?инд-европа телд?ре
|
|
Таксон
|
?аил?
|
---|
Тарихи тыу?ан иле
|
?инд-европа ареалдары кентум-сатем изоглосса?ы. Кентум (к?к) и Сатем (?ы?ыл). Сатемизацияны? к??аллан?ан башлан?ыс ?лк??е са?ыу ?ы?ыл т??т? к?р??телг?н
|
---|
Ареал
|
б?т? донъя
|
---|
Телде беле?сел?р ?аны
|
2,7 млрд
[1]
|
---|
Классификация
|
---|
Категория
|
Евразия телд?ре
|
---|
Ностратик телд?р
(фараз)
|
Состав
|
---|
албан теле
,
анатолия теле
,
?рм?н теле
,
балтик телд?р
,
славян телд?ре
,
герман телд?ре
,
грек телд?ре
,
иран телд?ре
,
?инд-арий телд?ре
,
италий телд?ре
(роман),
кельт телд?ре
,
палеобалкан телд?ре
,
тохар телд?ре
|
Б?ленг?н ва?ыты
|
V ? VI ме? йыл элек
|
---|
Телд?р?е? кодтары
|
---|
ГОСТ 7.75?97
|
ино 208
|
---|
ISO 639-2
|
ine
|
---|
ISO 639-5
|
ine
|
---|
|
?инд-европа телд?ре
(
иафетик телд?р
? Иафеттан
[2]
) ? Донъяла ярай?ы у? ки? тарал?ан тел ?аил??е
[3]
.
Ер
шарыны?
б?т? ?ит?аларында
ла бар, ??йл?ше?сел?р ?аны 2,5 миллиардтан ашыу. ?ай?ы бер х??ерге тел белгест?ре фекере буйынса, ностратик телд?р макро?аил??ене? бер ?л?ш? булып тора
[4]
.
?инд-европа телд?ре
термины (
ингл
.
Indo-European languages
) беренсе тап?ыр инглиз ?алимы Томас Юнг тарафынан 1813 йылда индерел?
[5]
. Немец теленд?ге ???би?тт? ?инд-герман телд?ре термины йышыра? ?улланыла (
нем
.
indogermanische Sprachen
). Элек ?инд-европа телд?ре ≪арий≫ тип атал?ан, ?мм? ?леге ва?ытта был термин мен?н нуристан тарма?ын ??м ?инд-иран телд?рен ?? эсен? ал?ан ?инд-европа телд?ре ?аил??ене? бер ?л?ш? атала.
?инд европа ?аил??е телд?ре 5 ? 6 ме? йыл элек й?ш?г?н бер??м борон?о ?инд-европа телен?н килеп сы??ан булыр?а тейеш. Был телде? килеп сы?ышы тура?ында бер нис? фараз бар (атап ?йтк?нд?,
К?нсы?ыш Европа
,
Ал?ы Азия
,
Европа
??м
Азия
ки?елешенд?ге дала бил?м?л?рен атай?ар).
Борон?о ?инд-европалылар?ы? (й?ки улар?ы? тарма?тарыны? бере?е) археологик м???ни?те тип мен?н ≪
со?ор м???ни?тен≫
атар?а м?мкинлек бар. Улар бе??е? эра?а тиклем III ме? йыллы?та х??ерге
Украинаны?
к?нсы?ышында ??м
Р?с?й?е?
к?нья?ында й?ш?г?н. Был гипотезаны я?ынса 4500 йыл элек
?ара ди?ге?
??м
Волга буйы
дала
лары бил?м??ен?н со?ор м???ни?тен й?р?т??сел?рене? к?пл?п к?сеп ките?ен к?р??те?се генетик тикшерене???р д?лилл?й. Улар?ан К?нбайыш ??м ???к Европала?ы ?инд-европа телд?рене? к?менд? бер ?л?ш? барлы??а килг?н
[6]
.
В. М. Иллич-Свитич, А. Б. Долгопольский ??м С. А. Старостин хупла?ан Х. Педерсен гипотеза?ына ярашлы, борон?о ?инд европа теле билд?ле бер ностратик телд?р макро?аил??ен? инг?н. Уны? сикт?ренд? ул аблауты (
аблаут
) бул?ан
картвель телд?рен?
