Эрнан Кортес

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Фернандо Кортeс Монрой Писaрро Альтамирано
исп. Fernando Cortes Monroy Pizarro Altamirano
Тыу?ан к?н?

1485 ( {{padleft:1485|4|0}} )

Тыу?ан урыны

Медельин , Кастилия

Вафат бул?ан к?н?

2 декабрь 1547 ( {{padleft:1547|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:2|2|0}} )

Вафат бул?ан урыны

Кастильеха-де-ла-Куэста , Испания

Подданлы?ы

Испания

Эшм?к?рлеге

Испан конкистадоры

Тормош ипт?ше

1) Каталина Суaрес Марсайда, 2) ?уана Рами?рес де Орельяно де Суньига, 3) Малинче (к?низ?к)

Балалары

10 тир??е

Наградалары ??м премиялары

Маркиз дель Валье де Оахака

Автограф

  Эрнан Кортес Викимилект?
Чолулда ?уйыш. Индей?ар ??р?тен?н

Ферна?ндо Корте?с де Монрoй ??м Писа?рро Альтамира?но ( исп. Fernando Cortes de Monroy y Pizarro Altamirano ), Ферна?ндо , Эрна?ндо , Ферна?н й?ки Эрна?н Корте?с ( исп. Hernan Cortes , 1485 ? 1547 ) ? Мексиканы яула?ан ??м ацтектар д??л?тен ю??а сы?ар?ан испан конкистадоры . Король Карл V у?а Marques del Valle de Oaxaca (Маркиз Оахака штаты маркизы, русса транслитерация ? Маркиз дель Валье-де-Оахaка ) тиг?н титул бирг?н. Ул Европа?а ваниль ??м шоколад [1] алып ?айта, 1520 йылдан был т?мл?ткест?р?е б?т? Европа илд?ренд? ?улланыла башлай.

Сы?ышы мен?н бай булма?ан, л?кин затлы идальго н??елен?н. Ике йыл Саламанка университетында у?ый, ?мм? х?рби??р карьера?ын ??т?н к?р?. 1504 йылда Эспаньола?а к?сен?, 1510?1514 йылдар?а Диего де Веласкес ет?кселегенд? Кубаны буй?ондороу экспедиция?ында ?атнаша. 1519?1521 йылдар?а ?? тел?ге мен?н Мексиканы яулау?а ?атнаша. 1522?1526 йылдар?а я?ы барлы??а килг?н Я?ы Испания колония?ында, бойондоро??о? с?й?с?т ?тк?реп, генерал-капитан посын бил?й, л?кин власть ?с?н к?с?рг?нешле к?р?ш бар?анлы?тан, 1528 йылда Европа?а ?айта. 1529 йылда король Карл V у?а маркиз Оахаки титулын бир? ( исп. Marques del Valle de Oaxaca ). 1530 йылда Кортес Мексика?а х?рби губернатор звание?ында ?айта, л?кин уны? ?улында реаль власть булмай. 1540 йылда б?т?нл?йг? Европа?а ?айта, 1541 йылда у?ыш?ы? тамамлан?ан Алжир походында ?атнаша. Испанияла вафат була ??м шунда ерл?н?, 1566 йылда к?????е Мексика?а алып барып ерл?н?. 1560-сы йылдар?а уны? вари?тары Мексикала власты ба?ып алыр?а тырышып ?арай, л?кин т??к?релеш ?? ма?сатына ?лг?шм?й.

Яулаусыны? ??мер юлы тура?ында сы?ана?тар бик а?, бул?андары ла йыш ?ына бер-бере?ен? ?аршы кил?, шу?а ла тарихсылар уны? ш?хесен? ??м мира?ына ба?аны т?рл?с? бир?. Бартоломе де лас Касасаты? хе?м?тт?ре уны ≪?ара ри??й?тте?≫ т?п персонаждарыны? бере?ен? ?йл?ндер?.

Сы?ышы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Кортес к?менд? ике быуында идальго н??елен? ?арай. Кортесты? ??е тере са?та?ы биографы ? уны? духовнигы Франсиско Лопес де Гомара билд?л??енс?, Кортес, Монро, Писарро ??м Альтамиранолар ?аил?л?ре ? борон?о Эстремадура н??елд?ре, ≪и?ке христиандар?ан≫. Сервантес де Салазар 1546 йылда Кортес?а ба?ышлауында уны? генеалогия?ын хатта Испания?а к?сеп килг?н Ломбардия королд?рен? тоташтыра [2] . ? бына Кортесты яратмауын бер ?асан да й?шерм?г?н доминиканлы Бартоломе де лас Касас т?б?нд?гел?р?е я?а: конкистадор ≪ ва? дворянчик улы булды, мин уны ш?хс?н бел? инем, бик ярлы ??м бик ба?ал?ы булды, л?кин ки? к??елле христиан ??м, баш?алар?ы? ?йте?е буйынса, идальго ине ≫.

?с??ене? н??еле буйынса олата?ы Диего Альтамирано Леоноре Санчес Писарро?а ?йл?н? ??м Беатриса Пачеконы?, графиня Медельинскаяны? дворецкийы булып хе?м?т ит?. Ул ?ала к???шсел?ре и??бен? ин? ??м алькальд була. Эрнанды? ата?ы Мартин Кортес де Монрой (1449?1528) ??мере буйына т?рл? д??л?т вазифаларын бил?й, атап ?йтк?нд?, рехидор, шунан Медельин ?ала советыны? генераль прокуроры була. Урта быуатта Испанияла был вазифалар?ы тик идальго [3] ?ына бил?й ала. Мартин Кортес 1475?1479 йылдар?а?ы граждандар ?у?ышында королева Изабелланы? дошмандары я?ында кавалерия капитаны чинында ?атнаша [4] .

Ата?ыны? н??еле буйынса Кортес ? Эспаньоланы? т??ге губернаторы Николас де Овандоны? алы? ?ына ту?аны. ?с??е н??еле буйынса Кортес Перуны яулап ал?ан Франсиско Писарроны? ?с ту?ан ?усты?ы; икенсе бер ту?аны, ул да Франсиско Писарро, Кортес мен?н берг? Мексиканы яулау?а ?атнаша.

Кортес ??е Гомара?а ?аил??ене? ?лл? ни бай булмауы тура?ында ??йл?й. Медельинда врач-офтальмолог булып эшл?нг?н Селестино Вега, 1948 йылда Мартин Кортесты? милкене? рентабеллеген ба?алап, ?аил?не? килеме ?лл? ни ?ур булмай, тип белдер?. 2008 йылда Мексика ?алимы Эстебан Мира Кабайос ??ене? я?ы хе?м?тенд?, Кортестар ?аил??е ?лл? ни бай булма?а ла килемд?ре улар?ы? социаль статусына тап кил?, тип я?а [5] .

