Savromatlar

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec

Savromatlar ( q.yun. Σαυρομ?ται )? Skifl?r? yaxın koc?ri xalq.

Herodot gost?rir ki, savromatlar skifl?rl? amazonların qarı?ı?ından tor?yibl?r.

Antik dovrun tarixcil?ri amazonları savromat tayfasının qadın numay?nd?l?ri hesab edirdil?r. Onlar ist?r t?s?rrufat, ist?rs? d? h?rbi m?s?l?l?rd? qadınlar t?r?find?n idar? olunurdular. Basqınları gozl?nilm?zliyi v? q?ddarlı?ı il? secilirdi. Qadına m?xsus q?dimi hiyl?g?rlikd?n istifad? ed?r?k, onlar hec vaxt acıq-a?kar hucum etmirdil?r. Coll?rd?ki yarıac h?yat onları da? dovrunun qanunları il? ya?ama?a vadar edirdi. Amazonkaların m?i??t ??yaları antik ??h?rl?rd?n qar?t yolu il? ?ld? etdikl?rind?n ibar?t idi. M?qs?dl?ri qazandıqları q?nim?tl? ?rzaq ehtiyatını artırmaq idi.

Amma savromat qadınlarının doyu?k?nliyin? baxmayaraq, qadın "z?ifliyi" onlara yad deyildi: muncuqdan duz?lmi? b?z?k ??yaları, qolbaqlar, amuletl?r. Gund?lik geyiml?ri d?ri ?alvardan v? koyn?kd?n ibar?t idi. Yunan mudrikl?rind?n birinin dediyi kimi: "Onlar qanunla tanı? deyill?r, hec bir hokmdarı saymırlar, ur?kl?rind? ?d?bsizlik, kobudluq v? q?ddlarlıqdan ba?qa bir ?ey yoxdur. Onlar niz? atma?ı v? r?qibl?rini qısa x?nc?rl? oldurm?yi yax?ı bacarırlar".

Savromatlar Don cayı v? Azov d?nizi sahilind? m?skunla?mı?dılar. Buradan onlar Kicik Asiyaya hucumlar edirdil?r. Uzun mudd?t amazonkalar Anadoluda ya?amı? v? h?tta, Troya muharib?sind? i?tirak etmi?l?r.

Plini h?m yunan, h?m d? Roma mu?llifl?rinin kulli miqdar ?s?rl?rind?n istifad? etmi?dir. ?s?rd? albanların Kur ovalı?ında ya?aması, Alazan cayının albanlarla iberl?rin s?rh?ddind? yerl??m?si, Albaniyanın ?sas ??h?rinin Kabalaka olması bar?d? veril?n m?lumatlar misilsizdir. O, yazır ki, Kur cayından ba?layaraq butun duz?nlikl?rd? alban tayfaları, onlardan sonra iberl?r ya?ayır…Albanların d?niz sahili v? udin tayfaları ya?ayan ?yal?tl?rind?n yuxarı sarmatlar, utidorlar v? paxarlar, onların arxasında is? amazonkalar v? savromatlar yerl??ir. [1]

Nikolay D?m??qli qeyd edir ki, "savromatlarda qız bir du?m?n oldurm?mi? ?r? verilmir." Qeyd ed?k ki, indiy? q?d?r iran?unasların hec biri bu ad?tin iran xalqlarında olması haqqında birc? d?n? d? olsun fakt gost?r? bilm?mi?l?r. Halbuki skifl?rd? v? saklarda , Qafqaz albanlarında , daha sonra is? hunlar v? o?uzlarda bu ad?tin olması haqqında ist?nil?n q?d?r tarixi m?nb?l?rd? faktlar var.

Herodot (IV,117) yazır ki, savromatlar skif dilind? danı?ırlar.

  1. Плиний Секунт. Естественная история, кн. IV, гл. 26,29, пер. В. В. Латышева Известия др. пис. о скифии и Кавказа, ВДИ, 1948, № 2, с.240.

H?mcinin bax

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]