Айту?ан (Ст?рлебаш районы)

Айту?ан
	Ауыл
	Айту?ан
Ил	Р?с?й
Федерация субъекты	Баш?ортостан
Муниципаль район	Ст?рлебаш районы
Координаталар	53°17′21″ с. ш. 54°50′54″ в. д. H G Я O
С???т б?лк?те	UTC+6
?анлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 248 870 002
ОКТМО коды	80 648 470 106
ГКГН номеры	0524167
	Картаны к?р??терг?/й?шерерг? Айту?ан

Был терминды? баш?а м???н?л?ре л? бар, ?ара?ы?: Айту?ан .

Айту?ан ( рус. Айтуган ) ? Баш?ортостанды? Ст?рлебаш районында?ы ауыл. 2010 йылды? 14 октябрен? ?арата халы? ?аны 203 кеше ^[1]. Почта индексы ? 453192, ОКАТО коды ? 80248870002. ИФНС коды ? 0268.

Географик урыны [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Район ???ген? тиклем ( Ст?рлебаш ): 35 км
Ауыл советы ???ген? тиклем ( Й?шерг?н ): 5 км
Я?ында?ы тимер юл станция?ы ( Ст?рлетама? ): 95 км

Тарихы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Баш?орт а?абаларыны? Айту?ан ауылы 1768 йылдан билд?ле. V р??из сараларын ?тк?рг?н м?лд? бында?ы 25 ихатала 197 кеше й?ш?й. 1816 йылда и?? ихаталар ?аны 40-?а, ? кешел?р ?аны 279-?а ет?. Р??из материалдарында 9 ?аил? башлы?ыны? икеш?р ?атын мен?н й?ш??е терк?л?. 1834 йыл?ы Б?т? Р?с?й халы? и??бен алыу м?ленд? 40 ихатала 435 а?аба баш?орт й?ш?й (215 ир-егет ??м 220 ?атын-?ы?). 63 й?шлек зауряд-я?ауыл Хо?айбир?е ?бделва?аповты? ике ?атынынан (51 й?шлек С?р??йхо?ямал ??м 35 й?шлек ??би??) 5 улы (3 ей?не ??м 3 ей?нс?ре) була ^[2].

1835 йылды? 26 майында Р?с?й империя?ы х?к?м?те к?р??тм??е буйынса был ауылда й?ш??сел?р II миш?р кантоны начальнигы Р?ж?пов ет?кселегенд?ге 100 ?алдаттан тор?ан х?рби команда тарафынан ер??рен?н ?ыуып сы?арыла. А?абалар ер??рен, йорттарын, йорт яны ?аралтыларын ?алдырып китерг? м?жб?р була. Улар?ы Ст?рлетама?, Б?л?б?й, Ырымбур ?й????ре ауылдарына таратып т?пл?ндер?л?р. Шулай итеп, а?аба баш?орттар ер?е? баш?орттар?а, й??ни кер??шт?рг? ?йл?ндерел?. С?б?бе: улар?ы? ата-бабалары 1749 йылды? 19 июненд? а?аба ер??рен ?ар?алы (Сеитовский пасад) татар?арына ?ата. ?атыу килеше?енд?, Айту?ан ауылы кешел?ре артабан да ?? ер??рен фай?аланыр?а хо?у?лы, тиг?н пункт та була. Быны ?ф? провинция канцелярия?ынан бирелг?н Указ да ра?лай. Был документ та 1834 йылда властар тарафынан хуплан?ан була. Шулай итеп, XIX быуатты? 30-сы йылдарында а?абалар?ан ?ал?ан Айту?ан ауылына ер?е ?атып алыусылар (?ар?алы татар?ары) килеп т?пл?н? ^[2].

Шулай ?а 1850 йылда ?тк?релг?н IX халы? и??бен алыу м?ленд? Айту?анда 144 баш?орт (76 ир-егет ??м 68 ?атын-?ы?) й?ш??е терк?л?. ?ал?ан а?абалар Ст?рлетама? ?й??ене? ?мир, ?т?с, Бала-Сытырман, Яуыш, ?абы??ыуыш, ?ара?ош, Яхъя ауылдарына, шулай у? Б?л?б?й ?й??ене? Т??к?й, ?асы?ан, Сатай ауылдарына таратыла ^[2].

