한국   대만   중국   일본 
Ла?ыр ? Википедия Эст?лекк? к?серг?

Ла?ыр

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Ауыл
Лагерево
баш?. Ла?ыр
Ил

Р?с?й

Федерация субъекты

Баш?ортостан

Муниципаль район

Салауат районы

Ауыл бил?м??е

Ла?ыр ауыл Советы

Координаталар

55°15′45″ с. ш. 58°26′41″ в. д. H G Я O

Хал?ы

856 [1]  кеше ( 2010 )

С???т б?лк?те

UTC+6

Почта индексы

452497

?анлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 247 825 001

ОКТМО коды

80 647 425 101

ГКГН номеры

0520132

Лагерево (Рәсәй)
Лагерево
Лагерево
Лағыр (Башҡортостан Республикаһы)
Лагерево

Ла?ыр ( рус.   Лагерево ) ? Баш?ортостан Республика?ыны? Салауат районында?ы ауыл, ошо исемд?ге ауыл Советы ???ге. 2010 йылды? 14 октябрен? халы? ?аны 856 кеше бул?ан [2] . Почта индексы ? 452497, ОКАТО коды  ? 80247825001.

Географик урыны [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Аны? географик координаталары: ки?лек 55.2616938; о?айлы? ? 58.4441986.

  • Район ???ген? тиклем ( Малая? ): 28 км
  • Я?ында?ы тимер юл станция?ы (М?рс?лим): 35 км

Ла?ыр ауылы ?й йыл?а?ы буйында, район ???ге Малая? ауылынан т?нья?-к?нсы?ыш?а табан 28 километр?а ??м М?рс?лим тимер юл станция?ынан т?нья??а табан 35 километр?а урынлаш?ан.

Тарихы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Ла?ыр (Васик, Вас?ын) ауылына XVIII быуат башында Себер дару?а?ы Тырна?лы улусы баш?орттары ????рене? а?аба ер??ренд? ниге? ?ал?ан [3] . Борон Ла?ыр ауылы т??ге т?пл?не?сене? исеме Вас?ын атама?ы мен?н билд?ле бул?ан. Уны? улы Асы Вас?ын исеме м??л?м?тт?р?? ?а?лан?ан.

?ара?а?ал яуынан ?у? ауыл яндырыл?ас, и??н ?алыусылар, ике са?рым к?нья??ара? к?сеп, Ла?ыр ауылына ниге? ?ала. Был атаманы? килеп сы?ышыны? варианттары бер нис?: уны 1740?1750 йылдар?а немец тикшерене?сел?рене? лагерына ла, XVIII быуатта, 1774 йылда, Салауат Юлаевты? ??ск?р туплау ?с?н ?ор?ан лагерына ла б?йл?й??р [4] . Лагерь ???е тора-бара Ла?ыр?а ?йл?неп кит? л? инде.

1960 йылдар а?а?ында археолог Нияз М?житов ет?кселегенд?ге экспедиция Ла?ыр ауылыны? к?нья?-к?нсы?ыш осонда урынлаш?ан зыяратта?ы убалар?а тикшерене? эшт?ре алып бара. ?алимдар был ??бер??р?е, бе??е? эраны? VII быуатына ?арай, тип билд?л?й.

1773?1775 йыл?ы Кр??ти?нд?р ?у?ышында старшина Яуын Сыуашев ет?кселегенд? 184 Тырна?лы ырыуы баш?орто ?атнаша. Баш к?т?ре?сел?р??н ?орау алыу документтарында Ла?ыр ауылынан улар?ы? алты?ыны? исеме телг? алына. Б?г?н ауылда улар?ы? ишле н??ел-н?с?бе тырышып донъя к?т?.

1795 йылда 29 йортта 208 кеше донъя к?тк?н.

1816 йылда Ла?ыр?а Себер дару?а?ыны? элекке ахуны, 60 й?шлек Я?ыбай Ишм?х?м?тов й?ш?г?н. Был ва?ытта бер дару?а?а бер ген? ахун булып, ул да Ла?ыр?а й?ш?г?н ик?н, тим?к, ла?ыр?ар?ы? у?ымышлы кешел?ре к?п бул?ан.

