한국   대만   중국   일본 
?ыйыш?ы (к?л) ? Википедия Эст?лекк? к?серг?

?ыйыш?ы (к?л)

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Озеро
?ыйыш?ы
Аксаковское
Морфометрия
?лс?ме 1900 × 120 км
Май?аны 0,2 км²
Гидрология
То?лоло?о с?с? ‰
Урынлашыуы
54°34′10″ с. ш. 56°03′39″ в. д. H G Я O
Ил
РФ субъекты Баш?ортостан
[[административ б?ленеше Р?с?й|Район]] ?ырмы??алы районы
Идентификаторы
Код в ГВР : 10010201411111100004276
Рәсәй
Точка
?ыйыш?ы
Аксаковское
Башҡортостан Республикаһы
Точка
?ыйыш?ы
Аксаковское

?ыйыш?ы (Аксаковское) (Яндекс-карталар?а: Киишкинское, унан да алда ? Киишки [1] ) ? Баш?ортостанды? ?ырмы??алы районында?ы к?л, А?и?ел ???ненд? урынлаш?ан. Т?би??т ?омарт?ы?ы (1965 йылдан [2] ). К?л ? А?и?ел йыл?а?ыны? и?ке ???не, йыл?а мен?н к?л ер а?тынан тоташа. Эрг?л? С?йлек?л к?ле ята.

?а?лау зона?ы май?аны 24,1 км². К?л неоген то?омдарында (балсы?, ?ом, ?ырсынташ) барлы??а килг?н. ?а?лау объекты: тарихи ??м м???ни ???ми?те бул?ан к?л [3] .

ООПТ т???йенл?неше: 1. К?лде ?а?лау, уны? экосистемаларын ??м эстетик к?ренешен терге?е?. 2. М???ни ? тарихи ???ми?те [3] .

Сергей Тимофеевич Аксаковты? бала са?ы И?ке ?ыйыш?ы ауылы янында (ул ва?ытта Сергеевка тип атал?ан) [4] ?тк?н. ??ене? ≪Детские годы Багрова-внука≫ мемуар китабында Аксаков ауылды? барлы??а киле? тарихын ??м ??ене? тыу?ан к?лене? тир? я?ын тасуирлай:

?ыйыш?ы к?ле т?рл? боролоштар мен?н…?с са?рымдай ?у?ылып ята; ки?леге уны? шундай тиге??е?: ?ай?ы урындар?а етмеш сажин?а ет?, ?ай?ы бер?? ярты са?рым. ?аршы ят?ан яры ????к ауышлы? мен?н ?ыу?а т?шк?н урманлы ?ал?ыулы?; ?ул я?тан к?л бик я?ын ?ына тар тарма? мен?н тамамлана, я? к?нд?ренд?, таш?ында, у?а А?и?ел йыл?а?ы ?ыуын ?оя; б?г?л артынан у? я?та к?лде? осо-?ырыйы к?ренм?й ине, уны? буйында бе??е? утар?ан ярты са?рымда, мин телг? ал?ан, к?лд?н шулай у? Киишки тип исемл?нг?н бик ?ур миш?р ауылы урынлаш?ан ине. ?лбитт?, уры?тар уны ла, к?лде л? ??м я?ы Сергеевка уры? ауылын шулай у? ябай ?ына "Кишки"тип й?р?тт?л?р ? ??м к?лг? л? был уны? о?он ?ыйшай?ан ?у?ымын билд?л?г?н исем бик килеш? ине. Та?а, ?т? к?ренм?ле ?ыу, урыны мен?н бик т?р?н, а?, ?омло т?б?, ?ыу?а к??г?л? ке?ек са?ылдырыл?ан…т?рл?-т?рл? ?арурман…

Х??ерге ва?ытта яр буйында им?нд?р ю?, талдар, мил?ш, балан ??м баш?а ?ур булма?ан а?астар ???. К?лде? к?л?ме бик ны? б?л?к?с?йг?н, х??ер уны? о?онло?о 2,5-3 км ??м ки?леге я?ынса 100 м[5].

К?лде? аръя?ында ирт? тимер быуатыны? (бе??е? эра?а тиклем 8 быуат ? бе??е? эраны? 4 быуаты) борон?о ??берлек бар. Районда карст бор?а?тары тарал?ан[6].

Топонимика?ы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

К?лде? атама?ы ≪?ыйыш≫ баш?орт ???ен?н алын?ан.

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  1. ≪…налево виднелись длинная полоса воды, озеро Киишки и противоположный берег…≫, ≪Детские годы Багрова-внука≫ Аксакова
  2. Постановление СМ БАССР от 17.08.1965 № 465
  3. 3,0 3,1 CD Econet 2008 йыл 7 сентябрь архивлан?ан .
  4. Открытие музея Аксакова в д. Киешки ? Мемориальный дом ? музей С. Т. Аксакова в Уфе 2016 йыл 4 март архивлан?ан .