한국   대만   중국   일본 
Терпел?р ? Википедия Эст?лекк? к?серг?

Терпел?р

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Терпел?р
Ябай терпе (Erinaceus europaeus)
Ябай терпе ( Erinaceus europaeus )
Ф?нни классификация
Халы?-ара ф?нни исеме

Терпел?р G. Fischer , 1814


Викит?рк?мд?
Систематика

Вики?а?ла?ыста
р?семд?р
ITIS     552310
NCBI     9363
EOL     6873844

Терпел?р ( лат.   Erinaceidae ) ? афроевразия име?е?сел?ре ?аил??е. Б?ж?к ашаусылар отрядына кер?. Барлы?ы 24 т?р? билд?ле, улар 10 ырыу?а б?лен? [1] . ????тт?, терпел?р составы 2 ярым ?аил?: терпел?р, й?ки ысын терпел?рг? ( Erinaceinae ), ??м гимнуралар, й?ки ?ома? терпел?рг? ( Galericinae ) б?лен? [2] .

К?пселек илд?р?? й?ш?й, б?ж?кт?р мен?н ту?лана тор?ан ??м шул я?ы мен?н ауыл хужалы?ы ?с?н фай?алы бул?ан имс?кле кейек [3] ; ?ырты эн? мен?н ?аплан?ан б?л?к?й й?нлек [4] .

?ылы??ырлама [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Баш?ортостанда ике т?р? бар: ябай терпе ??м ?ола?лы терпе.

Ябай терпене? о?онло?о 23,7 ? 27,2 см тир??енд? була, ауырлы?ы 240?250 грам?а ет?. Ул урман ситт?ренд?, а?ландар?а , ?ыр?ындылар?а й?ш?й. ?а?лы урындар?ы, ?уйы урмандар?ы яратмай.

Й?ш?? р??еше [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Терпел?р урман, дала, с?лд?р?? й?ш?й. Тау?ар?а 2500?2800 метр бейеклекк? тиклем к?т?рел?л?р. Терпе э?ер??, т?нд? ?унар?а сы?а, к?нд? оя?ында ?тк?р? (?ай?ы бер т?р??ре т??лекте? я?ты осоронда ла ???емлек ?а?лай) [5] . Ау?ан а?ас тамыр?ары а?тында, эре ?л?н т?б?н? япра?тар?ан, ?ыу ?л?нд?р??н, ва? бота?тар?ан оя я?ай. Ер ?ар?ып, ?ал?ындар б?тк?нсе шул оя?ында йо?лай.

Терпе йо?ла?ан осор?а

?ола?лы терпе йыш ?ына ирл?н , йомран , ?ыу?ар ???н фай?алана.

?рсе?е [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Май?июнь ай?арында 2?6 бала килтер?, 3?4 с???тт?н балаларыны? эн?л?ре ?ал?а башлай. 5?6 к?нд?н эн?л?ре к?ренерлек була. Егерме к?нд?н к????ре асыла, эн?л?ре ?о??орт т??к? ин? ??м ?ата. Терпе балаларын име?еп ??тер?.

Ту?ланыуы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Терпе а?ы??а талым?ы?, ним? тура кил?, шуны ашай: умырт?а?ы??ар, амфибиялар , ??йр?ле?сел?р (терпел?р йылан а?ыуына ?аршы тороусанлы?ы мен?н билд?ле), емтек, ?ош йоморт?алары [6] .

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  1. Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. 3rd ed. Vol. 1 ] / Ed. by D. E. Wilson, D. M. Reeder. ? Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2005. ? xxxv + 743 p. ? ISBN 0-8018-8221-4 .  ? P. xxviii?xxix.
  2. Зайцев, Войта, Шефтель, 2014 , с. 45?46
  3. Терминологический словарь по зоологии. Русско-башкирский и башкирско-русский (Т. Г. Баишев, 1952)
  4. Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З. Г. Ураксина, 2005)
  5. Зайцев, Войта, Шефтель, 2014 , с. 44?45
  6. Зайцев, Войта, Шефтель, 2014 , с. 45

???би?т [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]