Халы? ?аны [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Б?т? Р?с?й ??м Б?т? Союз халы? и??бе алыу м??л?м?тт?ре буйынса халы? ?аны (кеше)

И??п алыу йылы ??м к?н?	Б?т? халы?	Ир-егетт?р	?атын-?ы??ар	Ир-егетт?р ?л?ш? (%)	?атын-?ы??ар ?л?ш? (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ?инуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ?инуар
1959 йыл 15 ?инуар
1970 йыл 15 ?инуар
1979 йыл 17 ?инуар
1989 йыл 12 ?инуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	203	99	104	48,8	51,2

Халы? ?аны буйынса а?латма т?рл? йылдар?а и??п алыу т?ртибене? айырмалы?ы булыу с?б?пле халы? ?аныны? ??енс?леген? и?тибар итеге?.

1939 йыл ? бар бул?ан халы? ?аны.

1989 , 2002 , 2010 йылдар?а ? даими й?ш?г?н урыны булып и??пл?нг?н халы? ?аны

Халы? ?аны буйынса сы?ана?тар

Ауылда?ы халы? ?аны буйынса м??л?м?тте халы? и??бе буйынса алыу урынлы. Б?т? ил к?л?менд? ?тк?н 1897 , 1920 , 1939 , 1959 , 1970 , 1979 , 1989 , 2002 , 2010 йыл?ы халы? и??бе буйынса м??л?м?тт?р бар ??м асы? ?улланыу?а табыр?а була. ?ай?ы бер китаптар?ы электрон т?р?? асып ?арап була. 1926 йыл?ы халы? и??бе буйынса ??р ауыл тура?ында м??л?м?т осра?аны ю? ?ле. Унан баш?а ?ф? вил?й?тенд? 1865 , 1879 , 1886 йылдар?а урында?ы халы? и??бе алын?ан. Та?ы ла ревиз я?малары аша м??л?м?т бар.

1859 ??м 1865 йыл ? Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. ? Уфа:Китап, 2002. ? 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0 .

?ф? вил?й?те ауылдарында халы? ?аны буйынса м??л?м?т 1859 ??м 1865 йылдар?а ?арата бар.

1866 йыл ? Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. ? Уфа: Китап, 2006. ? 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0 .

Ырымбур вил?й?те ауылдарында халы? ?аны буйынса м??л?м?т 1866 йыл?а ?арата бар.

1897 йыл ? Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта ?ф? вил?й?те ауылдары буйынса м??л?м?т бар. 500 кешен?н к?берек бул?ан ауылдар исемлеге.

1920 йыл ? Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. ? Уфа. Китап, 2002. ? 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0 .

Был китап 1926 йыл?а ?арата т???лг?н, ?мм? халы? и??бе 1920 йыл?а ?арата бирелг?н.

1939 йыл ? БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года ? Уфа:Государственное издательство, 1941. ? 387 с.

Был китапта 1939 йыл?ы и??п алыу буйынса ??р ауыл буйынса м??л?м?т бар.

1989 ??м 2002 йылдар ? Баш?ортостан Республика?ы ауылдарында 1989 ??м 2002 йыл?ы халы? и??бен алыу м??л?м?тт?ре буйынса халы? ?аны.
2010 йыл ? Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. ? Уфа:Китап, 2008. ? 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йыл?ы халы? и??бен?н башлап ?алалар, ?ала т?р?нд?ге ?асабалар, райондар, район ???кт?ре буйынса халы? ?аны бар.

Ауылды? урамдары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Алмалы? ( рус. улица Алмалык ),

Й?шт?р урамы ( рус. улица Молодежная ),

Ту?ай урамы ( рус. улица Тугай ),

Т?к? урамы ( рус. улица Тяка ),

Т?тер ( рус. улица Тятер ) ^[3].

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Коллектив авторов. История башкирских родов. Юрматы. / Хамидуллин С. И.. ? Уфа: Китап, 2018. ? Т. 30, часть 1. ? С. 194. ? 840 с. ? 2 000 экз. ? ISBN 978-5-295-06968-0 .
↑ https://www.gosspravka.ru/02/041/000071.html

	Портал ≪ Баш?ортостан ауылдары≫
	Баш?ортостан Республика?ы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект ≪ Баш?ортостан ауылдары≫

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[Айтуған_(Стәрлебаш_районы)-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Коллектив авторов. История башкирских родов. Юрматы. / Хамидуллин С. И.. ? Уфа: Китап, 2018. ? Т. 30, часть 1. ? С. 194. ? 840 с. ? 2 000 экз. ? ISBN 978-5-295-06968-0 .

[3] ttps://www.gosspravka.ru/02/041/000071.html

[1]

[2]

[3]