Шулай у? М?жит ?афури мен?н берг? м??р?с?л? у?ы?ан ике указлы мулла ха?ында ла ?йтеп ките? урынлы. Улар?ы? бере?е ? Талип Х?йеров Ш?р?к ауылында мулла бул?а, Ла?ыр?а ?ималетдин Х?с?нов мулла бул?ан [5] .

1865 йылда 136 йортта ? 814 кеше й?ш?г?н. Малсылы?, игенселек, умартасылы? мен?н ш???лл?нг?нд?р. М?сет, училище, ?ыу тирм?не бул?ан.

1906 йылда Ла?ыр ауылында 2 м?сет, 3 ?ыу тирм?не, 2 бакалея ??м мануфактура кибете, запас иген ?а?лай тор?ан м?г?з?й бул?ан.

Колхозлаштырыу осоро [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

У??ан быуатты? 20-се йылдары ?у?ында Баш?ортостанда тотош колхозлаштырыу м?сь?л??е етди ?уйыла ??м колхоз?а ине? х?р?к?те ???ем башлан?ан и? беренсе улус булып ?рге ?ый?ы ??м М?с???т кантондары тора. Ла?ыр, М?х?м?т, Сыбарк?л, Луново, Ибрай, Салауат ауылдары кр??ти?нд?ре д?рт артель, ?с товарищество т???п, ≪Большевик≫ колхозына берл?ш?. Улар ара?ында Ла?ыр ауылыны? 157 хужалы?ы инг?н ≪?ы?ыл Баш?ортостан?а 10 йыл≫ ауыл хужалы?ы артеле и? ?уры була [6] .

Артабан Ла?ыр ауылы территория?ында ≪Большевик≫, Карл Маркс исеменд?ге, Сыбарк?л, Сталин исеменд?ге колхоздар ойошторола. Улар?ы Алтайский фамилиялы 25 ме?енсе коммунист ойоштора, ?у?ынан ул репрессиялана.

Т?рл? йылдар?а колхоз р?йест?ре булып ??лимулла (фамилия?ы билд??е?), Р?химй?н ??лин, Ахунй?н З?йнуллин, ?хт?р Тарханов, Х?мз? (фамилия?ы билд??е?), А. Корнеев эшл?й.

1951 йылда ≪Большевик≫, Карл Маркс исеменд?ге, Сыбарк?л колхоздары берл?ш? ??м т?рл? йылдар?а Ленин исеменд?ге, Маленков исеменд?ге колхоз, ≪?й≫ колхозы була. ≪?й≫ колхозы мен?н Хатип Й?нд?рин ет?кселек ит?. Т?рл? йылдар?а колхоз р?йесе булып ?хм?тов, ??лимй?н В?килов, ?аззал Х?йров, ??ли?арый С?л?йм?нов эшл?й [7] .

?леге ва?ытта Ла?ыр ауылында урта м?кт?п, балалар ба?са?ы, фельдшер-акушерлы? пункты, М???ни?т йорто, китапхана бар [8] .

Халы? ?аны [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Ла?ыр ауылында баш?орттар й?ш?й ( 2002 ).

Б?т? Р?с?й ??м Б?т? Союз халы? и??бе алыу м??л?м?тт?ре буйынса халы? ?аны (кеше)

И??п алыу йылы ??м к?н? Б?т? халы? Ир-егетт?р ?атын-?ы??ар Ир-егетт?р ?л?ш? (%) ?атын-?ы??ар ?л?ш? (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ?инуар)
1920 йыл 26 август 1221
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ?инуар 857
1959 йыл 15 ?инуар 730
1970 йыл 15 ?инуар
1979 йыл 17 ?инуар
1989 йыл 12 ?инуар 883
2002 йыл 9 октябрь 961
2010 йыл 14 октябрь 856 414 442 48,4 51,6

Халы? ?аны буйынса а?латма т?рл? йылдар?а и??п алыу т?ртибене? айырмалы?ы булыу с?б?пле халы? ?аныны? ??енс?леген? и?тибар итеге?.

