Muhammad Ali Pascha
|
A Obudl vom Muhammad Ali Pascha (1848) vom August Couder
|
Herrschadatn
|
Titl
|
Wali vo Egyptn ? Sudan ? Sham
- Hedschas ? Morea ? Thasos ? Kreta
|
Herrschofd
|
1805-1848
|
Reich
|
Vizekinireich vo Egyptn
|
Vuaganga
|
Gouvaneua Hur?id Ahmed Pasha
|
Nochfoiga
|
Ibrahim Pascha
|
Lemsdatn
|
Glebt vo
|
4.3.1769 - 2.8.1849
|
Gebuan in
|
Kavala, Makedonien, Rumelia Eyalet, Osmanischs Reich
|
Eheweib
|
? Emina von Nosratli
- Madouran ? Ayn al-Hayat ? Montaz,
- Mahivech ? Namchaz ? Ziba Hadidja
- Chams Safa ? Shama Nour
|
Vota
|
Ibrahim Agha (Suhn)
|
Muada
|
Zainab
|
|
Da
Muhammad Ali Pascha
arabisch ?
???? ??? ????
?, albanisch
Mehmet Ali Pasha
oder tiakisch
Mehmet Ali Pa?a
, woa a albanischschtemmiga osmanischa Offizia, geboan am 4 Maaz 1768 und gschtoam is a am 2 August 1849. Eah hod des Mochtvakuum in
Egyptn
gnuzt und hod se zan
Wali
afgschwunga. Ea hod Egyptn modeanisieat und hod se zan Vizekini eaklead. Vom osmanischn Suitan hod a se de Zuaschtimmung gebn lossn, das a sein Titl und de Heaschoft iwa Egyptn in seina Famulie weidavaeabn kau und so hod sei Dynastie in Egyptn bis 1953 regiat.
Gebuan is da Muhammad Ali in
Kavla
woan. Des woa a Schtod im
Rumelia Eyalet
(
Osmanischs Reich
), im heidign griechischn Makedonien. Seine Otan woan de Muadda
Zainab
und sei Vota da
Ibrahim Pascha
, a Tobakvaschleißa und Haundla. Bade woan albanischa Heakunft und hobm da Owaschicht aukhead. Wia sei Vota vaschtuam is, hod de Kinda eahna Onko, da
Hussein Aga
, da Bruada vo seina Muadda, in sei Famulie afgnumma. Da Muhammed Ali woa a gschickts und wissbegiarigs Biaschal und des ia seim Onko afgfoin. Und weu a da
Ayan
vo Kavla woa, hod an scho boid ois Schteiaeitreiwa eigsezt. Dabei hod a se a den Beaumtnraung vo an
Boulukbashi
vadeand.
Ea is daun a za
Kavala Miliz
gaunga und unta seim Couso
Sarechesme Halil Agha
zan Schtovatreta afgschtiegn. In
Egyptn
hod da
Napoleon
mid seim Expedizionskorps de
Mamelukn
und a osmanische Eiheitn gschlogn. A de Osmanen hobm valuan, owa bei de Kampf 1799 hod se da
Leitnaund Muhammed Ali
auszoachhnt. Ois Belohnung fia sein Eisotz is a zan Kommandeua vom gfichtn albanischn Korps vo da
Hohn Pfortn
eanaunnt wuan.
- Ois se 1801 de
Franzosn
aus
Egyptn
zruckzogn hobm, san de vo eahna gschlogna
Mamelukn
in Egyptn wiedahochkema. Des hod owa em osmanischn Suitan ned recht gschmeckt. Em Muhammed Ali sei albanischs Korps is nebm mera Aundre iwa Abukir noch Egyptn gschickt wuan.
Em Muhammed Ali sei Basl, de
Emine Nosratli
is a reiche Witdibin gwest und de hod den Mamluknfiara
Ali Bey
gheirat. Den ois de Osmanen 1812 a Armee iwa Syrien noch Owaegyptn gschickt hobm, hod da Muhammed Ali scho mid de eiheimischn Fiara und mid da Huf vo seim Basl a mid de Mamelukn vahaundlt. Dahea hod a se mid de Mamlukn vabundt und gmoasaum hobms 1807 de
Britn
aus Egyptn vatriebm, de ois
Siega
iwa de
Franzosn
im Laund blibm san.
