Realqar
? monoklinik sinqoniya. Rast g?lm? tezliyi ?kalası: cox da tez-tez rast g?lm?y?n
R?ng ? narıncı-qırmızı, b?z?n tund-qırmızı; Mineralın cizgisinin r?ngi ?
narıncı
; Parıltı ? ?u??, qatran, ya?lı; ??ffaflıq ? ??ffafdan yarım??ffafad?k; Sıxlıq ? 3,5-3,6; S?rtlik ? 1,5-2; Cox kovr?kdir; Ayrılma ? {010} uzr? muk?mm?l; Sınıqlar ? qabıqvari, tikanlı; Ba?qa xass?l?r ? elektrik i?ı?ı altında kristalları cat-cat olur v? acıq-narıncı r?ngli tozvarı kutl?y? cevrilir; Morfologiya ? kristallar: uzununa cizgil?nmi? qısa- v? uzunprizmatik; Mineral aqreqatları: torpaqvari, butov d?n?v?r kutl?l?r, puruzlar, qaysaqlar, qabıqlar, b?z?n druzalar.
Yer s?thin? yaxın orta- v? a?a?ı temperaturlu teletermal v? vulkanogen yataqlar ucun s?ciyy?vidir. Tez-tez qeyzer cokuntul?rind?, sublimasiya m?hsulu kimi vulkan kraterl?rinin divarlarında, h?mcinin solfatarlarda v? fumarollarda rast g?lir. Realqarın tapıntıları cokm? ?m?l?g?lm?l?rd? d? ? qumlu-gilli cokuntul?rd?, siderit konkresiyalarında a?kar edilmi?dir. Birlikd? rast g?ldiyi minerallar:
auripiqment
,
antimonit
,
kinovar
,
s?rb?st kukurd
. Mineralın tapıldı?ı yerl?r: Luxum (
Gurcustan
); Xaydarkan (
Orta Asiya
); Andreasberq (
Almaniya
);
?taliya
,
Rusiya
v?
Yaponiyanın
bir cox m?nt?q?l?ri v? b. Az?rbaycanda Darrıda? (
Culfa
) m?rgumu? yata?ında, h?mcinin D?v?boynu v? Qo?asu (
Lacın rayonu
) m?rgumu? t?zahurl?rind? geni? yayılmı?dır. Az miqdarda A?qaya v? Eyvan civ? yataqlarında, Tutquncay hovz?sinin qızıl filizi zola?ında v? b?zi ba?qa m?nt?q?l?rd? a?kar edilmi?dir.
?ri miqyaslı yı?ınlarının m?rgumu? filizi kimi praktik ?h?miyy?ti vardır. H?mcinin k?nd t?s?rrufatında z?r?rvericil?ri oldurm?k ucun istifad? olunur.
- Az?rbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