Бала са?ы. Испания [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Медельин ?ала?ы замогы

Кортес ??е тыуыу тура?ында?ы дата?ын ??р са? нинд?й?ер с?б?пт?р буйынса й?шерерг? тырыш?ан?а к?р?, был м??л?м?т ??р са? б?х?сле. Гомара, Кортесты? ?????рен? таянып, уны? тыу?ан йылын 1485 йыл тип билд?л?й. Францискан тарихсылары Херонимо де Мендета мен?н Хуан де Торкемада 1483 йылда ту?тала, ? был дата ? Лютер?ы? тыу?ан йылы. Бына шулай итеп Мексиканы яулау?ы идеология я?ынан ны?ытып ?уйыу, тип а?лар?а була быны. Кортес Я?ы Испания ерен? индеецтар?ы ысын динг? ылы?тырыу ??м Реформациянан ?у? ?ир?г?йг?н католиктар сафын тулыландырыу ма?сатында килг?н булып сы?а [6] .

Документтар буйынса Эрнан Кортес де Монрой ? Мартин Кортес де Монрой ??м Каталина Писарро Альтамираноны? бер??н бер улы. Медельинда Изге Мартин сирк??енд? су?ындыр?анда у?а ата?ы буйынса олата?ыны? исеме бирел? [7] .

?с??е мен?н йылы м?н?с?б?тт? булмай, Гомара уны ≪у?ал ??м талаш тыу?ырыусан ?атын≫ тип билд?л?й. 1530 йылда ?с??ен Мексика?а алып кил?, бер нис? ай?ан ?у? ул шунда вафат бул. Ата мен?н ул ара?ында я?ын, йылы м?н?с?б?тт?р урынлаша [8] . Ата-?с??ене? бер??н-бер законлы улы бул?ан?а к?р?, Эрнан т?рби?се ?арауында ???, ? ??мер й?шен? етк?с, гувернёр ??м фехтование буйынса у?ытыусы ?арама?ына тапшырыла. Гомара ?йте?енс?, ул бик сирле сибек бала була. Был факт Кортесты Алла? Т???л?не? ?урсыуы а?тында булыуы ?с?н ?улланыла, тип фаразлай?ар [4] .

Саламанка университеты к?ренеше

Кортес 14 й?шк? тиклем тыу?ан ?ала?ы Медельинд? т?рби?л?н?, артабан уны Саламанка университетына тапшыралар. ?алала ул Мартин Кортесты? ин?йе Эрнан?а ?йл?нг?н юрист-профессор Франсиско Нуньеса де Валера йортонда й?ш?й. Артабан Франсиско Нуньес Испанияла Кортесты? р?сми юрисы вазифа?ын баш?ара. Университетта у?ыу ике йыл ?ына дауам ит?: 1501 йылды? ?ышында ул Медельин?а ?айта [9] . Гомара т?б?нд?гел?р?е я?а: ≪ Бер??н-бер улдарына ?ур ?м?т ба?ла?ан?а к?р?, ата-?с??е уны? ?айтыуын ?н?м?й. Улар?ы? фекеренс?, ул тормош юлын й?м?и?тт? х?рм?т мен?н фай?алан?ан хо?у? ф?нен ?йр?не???н башлар?а тейеш була. [9] .

Кортес был XVI быуат ?лс?мд?ре буйынса я?шы белемле була, быны хатта лас Касас таныр?а м?жб?р була. Ул латин телен бел?, шу?а ла уны? докладтарында ??м хаттарында бик к?п латин цитаталары осрай; уны? т??ге биографы Маринео Сикуло ?йте?енс?, Кортес ши?ыр ??м ритмик проза я?ыр?а ??л?тле була. Берналь Диас дель Кастильо ??м лас Касас уны ≪хо?у? бакалавры≫ тип атай [10] . XIX быуатты? Америка тарихсы?ы Уильям Прескотт был д?р?ж?не университет Кортес?а а?а? бирг?ндер, тип фаразлай [11] .

Эспаньола ??м Куба [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Кортес й?ш са?ында. XVII быуат ??р?те. Мексиканы яулаусыны? тере са?ында т?ш?р?лг?н бер ген? ??р?те л? ю? [12]

1503 йыл а?а?ында Кортес ата-?с??ен?н у?а Я?ы донъя?а барыу юлын т?л????рен ?тен? ??м, Санто-Доминго?а ките?ен к?т?п, Севильела бер нис? айын ?тк?р?. 1504 йылды? 6 апреленд? ? Пасханан бер к?н алда Санто-Доминго?а килеп т?ш? [13] . Ул м?лд? колония ауыр к?рс?к х?ленд? була, ??м т????р?к Эрнан Ынйы ярына (х??ерге Венесуэла ) экспедиция мен?н барыр?а ла уйлап ?уя. ?мм? ти???н губернатор де Овандо инспекциянан ?айтып т?ш? ??м ту?анын бик ихлас ?абул ит?, ??м уны vecino  ? тулы хо?у?лы колонист тип терк?п т? ?уя. Колонист булара?, Кортес ер?е эшк?рт?с?к индеецтар (репартимьенто) мен?н берг? бушлай ер ??м ?алала йорт т???? хо?у?ын ала; ? Кортес Эспаньолала к?менд? 5 йыл хе?м?т итерг? в????? бир? [14] .

20 й?шлек Кортес утрау?ы? т?пк?л райондарына я?ал?ан каратель походтарында ?атнаш?андан ?у? колонияла билд?ле фигура?а ?йл?н?. 1506 йылды? административ реформа?ынан ?у? Кортес Санто-Домингонан к?нбайыштара? урынлаш?ан индеецтар бил?м??е Асуа?а нотариус ( исп. escribano , наместник) итеп т???йенл?н? ??м ??ене? матди х?лен бер ни тиклем я?шыртып ала. Еренд? эшл?й?с?к индеецтар?ы-репартимьентоны Дайяго провинция?ынан ала; б?лки ул Канар утрау?арынан килтерелг?н ш?к?р ?амышын ??терерг? ни?тл?г?ндер, ?мм? помещик тормошо у?а о?шамай, ??м ул Санто-Доминго?а ?айта. 1507 йылда Эль-Конде ??м Лас-Дамас урамдары ки?ешк?н урында, губернатор резиденция?ы ?аршы?ында т??гел?р??н булып йорт т???й ? Я?ы донъяла бе??е? к?нд?рг?с? ?а?лан?ан бер??н-бер йорт. 2001 йылдан реставрациялан?ан был йортта Франция илселеге урынлаша [15] .

Кортесты? Санто-Домингола?ы йорто. 2005 йыл фото?ы

1509 йылда губернатор Овандо Алькантара Орденыны? б?й?к командоры итеп ?айлана, ??м уны? урынына губернатор итеп Американы беренсе булып асыусыны? улы дон Диего Колумб т???йенл?н?. Колумб, ди?ге? экспедицияларына ??т?нл?к биреп, колонияны ??тере? стратегия?ын ??г?рт?. Кортес я?ы губернатор даир??ен? инм?й, ? Овандо мен?н т???лг?н биш йыллы? килеше??е? срогы ?те? с?б?пле, ул ба?ып алыу мен?н ш???лл?нг?н экспедициялар?ы? бере?ен? ген? эшк? урынлаша ала. Шу?а ?арама?тан Кортес Эспаньолала ?ала, Сервантес де Салазар ра?лауынса, ул ??й?рк??ен?н сифилис йо?тор?ан була [16] .

