Sergey Xudyakov

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Sergey Xudyakov
erm. ?????? ?????????? ?????????
Sergey Aleksandroviç Xudyakovun 1944-cü ildə çəkilmiş fotosu.
Sergey Aleksandrovic Xudyakovun 1944 -cu ild? c?kilmi? fotosu.
??xsi m?lumatlar
Do?um adı Арменак Артёмович Ханферянц
??????? ?????? ??????????
Do?um tarixi 26 dekabr 1901 ( 1901-12-26 ) [1]
Do?um yeri
V?fat tarixi 18 aprel 1950 ( 1950-04-18 ) [2] [1] (48 ya?ında)
V?fat yeri
D?fn yeri
  • Donskoye q?biristanlı?ı [d]
V?t?nda?lı?ı SSRİ SSR?
T?hsili
H?rbi f?aliyy?ti
M?nsubiyy?ti SSR? Hava Quvv?l?ri
Qo?un novu H?rbi hava quvv?l?ri
Xidm?t ill?ri 1918 ? 1945
Rutb?si Aviasiya mar?alı.
Doyu?l?r Rusiya v?t?nda? muharib?si
?kinci Dunya muharib?si
T?ltifl?ri "Lenin" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni
Suvorov ordeni Suvorov ordeni
"Qırmızı ulduz" ordeni "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "Moskvanın müdafiəsinə görə" medalı
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Sergey Aleksandrovic Xudyakov ( erm. ?????? ?????????? ????????? ) v? ya Armenak Artem Xanferyans [4] [5] [6] ( erm. ??????? ????? ?????????? ; 26 dekabr 1901 [1] , Boyuk Ta?lar , ?u?a q?zası [3] [1] ? 18 aprel 1950 [2] [1] , Moskva ) ? erm?ni ?silli Sovet Sosialist Respublikaları ?ttifaqının h?rbi xadimi, Aviasiya mar?alı.

H?yatı

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Rusiya v?t?nda? muharib?si

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Armenak Artem Xanferyans 1902 -ci ilin 7 yanvar tarixind?, Rusiya imperiyasının Yelizavetpol quberniyasına ba?lı olan ?u?a q?zasının Boyuk Ta?lar k?ndind? anadan olmu?dur. 1908 -ci ild? atasının v?fat etm?sind?n sonra anası uc u?a?ı t?k boyutm?k m?cburiyy?tind? qalmı?dır. ?lk t?hsilini ?u?a ??h?rind? yerl???n m?kt?bl?rd? aldıqdan sonra, i?l?m?k ucun Bakı ??h?rin? yollanmı?dır. XX ?srin ?vv?ll?rind? Bakı , neft s?nayesi sah?sind?ki guclu inki?afı il? tanınırdı v? Armenak burada, ?sl?n erm?ni olan neftxuda Aleksandr Manta?ovun bazasında ?m?k f?aliyy?ti il? m???ul olmu?dur. 1918 -ci ild? Bakıdakı bol?evikl?rin ?sas m?tbuat orqanlarından biri olan ?skra q?zetnin m?tb??sind? calı?mı? v? q?zetin hazırlanması prosesind? yaxından i?tirak etmi?dir.

Bakıda oldu?u dovrd? bol?evikl?r? qo?ulan Armenak, Qızıl ordu sıralarına qatılmı? v? Az?rbaycanın kommunistl??m?si prosesind? rol almı?dır. Rusiya v?t?nda? muharib?si zamanı Astraxan ??h?rind? olark?n Boyuk Britaniya ordusuna m?xsus g?mi t?r?find?n, Armenakın oldu?u Qızıl orduya m?xsus g?mi batırılır v? bu zaman Armenak Xanferyans, Sergey Xudyakov adlı rus ?silli bir bol?evik t?r?find?n son anda xilas edilir. Sergey Xudyakov hadis?d?n az sonra muharib?d? ba? vermi? toqqu?maların birind? oldurulur v? Sergeyin olumund?n t?sirl?n?n Armenak Xanferyans, dostunun xatir?sini ?ziz tutmaq ucun adını Sergey Xudyakov formasında d?yi?dirilir v? bu s?b?bd?ndir ki, tarix ?d?biyyatlarında ikinci adı il? daha cox m??hurluq qazanmı?dır.. [7]

1920 -ci il? q?d?r suvari zabit kimi Qızıl ordu sıralarında xidm?tini davam etdirmi?dir. 1929 -cu ild? Xudyakov Tiflis ??h?rind? yerl???n suvari m?kt?bin? q?bul edilmi?, 1931 -ci ild? aviasiya sah?sind? t?hsil almaq ucun Moskva ??h?rind? yerl???n Jukovski adına H?rbi Hava Akademiyasına yollanmı?dır. Jukovski adına H?rbi Hava Akademiyasını f?rql?nm? diplomu il? bitirdikd?n sonra, 1937 -ci ild? Hava Q?rargahının ?m?liyyat ?ob?sinin muduru, novb?ti il is? Logistika ?dar?etm? sah?sind?ki Hava Quvv?l?ri Birliyinin r?isi t?yin olunmu?dur.

