Suriya turkmanları

Vikipediya saytından
( Suriya turkm?nl?ri s?hif?sind?n istiqam?tl?ndirilmi?dir)
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Suriya turkmanları
Cobanb?yd? Suriya Turkman Assambleyası t?r?find?n q?bul olunmu? Suriya Turkmanlarının bayra?ı. Goy r?ng turkluyu bildirir, qırmızı - ??hidl?rin qanı, a? - insan d?y?rl?ri.
Umumi sayı
1 500 000 [1] [2] - 3 500 000 [3] [4] [5]
800.000?1.000.000 (1996) [6]
Ya?adı?ı ?razil?r
H?l?b , Quneytr? , Lazkiy? , Hims , T?rtus , H?ma , D?m??q , ?dlib , ?r-R?qq? , D?ra , D?m??q
Dili

Az?rbaycan dili , ?r?b dili , Turk dili

Dini

?slam

M?n??yi
O?uz ( Turk )
Qohum xalqlar

?raq turkmanları
v? dig?r Turk xalqları

Suriya Turkmanlarının doyu? sah?si v? muxt?lif yerl?rd? istifad? etdiyi dig?r bayraqları.

Suriya turkmanları ? Suriyada ya?ayan, Az?rbaycan dilinin C?nubi Az?rbaycan l?hc?sind? danı?an turk c?miyy?ti.

Turk tayfalarının "B?l?di ?am" (indiki Suriya, Livan, ?ordaniya v? F?l?stin) adlanan ?razid? ilk m?skunla?ması S?lcuqlu ?mperiyasının zamanına t?saduf etmi?, bolg?y? turk tayfalarının axını Osmanlı ?mperiyasının zamanınad?k davam etmi?dir.

Suriyada ?f?ar, peceneq, bayandır, baharlı v? s. turk tayfaları m?skunla?mı?dır.

Suriyada milli t?rkibi oyr?n?n ?hali siyahıya alınmasının indiy?d?k aparılmaması bu olk?d? ya?ayan etnik qrupların sayını mu?yy?n etm?kd? c?tinlik yaradır v? bu s?b?bd?n s?sl?n?n butun r?q?ml?r mu?yy?n t?xminl?rd?n ibar?tdir. Suriyada ?n a?a?ı qiym?tl?ndirm?l?r? ?sas?n 750,000 [7] maksimum is? 3,500,000 [3] [8] turkm?nin ya?adı?ına dair m?lumatlar movcuddur.

  • 1906-cı ild? cap olunmu? H?l?b s?lnam?sin? ?sas?n: H?l?b ??h?rinin ?trafında 350 turk k?ndi vardır, bu k?ndl?rd? v? H?l?b ??h?rind? 200,000 n?f?r, Laziky? bolg?sind? 150,000 n?f?r, T?lk?l? ?trafında 50,000 n?f?r, Quneytr? bolg?sind? 100,000 n?f?r, indiki Suriya o dovrku dig?r bolgl?rind? 300,000 n?f?r olmaqla t?xmin?n 800,000 n?f?r turk ya?amaqda idi. Son m?lumatlara ?sas?n ?halisinin t?xmin?n sayı 23,000,000 n?f?r? yuks?lmi?, turkl?rin sayı is? 3,500,000 n?f?r? q?d?r artmı?dır. Onlardan 1,500,000 n?f?ri gund?lik danı?ıq dili olaraq turkc?d?n istifad? edir v? turkluk ?uurunu yuks?k s?viyy?d? qorumu?dur, 2,000,000 n?f?ri is? turkluk suurunu qorusa da cox az turkc? bilm?kd?dir v? ana dill?rini unutma m?rh?l?sini ya?amaqdadır.
  • 2010 [8] -cu il? olan t?xmin? ?sas?n 23,000,000 [9] -luq umumi Suriya ?halisinin 1,500,000 [3] [8] [9] n?f?ri turkc? danı?an v? etnik olaraq turk olan ?halid?n, 2,000,000 [3] [8] [9] n?f?ri is? etnik kok?n olaraq turk olan ancaq turkc?yi unutma m?rh?l?sind? olan ?halid?n ibar?tdir. Bel?likl? 23,000,000-luq Suriya ?halisinin 3,500,000 [3] [8] [9] -u etnik turkl?rd?n ibar?tdir. Onlardan 975,000 [9] n?f?ri H?l?b muhafazlı?ında, 835,000 [9] n?f?ri Hims muhafazlı?ında, 460,000 [9] n?f?ri D?m??q muhafazlı?ında v? D?m??q ??h?rind?, 385,000 [9] n?f?ri Lazkiy? muhafazlı?ında, 350,000 [9] n?f?ri H?ma muhafazlı?ında, 120,000 [9] n?f?ri ?r-R?qq? muhafazlı?ında, 75,000 [9] n?f?ri D?ra muhafazlı?ında, 50,000 [9] n?f?ri T?rtus muhafazlı?ında, 50,000 [9] n?f?ri Quneytr? muhafazlı?ında, 25,000 [9] n?f?ri ?dlib muhafazlı?ında, 175,000 [9] n?f?ri is? dig?r bolg?l?rd? (?l-H?s?k? muhafazlı?ında, Deyr ?z-Zur muhafazlı?ında v? ?s-Suveyd? muhafazlı?ında) ya?amaqdadır.