1510 йылда губернатор Колумб Кубаны ба?ып алыу?ы планлаштыра, ??м Американы беренсе булып асыусыны? ?усты?ы Бартоломео Колумб экспедиция?ында 1493 йылда Я?ы донъя?а килг?н дон Диего Веласкес де Куэльяр походты? ет?ксе?е итеп ?уйыла. Кортес Веласкесты? я?ынса 300 кешен?н тор?ан армия?ында р?сми казначей ( исп. contador del rey ) вазифа?ын алыу?а ?лг?ш? [17] .

1511 йылды? ноябренд? Веласкес Эспаньоланы? к?нбайыш ярында урынлаш?ан Сальватьерра-де-ла-Сабана портынан сы?а. Экспедиция ентекле ??ерл?нг?н була: Овандо ?ушыуы буйынса капитан Себастьян де Окампо 1509 йылда у?, карапта Куба тир?л?й й?р?п, карта?а у?айлы бухталар?ы ??м якор?а тороу урындарын билд?л?й. Баракоа ?улты?ында яр?а сы?алар, ?мм? Веласкес бик ?а? эш ит?. 1512 йылды? 4 декабренд? Асунсьон-де-Баракоа ?ала?ына ниге? ?алына. Веласкес Диегоны? Колумб?а буй?онма?ан с?й?с?т алып барыр?а тырышыуы ар?а?ында был я?ы ?ала заговор?ар ??м талаш-тартыш арена?ына ?йл?н? [17] . Ти???н Веласкес?а ?аршы заговор ??ерл?не?е белен?, боласылар Санто-Доминго?а началникты? улар?ы ?ы?ыры?лау?ары ха?ында й?шерен р??ешт? х?б?р итерг? була, ? Кортесты ????рене? тулы хо?у?лы в?киле итеп еб?рерг? ни?тл?й. Й?шерен р??ешт? донос тексы мен?н Эспаньола?а китерг? йыйын?анында Кортес ?ул?а алына. ?мм? у?а губернатор мен?н осрашып ??йл?ше? м?мкинлеге бирел?, ??м ул ирекк? сы?а. Казначей вазифа?ын Амадору де Ларес?а тапшырып, Кортес ул са?та баш ?ала бул?ан Сантьяго-де-Кубаны? алькальды булып ?ала ??м Веласкесты? балды?ы ( исп. cunada ) ? Каталина Хуарес Маркайда?а ( исп. Catalina Xuarez Marcaida ) ?йл?нерг? в????? бир? [17] . Кортес ?йл?нерг? тел?м?й, с?нки ул м?лд? идеец ??й?рк??е мен?н й?ш?й, ? ??ене? метис ?ы?ына ?с??ене? исеме мен?н фамилия?ын бир?; губернатор Веласкес баланы? дини ата?ы була [17] .

Сантьяго-де-Кубала?ы Морро крепосы

1518 йылды? к???нд? Кортес Мексиканы яулау походында ет?кселекте ?? ?улына алыу ?с?н к?р?ш башлай. Т???? ул Санто-Доминго х?к?м?тен?н экспедиция ойоштороу?а р?хс?т ала. 1518 йылды? 23 октябренд? Веласкес Кортес ?с?н контракт ??м инструкция?а ?ул ?уя, документтар?а Юкатан да, Мексика ла ≪утрау?ар≫ тип атала. Контракт буйынса Куба губернаторы 3 карапты к?р?к-яра? мен?н т?ьмин итерг? тейеш, баш?а т?рл? сы?ымдар?а а?саны Кортес ??м колония казначейы Амадор де Ларес б?лерг? бурыслы. Армияны тотоу ??м уны а?ы?-т?лек мен?н т?ьмин ите? ? Кортес елк??енд?. Кортес экспедиция к?р?к-яра?тары ?с?н ??ене? б?т? м?лк?тен тотона, имение?ын залог?а ?ала ??м ?олдарын ?ата, шулай у? бурыс?а бата. [18] [19] .

Мексиканы яулау [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Кортесты? 1519 йыл?ы походыны? д?й?м схема?ы. Ди?ге? ?л?ш? ?ы?ыл т??к? буял?ан. Мексиканы? ? х??ерге ва?ытта?ы

Мексика?а килеп ине? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1518 йылды? ноябрен? Кортес мен?н Веласкесты? аралары ?ыр?ыулаша, ??т??ен? баш командующий посына икенсе д???сел?р ?? хасил була. Грихальва экспедиция?ы килг?нд?н ?у? Кортес уны? эскадра?ына Педро де Альварадоны кешел?р?е походта ?атнашыр?а ?г?тл?? ?с?н еб?р?. ????мт?л? Веласкес Кортес мен?н контрактты ва?ытлыса ??м??к? ?арар ит?. 1518 йылды? 17 нноябр??н 18 ноябрг? ?арай т?нд? Кортес эскадра?ы Кубаны? баш ?ала?ын ташлап кит? [20] .

Кортес армия?ында ни бары 350 кеше була [21] , шу?а ла ул ??ене? эскадра?ын Грихальва урынлаш?ан Вилья-де-ла-Сантисима-Тринидад?а к?сер?. Грихальваны? команда?ы ? я?ынса 200 кеше ? Кортес команда?ына ?ушыла. Поход?а сы?ыу ?аман да тот?аплана, с?нки Кортес а?ы?-т?лек запасын к?п итеп туплар?а тырыша. Биограф К. Дюверже фекеренс? ? Кортес т????н ?к ба?ып алып талау?ы т?гел, ? колонизация экспедиция?ын ойоштороу?ы к???? тот?ан була. Кортесты? флагында император Константинды? [22] [23] лабарумынан алын?ан латинса девиз in hoc signo vinces (≪Ошо байра? а?тында е?е? яула≫) я?ыл?ан була, .

Кортес армия?ына 508 пехота ?алдаты, 16 атлы рыцарь, 13 аркебуз, 32 арбалетсы, 100 матрос ??м 200 ?ол ? кубин индеецтары, хе?м?тсе ??м й?к ташыусылар булара? Кортес энкомьенда?ынан негр?ар ин?. Эскадрала 16 ат (Берналь Диас тарафынан исемд?ре мен?н атал?ан 11 ай?ыр ??м 5 бей?), 10 пушка ??м 4 фальконет и??пл?н? [24] . Кортес отрядында кил?с?кт? ???к Американы яулаяса? офицер?ар: Алонсо Эрнандес Портокарреро (т???? у?а Малинче б?леп бирел?), Алонсо Давила, Франсиско де Монтехо, Франсиско де Сальседо, Хуан Веласкес де Леон (Куба губернаторыны? ту?аны), Кристобаль де Олид, Гонсало де Сандоваль ??м Педро де Альварадо хе?м?т ит?. Улар?ы? к?бе?е ? Италияла ??м Антиль ?трау?арында т?жриб? тупла?ан ?алдаттар. Команда мен?н армия 11 карап?а тей?л?. Антон де Аламинос ( Колумбты? ?с?нс? экспедиция?ында ??м Понсе де Леона, Франсиско де Кордовы ??м Хуана де Грихальваны? экспедицияларында ?атнаш?ан) [24] ише?се була. Ю?арыла атап ?телг?нд?р??н тыш экспедицияла ?с нотариус ??м ике рухани ?атнаша [25] .

