Pyotr Petrovic Xuzanqay
(
cuva?
Пет?р (Пётр Петрович) Хусанкай
[2]
, 22 yanvar 1907-ci il, Sikterme k?ndi,
Kazan quberniyası
(
Tatarıstanın
hazırkı
?lki rayonu
) ? 4 mart 1970-ci il,
Ceboksarı
) ?
Cuva?
,
SSR?
?airi,
Cuva?ıstanın
xalq ?airi (1950).
Pyotr Xuzanqay 1907-ci ild? sad? k?ndli ail?sind? anadan olmu?dur. ?kinci d?r?c?li k?nd m?kt?bini bitirmi?dir. Ardınca Xuzanqay Cuva?ıstan Pedaqoji Kollecind? v?
Kazandakı
??rq Pedaqoji ?nstitutunda t?hsil almı?dır. 1957-ci ild? o,
SSR? Yazıcılar ?ttifaqı
Ali ?d?biyyat Kurslarını bitirmi?dir.
Xuzanqay "Suntal" jurnalının redaktor katibi, t?rcum?ci v? ?d?bi m?sl?h?tci, m?rk?zi Cuva? q?zeti "Kommunar"ın (
Moskva
) s?yyar muxbiri v?zif?l?rind? calı?mı?dır. Pyotr Xuzanqay yaradıcılı?ını geni? ictimai v? dovl?t f?aliyy?tl?ri il? birl??dirirdi. RSFSR Ali Sovetinin, Cuva?ıstan ASSR Ali Sovetinin deputatı olmu?dur. Xuzanqay Cuva?ıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Yazıcılar Birliyi idar? hey?tinin s?dri v?zif?sind? calı?ıb. O, RSFSR v?
SSR? Yazıcılar ?ttifaqı
idar? hey?tinin uzvu idi.
Boyuk V?t?n muharib?si
ill?rind? sıravi ?sg?r v? bolm? q?zetl?rinin ?m?kda?ı kimi c?bh?d? xidm?td? olmu?dur. Pyotr Xuzanqay c?bh?d? a?ır yaralanmı?dır.
Muasir Cuva? poeziyasının boyum?si v? cic?kl?nm?si Pyotr Xuzanqayın adı il? ?laq?l?ndirilir. ?d?biyyatı do?ma xalqının kecmi?in?, bu gunun? v? g?l?c?yin? dair d?rin du?unc?l?rl? dolu coxsaylı ?s?rl?rl? z?nginl??dirmi?dir. P. Xuzanqayın "Tavan cor?iv" ("V?t?n"), "Tanya" ?eirl?ri, "Aptraman tavrash" ("Aptraman q?bil?si") ?eirl?ri v? romanı cuva? u?aqlarına yax?ı m?lumdur.
Pyotr Xuzanqay aktiv t?rcum? i?i il? d? m???ul olmu?dur. Bel? ki, o, rus v? xarici klassikl?rin bir cox ?s?rinin cuva? dilin? t?rcum?l?rini etmi?dir. Cuva? oxucuları
Aleksandr Pu?kin
,
Mixail Lermontov
,
Maksim Qorki
,
Vladimir Mayakovski
,
Vilyam ?ekspir
,
Taras ?evcenko
v? dig?rl?rinin ?s?rl?rini Xuzanqayın t?rcum?si say?sind? tanıyırlar. O, h?mcinin
Konstantin ?vanov
v?
Mi??i Sespel
d? daxil olmaqla cuva? ?airl?rinin ?s?rl?rini rus dilin? t?rcum? etmi?dir.
P. Xuzanqay Cuva? yazıcılarının yaradıcılı?ına h?sr olunmu? ?d?bi-t?nqidi ?s?rl?rin mu?llifi kimi d? tanınır. Xuzanqayın ?eir dair?si cox geni?dir.
Rusiya
,
Ukrayna
,
Belarus
,
Latviya
,
Gurcustan
,
Bolqarıstan
,
Kuba
,
Cexoslovakiya
,
Pol?a
haqqında ?eirl?r onun yaradıcılı?ında ?h?miyy?tli yer tutur.
Pyotr Xuzanqayın "Tavan c?rshıv" ("V?t?n"), "Tanya" ?eirl?ri (Zoya Kosmodemyanskaya haqqında, 1942,
?osif Stalin?
h?sr edil?n butun istinadların silinm?si il? ?laq?li 1956-cı ild?n sonra duz?li? edil?r?k yenid?n cap edilmi?dir) "Aptraman Tovr??" ("Aptraman q?bil?si") v? "Tillinin mahnıları" ?eirl?ri muharib? movzusuna h?sr edilmi?dir.
Qenadiy ?anar ?zunun diplom i?ini Cuva?iyanın xalq ?airi Pyotr Xuzanqayın yaradıcılıq f?aliyy?tinin oyr?nilm?sin? h?sr etmi?dir. ?s?r "Cuva? ?d?bi klassikl?ri v? varisl?ri" adlanır.