M?skunla?ma

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Hazırda Suriya turkmanları H?l?b , Quneytr? , Lazkiy? , Hims , T?rtus , H?ma , D?m??q , ?dlib , ?r-R?qq? , D?ra muhafazlarında v? D?m??q ??h?rind? ya?ayırlar. Lazkiy? muhafazlı?ında ya?an Turkm?nl?r? Bayır-Bucaq turkl?ri d? deyirl?r. Suriyada 523 turkm?n k?ndi vardır.

  • Tarixi adı ?am olaraq m??hur olan D?m??q ??h?ri v? ondan ayrı yaradılmı? D?m??q muh?fazlı?ı 460,000 n?f?rlik turkman toplumunu barındarmaqdadır. Turkmanlar ?sas?n D?m??q ??h?rind? ya?ayırlarlar. D?m??q muh?fazlı?ında Bily, Rihayba, Qaldun (?r?bl??dirilmi? adı- Marah ), Hatit Turkman adlarında 4 turkman k?ndi yerl??ir.
  • D?m??q muhafazlı?ı 9 m?nt?q?y? ayrılır : ?l-Qut?yf? , ?n-N?bk , ?t-Tall , D?r?yy? , M?rk?z , Duma , Q?t?n? , Yabrud v? Z?b?d?ni.
  • D?m??q ??h?rin? b?zi ??rq xalqları , o cuml?d?n Turk xalqları da ?am ??h?ri deyirl?r . Turkm?nl?r ?am ??h?rinin ?l-H?c?r , ?l-?svad , ?l-T?damun v? Cob?r harralarında (kvartallarında) ya?ayırlar.

H?l?b muhafazlı?ı 8 m?nt?q?y? ayrılır : ?frin, ?ziz, C?b?li S?m?n, ?l-B?b, ?s-S?fir?, C?r?bulus, Munbic v? ?yn ?l-?r?b. H?l?b ??h?rinin Huyluq Turkm?n harrasında (kvartalında) v? muhafazlı?ın m?nt?q?l?rind? yerl???n 350 turkm?n k?ndind? t?xmin?n 975,000 Turkm?n ya?ayır.

Hims muhafazlı?ı 6 m?nt?q?y? ayrılır : T?lk?l? , ?r-R?stan , ?l-Muh?rr?m , Palmira , ?l-Quseyir v? Hims . T?lk?l? m?nt?q?sinin ?halisinin az qala tamamını turkm?nl?r (70,000 n?f?r) t??kil edir . Hims ??h?ri ?halisinin t?xmin?n 80%-ni (xususiyl? ??h?rin Baba ?mir Turkm?n harrasında ?halinin tamamını)turkm?nl?r t??kil edir . Hims muhafazlı?ında ya?ayan turkm?nl?r Qara ?f?ar v? G?nc?li ?f?ar tir?l?ri , Do??r , ?nallı , Peceneq v? s. turk tayfalarına m?nsubdurlar.

Lazkiy? muh?fazlı?ında ya?ayan turkmanlar bolg?nin tarixi adı il? Bayır-Bucaq turkmanları adlandırılırlar. Bu bolg?nin turkman ?halisi kok?n olaraq 24 O?uz boyundan ?n coxsaylısı olan Av?ar boyunun Qaramanlı oyma?ına m?nsubdurlar. Qaramanlı oyma?ı XIII ?srin 70-ci ill?rind? bu bolg?y? yerl??mi?dir. [10] Bu oymaqdan olan Av?arlar 1256-1487-ci ill?rd? 230 il movcud olmu? Qaramano?ulları B?yliyini qurmu?dular.