1519 йылды? 10 февраленд? экспедиция Юкатан яр?арына табан юл тота. Кортес армия?ы ул м?лд? майя Экабты? кен?злеге, у?дырышлылы? алла?ы Иш-Челде х?рм?т ите? ???ге урынлаш?ан Косумель утрауында Американы? ю?ары цивилизация?ы мен?н к??м?-к?? осраша. Испандар, ?от ос?ос ?орбан килтере? йола?ын к?реп, ?иб???тхананы емерерг? тырыша. 1519 йылды? мартында Кортес формаль р??ешт? Юкатанды испан бил?м?л?рен? индер? (??м?лд? и?? Юкатан тик 1535 йылда ?ына испан бил?м?л?ре составына ин?). Экспедиция яр буйлап кит?, 14 мартта Табаско йыл?а?ы тама?ына барып ет?, уны испандар Грихальва тип атай. Конкистадор?ар индеецтар бил?м??ен? ба?ып ин?, ?мм? унда алтын табылмай. Табаскола Кортес 19 мартта урында?ы идаранан б?л?к итеп бик к?п алтын ??м 20 ?атын-?ы? ала. А?а? Кортесты? р?сми т?ржем?се?е ??м ??й?рк??е бул?ан Малинче улар ара?ында була. Уны шунда у? су?ындыралар, испандар уны "донья Марина"тип й?р?т? [26] .

Веракрус?а ниге? ?алыу [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1519?1521 йылдар?а?ы поход карта?ы. Х??ерге Мексика штаттарыны? сикт?!ре л? к?р??телг?н

В 1519 йылда Б?й?к кеса?нала Кортес экспедиция?ы Грихальва ас?ан Сан-Хуан-де-Улуа гаванен? килеп ту?тай. Пасха?а ошо ?лк?не? наместнигы ( кальпишки ) ? Тендиль кил?. Испандар уны? алдында тантаналы мессаны у?ы?андан ?у? Кортес ацтектар?ы? башлы?ы Монтесума мен?н осрашыр?а тел??ен белдер?. ?тенес х?рби парад мен?н ны?ытыла, уны? барышында лейтенант Альварадо вольтижировка с?н??тен (атта акробатик номер?ар баш?арыу) к?р??т?, шулай у? артиллерия салюты бирел? [27] . Испандар Монтесума?а еб?рг?н б?л?кт?р ара?ында алтын мен?н ?аплатыл?ан испан шлемы ла була. Берналь Диас ??м баш?а испан хроникасылары, индеецтар был шлемды ?у?ыш алла?ы Уицилопочтлины?у баш кейемен? о?шаталар, тип ра?лай. Испан х?б?р??ре буйынса, Монтесума, шлемды к?рг?с, испандар?ы? алла?ы Кецалькоатлде? (?анатлы йылан), ди?ге???н килеп, илде яулап аласа? илсел?ре тип ?абул ит? [27] . Х??ерге заман тикшерене?сел?ре, был мифты испандар ????ре Месиканы яулап ал?андан ?у?, яулап алыу?ы идеологик й???тт?н ниге?л?? ?с?н, уйлап сы?ар?ан, тип фаразлай [28] [29] .

Тендиль яуап итеп бик к?п б?л?кт?р мен?н бер а?нанан ?у? кил?. Башлы? ?ыр?а р??ешт? европалылар?ан бер нинд?й б?л?к т? алыр?а тел?м?й. Походты? ма?сатына ирештек, х??ер инде Куба?а ?айтыр?а ла була, тип и??пл?г?н ?алдаттар са? бола к?т?рм?й: испандар э?ен?н, москиттар?ан ??м насар а?ы?тан ы?алай. Берналь Диас буйынса, ул ва?ыт?а аслы?тан ??м сир??р??н 35 кеше ?лг?н була [30] .

Семпоалы харабалары. 1993 йыл фото?ы

Тендиль китеп ике к?н ?тк?с, Кортес?а ацтектар?а ?аршы союз т???рг? т??диме мен?н Семпоаланан тотонактар илсел?ре кил?. Был х?л Кортес?а, Мексикала ?алып, Монтесуманы? баш ?ала?ына поход башлау ?с?н законлы ниге? булдыра. И? т??ге сиратта тыл база?ын ны?ыта ? х??ерге заман ?ала?ынан 70 километр?а т?нья?тара? урынлаш?ан Вилья-Рика-де-ла-Веракрус портына ниге? ?алына. Муниципаль совет?а ?айлау ?тк?рел?, сы?ышы мен?н Медельиндан бул?ан нотариус Диего де Годой башлы?, ? Кортесты? ду?ы Портокарреро ??м оппозиционер Франсиско де Монтехо алькальдтар була [31] . Кортес ??е д?й?м тауыш бире? юлы мен?н баш командующий ??м ю?ары судья итеп ?айлана, шунан ?у? кисекм??т?н Куба?а ?айтыу я?лы бул?ан оппозиция лидер?арын ?ул?а ала [32] .

Семпоалу?а Кортес бер нинд?й ?у?ыш?ы? ин?. Халы? юлбашсылары йыйылышында ацтектар?а ?у?ыш и?лан ител?. Кортес армия?ыны? ?ур ?л?ш?н х??ер союздаш тотонак ??бил??е кешел?ре т?шкил ит?. Касик испандар?а бик к?п алтын ??м ?иге? ?ы? б?л?к ит?, улар?ы? б?т??е л? ? тотанактар юлбашсыларыны? ту?андары, ? башлы?ты? ?е?ле?ене? ?ы?ын Кортес ??ен? ала [33] .

Ти???н Кубанан килг?н каравелла (у?а к???те?се итеп ?алдырыл?ан Франсиско де Сауседо командалы? ит?), борсоулы х?б?р алып кил?: король Карл V Веласкес?а яулан?ан?а ер??рг? аделантадо хо?у?ын ??м ??мерене? ахырынаса генерал-капитан чинын бир?, х??ер Веласкес ул ер??р?? ?алалар т???й, шулай у? алын?ан килемде? 1/70 ?л?ш?н х?рби сы?ымдар?а тотона ала. ??т??ен? капитуляция 1518 йылды? 13 ноябре мен?н билд?л?нел?, ? был ?? сиратында Кортес мен?н 18 ноябр?? т???г?н килеше??е ю??а сы?ара. Каравелла ??е мен?н ??т?м? к?с т? килтер?: 70 пехота ?алдаты, ат ??м бей? [34] [35] . Кортес бер а?на?а ?? каюта?ына бикл?н?, ? 10 июлд? Веракрусты? муниципаль советын са?ыра ??м алькальдтар ??м рехидор?ар?ы? туранан-тура король адресына Мексиканы яулау?ары тура?ында?ы беренсе белдере?ен? ?ул ?уйыр?а ?уша. Кортес ??ене? хатында ≪урында?ы халы?ты изге католик сирк??ен? ылы?тырыу?ы≫ ??ене? т?п ма?саты итеп к?р??т?. Муниципаль совет исемен?н королд?н Кортесты губернатор итеп т???йенл??е ?орала. ??м " нинд?й ген? титул алыуына ?арама?тан, был ер??р?е Диего Веласкес?а ышанып тапшырма??а,.. " [36] . Был хат мен?н берг? испандар Табаскола ??м тотонактар еренд? талап алын?ан алтын би???ест?р тотош тип ?йтерлек королг? еб?рел?. Б?л?кте о?атып барыу оппозиция лидеры Франсиско де Монтехо?а й?км?тел? [37] .