?kinci Dunya muharib?si

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
Sergey Xudyakov Krım Respublikasının Yalta ??h?rind? yerl???n Livadiya sarayında kecirilmi? Yalta konfransı zamanı. Mar?al, ayaq ust? ?osif Stalinin arxasında dayanmı?dır. ( 1945 , fevral )

1941 -ci ilin 22 iyun tarixind? Ucuncu Reyxin , Sovet Sosialist Respublikaları ?ttifaqına hucum etm?si il? ?kinci Dunya muharib?sind? ??rq c?bh?si acılmı?dır. Muharib?nin ilk gunund?n, doyu? qatılan Xudyakov qısa zamanda h?rbi v?zif? pill?sind? dord rutb? yuks?lmi?dir. [8] Boyuk V?t?n Muharib?si ill?rind?, SSR? H?rbi Hava Quvv?l?rinin q?rargah r?isi v? ??rq C?bh?sinin H?rbi Hava Quvv?l?rinin komandiri , Qırmızı Ordunun H?rbi Hava Quvv?l?rinin q?rargah r?isi , 1-ci H?rbi Ordu komandiri v? Qırmızı Ordunun Hava Quvv?l?ri komandirinin muavini kimi muxt?lif yuks?k postlarda calı?mı?dır.

Onun komandanlı?ı altında olan aviasiya d?st?l?ri Rjev-Sıcevka istiqam?tind? Q?rb C?bh?si quvv?l?rinin hucumunda i?tirak etmi?dir v? Rjev-Vyzama ?m?liyyatında SSR? quru qo?unlarının h?r?k?tini havadan d?st?kl?mi?dir. 1943 -cu ild? Mar?al Xudyakov t?r?find?n Kursk v? Dnepr u?runda aparılan doyu?l?rin aviasiya d?st?yi koordinasiya edilmi? v? eyni zamanda Voronej ??h?rinin azad olunmasına ?m?liyyatında da i?tirak etmi?dir. 1943 -cu ild? Xudyakovka sovet numay?nd? hey?tinin Tehran konfransındakı ucu?unu t??kil etm?k ?mri verilmi?dir. P?hl?vil?r sulal?sinin hakimiyy?td? oldu?u dovrd?, 1943 -cu ild? Tehran ??h?rind? ba? tutmu? Tehran konfransında SSR? -ni ?osif Stalin t?msil etmi?dir.

1944 -cu ilin avqust ayında Qırmızı Ordu H?rbi Hava Quvv?l?rinin q?rargah r?isi v? komandir muavini t?yin olunan Xudyakova SSR? r?hb?rliyi t?r?find?n Dnepr u?runda aparılan doyu?un q?l?b? il? tamamlanması gost?ri?i verilmi?dir. Dnepr doyu?l?rind?n sonra ?asi-Ki?inev c?bh?sin? aparılan ?m?liyyatlarda i?tirak etmi?dir. 1944 -cu ilin avqust ayında SSR? Ali Sovetinin q?rarına ?sas?n Sergey Xudyakova, Aviasiya mar?alı ali h?rbi rutb?si verilmi?dir.

1945 -ci ilin fevral ayında Boyuk Ucluk ( Vinston Corcill , Franklin Delano Ruzvelt v? ?osif Stalin ) olaraq adlandırılan ??xsl?rin i?tirakı il? ba? tutmu? Yalta konfransında h?rbi mu?avir kimi i?tirak etmi?dir. [8] Muharib?nin sonlarına yaxın Yaponiya ?mperator ordusuna qar?ı Uzaq ??rqd? aparılan ?m?liyyatlarda XII Hava Ordusunun komandiri kimi i?tirak etmi?dir. [7]

H?bs

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1946 -cı ilin 14 dekabr tarixind? Sergey Xudyakov Zabaykal diyarının Cita ??h?rind? h?bs olunmu?dur. Cita ??h?rind? h?bs edildikd?n sonra, paytaxt Moskva ??h?rin? aparılmı?dır. Moskvada ba? tutmu? m?hk?m?d? Xudyakov Boyuk Britaniyanın xususi xidm?t orqanları il? ?m?kda?lıqda v? SSR? ucun muhum sayılan aviasiya il? ba?lı m?lumatları du?m?n? oturm?kd? t?qsirl?ndirilmi?dir. Dord il? yaxın davam ed?n istintaq v? m?hk?m? prosesl?rinin ardından, Sergey Xudyakov gunahkar gorurl?r?k, 1949 -cu ild? edam c?zasına m?hkum edilmi?dir. Edam hokmu 1950 -ci ilin 18 aprel tarixind? gerc?kl??dirilmi? v? mar?al h?min gun Don m?zarlı?ında d?fn edilmi?dir.

1951 -ci ilin 13 yanvar tarixind? h?yat yolda?ı v? g?nc o?lu v?t?n xainin ail? uzvu olduqları ittihamı il? gunahlandırılaraq Krasnoyarsk diyarının Tasayevski bolg?sin? surgun edilmi?dir. 2 il? yaxın surgund? ya?ayan ail?, yalnız 1953 -cu ilin 27 mart tarixind? SSR? Ali Soveti vermi? oldu?u q?rara ?sas?n ?vf edilmi?dir v? ail? bundan sonra Moskva ??h?rin? qayıtmı?dır.

