한국   대만   중국   일본 
Екатеринбург ?й??е ? Википедия Эст?лекк? к?серг?

Екатеринбург ?й??е

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Екатеринбург ?й??е
?й?? ???ге гербы Губерна гербы
Герб уездного центра
Герб уездного центра
Герб губернии
Герб губернии
Губерна Пермь губерна?ы
???ге Екатеринбург
Барлы??а килг?н 1781
Б?т?р?лг?н 1923
Май?аны 24 078,1 са?рым²
Хал?ы 412 296 [1] кеше (1897)
Файл:Permskaya gubernia Ekaterinburgsky uezd.png
Екатеринбург ?й??е карта?ы; 1908 йыл

Екатеринбург ?й??е ? 1781?1923 йылдар?а Р?с?й империя?ы Пермь губерна?ы ??м РСФСР-?ы? Екатеринбург губерна?ы составында?ы административ-территориаль бер?мек. ?й?? ?ала?ы ? Екатеринбург.

География?ы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Екатеринбург ?й??е май?аны буйынса Пермь губерна?ыны?, к?лд?р бил?г?н 888 км 2 (780 кв. са?рым) май?анды и??пл?м?г?нд?, 4-се урында тор?ан, май?аны 28 291 км 2 (24 858 кв. са?рым), ?й??е бул?ан. ?й???е? ??л?штерелг?н 27 761 км 2 (2 541 ме? дис.) тиге? бул?ан: урмандар ? 23 325 км 2 (2 135 ме? дис.), ??р?нт? ер??р ? 2 994 км 2 (274 ме? дис.), болондар ??м утлауы?тар ? 1 453 км 2 (133 ме? дис.) я?ын. У?ай?ы? ер??р ? 2 622 км 2 (240 ме? дис.) я?ын. ?а?на ер??р ? 8 019 км 2 (734 ме? дис.), кр??ти?нд?рг? б?ленг?н участкалар ? 2 939 км 2 (269 ме? дис.), хосуси бил?м?л?р (башлыса завод бил?м?л?ре) ? 19 174 км 2 (1 755 ме? дис.); ?ал?ан ер??р ?аланы?ы, сирк???еке, монастыр?ар?ы?ы ?.б. бул?ан. Хосуси милек хужалары: дворяндар ?16 181 км 2 (1481 ме? дис.), сау?аг?р??р ? 2 972 км 2 (272 ме? дис.), мещандар ??м кр??ти?нд?р ? 2 207 км 2 (202 ме? дис.) ерг? эй? бул?ан. Халы? ?аны ? 347 133.

Был тир?л? т?б?л?ре арты? ны? бейек булма?ан Урал тау?ары , т?нья?тан к?нья??а, тупра? составында ??м т???л?ш?нд? ?ур ?атмарлылы?, шулай у? бында?ы минералдар ??м а?ыл таштар?ы? байлы?ын ??м т?рл?л?г?н барлы??а килтереп, ?й?? территория?ы буйлап у?а. Екатеринбург ?й??ене? алтын рудниктары ??м приискылары борондан данлы?лы бул?ан. ?й?? территория?ында ?ур йыл?алар ю?, л?кин уртаса йыл?алар байта? бул?ан: И??т, Тагил, Нейва, Реян, Пышма, И??т ?ушылды?ы Синара, Тинес (Теча), уны? ?ул ?ушылды?тары Ревда ??м Т?нья? (Северная), у? ?ушылды?тары Шайтан ??м Билимбаиха, ?ари?ел ?.б.. К?лд?р??н и? ш?бе: ?й?лге (т???р?к ?йл?н??е о?онло?о 64 км), Ирт?ш (о?онло?о 64 км), К??ле (т???р?к ?йл?н??е 96 км-?ан арты?), И??тк?л (т???р?к ?йл?н??е 21 км), Т???т?й (т???р?к ?йл?н??е 43 км), Балтым. И? ?ур завод быуалары ? ?ыштым ??м ?рге И??т. Екатеринбург ?й??енд?ге завод ?асабалары халы? ?аны буйынса бик к?п ?й?? ?алаларынан ?алышмай (м???л?н, Берёзовский ? 10 189 кеше, К??ле (Касли) ??м ?ыштым ? 9 ме?д?н арты?, Невьянск ? 12 355). К?п халы? й?ш?г?н ауылдар ?а а? булма?ан (улар?а 1 - 2 ме? ??м унан к?бер?к кеше й?ш?г?н).