генетик я?тан я?ын тора
[7]
. ?мм? был гипотеза т?н?итк? дусар ител? ??м бик б?х?сле тип ?анала. Уны? ?ы?ымталарын к?п кен? ?инд-европалылар ??м компаративистар (са?ыштырма-тарихи лингвистика) ?абул итм?й, улар ностратик телд?р теория?ын тулы?ынса ниге??е? тип ?арай й?ки, и? я?шы осра?та, ышаныс?ы? тип ?анай
[8]
[9]
[10]
.
?рм?н таулы?ы территория?ында ??м К?нсы?ыш Европа далаларында ?инд-европалылар ?с?н ике тыу?ан ил гипотеза?ын Миллер 1873 йылда ?инд-европа т??телене?
семит-хамит
??м кавказ телд?рен? я?ынлы?ы ниге?енд? т???й.
1934 йылда Швейцариянан профессор Эмиль Форрер фекеренс?, ?инд-европа теле ике ту?андаш булма?ан телде ?ушыу ????мт??енд? барлы??а кил?
[11]
. Н. С. Трубецкой, К. К. Уленбек, О. С. Широков ??м Б. В. Горнунг был ?ушылыу Урал-Алтай тибында?ы тел мен?н кавказ-семит тибында?ы тел ара?ында бул?ан, тип фаразлай
[12]
.
Т. В. Гамкрелидзе ??м В. В. Ивановты? 1980?1981 йылдар?а сы??ан хе?м?тт?ре ике т?? ил тура?ында фекер?е я?ы ф?нни ким?лд? ??тер?. Автор?ар?ы? к?п йыллы? хе?м?те ?инд-европалылар?ы? теле, м???ни?те ??м т?? иле тура?ында?ы д?й?мл?штерелг?н тикшерене???р ба?ма?ы мен?н тамамлана (Гамкрелидзены, Иванов, 1984). Унда ?рм?н тауы бил?м??енд?, шулай у? уны? эрг??енд?ге т?б?кт?р?? д?й?м ?инд-европа борон?о т?? иле ??м ?ара ди?ге? ? Каспий далаларында?ы к?нбайыш ?инд-европа кешел?рене? икенсел т?? иле тура?ында фекер д?лилл?н?.
ДНК
тикшерене???ре борон?о прото?инд-европалылар?ы? кавказ ата-баба?ы тура?ында?ы фараздар?ы ра?лай
[13]
[14]
[15]
[16]
. Шулай у? ?инд-хетт гипотеза?ы ла ра?лана, у?а ярашлы т?? анатолия ??м т?? ?инд-европа телд?ре д?й?м ?инд-хетт т??телен?н ≪бе??е? эра?а тиклем 4-се ме? йыллы?тан да ?у? т?гел≫ айырыла
[17]
.
Хаак ??м автор?аштары (2015) ?инд-европалылар?ы? ?рм?н таулы?ында барлы??а киле?е гипотеза?ы д?р??л?кк? тап кил? тиг?н ?ы?ымта?а кил?, с?нки со?ор м???ни?те ?л?шл?т? х??ерге ?рм?нд?р?е х?терл?тк?н Я?ын К?нсы?ыш хал?ынан сы??ан. Икенсе я?тан, улар ≪К?нсы?ыш Европала ??м к?нья?та ?унарсы-йыйыусылар нинд?й телд?р?? ??йл?шк?н тиг?н ?орау асы? ?ала≫ тип белдер?
[18]
.
Дэвид Райх ??ене? 2018 йыл?ы ≪Бе? кем ??м нисек бында килеп эл?ктек≫ м???л??енд? былай тип ра?лай: ≪Т??ге тап?ыр ?инд-европа теленд? ??йл?шк?н халы?ты? й?ш?г?н урыны
Кавказ тау?арынан
к?нья?ындара?, б?лки, х??ерге
Иранда
й?ки
?рм?нстанда
урынлаш?ан булыр?а тейеш, с?нки унда й?ш?г?н халы?ты? борон?о ДНК-?ы со?ор м???ни?те ?с?н д?, борон?о анатолиялылар ?с?н д? тап кил?≫. Шу?а ?арама?тан, Райх ?инд-европа телд?рене? к?бе?е со?ор м???ни?тен й?р?т??сел?р тарафынан тарал?ан, тип ра?лай.
