Qastroenterologiya
?
tibbin
h?zm sisteminin
qurulu?unu v? funksiyalarını, h?mcinin x?st?likl?rini v? onların mualic? v? profilaktikasını oyr?n?n bolm?sidir.
[1]
Xroniki
qastrit
,
pankreatit
,
m?d?
v? 12 barmaq ba?ırsa?ın
xora
x?st?liyi, qastroezofagial reflyuks, xroniki
kolit
, xroniki virus hepatitl?rinin geni? yayılması qastroenterologiyanı tibbin ?n vacib sah?l?rind?n biri etmi?dir.
[2]
H?zm sisteminin muxt?lif ?ob?l?rinin x?st?likl?rini, mualic? v? profilaktikasını ?hat? edir. Bu sistem?
qida borusu
, m?d?, onikibarmaq ba?ırsaq v? nazik ba?ırsa?ın dig?r ?ob?l?ri, yo?un ba?ırsaqlar, h?mcinin
hepatologiya
bolm?sind? birl??diril?n ?
qaraciy?r
,
od kis?
v? odcıxarıcı yollar,
m?d?altı v?zi
daxildir.
H?zm sisteminin muxt?lif orqanlarının
x?rc?nginin
, od kis? v? odcıxarıcı yollarda da? v? ?i?l?rin, ba?ırsa?ın
qurd x?st?likl?rinin
, qaraciy?rin infeksion x?st?likl?rinin a?karlanması v? pasiyentin lazımi mut?x?ssis? yonl?ndirilm?si istiqam?tind? d? diaqnostik ?h?miyy?t da?ıyır.
axalaziya
,
refluks
v? ya ba?qa s?b?bd?n yaranan
ezofagit
, Barret
qida borusu
,
diaqfraqmanın
qida borusu d?liyinin yırtı?ı.
qastrit
,
xora
x?st?liyi, muxt?lif
dispepsiya
halları (
ur?kbulanma
, qıcqırma v? g?yirm? kimi ?lam?tl?rl? gedi? alan x?st?likl?r), m?d? sallanması, motorika pozuntuları.
M?d?nin isti x?st?l?likl?ri susuzluq v? soyuq ickil?r icdikd? yungulluk yaranması il? xarakteriz? olunur.
M?d?d? a?ırlıq hissi yarandıqda ?vv?lc? isk?nc?bi il? isti su icib qusmaq lazımdır. Sonra heyva isk?nc?bini verm?k. Bel? x?st?y? nar v? limon ?ir?si, rav?nd kokunun ?ir?si, tur? sitron ?ir?si v? s?nd?l a?acı meyv?l?rinin ?ir?si faydalıdır.
?g?r z?r?rli madd?l?r m?d?nin d?rinliyin? nufuz ets? v? qusmaq c?tin olsa, onu mirobalan, ?zvay v? acı iyarac h?limind?n ibar?t t?rkib il? t?mizl?m?k lazımdır. H?mcinin nar ?ir?si il? soyumu? soyud ?ir?si faydalıdır.
M?d?nin soyuq x?st?likl?rinin ?lam?tl?ri daimi aclıq hissi, tur? g?yirm?, kopm?, cox qaz ?m?l?g?lm? v? guclu susuzluqdur. ?g?r m?d?d? a?ırlıq yaranarsa, h?r ??yd?n ?vv?l ?uyud h?limi v? ya dig?r ox?ar vasit?l?rl? qusdurmaq sonra acı iyarac icirtm?k lazımdır.
?g?r daha d?rin t?mizl?m?y? ehtiyac yaranarsa, x?st?y? istamqixun verm?k lazımdır.
T?mizkl?dikd?n sonra ??k?rl?nmi? zir? v? z?nc?fil, muskus, Mitridad balzamı v? boyuk teryaq verilir.
Bel? x?st?l?r? 9,36 qram qızılgul l?c?kl?ri, 3,12 qram ?zvay 3,12 qram saqqız a?acı gitr?si 3,12 qram nar cic?yi, 3,12 qram ?tirli cı?, 3,12 qram acı yov?an , 3,12 qram seylon darcınından cuvarı? v? zir? h?limi faydalıdır. Bundan sonra razyana toxumu h?limi icilir.
??tahasını itirmi? v? z?iflik hiss ed?n adam sakit h?yat t?rzi kecirm?lidir, ozunu izafi yukl?m?m?lidir, munt?z?m olaraq hamamda yuyunmalı v? b?d?nin? ya? surtm?lidir.
Duyu, z?nc?fil v? bal qarı?ı?ı, sirk?d? arpa i?tahanı b?rpa ed? bil?r.
Qızardılmı? ?tin iyi v? t?z? bi?irilmi? cor?yin iyi i?tahanı yax?ıla?dıra bil?r.
1. Зейнаддин ибн Абу Ибрагим Исмаил ал ? Джурджани. КРАТКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ СПРАВОЧНИК ДРЕВНОСТИ, Баку. 2019. C.174.
2. NKP?.az saytı 2020?11-01
duodenit
, xora x?st?liyi, spazmlar.
muxt?lif fermentativ catı?mazlıqlar zamanı rast g?lin?n x?st?likl?ri (m?s.,
seliakiya
), sorulma pozuntuları, divertikulları,
kolit
, qıcıqlanmı? ba?ırsaq sindromu, qeyri-spesifik xoralı kolit, Kron x?st?liyi, ba?ırsaq disbakteriozu,
ishal
v? q?bizlikl? gedi? alan x?st?likl?r,
metabolik
v? viruslu hepatitl?r, hemangiomalar, autoimmun hepatit, qaraciy?rin alkohol x?st?liyi,
piyl?nm?si
, d?rman z?d?l?nm?l?ri, hemaxromatozlar,
Od kis? v? odcıxarıcı yolların x?st?likl?ri
[
redakt?
|
m?nb?ni redakt? et
]
xolesistit,
xolangit
, "od dur?unlu?u" il? mu?ayi?t olunan irsi v? qazanılmı? x?st?likl?r,
onun muxt?lif iltihabi x?st?likl?ri, ekzokrin disfunksiyaları v? s. aiddir.
[1]