Дала

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Дала
Рәсем
  Дала Викимилект?

Дала  ? Т?нья? ??м К?нья? ярымшар?ар?а уртаса ??м субтропик зоналар?а ?л?нле ??емлект?р ?апла?ан тиге?лек. Далалар?а, ?ыу ят?ылы?тары буйлап ??м ултыртыл?ан я?алма урман ?ы?аттарын и??пк? алма?анда а?ас тар булмауы й?ки ?? ген? булыуы хас .

Аталыштары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Т?рл? континенттар?а дала т?рл?с? атала: Т?нья? Америкала ? прерия; К?нья? Америкала ? пампа, й?ки пампастар, ? тропиктар?а ? льянос. Африкала ??м Австралияла аналогы булып ? саванна. Я?ы Зеландияладала туссока тип атала.

Дала ? тарихи т?ш?нс? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Дала балбалы. Киев. Ботаника ба?са?ы

Уры? тарихында дала т?би?и зона ?ына т?гел, ? т?рл? сы?ышлы к?см? халы?тар?ы? й?ш?? урыны ла ? улар?ы ≪дала≫ т?ш?нс??е берл?штер?. Украина ??м К?нья? Р?с?й территория?ында шул ва?ыттан бер а? таш балбалдар ? рус.   ≪скифские бабы≫ тороп ?ал?ан.

Баш?ортостан далалары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

XVIII?XIX быуаттар?а Баш?ортостан далаларыны? к?пселек ?л?ш? ??р?л?, ХХ быуатты? 60?сы йылдарында СССР-?а си??м ??м ?алдау ер??р?е ??л?штере? кампания?ы ва?ыытында си??м ер??р ю? ител?. Далалар?ы? т?п май?андары Уралды? к?нья? битл????ренд?ге ?ур булма?ан урындар?а, Баш?ортостанды? Урал аръя?ында ??м Баш?ортостанды? Урал алдында ??р?рг? яра??ы? ер??р?? ?а?ланып ?ала.

Урал аръя?ы дала зона?ы Байма? , Йылайыр , Учалы , Х?йбулла , ?бй?лил райондарыны? к?нсы?ыш ?л?ш?н ?? эсен? ала [1]

Урал алды дала зона?ына Бишб?л?к , Благовар , Б?зд?к , Б?л?б?й , Д??л?к?н , Й?рм?к?й , К?й?рг??е , Ми?к? , Ст?рлебаш , Ст?рлетама? , Туймазы , Фёдоровка , Шишм? , ?лш?й райондары, Ей?нсура , К?г?рсен , М?л??ез райондарыны? к?нбайыш ?л?ш? ин? [2]

??емлект?р донъя?ы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Урал аръя?ы дала?ы. Ей?нсура районы, Суртан ???к йыл?а?ы тама?ы.

Баш?ортостан далаларына к??лек ?ыя?лылары ? б?т?г?, Залесский ?ыл?аны, с?л ?олобашы, ?ылыу ?ыл?ан ?.б. ??м к?р?нд?р ??т?нл?к итк?н ?л?н ксерофиттары т?рк?мд?ре хас. ?у?а?лылар ? астрагал, йыл?ы борса?ы, ?ыйы?таж, люцерна т?р??ре, тау клеверы ?.б., т?рл? дала ?л?нд?ре - баша?лы юшан, уры? б?рм?к?йе, ябай ерек ?ура?ы ?.б. ???.

А?аслы?тар дала йыл?алары буйында ?ына ?ир?кл?п осрай, й? улар махсус ултыртыл?ан, ?ырлы тубыл?ы, ?ыуа?лы сей?, ?ыуа?лы селек, т?п?ш миндаль ?.б. ?ыуа?лы?тар тарал?ан.

Дала т?рл? ?л?нг? бай ? 100 м² май?анда 80?100 т?рг? ет?. Тупра? ташлы, шул с?б?пле петрофиттар ? саталы ?оторма, себер су?марбашы, ?т? ябай оносма, ?ан?л?н т?р??ре ?.б., тау то?омдары сы??ан урындар?а ?уян к?бе?т??е ??м эн?ле ??н?фер ??т?нл?к ит?. Урманлы дала ?л?ш?нд?, бигер?к т? Урал аръя?ыны? т?нья? ?л?ш?нд? ??м республиканы? т?нья??к?нсы?ышында ?ыл?андар?ы? бер нис? т?р? ??м болон ту?ранбашы, ?ыр?ъяпра?, сыс?ан к?решк??е, ромашка ?.б. тарал?ан.

У??ан быуатты? 70?80?се йылдарында к?пл?п мал к?т?? ар?а?ында экология тиге?леге бо?ола, ??емлек т?рк?мд?ренд? б?т?г?не?, ва? ?ремде?, ялбыр ?ыл?анды? ??т?нл?к ите?ен? килтер?. ХХ быуат башында мал ?аны к?мей, далалар?а терге?еле? процесы башлана.

Баш?ортостанды? ?ы?ыл китабына 70?к? я?ын ?ир?к осрай тор?ан дала ??емлеге индерелг?н [3] .

Шулай у? ?ара?ы? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

И?к?рм? [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

???би?т [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Степь / Р. В. Камелин // Социальное партнёрство ? Телевидение. ? М. : Большая российская энциклопедия, 2016. ? С. 233?234. ? (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004?2017, т. 31). ? ISBN 978-5-85270-368-2.
  • Степи // Брокгауз ??м Ефронды? энциклопедик ???леге : 86 томда (82 т. ??м 4 ??т?м? том). ? СПб. , 1890?1907.   (рус.)
  • Чибилёв А. А. Лик степи: Эколого-географические очерки о степной зоне СССР. ? Л. : Гидрометеоиздат , 1990. ? 192 с. ? ISBN 5-286-00104-1 .
  • Крашенинников И. М., Кучеровская-Рожанец С. Е. Природные ресурсы Башкирской АССР. Т. 1. Л., 1941;
  • Жудова П.П. Геоботаническое районирование Башкирской АССР. Уфа, 1966.

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]