1519 йылды? 26 июленд? королг? б?л?к еб?рел?, шул у? т?нд? Кортес, шкипир?ар мен?н килешеп, Веракрус гаваненд?ге караптар?ы батырыр?а ?уша. Шул т?нд? ?к ?ал?ан оппозиция а?залары х?к?м ител?; ик???е а?ыла, ?ай?ы бер??рен? ?арата яза сара?ы ?улланыла, ?ал?андары ??ф? ител?. Веракруста 150 ?алдат, 2 рыцарь, 2 орудие ??м 50 кубин индеецын ?алдырып, Кортес илде? урта?ына ине? ?с?н поход?а ??ерл?н? башлай. ??ерлек Семпоалела бара, унан испандар 1519 йылды? 16 авгусында сы?ып кит? [38] .

Теночтитлан?а беренсе поход [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Чолулела?ы ?лтереш. Тласкалан ??р?те, XVI быуат

Кортесты? и? беренсе ма?саты ? ?с д??л?т берл?шм??ен? ?ара?ан д??л?тт?р (????ре ке?ек ?к ацтектар) мен?н даими дошманлашып тор?ан тау?а урынлаш?ан Тласкала кен?злеге. Кортесты? армия?ында 300 ?алдат, 15 рыцарь ??м я?ынса 1300 тотонак яугиры ??м й?к ташыусылары ? испандар ????ре й?к к?т?рм?й ген? й?р?р була [39] . Тласкала еренд? урында?ы халы? мен?н ?у?ышыр?а тура кил?, ??т??ен? ике аты ?лтерел?. Ти???н кен?злекте? юлбашсылары, ??-ара ??й?лшеп, бер ?арар?а кил?, ??м 3 октябр?? Кортес ?алала тантаналы р??ешт? ?абул ител?. Походты? 24-се к?н? бара [40] . Тласкала кен?злегене? Баш юлбашсы?ы Шикотенкатль ??м баш?а юлбашсылар испандар?а ????рене? ?ы??арын б?л?к ит? [41] . Кортес был х?лде христианлаштырыу фай?а?ына х?л итерг? тырыша: Тласкалала?ы пирамидалар?ы? бере?ен ≪идолдар?ан≫ та?арттыра, ??м урында?ы халы? су?ындырыла. Шикотенкатлде? ?ы?ы Луис де Тласкала мен?н й?р?шк?н була, ? Кортес уны Педро де Альварадо?а бир?. Шулай у? Хуан Веласкес де Леон?а, Гонсало де Сандовал?а ??м баш?алар?а ла урында?ы ?ы??ар таратып бирел? [42] . Хроникасылар, Кортес Тласкаланы? д?рт юлбашсы?ын да су?ынлырыу?а ?лг?ш?, тип ра?лай, ?мм? уны? ??ене? хаттарында был турала бер ним? л? ?йтелм?й [43] .

?у?ыш бар?ан ва?ытта у? Тласкала?а Кортесты? боласыл кен?злект?р мен?н берл?ше?е мен?н борсол?ан Монтесуманы? илсел?ре кил?. Испандар ???к Мексикала?ы ?урлы?ы буйынса икенсе урынды бил?г?н ??м ?ала-д??л?т булара? танылыу ал?ан ??м урында?ы динде? изге ???ге бул?ан Чолула?а барыр?а йыйына. Был Кортесты? планына тап кил?, а Тласкала кен?злеге у?а 10 000 яугирле ??с??р бир? [44] .

12 октябр?? Кортес Чолула?а ин?, ?ала хал?ы, ?орбан салып, ?ур байрам ойоштора. Хроникасылар ??м Кортес ??е л?, испандар?а ?аршы заговор ойошторола, тип я?а: Монтесуманы? илсел?ре й?к ташыусылар бирерг? в????? ит?, ? улары й?к ташыусы булып кейенг?н яугир?ар булып сы?а, Чолула хал?ы шул яугир?ар артынан испандар?а ?аршы ?у?ыш башлар?а тейеш була. ????мт?л? 18 октябр?? Кортес ?алала биш с???т буйы ?анлы ?уйыш ойоштора, ??т??ен? й?м???т биналарын ??м ?иб???тханалар?ы яндырыр?а ?уша. Гомара 6000 тир??е кешене? ?лтере?ен билд?л?й. Шунан ?у? Кортес Чолуланы? хакимы мен?н тыныслы? килеше?е т???й, был документты испан нотариусы ра?лай [45] .

Ацтектар?ы? баш ?ала?ына бар?ан юлда испандар Попокатепетль вулканнын к?р?. Кортесты? офицеры Диего де Ордас ?орал й?р?т??се ике ?алдаты мен?н тау?а менерг? ?арар ит?. А?а?ыра? король Карл V Ордасты? гербына вулкан ??р?тен т?ш?р?рг? р?хс?т бир? [46] .

Кортес мен?н Монтесуманы? осрашыуы. Кортес артында уны? т?ржем?се?е Малинче. Тласкалан ??р?те. XVI быуат

Испандар Теночтитлан?а 1519 йылды? 8 ноябренд? барып ин?, ??м Истапалапана ??м Кулуакан вассал ?алалары хакимдары улар?ы ихлас ?абул ит?. ?аланы? т?п май?анында Кортесты? ацтектар?ы? тлатоани?ы  ? Монтесума Икенсе мен?н осраша. Был ва?и?а ха?ында урында?ы пиктографик кодекста я?ылып ?уйыла:

Кортес мен?н Монтесуманы? осрашыуы. Билд??е? р?ссам, XVII быуатты? икенсе ярты?ы

Монтесума Кортес?а бик к?п алтын би???ест?р б?л?к ит?, ????мт?л? испандар?а был илде яулап алыу тел?ге та?ы ла к?с?й? т?ш?.

Теночтитланда?ы т??ге а?на тыныс ?т?; ?мм? Кортес ?алдаттар?а ??м офицер?ар?а к?нд?? ??, т?н?н д? ?орал мен?н й?р?рг? к?р??тм? бир? [47] . Теночтитланды? ???к ?иб???тхана?ын христиан дине ?с?н фай?аланыр?а Монтесума р?хс?т итм?г?с, Кортес испан резиденция?ында христиан часовня?ын т???рг? р?хс?т ?орай. Ремонт эшт?ре барышында ер а?тынан бик ?ур алтын табыла [48] . Ти???н Тласкаланан килг?н сап?ын Веракрусан ацтек гарнизоныны? ?ала?а ба?ып ине?е, ?ала коменданты ??м ?лк?н альгвасилды?, шулай у? улар?а союздан байта? тотонактар?ы? ?лтереле?е тура?ында?ы х?б?р?е еткер? [49] . Кортес ошо шарттар?а ацтектар?ы? хакимы Монтесуманы аманат итеп ала. Ситт?н ?ара?анда хаким ?с?н бер ним? л? ??г?рм?й: испандар резиденция?ында ул почет мен?н уртып алына, ????ти церемониялар?а ла ??г?решт?р к???телм?й [50] .