Т. В. Гамкрелидзе ??м В. В. Ивановты? гипотеза?ына ярашлы, бы?а тиклем ?инд-европа берл?шм??ен?н и? элек анатолия т?? теле айырылып сы?а. Был б.э.т. IV ме? йыллы?тан да ?у??а ?алмайынса ?рм?н таулы?ы тир??енд? була. Ошонан анатолиялылар?ы? ата-бабалары к?нбайыш?а табан х?р?к?т ит? башлай. ?инд-европа берл?шм??ене? артабан?ы б?ленеше алдынан ул
диалекттар
т?рк?м?н? б?лен?. Шундай т?рк?мд?р?е? бере?ен? италий, кельт ??м тохар телд?рене? ата-бабалары, икенсе?ен? ? арий,
?рм?н
??м
грек телд?рене?
, шулай у? балтик,
славян
??м герман телд?рене? ата-бабалары ин?. ?у?ынан, лингвистик я?тан ?и?елерлек ва?ыт ?тк?с, ?инд-европа берл?шм??ен?н тохар теле айырылып сы?а, уны? теленд? ??йл?ше?сел?р
К?нсы?ыш?а
табан х?р?к?т ит? ??м, билд?ле бер ва?ыт ?тк?с, Тарим уй?ыулы?ына барып ет?, ?у?ынан унда улар я?ма сы?ана?тар?а терк?л?. Я?ынса шул у? ва?ытта грек т?? теле л? айырыла, улар?ы й?р?т??сел?р к?нбайыш?а табан Эгеида?а барып ет? ??м
Грецияла
т?пл?н?. Арий теле ??йл?ше?сел?р к?нсы?ыш?а табан х?р?к?т ит? ??м Евразия далаларына к?сеп ултыра, ?мм?, арий?ар?ы? бер ?л?ш? Кавказ аша далалар?а к?сеп киле?е ихтимал. Каспий ди?ге?ен?н к?нсы?ыш?а табан х?р?к?т ите?се италий, кельт, славян, герман ??м балтик телд?рене? (борон?о европалылар) ата-бабалары далала т?пл?неп, унда со?ор м???ни?тен барлы??а килтер?. ?у?ынан Европаны? урман зона?ына со?ор м???ни?те й?р?т??сел?р?е? ?теп ине?е ??м Европаны? ?инд-европалашыуы к???тел?. Гимбутас тап ошо гипотезаны к?? у?ында тота.
?инд-европа миграциялары тоталь этник ≪экспансия≫ булара? т?гел, ? т?? сиратта ?инд-европа диалекттарыны? ?? х?р?к?те булара? ?аралыр?а тейеш. ?у??ы х?л археологик м???ни?тт?р?е? этнолингвистик атрибуция?ы ва?ытында т?? сиратта антропологик критерий?ар?а таян?ан гипотезалар?ы? ????мт??е? булыуын к?р??т?.
?инд-европа ?аил??ен?
албан
,
?рм?н
телд?ре, шулай у? славян, балтик, герман, кельт, италий, роман, иллирий, грек, анатолия (хетто-лувия),
иран
, дард, ?инд-арий, нуристан ??м тохар телд?ре т?рк?мд?ре ин?. Шул у? ва?ытта италий (?г?р роман т?рк?мд?ре италий тип и??пл?нм???), иллирия, анатолия ??м тохар т?рк?мд?ре тик ?ле телд?р??н ген? тора.
