году бы? абраны старшынём Усесаюзнага савету вэтэрана? вайны ? працы. Дэпутат Вярхо?нага Савету СССР 3-9 скл?каньня?, у 1989 абраны народным дэпутатам СССР.

Пахаваны на Новадзявочых мог?лках у Маскве .

Ушанаваньне памяц?

рэдагаваць

У 2004 годзе, да 90-годзьдзя К.?Т.?Мазурава, у Маскве бы? зьняты дакумэнтальны ф?льм ≪Кирилл Мазуров: портрет на фоне эпохи≫ (≪К?рыла Мазура?: партрэт на фоне эпох?≫).

У менск?м м?крараёне Сухарава адна з вул?ца? нос?ць ?мя К?рылы Мазурава. На фасадзе хаты №36 па вул?цы Карла Маркса, у якой жы? К.?Т.?Мазура?, усталяваная памятная дошка.

Таксама яго ?мём названа адна з гало?ных вул?ца? Гомелю ( Вул?ца Мазурава ).

Папярэдн?к
М?калай Патол?ча?
Першы сакратар ЦК КП(б)Б
1956?1965
Наступн?к
Пётар Машэра?
  1. ^ а б в г Kirill Masurow // Munzinger Personen  (ням.)
  2. ^ а б в г д е Я?ген Барано?ск? .  Ён спрача?ся з Хрушчовым ? не спрацава?ся з Брэжневым // Зьвязда ?: газэта. ? 16 красав?ка 2014. ? №? 70 (27680) . ? С.? 4 . ? ISSN 1990-763x .
  3. ^ Снапко?ск? У. Знешнепал?тычная дзейнасць Беларускай ССР як вонкавы фактар нацыянальнага н?г?л?зму беларуса?. Кн.2. ? Беларус?ка - Albarutnenica. ? С.?185.
  4. ^ 90 лет со дня рождения Кирилла Мазурова  (рас.) . Часоп?с ≪Дырэктар≫.? Праверана 29 сьнежня 2008?г.
  5. ^ Уладз?мер Снапко?ск? (15 л?стапада 2007) У. Снапко?ск? - Эл?та ? мова . Б?бл?ятэка г?старычных артыкула? ≪Жыве Беларусь≫.? Праверана 28 сьнежня 2008?г.
  6. ^ М?хась Скобла (21 жн??ня 2008) 1968 год: як адгукнулася апэрацыя ≪Дунай≫ у Беларус? ≪Вольная студыя≫ . Радыё ≪Свабода≫.? Праверана 28 сьнежня 2008?г.
  7. ^ Эммануил Иоффе (6 красав?ка 2004) Руководитель своего времени  (рас.) . Белорусская деловая газета.? Праверана 28 сьнежня 2008?г.
  8. ^ Аляксей Бал?е? Он свернул с ≪генеральной линии≫  (рас.) . ≪Литературная газета≫.? Праверана 29 сьнежня 2008?г.

Вонкавыя спасылк?

рэдагаваць