Ярты йыллы? билд??е?лект?н ?у? Куба аделантадо?ы Веласкес тарафынан, Месиканы яулап алыу ??м Кортесты буй?ондороу ма?сатында, Панфило де Нарваэсты? армия?ыны? Веракрус яр?арына килеп т?ш??е тура?ында?ы х?б?р кил?. Уны? армада?ына 18 судно, 900 ?алдат, 80 ?ыбай рыцарь, 90 арбалетсы, 70 аркебуз ??м 20 пушка ин? [51] . Нарваэсты? т?п хата?ы ? ул Кортес кешел?рен? ??м союздаш индеецтар?а ?арата ??ен яулап алыусы ке?ек тота. ????мт?л? уны? кешел?ре х?к?м?тен? ялыу я?ып еб?р?. Кортес Веракрус?а индеец шпиондар?ы еб?р?, Нарваэс экспедиция?ы кешел?рене? к?бе?ен белг?нлект?н, улар?ы ??ене? походына ?ушылыр?а са?ыра. Нарваэсты? ??ен? л? рухани Бартоломео де Ольмедо аша шундай т??дим я?ай. Мехиконы (испандар ата?анса, Теночтитлан) ?алдырыр?а бул?ас, Кортес баш ?аланы? коменданты итеп Альварадоны т???йенл?й, уны? янында 80 испан ?алдатын ??м тотонактар?ы? к?бе?ен ?алдыра. Кортесты? янында 70-л?п испан ?алдаты ?ала [52] .

Семпоала?а килг?с, Кортес Нарваэс отряды а?заларын ?? хужа?ын тотор?а яллай, ? 1520 йылды? 28 майында Нарваэсты тотоу операция?ы ?тк?рел?, уны Гонсало де Сандовал ?ул?а ала. Веласкес уполномоченныйы ??м уны? бер нис? ар?алашы Веракрус т?рм??ен? ташлана, ? тотош армия?ы Кортес ?улына эл?г?. Мексиканы яулап алыусы был юлы флотты ?ыу?а батырмай, Кортес Мехико-Теночтитландан ситт? л? ?? йо?онто?он урынлаштырыу эшен? тотона. М???л?н, Хуан Веласкес де Леон т?нья? ?лк?л?р?е, ? Диего де Ордасты ? к?нья?ты ?йр?нерг? еб?р?, ??р бере?ен? икеш?р й?? ?алдат б?леп бир?. Бынан тыш баш командующий Мексика?а я?шы н??ел малдарын килтере? ?с?н ике карапты Ямайка?а еб?р? [53] . Ошо пландар?ы тормош?а ашырыр?а тор?ан м?лд? Мехиконан сап?ын кил? ??м ацтектар?ы? баш ?ала?ында бола башланыуы ??м Альварадо гарнизонында 7 кешене? ?лтереле?е тура?ында?ы х?б?р ит? [54] .

≪?ай?ы т?н?≫ [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Испан резиденция?ын штурмлау ??м Монтесуманы? ?леме. Билд??е? р?ссам картина?ы, .XVII быуатты? икенсе ярты?ывека

Альварадо кешел?ре мен?н берг? Семпоалу?а ацтек илсел?ре Мехико комендантына ялыу мен?н кил?. Бернало Диас я?ыуынса, Альварадо Уицилопочтли ??м Тескатлипокала ?орбан салыу байрамы барышында бик к?п жрецтар?ы ??м идеец а???й?кт?рен ?ыра [55] . Б?т? хроникасылар, шул и??пт?н Гомара ла, Альварадо индеецтар?ы талау тел?ге мен?н ген? яна, тип билд?л?й; лас Касасу билд?л??енс?, был байрам м?ленд? 2000-г? я?ын кеше ?лтерел? [56] . ?орал?ы? кешел?рг? ??ж?м ите? месикандар?а риза?ы?лы? тыу?ыра, испандар ??м тласкалалылар ?? резиденцияларында ?амап алына, улар аманат итеп алын?ан Монтесуманы ≪?ал?ан≫ итеп ?уя. Кортес Тласкаланан ?? ??скк?рен килтер?. 1520 йылды? 24 июненд? испандар Теночтитлан?а икенсе тап?ыр ба?ып ин? [57] .

Индеецтар ???ем р??ешт? ?у?ыш?а ??ерл?н? башлай, я?ы тлатоани итеп Куитлауаканы ?айлап ?уялар. Аманат бул?ан Монтесума 25 июнд? ??ен Ашаякатля ?арайы башына сы?арыу?арын ?орай, ул боласылар?ы тынысландырыр?а тырыша. ?мм? баш к?т?рг?н халы? Монтесуманы ты?ламай, у?а таш б?ргесл?й. Ошонда ул ?аты яралана ??м 28 июнд? ба?ыйлы??а к?с? [58] . Индеец хрониикасылары Монтесуманы испандар ????ре ?лтерг?н, тип ра?лай [59] .

≪?ай?ы т?н?≫. Билд??е? р?ссам картина?ы, XVII быуатты? икенсе ярты?ы

Испандар?ы? х?ле XVI быуатта Теночтитланды? утрау?а урынлашыуы мен?н д? ?атмарлаша: утрау ?оро ер мен?н дамбалар яр?амында ?ына тоташ?ан була. ??т??ен? ацтектар каналдар?ы берл?штерг?н к?пер??р?е алып ташлай. Кортес 3 километр о?онлоо?та?ы Тлакопан дамба?ы аша ?оро ерг? сы?ыр?а ?арар ит?. Испандар?ы? 1 июль т?н?нд? ?анлы сигене?е ≪?ай?ы т?н?≫ тип атала [60] . Б?т? артиллерия, Теночтитланда талан?ан барлы? алтын ю?алтыла; араларында бер ген? яраланма?ан кеше л? булмай. Ю?алтыу?ар?ы? те??л ген?н ?анын и??пл?п сы?арыу ?а м?мкин булмай: Берналь Диас буйынса ? был т?нд? 1000 испан ?алдаты, ? Кортес буйынса ? ни бары 150 ??л?к була. Кортес ??ене? отчетында ≪?ай?ы т?н?≫ тура?ында бик а? я?а. Был т?нд? арьергардты? командиры лейтенант Альварадо ??ен батыр ?у?ышсы итеп к?р??т? [61] [62] .