Тарихы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

?й?? 1781 йылды? 27 ?инуарында Пермь наместничество?ы Екатеринбург ?лк??е составында барлы??а килг?н . 1796 йылды? 12 декабрен?н Пермь губерна?ы составында бул?ан. 1919 йылды? 15 июлен?н ?й?? Пермь губерна?ы составынан я?ы барлы??а килг?н Екатеринбург губерна?ына к?серелг?н.

1923 йылды? 3 ноябренд? ?й?? б?т?р?лг?н, уны? территория?ы Урал ?лк??е Екатеринбург округы составына инг?н.

Хал?ы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1897 йыл?ы й?ни??п м??л?м?тт?ре буйынса ?й???? халы? ?аны 412 296 кеше, шуны? ара?ында уры?тар ? 398177, баш?орттар ? 8583, миш?р??р ? 2983, татар?ар ? 1253 ?.б. бул?ан. Екатеринбург ?ала?ында 43 239 кеше й?ш?г?н.

Административ б?ленеше [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1913 йылда ?й?? составында 61 улус бул?ан [2] :

  • Арамильский ? Арамиль ауылы,
  • Аятский ? Аят ауылы,
  • Б???р?к ? Б???р?к ауылы,
  • Белоярский ? Белоярское ауылы,
  • Берёзовский ? Березовский заводы,
  • Белембай ? Белембай заводы,
  • Бобровский ? Бобровское ауылы,
  • Бруснятский ? Бруснятское ауылы,
  • Булзинский ? Булзинское ауылы,
  • Быньговский ? Быньговский заводы,
  • Верх-Исетский ? ?рге И??т заводы,
  • Верх-Нейвинский ? ?рге Нейвинский заводы,
  • Верхне-Тагильский ? ?рге Тагил заводы,
  • Верхне-Уфалейский ? ?рге Уфалей заводы,
  • Воскресенский ? Воскресенское ауылы,
  • Глинский ? Глинское ауылы,
  • Горнощитский ? Горнощитское ауылы,
  • Гробовский ? Гробово ауылы,
  • Карабольский ? Караболка ауылы,
  • Каслинский ? К??ле (Касли) заводы,
  • Кисловский ? Кисловское ауылы,
  • Конёвский ? Коневское ауылы,
  • Кульмяковский ? К?лм?к (Кульмякова) ауылы,
  • Куяшский ? ?ояш (Куяш) ауылы,
  • Кыштымский ? ?рге Кыштым заводы ,
  • Ленёвский ? Ленёвское ауылы,
  • Липовский ? Липовское ауылы,
  • Логиновский ? Логиновское ауылы,
  • Маминский ? Маминское ауылы,
  • Мостовский ? Мостовское ауылы,
  • Мраморский ? М?рм?р (Мраморский) заводы,
  • Невьянский ? Невьянский заводы,
  • Нейво-Рудянский ? Нейво-Рудянский заводы,
  • Нижне-Исетский ? Т?б?нге И??т заводы,
  • Нижнесельский ? Нижнее ауылы,
  • Нижне-Уфалейский ? Т?б?нге Уфалейский заводы,
  • Ново-Ипатовский ? Ново-Ипатово ауылы,
  • Огневский ? Огневское ауылы,
  • Покровский ? Покровское ауылы,
  • Полдневский ? Полдневское ауылы,
  • Полевский ? Полевской заводы,
  • Пышминский ? Пышма заводы,
  • Ревдинский ? Ревда заводы,
  • Режевский ? Режевской заводы,
  • Рождественский ? Кузнецкое ауылы,
  • Сарапульский ? Сарапульское ауылы,
  • Саринский ? ?ары ауылы,
  • Северо-Коневский ? Коневское ауылы
  • Северский ? Т?нья? (Северский) заводы,
  • Сысертский ? Сысерт (Сысертский) заводы,
  • Таватуйский ? Т???т?й ауылы,
  • Тиминский ? Тиминское ауылы,
  • Уткинский ? Уткинский заводы,
  • Хромцовский ? Хромцовское ауылы,
  • Черданский ? Черданское ауылы,
  • Черемисский ? Сирмеш (Черемисское) ауылы,
  • Шайтанский ? Шайтан заводы,
  • Шарташский ? Шарташское ауылы,
  • Шуралинский ? Ш?р?ле (Шуралинский) заводы,
  • Щелкунский ? Щелкун ауылы
  • Юшковский.