И?к?рм?:
† билд??е мен?н ?ле тел тарма?ы й?ки ?ле тел к?р??телг?н
- К?нья? кафир т?рк?мс??е
- Кати (камката-вири)
- Ашкун (ашкуну)
- Вайгали (калаша-ата)
- Трегами (гамбири)
- Т?нья? кафир т?рк?мс??е
- Утрау т?рк?мс??е
- Материк т?рк?мс??е
- ???к кластер
- ?инд теле
- К?нбайыш ?инд теле
- К?нсы?ыш ?инд теле
- Авадхи
- Багхели
- Чхаттисгархи
- Урду
- К?нсы?ыш кластеры
- Ассам теле
- Бенгал теле
- Бишнуприя-манипури
- Ория (тел)
- Бихар телд?ре
- Ангика
- Бходжпури
- Магахтар
- Майтхилд?р
- Суринам хиндустаны
- Т?нья? кластер (?абансылар)
- Т?нья?-к?нбайыш кластер
- П?нж?б
- Лахнда
- ?инд
- Джакати
- Кхетрани
- ?абансы-аш-?ыу
- Мирпур п?нж?бе
- К?нбайыш п?нж?б
- Сирайки
- Гуджарати
- Гуджури
- Догри
- Си?ан теле
- Глангали
- Калаш теле
- Кашмир
- Кхо
- Кохистани
- Пашаи
- Пхалура
- Торвали
- Шина теле]]
- Шумашти
- Т?нья?-к?нсы?ыш иран
- Авестий теле †
- Скиф-сармат теле †
- Скиф-сармат телд?ре †
- Алан теле †
- Бактрий теле †
- С??д теле
†
- Хорезм теле †
- К?нья?-к?нсы?ыш иран
- Сак телд?ре
- Хотаносак теле †
- Тумшуко-сак теле
- Пушту теле
- Памир телд?ре
- И?ке вандж теле †
- Зебак теле †
- Саргулям теле †
- Вахан теле
- Язгулям теле
- Бартанг теле
- Рушан теле
- Хуф теле
- Шугнан теле
- Ишкашим теле
- Санглич теле
- Мунджан теле
- Йидга теле]
- Сарыкол теле
- Т?нья?-к?нбайыш иран
- Мидий теле †
- Парфян теле †
- Белудж теле
- Азери (тел) †
- Талыш теле
- Тати (тел)
- Килит теле †
- Курд т?рк?мс??е
- И?ке курд теле †
- Курд теле
- Курманджи (курд телене? диалекты)
- ???к курд(курд теле диалекты)
- К?нья? курд (курд телене? диалекты)
- Лаки (курд телене? диалекты)
- Заза-горани
- Дейлемит теле †
- Каспий телд?ре
- Гилян теле
- Мазандеран теле
- Шамерзади
- Семнан теле
- Сангесарский язык]]
- ???к Иранды? диалекттары
- Таджриши †
- К?нья?-к?нбайыш иран
- И?ке фарсы теле †
- Урта фарсы теле
(Пехлеви (тел)
- Фарсы теле
(фарсы)
- Дари
- Тажик теле
- Хазарей теле
- Лур теле
- Бахтияр теле
- Тат теле
- Кумзари
- Башкарди
- Фригий теле †
- Пеоний теле †
- Грабар (тел) Грабар (и?ке ?рм?н теле) †
- ?рм?н теле
? 6,7 млн -?а я?ын
[19]
- к?нья? ?рм?н теле
- к?нбайыш ?рм?н теле
- Индо-уральская гипотеза
- Языки мира
- Современный индоевропейский
- Гаплогруппа R1a (Y-ДНК)
- Теория исхода из Индии#Шулай у? ?ара?ы?.|Теория исхода из Индии
- Индоевропейцы#Шулай у? ?ара?ы?.Индоевропейцы
- Доиндоевропейский субстрат
- Праиндоевропейцы
- Прародина#Прародина индоевропейской языковой семьи
- Анатолийская гипотеза
- Арктическая гипотеза
- Гипотеза Гамкрелидзе ? Иванова
- Балканская гипотеза
- Курганная гипотеза
- Гипотеза неолитической креолизации
- Теория палеолитической непрерывности
- ↑
Ethnologue list of language families
(билд??е?)
. Ethnologue.com.
Дата обращения: 7 август 2010.
Архивировано
24 август 2011 года.
- ↑
Иафетические языки
//
Брокгауз ??м Ефронды? энциклопедик ???леге
: 86 томда (82 т. ??м 4 ??т?м? том). ?
СПб.
, 1890?1907.
(рус.)
- ↑
Индоевропейские языки // БРЭ. Т.11. М., 2008.
- ↑
Дыбо В. А.
, Терентьев В. А.
Ностратические языки
//
Лингвистический энциклопедический словарь
. ?
М
.: Сов. энциклопедия, 1990. ? С. 338?339.
- ↑
London Quarterly Review
X/2 1813.; cf. Szemerenyi 1999:12, footnote 6.
- ↑
?алып:Cite pmid
- ↑
Гамкрелидзе Т., Мачавариани Г.
Система сонантов и аблаут в картвельских языках. Типология общекартвельской структуры. На груз. яз. ?
Тб.