Х?лд?н тай?ан испандар 1520 йылды? 7 июленд?, ацтектар Кортесты Тласкала?а табан юлда тотоп ю? итерг? тырыш?анда, Отумб янында?ы ?у?ышта е??. Испандар тлатоани?ар?ы? сиуакоатля?ын (командующий?ы? урынба?ары) ?лтер?, шунан ?у? ?ына индеецтар, т?рл??? т?рл? я??а ?ибелеп, ?аса. [63] . Тласкала?а 440 й?й??ле ?алдат, 20 рыцарь, 12 арбалетсы ??м 7 аркебузсы, улар мен?н Кортес мен?н Альварадоны? индиянка ??й?рк?л?ре Малинче мен?н Луиса де Тласкала килеп ин? [64] . Тласкалалылар ??м тотонактар испан ба??ынсыларына то?ро булып ?ала, шулай итеп, ацтек д??л?тен яулап алыу ?с?н Кортесты? ресурстары етерлек була. Ошо е?е??е? символы итеп, Кортес индеецтар?ы? Тепейак ?ала?ы урынына Сегу?ра-де-ла-Фро?нтера (исп.???≪Сик буйында?ы ышаныслы ?ала≫) крепосын т???й [65] .

Кортесты? ≪Реляций≫ латин ба?ма?ынан Мехико-Теночтитланды? карта-схема?ы (Нюрнберг, 1524). ?улдан буял?ан

Теночтитланды? ?олауы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Теночтитланды ?амау?а алыр алдынан ?ала хал?ы с?с?к эпидемия?ынан ?ырыла, Мексика?а уны Семпоалала вафат бул?ан ?ара т?нле ?ол Нарваэса алып килг?н була. Эпидемия осоронда ни бары 80 к?н идара итеп ?ал?ан ацтек императоры Куитлауак вафат була, ??м я?ы тлатоани итеп Куаутемок ?айлана [17] [27] .

Кортес Мехико-Теночтитлана?а штурмды ?ыу?ан башлар?а ?арар ит? ??м Тласкалала флот т???й башлай. Т???л?шк? караптар т????се балта о?та?ы Мартин Лопес тотона, шулай итеп, 13 десант бригантина?ы ?ыу?а т?ш?р?л?, улар ишк?ктар мен?н т?ьмин ител? ??м карап моронона б?л?к?й орудие ?уйыла. Был караптар Веракрустан килтерелг?н материалдар?ан (?а?а? мен?н канаттар?ы ла индереп) т???л?, шунан ?у? караптар?ы ??теп алып индеец ?олдар?ы? елк?л?ренд? Мехико ???нен? к?сер?л?р; 1521 йылды? март, апреленд? был эш тамамлана [66] . Тласкала хал?ы 10 000 ?алдаттан тор?ан армия бир?, у?а касик Чичимекатекутли командалы? ит? [67] , бынант тыш 8 000 ?ол ??телг?н караптар?ы, 2 000 ?ол а?ы?-т?лекте ташый ??м 8 000 кеше улар?ы ?орал тотоп ?а?лап бара [68] .Мехико ???ненд?ге ?ала-д??л?т Тескоко ла, испандар?а тел?кт?шлек белдереп, союздаш була. Был ?алала ?оро док ??м испан бригантиналары ?с?н гавань т???л?. Т???л?ш бар?ан м?лд? Кортес ??ск?ре Мехико ???нене? тотош к?нсы?ыш ?л?ш?н бил?й. ?мм? Аскапоцалько ??м Тлакопан ?алалары ?с?н бик ?аты ?у?ыштар бара [69] .

Теночтитлан ?с?н бар?ан ?у?ыш. Билд??е? р?ссам картина?ы, XVII быуатты? икенсе ярты?ы
Куаутемокты ?сирлекк? алыу. Билд??е? р?ссам картина?ы, XVII быуатты? икенсе ярты?ы

1521 йылды? 28 апреленд? Кортес армия?ын ны?лап тикшереп сы?а. ??ск?рене? к?пселеген индеецтар т?шкил ит?. К?лд?р янында?ы ?ала-д??л?тт?р уны? армия?ына 150 000 кеше ??м улар?ы ташыу ?с?н 6000 ?айы? (пирога) [70] бир?. Ошо ва?ытта Кортес испан ??и индеец лагер?арында ике заговор?ы аса. Антонио де Вильяфанья судтан ?у? Тескокола а?ып ?лтерел?. Шулай у? Тласкаланы? юлбашсы?ы Шикотенкатлде? улы, Куаутемок а?ып ?лтерел? [71] . Шун ?у? Кортес кеше алдына й?н ?а?сыларынан тыш сы?а башлай [72] . Апрель урта?ында ацтектар хакимы мен?н ?аланы [73] испандарп?а тапшырыу тура?ындда ??йл?ше???р башлана, ?мм? ул у?ыш килтерм?й.

1521 йылды? 30 майында ?аланы штурмлау башлана. Бер ай эсенд? Кортес ?с тап?ыр Теночтитлан?а ин? ??м т?п ?иб???тхананы? ???к май?анына барып ет?, ?мм? кире сигенерг? м?жб?р була. 30 июнд? Тлателольконы штурмла?анда испандар бик к?п ю?алтыу?ар?а дусар ител?: 60 конкистадор ?лтерел?, ? баш командующий ауыр й?р?х?т ала [74] . Кортес Мехиконы аслы? мен?н е?ерг? уйлай ? июль а?а?ында ?ала дамбалар?ан к?рт?л?н?. 13 августа [60] Куаутемок ?айы??а ултырып ?асыр?а маташа, л?кин ?сир итеп алына [75] .

Куаутемокты язалау. Леандро Исагирре картина?ы, 1893 йыл

Куаутемокты Кортес тейешле х?рм?т мен?н ?абул ит?, ?мм?, ри??й?тт?р буйынса, ул, испан командирыны? х?нй?рен тартып алып, у?а с?нсерг? маташа [76] . Кортес унан ?аланы ?лект?р??н та?артыу?ы, ике ай эсенд? ?ыу ?тк?ргесте, дамбалар?ы ??м йорттар?ы т???те??е талап ит? [77] . Ти???н ≪?ай?ы т?н?нд?≫ ю?ал?ан алтындар?ы? ?аман ла табылмауы асы?лана. Кристобаль де Охеда т?б?нд?гел?р?е ра?лап я?а: баш к?т?ре?сел?р?е язалау?ар?а Кортес ??е ш?хс?н ?атнаша; ? бына яулап алыусыны? я?маларында был ха?та бер ни ?? ?йтелм?й [78] .

1522 йылды? ?инуарында ? яулаусыны? ата?ы дон Мартин Кортес, ?с ту?аны мен?н берг? , Испанияла Карл Бишенсене? наместнигы ? кардинал-архиепископ Адриан Утрехтский тарафынан ?абул ител?. ??г?м?н?н Испания хакимы тулы?ынса Эрнан Кортес я?лы булыуы к?рен?. 1522 йылды? авгусында Карл V Испания?а ?айта, унан бил?м?л?ре ара?ында Мексика?а бил?й?с?к статусты билд?л?? талап ител?. Король Кортес мен?н Веласкесты ??-ара килештере? ?с?н комиссия т???рг? ?уша. Шул м?лд? Испания?а Кортесты? ?с?нс? реляция?ы (1522 йыл, 15 май) килеп т?ш?, унда ≪?ай?ы т?н?≫ ??м Теночтитланды алыу ентекле тасуирлана. Хат?а король пятина?ы (ер??ре) ??м Кастилия монастыр?арына ??м короллекте? а???й?кт?рен? мул ?ына б?л?к т? ?ушып еб?релг?н була [79] .