И?тисады [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

К??ле заводында формалар?ы би???; 1910 йыл

Завод ихтяжы ?с?н даими ?ыр?ыу?а дусар ител?? л?, Екатеринбург ?й??е урман?а , т?п элементы ?ара?ай бул?ан ылы? урманына, бай. Игенселек ??еше к?с??? бул?ан. Башлыса ?оло ??м я??ы арыш ??м бой?ай , а?ыра? ? арпа, борса? , етен , киндер с?ск?нд?р. Картуф тик й?шелс? ба?салары культура?ы тип ?анал?ан. К?нд?лек тормош ?с?н ген? мал тот?андар, ?йтер к?р?к, халы?ты? бер ?л?ш? заводтар?а эшл?г?нлект?н, аттар байта? бул?ан: 73 ме? баш?а я?ын. ?ыйыр малы - 50 ме?д?н арты?, ?ары? - 60 ме?д?н арты? сус?алар ??м к?з? - бик а? ?ына.

К?сепселек , шулар ара?ында т?г?рм?с ту?ынлау, ?анды?, тимерселек эшл?нм?л?ре , итек ??м башма?тар теге? к?ренекле урын бил?г?н, халы? к?нк?решенд? а? бул?а ла яр?ам-?ушым бул?ан; бында?ы халы?ты тау заводтары м?ш??ллек мен?н т?ьмин итк?н: 40 алтын ??м платина приискы?ы, етештере? , сумма?ы 2 1/2 млн. ?ум?а я?ын, 5 млн ?умдан арты? етештере? суммалы 32 суйын ирете? ??м суйын ?ойоу заводы, 1 ?ур булма?ан ба?ыр ирете?, бер нис? с?й-?а?а? ??м баш?а металл эшл?нм?л?ре заводы, к?п тимерлект?р (200-г? я?ын). Барлы? ?йл?неш сумма?ы 10 млн ?ум?а я?ын ??м 36 ме? эшсе?е эшл?г?н заводтар ?аны 800-г? я?ын бул?ан.

Урында?ы ??идара [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

1892 йылда ?й???? 8 259 у?ыусы у?ы?ан 102 м?кт?п бул?ан; шуны? 1-?е 2-класлы училище, 82 башлан?ыс, 2 грамоталылы? м?кт?бе. 9 врач участка?ы, ?абул ите? пункттары - 30, шулар?ы? 10-?ы врачтар мен?н ??м 20 фельдшер пункты. Земствоны? килемд?ре ??м сы?ымдары 400 ме? ?ум тир??е бул?ан; шуны? эсен?н земство хакими?те ?с?н 30 ме?г? я?ын а?са тотонола: халы? м??арифына 88 ме?, дауалау (врачтар) ихтыяжы ?с?н 82 ме?г? я?ын ?ум.

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]