, 1965.
- ↑
George Starostin.
Nostratic
(билд??е?)
.
Oxford Bibliographies
.
Oxford University Press
(29 октябрь 2013).
doi
:
10.1093/OBO/9780199772810-0156
. ? ≪Nevertheless, this evidence is also regarded by many specialists as insufficient to satisfy the criteria generally required for demonstrating genetic relationship, and the theory remains highly controversial among mainstream historical linguists, who tend to view it as, at worst, completely invalid or, at best, inconclusive.≫
Архивировано
13 сентябрь 2015 года.
- ↑
Нерознак В. П.
Праязык: реконструкт или реальность?
// Сравнительно-историческое изучение языков разных семей : Теория лингвистической реконструкции / Отв. ред.
Н. З. Гаджиева
. ?
М
.: Наука, 1988. ? С. 36?38. ?
ISBN 5-02-010869-3
.
- ↑
≪
The frustration evident in many of the statements of Nostraticists is clear: they are using the same methods as IE linguists, yet their results are not accepted by most IE linguists for reasons which are seldom clearly articulated.
≫, цитата по
Clackson J.
Indo-European Linguistics : An Introduction
. ? Cambridge: Cambridge University Press, 2007. ? P. 20. ? (Cambridge Textbooks in Linguistics). ?
ISBN 0-52-165367-3
.
- ↑
Forrer, Emilio O.
Neue Probleme zum Ursprung der indogermanischen Sprachen
(нем.)
//
Mannus
. ? 1934. ? Т. 26. ? С. 115?127.
- ↑
Горнунг Б. В.
К вопросу об образовании индоевропейской языковой общности. Доклад на VII международном конгрессе антропологических и этнографических наук. ? Μ., 1964.
- ↑
First Farmers and Herders:
//
The Horse, the Wheel, and Language
. ? Princeton University Press. ? С. 134?159. ?
ISBN 978-1-4008-3110-4
, 978-0-691-05887-0, 0-691-05887-3.
- ↑
Stefan Gesell-May
Keratitis-Therapie beim Pferd und der bewusste Verzicht auf Entzundungshemmer
//
pferde spiegel
. ? 2018-03. ? В. 01. ? Т. 21. ? С. 12?22. ?
ISSN
1868-0445&f=1003&t=1&v1=&f=4&t=2&v2=&f=21&t=3&v3=&f=1016&t=3&v4=&f=1016&t=3&v5=&bf=4&b=&d=0&ys=&ye=&lng=&ft=&mt=&dt=&vol=&pt=&iss=&ps=&pe=&tr=&tro=&cc=UNION&i=1&v=tagged&s=0&ss=0&st=0&i18n=ru&rlf=&psz=20&bs=20&ce=hJfuypee8JzzufeGmImYYIpZKRJeeOeeWGJIZRrRRrdmtdeee88NJJJJpeeefTJ3peKJJ3UWWPtzzzzzzzzzzzzzzzzzbzzvzzpy5zzjzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzztzzzzzzzbzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzvzzzzzzyeyTjkDnyHzTuueKZePz9decyzzLzzzL*.c8.NzrGJJvufeeeeeJheeyzjeeeeJh*peeeeKJJJJJJJJJJmjHvOJJJJJJJJJfeeeieeeeSJJJJJSJJJ3TeIJJJJ3..E.UEAcyhxD.eeeeeuzzzLJJJJ5.e8JJJheeeeeeeeeeeeyeeK3JJJJJJJJ*s7defeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeSJJJJJJJJZIJJzzz1..6LJJJJJJtJJZ4....EK*&debug=false 1860-3203, 1868-0445
. ?
DOI
:
10.1055/s-0043-119167
- ↑
Wolfgang Haak, Iosif Lazaridis, Nick Patterson, Nadin Rohland, Swapan Mallick
Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe
(инг.)
//
Nature
. ? 2015-03-02. ? В. 7555. ? Т. 522. ? С. 207?211. ?
