Portret
(
fr.
portrait
) -
??kil
,
foto??kil
,
heyk?l
v? b?nz?ri s?n?t novl?rind? bir adamın uzunun v? uz ifad?sinin c?kilm?si il? yaradılan ?s?rdir. Bu ?s?rl?rin m?qs?di insanın gorunu?unu, ??xsiyy?tini v? ruh halını ?ks etdirm?kdir. Bu s?b?bl? foto??kilcilikd? portretl?r enstantane olaraq deyil, mu?yy?n bir in?a daxilind? adamın poza verm?siyl? c?kilir.
Avtoportret
umumiyy?tl?, c?kil?n adam r?ssama ya da foto??kilciy? do?ru baxar v? bu say?d? ki?inin tama?acıya ?n muv?ff?qiyy?tli ??kild? kocurulm?si t?min edil?r.
Krallar
v?
imperatorlar
kimi ?h?miyy?tli k?sl?r? aid olmayan ?n kohn? portretl?rd?n b?zil?ri, Feyyum mumiya portreleridir. Misirin Feyyum bolg?sind?ki m?zarlarda, mumiyaların qoyuldu?u tabutlara c?kil?n bu portretl?r, quru iqlim ??raiti say?sind? bu gun? catmı?dır. Bunlar, muxt?lif freskler xaricind?, bu gun? catmı? olan t?k Roma dovru portret novudur.
Roma heyk?l s?n?ti daxilind? portretl?r, xususil? t?rifl?yici olmayan h?qiqi t?svir c?kilm?kd? idi. IV ?sr zamanlarında, insanların gorunu?l?ri, idealiz? edilmi? formalarda c?kilm?y? ba?ladı.
Avropada
h?qiqi portret anlayı?ına qayıdı?, Orta Dovrun sonlarında, Burgonya v?
Fransada
realla?dı.
Antik sivilizasiyalar arasında portretl?r cıxaran bir nec? m?d?niyy?td?n biri d?
Perudakı
Moche uyqarlı?ıydı. Bu ?s?rl?rd? k?sl?rin anatomik xususiyy?tl?ri detallı ??kild? v? q?ti duzgunlukd? c?kilirdi. Portretl?ri edil?n k?sl?r idar?ci secm? zumr?, rahibl?r, doyu?cul?r v? m??hur s?n?tcil?rdi.
[1]
Bu k?sl?r, h?yatlarının muxt?lif m?rh?l?l?rind? c?kilirdi. Tanrıların portretl?ri d? edil?rdi. Bu ?s?rl?rd? movzular, sac still?ri, ili??r v? uz makiyajları kimi detallara ?h?miyy?t veril?rdi.
Q?rb sivilizasiyasına aid ?n bilin?n portretl?rd?n biri,
Leonardo da Vincinin
??xsiyy?ti nam?lum bir qadının portreti olan
Mona Lisa
?s?ridir. Bilin?n ?n kohn? portret is?, 2006-cı ild? Fransadakı Angouleme yaxınlarında i?tirak ed?n Vilhonneur ma?arasında k??f edil?n v? 27.000 illik oldu?u t?xmin edil?n divar ??kilidir.
- ↑
[Donnan, Christopher B. Moche Portraits from Ancient Peru University of Texas Press, 2004.
ISBN 0-292-71622-2
.]