1522 йылды? 15 октябренд? Карл V Эрнан Кортесты ≪ Я?ы Испанияны? губернаторы, генерал-капитаны ??м б?т? территория?ында ??м б?т? провинцияларында гражданлы? ??м ен?й?т эшт?ре буйынса ю?ары суд баш?арыусы?ы ≫ итеп т???йенл?й [80] .

Мексика хакимы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Кортес мен?н Малинче Шалтелолько ?ала?ында. Тласкала ??р?те, XVI быуат

Карла Бишенсе Кортес?а Я?ы Испанияны буй?ондо?ан ?с?н баш?а гербтар?ан айырылып тор?ан герб булдырыу хо?у?ын бир? [17] . Эрнан гербты? й?км?тке?ен? ??е тел?г?н м??л?м?тте индере? хо?у?ын ала. 1525 года 7 мартында король секретары Франсиско де лос Кобос геральдик композицияны тасуирлап я?ып еб?р?.

Энкомьенда. Индеецтар?а ?арата с?й?с?т [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Мексиканы яулап ал?андан ?у? Кортес ??ен бойондоро??о? хаким ке?ек тота [81] . Шул у? ва?ытта Кортес, Эспаньолала ??м Кубала?ы демографик катастрофаны? ша?иты булара?, ерле халы?ты? социаль структураларын тулы?ынса ?а?лар?а тырыша. Энкомьендалар системы?ы ошо прнциптар?ы ??м?лг? ашыра ла инде. [17] .

Мексиканы христианлаштырыу [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Ацтек аристократтарын су?ындырыу. Билд??е? р?ссам картина?ы, XVI й?ки XVII быуат

Кортесты? т?п ма?саттарыны? бере?е ? индеецтар?ы христианлаштырыу.

Кортесты? Куэрнавакела?ы засогы. ???к ишек 2006 йыл фото?ы
Кортесты? Саламанканы? т?п май?анында?ы Сан-Мартин часовня?ында?ы портреты
Кортесты? Койоаканда?ы ?арайы. 880 ??м 1897 йылдар?а?ы фото

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Сы?ана?тар
  1. The Herb Society of Nashville. The Life of Spice . The Herb Society of Nashville (21 май 2008). Дата обращения: 23 июль 2008. Архивировано 15 июль 2013 года.
  2. Daniel Cortes Gonzalez . Ascendientes y descendientes del abuelo paterno de Hernan Cortes   (исп.) . Дата обращения: 5 июль 2013. Архивировано 7 июль 2013 года.
  3. Дюверже, 2005 , с. 17
  4. 4,0 4,1 Дюверже, 2005 , с. 20
  5. Esteban Mira Caballos. La hacienda de Martin Cortes, padre del conquistador de Mexico   (исп.) . Дата обращения: 5 июль 2013. Архивировано 7 июль 2013 года.
  6. Дюверже, 2005 , с. 15
  7. Дюверже, 2005 , с. 16
  8. Дюверже, 2005 , с. 19
  9. 9,0 9,1 Дюверже, 2005 , с. 43
  10. Дюверже, 2005 , с. 44
  11. Дюверже, 2005 , с. 262
  12. Дюверже, 2005 , с. 275
  13. Дюверже, 2005 , с. 50?51
  14. Дюверже, 2005 , с. 57
  15. Дюверже, 2005 , с. 58?59
  16. Дюверже, 2005 , с. 62?63
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 17,6 Дюверже, 2005
  18. Дюверже, 2005 , с. 81?82
  19. Захарьян, 2000 , с. 40
  20. Дюверже, 2005 , с. 87
  21. Захарьян, 2000 , с. 41
  22. Дюверже, 2005 , с. 88?89
  23. Захарьян, 2000 , с. 336
  24. 24,0 24,1 Захарьян, 2000 , с. 43?51
  25. Дюверже, 2005 , с. 86
  26. Захарьян, 2000 , с. 59?60
  27. 27,0 27,1 27,2 Захарьян, 2000
  28. Гуляев, 1976
  29. Clendinnen, 1991
  30. Захарьян, 2000 , с. 67
  31. Дюверже, 2005 , с. 98?99
  32. Дюверже, 2005 , с. 99?100
  33. Захарьян, 2000 , с. 73
  34. Дюверже, 2005 , с. 104?105
  35. Захарьян, 2000 , с. 75
  36. Дюверже, 2005 , с. 105?106
  37. Захарьян, 2000 , с. 76
  38. Захарьян, 2000 , с. 77?79
  39. Дюверже, 2005 , с. 108
  40. Захарьян, 2000 , с. 93
  41. Захарьян, 2000 , с. 93?94
  42. Захарьян, 2000 , с. 95
  43. Дюверже, 2005 , с. 111
  44. Захарьян, 2000 , с. 98
  45. Дюверже, 2005 , с. 112?113
  46. Захарьян, 2000 , с. 96
  47. Захарьян, 2000 , с. 122
  48. Захарьян, 2000 , с. 141
  49. Захарьян, 2000 , с. 142
  50. Захарьян, 2000 , с. 144?146
  51. Дюверже, 2005 , с. 117
  52. Дюверже, 2005 , с. 118
  53. Дюверже, 2005 , с. 119?120
  54. Захарьян, 2000 , с. 188
  55. Захарьян, 2000 , с. 189
  56. Захарьян, 2000 , с. 370?371
  57. Захарьян, 2000 , с. 190
  58. Дюверже, 2005 , с. 123
  59. Захарьян, 2000 , с. 372
  60. 60,0 60,1 Теллериано-Ременсис, 2013 , с. 10
  61. Дюверже, 2005 , с. 124?126
  62. Захарьян, 2000 , с. 372?373
  63. Дюверже, 2005 , с. 127?128
  64. Захарьян, 2000 , с. 208
  65. Дюверже, 2005 , с. 130
  66. Дюверже, 2005 , с. 136
  67. Захарьян, 2000 , с. 216
  68. Захарьян, 2000 , с. 220
  69. Дюверже, 2005 , с. 137
  70. Дюверже, 2005 , с. 138
  71. Захарьян, 2000 , с. 378?379
  72. Захарьян, 2000 , с. 228
  73. Дюверже, 2005 , с. 138?139
  74. Дюверже, 2005 , с. 140?141
  75. Захарьян, 2000 , с. 254?255
  76. Захарьян, 2000 , с. 255
  77. Захарьян, 2000 , с. 259
  78. Захарьян, 2000 , с. 387
  79. Documentos cortesianos I, 1993 , p. 232?241
  80. Documentos cortesianos I, 1993
  81. Felix Hinz. La Constitucion y Organizacion del Reino Colonial Espanol: Ejemplarizados en el Caso de la Nueva Espana bajo Hernan Cortes   (исп.) . Дата обращения: 5 июль 2013. Архивировано 7 июль 2013 года.

???би?т [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]



?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]



Был х?рби эшм?к?р тура?ында тамамланма?ан м???л? . ?е? м???л?не т???теп ??м тулыландырып Википедия проектына яр?ам ит? ала?ы?ы? .