ISSN
1476-4687&f=1003&t=1&v1=&f=4&t=2&v2=&f=21&t=3&v3=&f=1016&t=3&v4=&f=1016&t=3&v5=&bf=4&b=&d=0&ys=&ye=&lng=&ft=&mt=&dt=&vol=&pt=&iss=&ps=&pe=&tr=&tro=&cc=UNION&i=1&v=tagged&s=0&ss=0&st=0&i18n=ru&rlf=&psz=20&bs=20&ce=hJfuypee8JzzufeGmImYYIpZKRJeeOeeWGJIZRrRRrdmtdeee88NJJJJpeeefTJ3peKJJ3UWWPtzzzzzzzzzzzzzzzzzbzzvzzpy5zzjzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzztzzzzzzzbzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzvzzzzzzyeyTjkDnyHzTuueKZePz9decyzzLzzzL*.c8.NzrGJJvufeeeeeJheeyzjeeeeJh*peeeeKJJJJJJJJJJmjHvOJJJJJJJJJfeeeieeeeSJJJJJSJJJ3TeIJJJJ3..E.UEAcyhxD.eeeeeuzzzLJJJJ5.e8JJJheeeeeeeeeeeeyeeK3JJJJJJJJ*s7defeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeSJJJJJJJJZIJJzzz1..6LJJJJJJtJJZ4....EK*&debug=false 0028-0836, 1476-4687
. ?
DOI
:
10.1038/nature14317
- ↑
Reich, David.
Who We Are and How We Got Here : the Ancient DNA Revolution and the New Science of the Human Past
. ? Knopf Doubleday Publishing Group, 2018. ?
ISBN 978-1-101-87032-7
, 1-101-87032-X.
Архивная копия
от 7 июль 2020 на
Wayback Machine
- ↑
Michael Peyrot
Indo-Uralic, Indo-Anatolian, Indo-Tocharian
//
The Precursors of Proto-Indo-European
. ? Brill | Rodopi, 2019-09-25. ? С. 186?202. ?
ISBN 978-90-04-40935-4
.
- ↑
Carlos Quiles.
Proto-Indo-European homeland south of the Caucasus?
(ингл.)
.
Indo-European.eu
(30 март 2018).
Дата обращения: 6 июль 2020.
Архивировано
15 август 2020 года.
- ↑
Armenian language
?
Британника энциклопедия?ында
- Гильфердинг А. Ф
.
О сродстве языка славянского с санскритским
. ?
СПб.
: Тип. Императорской Академии Наук, 1853. ? 288, VI с.
- Иванов Вяч. Вс.
,
Гамкрелидзе Т. В.
Индоевропейский язык и индоевропейцы. Реконструкция и историко-типологический анализ праязыка и протокультуры (в двух томах). ?
Тб.
: Изд-во Тбилисского ун-та, 1984.
Том I (9,1 Мб, djvu)
,
Том II (16,3 Мб, djvu)
- Лингвистический энциклопедический словарь (1990) / Индоевропейские языки
- Мейе А.
Введение в сравнительное изучение индоевропейских языков. 4-е изд. ?
М
., 2007.
- Семереньи О.
Введение в сравнительное языкознание. ?
М
., 1980.
- Beekes R. S. P.
Comparative Indo-European linguistics. ?
?алып:Amst.
;
?алып:Phil.
, 1995.
- Brugmann К., Delbruck В.
Grundriß der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen. 2. Aufl. ? Strasbourg, 1897?1916. Bd. 1-2; Bd 3, Formenlehre. Tl. 1 (Watkins C. Geschichte der indogermanischen Verbalflexion).
?алып:Hdlb.
, 1969.
- Indogermanische Grammatik. ? Bd. I. Hbd. 1 (Cowgill W. Einleitung), Hbd. 2 (Maurhofer M. Lautlehre). ?
?алып:Hdlb.
, 1986.
- Marcelo Jolkesky.
Uralisches Substrat im Deutsch ? oder gibt es eigentlich die indo-uralische Sprachfamilie? UFSC 2004.
2011 йыл 6 август
архивлан?ан
.
- Кирилл Бабаев.
Происхождение индоевропейских показателей лица
. ?
М
., 2008.
- ???лект?р
- Schrader O.
Reallexikon der indogermanischen Altertumskunde. 2 Aufl. ?
?алып:B.
;
?алып:Lpz.
, 1917?1929. ? Bd. 1-2.
- Pokorny J.
Indogermanisches etymologisches Worterbuch. ? Bern;
?алып:Munch.
, 1950?1969. ? Lfg 1-18.
- Прародина индоевропейцев
- Языковые семьи Евразии
- Индоевропейцы