1939 йыл ? бар бул?ан халы? ?аны.
1989 , 2002 , 2010 йылдар?а ? даими й?ш?г?н урыны булып и??пл?нг?н халы? ?аны

Урамдары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • ?й урамы ( рус.   Айская (улица)
  • ?айынлы урамы ( рус.   Берёзовая (улица)
  • ??лимов урамы ( рус.   Галимова} (улица)
  • Й?шел урам ( рус.   Зелёная (улица)
  • Урман урамы ( рус.   Лесная (улица)
  • Й?шт?р урамы ( рус.   Молодёжная (улица)
  • Я?ы т???л?ш урамы ( рус.   Новостройка (улица)
  • Октябрь урамы ( рус.   Октябрьская (улица)
  • Шишм? урамы ( рус.   Родниковая (улица)
  • ?ояшлы урамы ( рус.   Солнечная (улица) [9] [10]

Билд?ле кешел?ре [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1812 йыл?ы Ватан ?у?ышында ??м 1813?1814 йылдар?а?ы Сит ил походтарында ?атнашыусылар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1836, 1840 йылдар?а?ы формуляр исемлект?р буйынса, 8-се кантонды? 9-сы йортона ?ара?ан Ла?ыр ауылынан 1812 йыл?ы Ватан ?у?ышында ??м 1813?1814 йылдар?а?ы Сит ил походтарында ике кеше ?атнаша:

??йк?лд?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Музей?ар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

И?т?лекле урындары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Археологик ?омарт?ылар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Шулай у? ?ара?ы? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

???би?т [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. ? Уфа: ГУП РБ Издательство ≪Белая Река≫, 2007. ? 416 с.  (рус.) ISBN 978-5-87691-038-7 .
  • Земля салаватская, земля батыра. / Автор-составитель: Сабирьянова С. Г. ? Уфа: АН РБ, Гилем, 2010. ? 400 с.  (рус.)
  • Рафиков Б. ?ара?а?ал. Роман.- ?ф?, 1989.

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  1. Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан . Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.
  2. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.   (рус.)
  3. Ла?ыр // Баш?орт энциклопедия?ы . ? ?ф?: БР ДА?У ≪Баш?орт энциклопедия?ы≫ , 2015?2024. ? ISBN 978-5-88185-143-9 .
  4. Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий . ? ?ф?: Китап , 2009. ? С. 524. ? ISBN 978-5-295-04683-4 .
  5. ТАМЫРЫ НЫ? А?АС АУМАЙ. ≪Й?шлек г?зите≫. 2019 йыл 7 май архивлан?ан .
  6. Коллектив авторов. История Башкортостана с древнейших времен до наших дней в двух томах / И. Г. Акманов. ? Уфа: Китап, 2006. ? Т. 2.XX век. ? С. 222. ? 600 с. ? ISBN 5-295-03873 (т.12).
  7. Исследовательские работы. История села
  8. Ла?ыр // Баш?орт энциклопедия?ы . ? ?ф?: БР ДА?У ≪Баш?орт энциклопедия?ы≫ , 2015?2024. ? ISBN 978-5-88185-143-9 .
  9. Справочник почтовых индексов / кодов ОКАТО ? ОКТМО/налоговых инспекций ФНС / адресов
  10. Карта д. Лагерево. Улицы
  11. 11,0 11,1 11,2 Ла?ыр виртуаль музей м??л?м?тен?н
  12. http://rfk2015.bashedu.ru/node/46#Валиуллина 2018 йыл 15 декабрь архивлан?ан .
  13. Вечерняя Уфа , 18 февраль 2011, 14 с.
  14. http://www.cbr.ru/region/info/bash/history/
  15. http://www.bashinform.ru/news/535155-chetyre-predstavitelya-bankovskogo-soobshchestva-bashkirii-udostoeny-gosudarstvennykh-nagrad/
  16. http://www.ufaras.ru/?part_id=557 2022 йыл 26 март архивлан?ан .
  17. http://ruzida58.jimdo.com 2016 йыл 2 ноябрь архивлан?ан .
  18. http://na-zemle-salavata.ru/arhiv-gazety/628-biatlon-po-lagerevski.html 2017 йыл 16 июнь архивлан?ан .