Rus Turkustanı
|
---|
Русский Туркестан
|
![Bayraq](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/160px-Flag_of_Russia.svg.png) |
![Gerb](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Coat_of_arms_of_Turkestan_of_the_Russian_Empire.svg/90px-Coat_of_arms_of_Turkestan_of_the_Russian_Empire.svg.png) |
Bayraq
|
Gerb
|
|
Olk?
|
Rusiya ?mperiyası
|
?nzibati m?rk?z
|
Da?k?nd
|
Yaradılıb
|
1867
|
L??v edilib
|
1918
|
Sah?si
|
1,707,003 km
2
(659,078 sq mi) km²
|
?halisi
|
5,280,983 n?f?r
|
![Rus Türküstanı xəritədə](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_1900.svg/260px-%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_1900.svg.png) |
|
Vikianbarda ?laq?li mediafayllar
|
Rusiya Turkustanı
v? ya
Rus Turkustanı
(
rus.
Русский Туркестан
) ? 1867?1918-ci ill?rd?
Turkustan
bolg?sind?
Rusiya imperiyasına
ba?lı quberniya.
[1]
Rusiya Turkustanı bolg?nin 1860-cı ill?rin ?vv?ll?rind? ruslar t?r?find?n ?l? kecirilm?si il? qurulmu?,
[2]
1918-ci ild?
Bol?evik inqilabının
n?tic?si olaraq
Rusiya imperiyasının
suqut etm?si il? l??v olunmu?dur.
[3]
[4]
1865-ci ild? Orenburq general qubernatoru t?rkibind? Turkustan bolg?si yaradıldı.
1867-ci il 11 iyul tarixli s?r?ncamla Turkustan bolg?si iki bolg?ni ? general qubernatorun iqam?tgahının yerl??diyi Da?k?ndd? m?rk?zi olan Sirdaryo bolg?sini v? Semirechensky bolg?sini ? Verny ??h?rind? bir m?rk?zi olan must?qil Turkustan general-qubernatoruna cevrildi.
General-qubernatorun kom?kcisi v?zif?si 1899-cu ild? quruldu (H?rbi ?ob? ucun 176/1899 nomr?li ?mr v? Dovl?t ?urasının 1900-cu il 3 (15) nomr?li q?rarı il? t?sdiq edildi).
1868-ci ild?n v? 30 ild?n coxdur ki, m??hur rus t?dqiqatcısı S. I. Jilinsky Turkustanı t?dqiq edir.
1868-ci ild? Z?rav?an rayonu Turkustan general-qubernatorlu?una qatıldı, daha sonra 1887-ci ild? S?m?rq?nd vilay?tin? cevrildi. 1874-cu ild? Amud?rya rayonu yarandı. 1876-cı ild? F?rqan? vadisind? Kok?nd xanlı?ının ?razisi f?th olunduqdan sonra F?rqan? Bolg?si meydana g?ldi. 1881-ci ild? bir m?rk?zi Asxabad il? ?ranla s?rh?dd?ki Rusiya Transx?z?r mulkl?ri ?vv?lc? Qafqaz qubernatorlu?unun inzibati tabeliyind? olan Transx?z?r bolg?si ??klind? inzibati qaydada edam edildi. Ancaq 1897-ci ild? bu ?razi Turkustan general qubernatoru t?rkibin? kecdi.
1916-cı ild? yerli ?halini ?m?k batalyonlarına ca?ıran bir f?rmanla yayılan Basmachi usyanında narazılıqlar artdı (onlar ?vv?ll?r h?rbi xidm?td?n azad edilmi?dil?r). Minl?rl? muhacir olduruldu v? bu, xusus?n d? koc?ri ?haliy? qar?ı rus repressiyaları il? qar?ılandı. 1916-cı ild? onları oldur?n ruslardan qacmaq ucun ozb?kl?r, qazaxlar v? qır?ızlar Cin? qacdılar. Sincan, mus?lmanlar Rusiya hokum?ti t?r?find?n ca?ırı?la uzl??dikd?n sonra qazaxların ruslardan qacması ucun bir ziyar?tgaha cevrildi. Turkmanların, qır?ızların v? qazaxların hamısına 1916-cı il Rusiya hokum?tinin t?yin etdiyi ca?ırı? n?tic?sind? yaranan usyan t?sir etdi. 25 iyun 1916-cı ild? verilmi? corvee ca?ırı?ında gorunm?kd?dir
- Mixail Qriqoryevic Cernyayev (h?rbi qubernator, 1865?1867)
- Dmitri ?lyic Romanovski (mulki qubernator, 1866?1867)
Umumi qubernatorlar:
[5]
- Kostantin Petrovic fon Kaufman (1867?1881)
- Gerasim Aleksevic Kolpakovski (1881?1882)
- Mixail Cernyayev (1882?1884)
- Nikolay Rozenbax (1884?1889)
- Aleksandr Borisovic Vrevski (1889?1898)
- Sergey Mixailyovic Dukovski (1898?1901)
- Nikolay Aleksandrovic Tevya?ev (1904?1905)
- Vsevolod Viktorovic Zaxarov (1905?1906)
- Demyan ?vanovic Subbotin (1906)
- Yevgeni Osipovic Matsievski (1906)
- Nikolay ?vanovic Qrodekov (1906?1908)
- Pavel ?vanovic Miscenko (1908?1909)
- Aleksandr Vasilyevic Samsonov (1909?1910)
- Vasili ?vanovic Pokotilo (1910?1911)
- Aleksandr Vasilyevic Samsonov (1911?1914)
- Fedor Vladimirovic Martson (1914?1916)
- Mixail Romanovic Erofeyev (1916)
- Aleksey Kuropatkin (1916?1917)