Reabilitasiya

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
Sovet Sosialist Respublikaları ?ttifaqında aviasiya mar?alı Sergey Xudyakovun xatir?sin? n??r edilmi? z?rf. ( 1981 )

?osif Stalinin 1953 -cu ilin 5 mart tarixind? v?fat etm?sind?n sonra siyasi motivl?rl? repressiyaya m?ruz qalmı? yuzl?rl? ??xs haqqında ba?ı?lanma q?rarı cıxarılmı?dır. 1954 -cu ilin avqust ayında SSR? Ba? H?rbi Prokurorlu?u t?r?find?n Sergey Xudyakovla ba?lı aparılmı? 100384 nomr?li arxiv istintaq materiallarına yenid?n ba?ılması il? ba?lı q?rar verilmi?dir. H?rbi prokuror t?r?find?n arxiv subutlarının Ali M?hk?m?nin H?rbi Kollegiyasında yenid?n baxılmaqla ba?lı muraci?t edilmi? v? kifay?t q?d?r subutların olmaması s?b?bind?n c?zanın l??vi t?klif edilmi?dir. 1954 -cu ilin 18 avqust tarixind? SSR? Ali M?hk?m?sinin H?rbi Kollegiyasının q?rarına ?sas?n 1950 -ci ilin 18 aprel tarixind? Armenak Artem Xanferyans - Sergey Aleksandrovic Xudyakov haqqında cıxarılmı? hokm, kifay?t q?d?r d?lill?rin olmaması s?b?bind?n l??v edilmi?dir.

SSR? Ali Sovetinin 1965 -ci ilin 6 iyun tarixind? vermi? oldu?u ba?qa bir q?rarla Sergey Xudyakovun Aviasiya mar?alı ali h?rbi rutb?si v? ona verilmi? mukafatlar ??xsin ozun? qaytarılmı?dır. Xudyakov haqqında bir cox xatir? kitabı v? monoqrafiyalar yazılmı?dır v? Sovet Sosialist Respublikaları ?ttifaqının muxt?lif ??h?rl?rind? yerl???n kuc? v? prospektl?r mar?alın ??r?fin? adlandırılmı?dır. Anadan oldu?u Boyuk Ta?lar k?ndind? yerl???n ev, Qondarma Da?lıq Qaraba? Respublikasının r?hb?rliyi t?r?find?n ev muzeyin? cevirilmi?dir. 2005 -ci ilin 1 aprel tarixind? verilmi? f?rmana ?sas?n Erm?nistan H?rbi Hava Quvv?l?rinin akademiyası Sergey Xudyakovun adını da?ıyır.

Mukafatlar

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?d?biyyat

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  1. Саркисов А. Судьба маршала. // ≪Коммунист≫, № 147, 22 июня 1988.
  2. Мороз В. Маршал Худяков: неразгаданная тайна. // ≪Красная звезда≫, 24 января 2007.
  3. АП РФ, оп. 57, д. 100, л. 61.
  4. Гурунц Л. К. Наедине с собой или как докричаться до вас, потомки. ? , 2002.
  5. Вирабян А. Знаменитые арцахцы. ? , 1992. ? С. 63?65.

?stinadlar

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 ?? ?? ?. ?????   (erm.) . / red. ?. ???????? ????? : ???????? ???????????? ???????????????? , 2005. C. 1. S. 525.
  2. ↑ 1 2 Худяков Сергей Александрович // Большая советская энциклопедия   (rus.) : [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва : Советская энциклопедия , 1969.
  3. ↑ 1 2 Erm?ni Sovet Ensiklopediyası   (erm.) . / red. ?. ????????????? , ?. ???????????? ???????? ???????????? ???????????????? , 1974.
  4. ↑ Л. А Головкова. ≪Сухановская тюрьма: спецобъект 110≫// 58 (Серия) (Том 3), Возвращение, 2009. Стр. 98
  5. ↑ Леонид Млечин. ≪КГБ. Председатели органов госбезопасности. Рассекреченные судьбы≫ // Litres, 2011. Стр.
  6. ↑ Г. И. Какагасанов. ≪Народы Кавказа в Великой Отечественной войне 1941?1945 гг: материалы Международной научной конференции, посвященной 60-летию Победы советского народа в Великой Отечественной войне 1941?1945 гг.≫ // Ин-т ЯЭ ДНЦ РАН, 2005. Стр. 70
  7. ↑ 1 2 Armenia: The Survival of a Nation Arxivl??dirilib 2012-07-13 at Archive.today
  8. ↑ 1 2 S. M. Plokhy. Yalta: The Price of Peace . Penguin Publishing Group. 2010. s?h. 212. ISBN   978-1-101-18992-4 . 2019-12-13 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2019-07-24 .
M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Sergey_Xudyakov&oldid=7236877 "