Scho 1807 hobm eiflußreiche
Egypta
vo da
Hohn Pfortn
valaungt, das em
Wali
(Gouvaneua)
Ahmed Pascha Khurshid
osetzn. noch an Zwischnschpu hods de Hohe Pfortn untam Suitan
Selim III
neamma vahindan kena das 1809 da
Muhammed Ali
da
Wali
vo
Egyptn
wead.
Da Muhammads Ali is zwoa vom Osmanischn Suitan ois Wali (Gouvaneua) in
Egyptn
bschtetigt wuan, owa de Mameluken woan nu oiweu a wichtiga Mochtfaktoa in Kairo.
- Do hod a an ausgschamtn Plan gfoßt. Ea hod zan 1 Maaz a Mulitaaparad augsogt um de neichn Gweah viazschton. Und dozua hod a de hechan Mamelukn in de Zitadon vo Kairo za an Festl eiglodn. Da Mehmed Ali hod mid seine Gast
Kafee
drunga und mid eahna gscheazt. Ois de Soidotn viabeiparadiat san, san de glodnan Mamelukn außigaunga um de Soidotn auzschaun. Af oamoi hobm de keaht gmocht und se hobm af de Mameluken s`Schiaßn augfaungt. De Iwalebandn san daun mid de Sabon higschlocht wuan. Jo a in Kairo san eahnane Famulien umbrocht und de Weiwa sogoa gschend woan. Vo do weg woan de Mamelukn koa Gfoah mea.
Seine albanischn Soidotn woan owa ned zfried und woitn eahm sogoa umbringa. Do hod a de restlign
Mamelukn
und schpoda a seine albanischn Truppn noch
Arabien
gschickt um de Saudis (Wahabiten) nidazweafa. Dabei hod a gean in Kauf gnumma das af de Fodzig a de Mera vo seine unzfriednan Albana umkemman. 1812 und 1813 hobm de Egypta (Osmanen) de heilign Schtad
Mecka
und
Medina
zruckeaowat.
- 1815 und 1816 san de
Wahabitn
oiweu weida ins Laund zrucktriebn woan. 1817 is weidagaunga und 1818 woan daun de
Wahabitn
fiaralos, weu da
Abdallah I ibn Saud
am 17 Dezemba in
Istambul
sein Kopf duach a Schweat valuan hod. Zan Daunk fia seine Vadeanst is da Muhammad Ali mid da Insl
Thassos
belehnt wuan.
Des egyptische Mulitaa is gaunz noch westeiropaischm Fiabud neich afgschtod woan. Und ois de Griechn wieda amoi an Afschtaund gmocht hobm und dabei em osmanischn Suitan
Mahmud II.
sei Armee gschlogn hobm, hod Dea em Muhammad Ali za Huf gruaffa (Griechischa Unobhengigkeitskriag).
Mid seina modeana Armee hod a 1826 de
Griechn
bei
Missolunghi
gschlogn und dafia is da Muhammad Ali a zan Schtodhoita af da Insl
Morea
eanaunnt woan.
Mid seina eignan modeana Flottn hod a en Aftrog kriagt a wida de griechischn Insln za Eaowan. Weu se do owa de eiropaischn Macht eigmischt hobm, hed a gean zruckzogn und hod em Suitan de Log eaklean woin. De osmanischen Kriagsschiff woan toteu vaoatad und seine Neichn nu zweng Schtuck und a vo da Bewoffnung de Westlign nu untalegn. Da Suitan hod eahm owa fia sei maritime Intaschtitzung
Syrien
vaschprocha.
De
Englenda
,
Franzosn
und de
Rußn
woan af da Seitn vo de
Griechn
und hobm Kriagsschiff ins estlige
Middlmeea
gschickt. De schiffmaßi untalegna Tiakn hobm in da Bucht vo
Navarino
gaunkad und se homs se a aa Wengl bled augschtod. De Tiakn hobm de Gegna in zwoa Linien middn inta eahnane Schiff ungschteat aunkan lossn? Am End vom Tog san vo de tiakischn und egyptischn Schiff iwa drei Viatl in da Bucht zaschteat wuan, vo de 11
Linienschiff
und 9
Fregattn
da Eiropea.
Am Festlaund hod da
Muhammad Ali Pascha
de Kampf gwunna, owa am Wossa hobm se seine neichn teian Schiff, untan Kommando vo an osmanischn Admireu, in Trimma afglest.
- Dahea hod a vom Suitan ois Entschedigung de Schtodhoitaschoft vo
Syrien
eigfoadat, wos Eahm owa da
Osmanische Suitan
vaweigat hod.