  • Lazkiy? muhafazlı?ı 4 m?nt?q?y? ayrılır : Lazkiy? , ?l-H?ff? , Q?rd?h? v? C?b?l . Muhafazlı?ın inzibati m?rk?zi Lazkiy? ??h?rinin 2 kvartalında (harrasında) v? 2 m?nt?q?sind? (Lazkiy? v? C?b?l) yerl???n 54 turkm?n k?ndind? toplam 350,000 Turkm?n m?skunla?mı?dır.

H?ma muhafazlı?ı 5 m?nt?q?y? ayrılır : ?s-Suq?yl?biy? , H?ma , M?sy?f , Mux?rd? v? S?lamiy? . Turkm?nl?r Qara X?lili , Tulluf , Hazzur , Huvvır ?l-Turkman , Bıt Natır , Xırmıl v? s. turkm?n k?ndl?rind? ya?ayırlar.

Quneytr? muhafazlı?ı 2 m?nt?q?y? ayrılır: Qunyetr? v? Fiq . Hafr, al-Q?diriyy? , Kafr Nafah, Zabya, al-R?zzaniyy?, ?hm?diyy?, Huseynıyye, ayn Kura, ayn sumsum, ayn alak, uleyka, ayn ay?a v? s. kimi turkm?n k?ndl?rind? t?xmin?n 50,000 turkm?n ya?ayır.

D?ra muhafazlı?ı 3 m?nt?q?y? ayrılır : D?ra , ?zra v? ?z-S?namain .Turkmanlar muhafazlı?ın inzibati m?rk?zi D?ra ??h?rind? , Busra, M?rba , Burak v? s. turkm?n k?ndl?rind? m?skunla?ıblar.

H?mcinin bax

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  1. 3. Syria, 2011: Convoluted loyalties, a chaotic insurgency, and the revival of the caliphate, page 168. // Al Qaeda’s Global Crisis: The Islamic State, Takfir and the Genocide of Muslims Arxivl??dirilib 2015-11-21 at the Wayback Machine . Author: V. G. Julie Rajan. Contemporary Terrorism Studies. New York: Routledge , 2015, 366 pages. ISBN 9781317645382
  2. Uluslararası Stratejik Ara?tırmalar Kurumu ( USAK ) : Suriye Kurtleri: Siyasi Etkisizlik ve Suriye Devleti’nin Politikaları Arxivl??dirilib 2015-07-14 at the Wayback Machine -Mehmet ?andır, ‘Suriye Turklu?u’, Turk Yurdu, Cilt 18, Sayı 133 (1998), s. 7-8.
  3. 1 2 3 4 5 Ortado?u Stratejik Ara?tırmalar Merkezi : Suriye Turkmenleri (Orsam) --Hasan Kanbolat, ORSAM Ba?kanı
  4. Ortado?u Stratejik Ara?tırmalar Merkezi ( ORSAM ) : Suriye’de De?i?imin Gundeme Ta?ıdı?ı Toplum: Suriye Turkmenleri Arxivl??dirilib 2012-12-24 at the Wayback Machine
  5. "Syrian Turkmens Describing ISIS ? www.turkomania.org " . 2015-09-16 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 16 sentyabr 2015 . .
  6. Nahost-Informationsdienst (ISSN: 0949?1856): Presseausschnitte zu Politik, Wirtschaft und Gesellschaft in Nordafrika und dem Nahen und Mittleren Osten. Autors: Deutsches Orient?Institut; Deutsches Ubersee?Institut. Hamburg: Deutsches Orient?Institut, 1996, seite 33.
  7. Nazif Ozturk, ‘Suriye Turkleri ve Turkiye Suriye ?li?kileri’, Yeni Turkiye, Cilt 3, Sayı 16 (1997), ss. 1679.
  8. 1 2 3 4 5 Irak Turkleri ilgili guncel haberlerin adresi-- Biz Turkmeniz  : SUR?YE TURKMENLER? [ olu kecid ] --yazar Ali OZTURKMEN; yayınlanma tarihi 27.12.2011
  9. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Sabah Gazetesi Haberleri ( Sabah.com.tr ) : Suriye Turkmenleri Arxivl??dirilib 2021-06-23 at the Wayback Machine --yazar Hasan Celal Guzel; yayınlanma tarihi 19 ?ubat 2012.
  10. Turkiye'nin en buyuk belge ve dokuman payla?ım sitesi - Belgeler.com  : Karamano?ulları Beyli?i Makalesi Arxivl??dirilib 2012-06-03 at the Wayback Machine

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]