Rust?m ?smayılov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Rust?m ?smayılov
1967 ? 1970
?vv?lki Zahid X?lilov
Sonrakı H?s?n Abdullayev
bayraq
Az?rbaycan SSR neftayırma v? neft-kimya s?nayesi naziri
bayraq2
20 oktyabr 1965 ? 1967
?vv?lki v?zif? t?sis edilib
Sonrakı M?mm?da?a M?mm?dov
Bakı ??h?r Z?hm?tke? Deputatları Soveti ?craiyy? Komit?sinin s?dr muavini
1952 ? 1954
1950 ? 1952
??xsi m?lumatlar
Do?um tarixi 1 iyul 1909 ( 1909-07-01 )
Do?um yeri
V?fat tarixi 1 iyun 1972 ( 1972-06-01 ) (62 ya?ında)
V?fat yeri
D?fn yeri
Partiya
F?aliyy?ti alim
Elmi f?aliyy?ti
Elm sah?si neft kimyası
Elmi d?r?c?si

T?ltifl?ri Sosialist Əməyi Qəhrəmanı — 1948
"Lenin" ordeni — 1948 "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı
"Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi" fəxri adı — 1964 3-cü dərəcəli "Stalin" mükafatı — 1948 Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 1976

?smayılov Rust?m Hacı?li o?lu ( 1 iyul 1909 , Bakı ? 1 iyun 1972 , Bakı ) ? Az?rbaycan alimi, kimya elml?ri doktoru (1961), Az?rbaycan SSR Elml?r Akademiyasının akademiki (1962) v? prezidenti (1967?1970), Az?rbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı (2, 3, 6 v? 7-ci ca?ırı?lar), Sosialist ?m?yi Q?hr?manı (1948), Az?rbaycan SSR ?m?kdar elm xadimi (1964). [1]

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Rust?m ?smayılov 1 iyul 1909-cu ild? Bakı ??h?rind? dunyaya g?lmi?dir. Az?rbaycan Neft ?nstitutunu muh?ndis texnoloq ixtisası uzr? bitirmi?dir (1933).

R. ?smayılov 1945-ci ild? kimya uzr? f?ls?f? doktoru, 1961-ci ild? kimya uzr? elml?r doktoru elmi d?r?c?sini, 1958-ci ild? professor elmi adını almı?dır. 1959-cu ild? AEA-nın muxbir uzvu, 1962-ci ild? is? h?qiqi uzvu secilmi?dir.

O, 1954?1959-cu ill?rd? "Az?rNeftzavodları" Birliyinin ba? muh?ndisi olmu?dur.

1970?1972-ci ill?rd? Neft-Kimya Prosesl?ri ?nstitutunun laboratoriya mudiri v?zif?sind? calı?mı?dır. [2]

1 iyun 1972-ci ild? Bakı ??h?rind? v?fat etmi?dir [3] .

Elmi f?aliyy?ti [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

R. ?smayılov respublika neft-kimy?vi sintez prosesl?rinin, o cuml?d?n Sumqayıt s?naye rayonunda boyuk kimyanın inki?afının t???bbuscul?rind?ndir. Onun r?hb?rliyi altında Bakı termiki krekinq qur?ularının rekonstruksiyası, a?a?ı oktan ?d?dli benzin-liqroin fraksiyalarının katalitik aromatikl??m?si uzr? t?dqiqatlar, neft xammalının pirolizi texnologiyasının t?kmill??m?si uzr? muhum i?l?r aparılmı?dır. Respublikanın neft-kimya sah?sinin inki?afı ucun karbohidrogen xammalı bazasının yaradılması onun adı il? ba?lıdır.

?kinciDunya muharib?si ill?rind? Az?rbaycanın neft emalı s?nayesinin ?sas probleml?rind?n biri c?bh?nin ehtiyaclarının od?nilm?si idi. M?hz R. ?smayılovun bilavasit? i?tirakı il? neft m?hsullarının emalının artırılması ucun butun i?l?r gorulmu?dur. Onun r?hb?rliyi altında muharib?d?n sonrakı ill?rd? neft emalı s?nayesinin i?i daha da t?kmill??mi?, yeni istehsalatlar yaradılmı?dır.

R. ?smayılovun h?mmu?llifl?rl? birlikd? neft emalı s?nayesi sah?sind? muhum t?dqiqat i?l?rind?n biri xususi markalı aviabenzin istehsalının artırılması m?qs?dil? Az?rbaycan neftinin emalının effektiv sxeminin t?tbiqi olmu?dur. Az?rbaycan c?bh?ni t?min ed?n yegan? t?chizatcı sayıldı?ından, bu benzin ?kinci Dunya muharib?si ill?rind? cox qiym?tli idi.

R. ?smayılovun muxt?lif karbohidrogen birl??m?l?rinin alkill??dirilm?si, oliqomerl??dirilm?si v? polimerl??dirilm?si sah?sind?ki i?l?ri boyuk maraqla qar?ılanmı?dır.

R. ?smayılov xloruzvi sintezinin istehsalata t?tbiqi texnologiyasının t?kmill??dirilm?si sah?sind? boyuk rol oynamı?dır.

Nailiyy?tl?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?sas elmi i?l?ri neft kimyasına v? neft emalı texnologiyasına aiddir. Az?rbaycanın neftayırma s?nayesind? termik krekinq texnologiyasının ?saslı sur?td? t?kmill??dirilm?sind? boyuk xidm?tl?ri olmu?dur. Az?rbaycanda neft-kimy?vi sintez prosesl?rinin, o cuml?d?n Sumqayıt s?naye rayonunda boyuk kimyanın inki?afının t???bbuscul?rind?ndir. Onun r?hb?rliyi altında Bakı termiki krekinq qur?ularının rekonstruksiyası, a?a?ı oktan ?d?dli benzin-liqroin fraksiyalarının katalitik aromatikl??dirilm?si uzr? t?dqiqatlar, neft xammalının pirolizi texnologiyasının t?kmill??m?si uzr? muhum i?l?r aparılmı?dır. Az?rbaycanın neft-kimya sah?sinin inki?afı ucun karbohidrogen xammalı bazasının yaradılması onun adı il? ba?lıdır.

?ctimai-siyasi f?aliyy?ti [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Rust?m ?smayılov 1950?1952-ci ill?rd? Bakı ??h?r Z?hm?tke? Deputatları Soveti ?craiyy? Komit?sinin s?dri, 1952?1954-cu ill?rd? s?dr muavini olmu?dur

Rust?m ?smayılov 1959?1961-ci ill?rd? Az?rbaycan SSR XT? Neft emalı v? Kimya s?nayesinin idar? r?isi, 1961?1965-ci ill?rd? is? Az?rbaycan SSR XT? s?drinin birinci muavini olmu?dur.

O, 1965?1967-ci ill?rd? Az?rbaycan SSR? neft emalı v? neft-kimya s?nayesi naziri v?zif?sini tutmu?dur.

Rust?m ?smayılov 1967?1970-ci ill?rd? Az?rbaycan SSR EA-nın prezidenti olmu?dur.

Mukafatları [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. "Arxivl?nmi? sur?t" . 2022-07-14 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2022-02-22 .
  2. "Arxivl?nmi? sur?t" . 2022-07-10 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2022-02-22 .
  3. "Gork?mli kimyacılar" . 2013-07-27 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2013-09-28 .