Qocu N?c?fqulu
N?c?fqulu Rzaqulu o?lu
V?fat tarixi	29 may 1920 ( 1920-05-29 )
Tanınır	Bakı Qocusu

Qocu N?c?fqulu ( v. 29 may 1920 ) ? Bakı qocusu. Uzeyir Hacıb?yovun " O olmasın, bu olsun " operettasında yaratdı?ı Qocu N?c?fqulunun prototipi. ^{[1] [2]}

1918-ci ild? erm?nil?r Bakıya hucum ed?n zaman oz v?saiti hesabına aldı?ı silah-sursatı camaata paylayaraq mudafi? d?st?l?ri yaradıb. ^[3] Da?naklarla mubariz?d? gost?rdiyi igidliy? gor? turk ordusunun generalı Nuru Pa?a , onu ordenl? t?ltif edib. Bakı tarixind? bir cox qanlı hadis?l?r onun ?li il? tor?dilmi?di. Sovet hakimiyy?tinin ilk gunl?rind? ?li Bayramovun q?tlini ara?dıran m?hk?m?nin hokmu il? gull?l?nmi?di.

Bakı tarixind? bir cox qanlı hadis?l?r onun ?li il? tor?dilmi?di. Sovet hakimiyy?tinin ilk gunl?rind? ?li Bayramovun q?tlini ara?dıran m?hk?m?nin hokmu il? gull?l?nmi?di. ^[4]

Ozu il? g?zdirdiyi kecisi olub. Kecini c?pi?lik vaxtından b?sl?yib. M??hur "O olmasın, bu olsun" filmind?ki h?min a? kecidir. Qocunun n?v?si bildirir ki, filmd? rejissor t?x?yyulunun m?hsulu var:

Kecinin olması faktı h?qiq?tdir, amma babam o q?d?r cılız adam olmayıb ki, keciy? gor? h?min satıcını vursun, alcaltsın. El? hallarda babam h?mi?? sahibkara d?y?n ziyanı od?yib, kecini oradan uzaqla?dırarmı?. H?min keci daha cox qonum-qon?unu incidirmi?.

^[5]

1920-ci ild? 12 m??hur Bakı qocusu h?bs olunaraq, Bayıl turm?sin? g?tirilir. Sonradan onlara daha yeddi n?f?r d? ?lav? olunur. 1920-ci il 20 mayda Mayılov Teatrında (indiki M. F. Axundov adına Opera v? Balet Teatrı) i?in? ba?lamı? bu m?hk?m? prosesin? 19 n?f?r mutt?him c?lb edilmi?di. Bu prosesd? "?nqilabi tribunalın" s?dri Teymur ?liyev , ittihamcı prokuror is? ?dliyy? komissarı ?liheyd?r Qarayev idi. ^[6]

C?mi bir h?ft?, 28 maya q?d?r davam ed?n bu m?hk?m? prosesi ittiham olunanların 15-i haqqında olum hokmu, 3-u bar?d? muxt?lif mudd?tli h?bs c?zası v? birinin azadlı?a buraxılması il? yekunla?ır. Adı olum? m?hkum olanların arasında olan Qocu N?c?fqulu son sozund? Bakıda muxt?lif cinay?tl?r tor?tdiyini s?mimi etiraf edir:

M?n Bakıda bir sıra qanlı hadis?l?rin tor?dilm?sinin i?tirakcısı olmu?am, biz? hucum ed?n erm?nil?ri oldurmu?, bir sıra ba?qa cinay?tl?r tor?tmi??m. ?g?r siz m?ni bu i?l?rim? gor? muhakim? ets?ydiniz, siz? minn?tdar olardım. Ancaq m?n n? ?li Bayramovu tanımı?am, n? d? onun oldurulm?sind? i?tirak etmi??m. M?n Bakının yarısını erm?ni da?naklarından qorumu?am. Ona gor? d? turkl?rd?n mukafat v? orden almı?am. B?s bunlar hara getdi?

28 may 1920-ci ild? hokm ?nqilab Komit?sinin s?dr muavini Mirz? Davud Huseynov t?r?find?n t?sdiq olunur v? 29-na kec?n gec? saat 02:30-da h?r iki tribunalın uzvu Zeynal Dada?ovun v? Bakı ??h?rinin komendantı Mazurovun i?tirakı il? icra edilir. ^[6]

Erm?ni v? rus birl??mi? qo?unlarının hucumunun qar?ısı Qocu N?c?fqulunun r?hb?rliyi il? yaradılmı? "M??ta?a d?st?si" t?r?find?n Ma?ta?anın yaxınlı?ında yerl???n korpud?n bir q?d?r a?a?ıda, Zabrat yolunda alınıb. Qafqaz ?slam Ordusu Bakı k?ndl?rin? daxil olduqdan sonra d?st?, silahlı hey?tini geni?l?ndir?r?k "Ma?ta?a qarnizonu" adını alıb v? Bakı uz?rin? h?lledici hucum zamanı bu qarnizon boyuk r??ad?t gost?rib. Nuru Pa?a, Qocu N?c?fqulunu gost?rdiyi igidlikl?r? gor? ordenl? t?ltif edib. ^{[7] [8]}