Egyptn is gaunz owigwiadschoft gwest. De Schteiaeitreiwa hobm se des Bauanlaund untan Nogl grissn und san de greßtn Großgrundbesitza woan. Do hods da
Muammad Ali
mid so hoche Schteian belegd, das es neamma zoihn hobm kena. Ea hods praktisch zan Gunstn vom Schtoot enteignt. De Lendareian san daun af de Laundoawada afteud wuan. Owa olle Eanteeatrag haum em Schtoot ogliefat wean miaßn. Dea hod ses Haundlsmonopoi bhoitn. Weus praktisch koa Industrie gebn hod, san vo eahm Webareian baud woan. In Alexandrien hod a aa Weaft eirichtn lossn. De eigne modeane Woffneazeigung hod a augschtessn. Des Egyptn hod a in 10 Provinzn eiteud und a via de Vawoitung a eigane Birokrazie afbaud. Weu a des Laund und as Mulitaa eiropaisian woit, hod a Schuin eigricht in de ma a franzesische Text glesn hod.
1835 hod a de easchte arabische Zeidung grundt, de
Bulaq Presse
. Mid dea hod a aa seine Gsetz und Viaschtollungan vabroat.
Um en Haundl in Sidn owi, owa haubdsechli um neiche Soidotn zan Rekrutian hod da Muhammad Ali sein Suhn
Ismael Kamil Pascha
mid 5000 Soidotn in
Sudan
owigschickt (1820-1823). Se hobm em Nil owi des Laund eaowat. Mid eahnane neichn Feiawoffn woans de Sudanesn weid iwalegn. So hobms Schtitzpunkt auglegt und so a de Schtod
Karthum
grindt.
- Des Haubtzu woa des Eibringa vo umma 20.000 schwoaze junge Mauna ois Sklavn, de a ois Soidotn in sei neiche Armee eibaun woit.
- Owa afm Marsch noch Nuadn, san an Infekzionan und Kraunkheitn vo de 20.000 Sklavn nua umma 3.000 Mauna gsund aukumma.
-
De Tomb vom Muhammed Ali Paschah.
-
A Kupfaplottn midm Muhammad Ali Pascha und da vo Eahm gschiftn Moschee.
-
Em Muhammad Ali Pascha sei Fahn.
-
Sei Reitaschtaundbud in Alexandrien.
Weu eahm da Osmanische Suitan Syrien vaweigat hod, is a 1831 mid seine Armee in
Palestina
und
Syrien
eigfoin. Se Armee unta seim Suhn Ibrahim Pascha hod se sogoa scho gricht, in Sidanatolien eizfoin.
- Do Eah, de eiropaischn Macht (Englaund, Rußlaund,
Preußn
und
Ostareich
) , scho zgroß woan is, hom se eahm 1840 mid mulitarischm Druck zwunga, se mid seine Soidotn aus Syrien wida zruckziagn.
- Nu dazua, hod a
Egyptn
fia de eiropaischn Expoat effna miaßn. Wos de Industrialisiarung vo Egyptn schtoack zruckgwoaffa hod.
Vom Muhammed Ali Pascha seine via Suhn, is da
Ismail Pascha
scho 1822 vaschtuam. Drum hod a 1848 seim Suhn
Ali Pascha
, de Regiarung iwagebm. Weu a Dea nu im sown Joah gschtuam is, hod da
Muhammed Ali
nuamoi de Herrschoft iwanumma. Am 2. August 1849 is a daun vaschtuam und in da vo Eahm grundn
Muhammad-Ali-Moschee
beigsezt woan. Sei Enkal da
Abbas I.
is eahm ois
Wali
nochgfoigt. Ois dea 1854 a vaschtuam is, is eahm in da Trohnfoig em
Muhammad Ali Paschas
lezta Suhn, da
Muhammad Said
nochgfoigt.
Da Mohammad Ali Pascha wead nu Heid ois Eaneiara vom Egyptischn Schtoot augsegn und vaeaht.
- Nicolae Jorga:
Geschichte des osmanischen Reiches
. Gotha 1913,
ISBN 3-8218-5026-4
- Khaled Fahmy:
All The Pasha's Men ? Mehmed Ali, his army and the making of modern Egypt
, Kairo, New York, 1997
- Alfred Schlicht:
Les Chretiens en Egypte sous Mehemmet Ali
In: Le Monde Copte 6/1979 S. 44-51
- Ulrich Haarmann:
Geschichte der Arabischen Welt
, Beck, Munchen 2001,
ISBN 3-406-47486-1