Rekreasiya (polyakca ? recreacya ? istirah?t. Lat. recreatio ? istirah?t) ? T?bi?tin qoynunda istihar?t etm?k v? ya turist g?zintil?ri yolu il? sa?lamlı?ın v? ?m?k qabiliyy?tinin b?rpa olunması ^[1] .

?stirah?t ed?nl?r v? turistl?r t?r?find?n torpa?ın h?ddind?n cox tapdanması (b?rkim?si), bitkil?rin v? xırda heyvanların m?hv edilm?si n?tic?sind? ekosistemin t?rkibinin, strukturunun v? f?aliyy?tinin antropogen diqressiyası (pisl??m?si). Bitkinin rekreasiya d?yi?m?si retroqres tipli suksessiya variantıdır. Rekreasiya t?sirinin intensivliyi rekreasiya yuku kimi qiym?tl?ndirilir.

?halinin istirah?ti ucun t?bii kompleksl?rin (?sas?n me?? biosenozları) intensiv istifad?si n?tic?sind? d?yi?m?si. Me?? biosenozuna ?sas rekreasiya t?sirl?ri bunlardır: mexaniki (tapdanma, budaqların k?silm?si, odun hazırlanması, tonqal qalanması, heyvanların qorxudulması v? s.), me??d?n gob?l?k, gil?meyv?, cic?k v? s. yı?ılması. Me??y? daim t?sir n?tic?sind? (bitkinin tapdanması v? torpa?ın b?rkim?si) ba? verir.

?razi rekreasiya sisteminin ? planetin quru ?razisind? v? akvatoriyasında istirah?t yerl?rinin yaranması, yerl??m?si v? f?aliyy?tini oyr?n?n elm sah?si.

?halinin istirah?ti, sa?lamlıq v? ?m?k f?aliyy?tini b?rpa etm?k ucun t?yin olunmu? quru v? ya su s?thi sah?si.

?nsanın istirah?ti v? sa?lamlı?ının b?rpası m?qs?dil? ayrılmı? ?razil?r haqqında m?lumatların m?cmusu. Rekreasiya kadastrına obyektl?rin estetik qiym?ti, mar?rutların mur?kk?blik d?r?c?si, onların muxt?lif istirah?tci kateqoriyası ucun ?lveri?liliyi v? s. gost?rilir.

?halinin kutl?vi istirah?t v? ?yl?nc? m?qs?di ucun ayrılmı? me?? sah?l?ri. Bu m?qs?dl? t??kil olunan ya?ıl zonalar, me??-parklar t?bii me??l?r fonunda yaradılır v? me??l?rin normal funksiyası saxlanılmaqla rekreasiya h?cmi artırılır. Bel? ki, me??-parklar yaradark?n orada me?? land?aftları, c?m?nlik sah?l?ri, ayrı-ayrı me?? talaları oz t?bii halında saxlanılır. Eyni zamanda burada bir sıra t?dbirl?r sistemi d? h?yata kecirm?k lazım g?lir. Me??-parklarda c?m?nlikl?r, idman meydancaları, gund?lik istirah?t ucun evl?r v? s. yaradılması m?sl?h?tdir. Park v? qoruqdan f?rqli olaraq Rekreasiya me??l?rin? g?l?n v?t?nda?lar muxt?lif istiqam?tl?rd? g?zintiy? cıxmaq, c ic?k, gob?l?k, meyv?, gil?meyv?, d?rman bitkisi yı?maq, balıq tutmaq imkanına malik ola bil?r. Ona gor? d? Rekreasiya me??l?rind? xususi yollar, cı?ırlar ??b?k?si d? planla?dırılır. Respublikamızda Rekreasiya me??l?ri ?sas?n sanatoriya v? kurortlar ?trafında ( ?stisu , ?u?a , ??ki , Ab?eron , Yalama ) me??li rayon m?rk?zl?ri t?rafında yerl??ir.

?stirah?t ucun ayrılmı? kicik t?bi?t sah?si( gol , nohur , me?? talası v? s.).

T?bi?t ?razisinin insana musb?t fiziki, psixoloji t?sir ba?ı?laması xass?si. Bu ?sas?n istirah?t vaxtı t?zahur edir.

?nsanın istirah?tini t?min ed?n, onun sa?lamlı?ını v? ?m?k qabiliyy?tini b?rpa ed?n t?bii resurslar.

?halinin kutl?vi istirah?ti m?qs?dil? istifad? etdiyi su hovz?si.

?stirah?t ed?nl?rin (balıqtutma, turist , ovcu v? s.) v? onların n?qliyyat vasit?l?rinin t?bii kompleksl?r? v? rekreasiya obyektl?rin? bilavasit? t?sir d?r?c?si. Vahid sah?y? v? ya rekreasiya obyektin? bir gund? g?l?n adamların sayı il? ifad? olunur.

1. ↑ M?mm?dov Q.?. X?lilov M.Y. Ensiklopedik ekoloji lu??t Bakı 2008