Norvec gerbi
bukmol Norges riksvapen
Versiyalar
Detallar
T?sis edilib	1285 [1]
Tac	Norvec kral tacı
Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Norvec gerbi ( bukmol Norges riksvapen ) ? olk?nin ?sas dovl?t simvollarından biridir. Gerb, on p?nc?l?rind? qızıl sekiralı gumu? dir?k tutan qızıl taclı aslan v? kral tacı il? tamamlanmı? qırmızı qalxanla t?svir olunmu?dur. Dovl?t ba?cısı mantiya il? xususi ??xsi emblemd?n, Muq?dd?s Olaf ordeninin ni?anlarından v? Norvec kral tacından istifad? edir. Norvecin gerbi Avropadakı ?n q?dim gerbl?rd?n biridir. ?ndiki forması, 1285-ci ild?n b?ri Kral Erik Maqnussonun gumu? pennisind?n tanınır

Hal-hazırda Norvecin 1937-ci il 19 mart tarixli Kral f?rmanına uy?un olaraq Milli Gerbi Aktı var ^[2] :

1. Norvecin milli gerbi, qırmızı bir sah?d? on hiss?l?rind? qızıl sekiralı gumu? dir?k tutan qızıl taclı aslandır; 2. Dovl?t gerbi qalxan ??klind? olmalıdır. Qalxan xac v? hakimiyy?t r?mzi il? f?rql?n?n bir kral tacı il? tamamlanmalıdır; 3. R?smi qurumların istifad?si ucun Dovl?t gerbin? edil?n h?r hansı bir d?yi?iklik, dovl?t ba?cısı t?r?find?n quruldu?u hallar istisna olmaqla, Xarici ??l?r Nazirliyi il? razıla?dırılmalıdır; 4. Norvecin milli mohuru kral tacı il? b?z?dilmi? Milli Gerbd?n v? bir dair?d? kralın adı v? titulu yazılmı? kitab?l?rd?n ibar?tdir; 5. 14 dekabr 1905-ci il tarixli Dovl?t gerbi v? dovl?t mohuru haqqında Kral F?rmanı artıq quvv?d?dir.

Aslan t?sviri ilk d?f? XII ?srin sonu - XIII ?srin ?vv?ll?rind? Norvec krallarının gerbl?rind? gorunm?y? ba?lamı?dır. Kral Hokon Haakonsson v? o?lu Qanunverici Maqnusun qalxanlarında artıq aslan var idi. Qanunverici Maqnusun o?lu Erik Maqnusson, aslana tac v? doyu? baltası ?lav? etdi. O vaxtdan b?ri, qırmızı sah?d?ki qızıl taclı aslan, on p?nc?l?rind? qızıl sekiralı gumu? dir?k tutan, heraldik d?bd? butun d?yi?iklikl?ri ya?amı?, lakin Norvecin d?yi?m?mi? gerbi olmu?dur.

Heraldikadakı aslan gucun simvolu, doyu? baltası - sekira yalnız q?dim norveclil?rin sevimli silahı deyil, h?r ?eyd?n ?vv?l Norvecin s?mavi himay?cisi - Muq?dd?s Olavın atributudur ^[3] . "Muq?dd?s Olav dastanı" na gor?, m?hz sekiranın vurdu?u yara Olavın olumun? s?b?b olmu?dur.

Gerbd?n istifad? hec bir konstitusiya qanunu il? t?nziml?nm?mi?, sabit olmamı? v? yalnız ?n?n?y? ?saslanmı?dır. Son orta ?srl?rd? balta sekira t?dric?n uzanırdı, balta govd?y? b?nz?yirdi. 10 iyul 1844-cu il tarixli f?rmanı il? alebarda yenid?n balta il? ?v?z edildi.

Norvecin gerbl?rini kral tacı kimi t?svir etm?k ad?ti Reformasiya dovrun? aiddir v? n?hay?t 1671-ci ild? t?sdiql?nmi?dir ^[4] , o zaman orta ?srl?r acıq bir tac ?v?zin?, kral tacı qapalı, xac v? hakimiyy?t r?mzi il? t?svir olunma?a ba?landı.

7 iyun 1905-ci ild? Norvec parlamenti ?svec-Norvec birliyini pozdu v? qısa bir mudd?t sonra Norvec must?qil konstitusiyalı monarxiya elan edildi. Yeni secilmi? Norvec Kralı Hakon, 14 dekabr 1905-ci il tarixli f?rmanı il? orta ?sr qanunlarına qayıdacaq v? XII-XIII ?srl?r? aid kohn? sikk?l?r v? mohurl?rd?ki ??kill?rd?n praktik olaraq f?rql?nm?y?n yeni Dovl?t Gerbinin layih?sini t?sdiql?di.

Vikianbarda Norvec gerbi il? ?laq?li mediafayllar var.

• P. Petersen: Historisk-heraldisk Fremstilling af Kongeriget Norges Vaaben, og Sammes Afbildning i Bannere, Flag, Mynter og Sigiller , Christiania 1836
• Gustav Storm: Norges gamle Vaaben, Farver og Flag , Oslo 1894
• Chr. Brinchmann: Norske konge-sigiller og andre fyrste-sigiller fra middelalderen , Kristiania 1924
• Poul Bredo Grandjean: Det danske Rigsvaaben , Copenhagen 1926
• Hallvard Trætteberg: ≪Norges statssymboler inntil 1814≫, Historisk Tidsskrift , Vol. 29 No. 8 and 9, Oslo 1933
• Hallvard Trætteberg: Norges vabenmerker. Norske by- og adelsvaben , published by Kaffe Hag, Oslo 1933
• Hallvard Trætteberg: ≪Norges krone og vapen≫, i Festskrift til Francis Bull pa 50 arsdagen , Oslo 1937
• Hallvard Trætteberg: ≪The Coat of Arms of Norway≫, The American-Scandinavian Review , June 1964
• Hallvard Trætteberg: ≪Det norske kongevapen i Gelre-vapenboka≫, Heraldisk Tidsskrift , Vol 3, No 23 p. 126 ff., Copenhagen 1970-74
• Hallvard Trætteberg: ≪Norges vapen i engelske kilder i middelalderen≫, Heraldisk Tidsskrift , Vol 3, No 21 p. 29 ff., Copenhagen 1970-74
• Odd Fjordholm: ≪Om opphavet til det norske løvevapen. En historiografisk framstilling≫. Heraldisk Tidsskrift , p. 31-41, Copenhagen 1984
• Hans Cappelen: Heraldikk pa norske frimerker Oslo 1988.
• Harald Nissen: ≪Det norske kongevapnet≫, Heraldisk Tidsskrift , Vol10 No 91, Copenhagen March 2005
• Hans Cappelen: ≪Norge i 1905: Gammelt riksvapen og nytt kongevapen≫, Heraldisk Tidsskrift , Vol 10 No 94, Copenhagen October 2006
• Tom Sverre Vadholm: ≪Hellig-Olavs øks som norsk symbol≫, Heraldisk Tidsskrift , Vol 11, No 102, Copenhagen October 2010, p. 59-82

1. ↑ "The Norwegian national coat of arms on coins" . 2011-06-13 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2019-12-04 .
2. ↑ Королевский декрет от 19 марта 1937года. ^{[ olu kecid ]}
3. ↑ ≪Сага об Олаве Святом≫, глава CCXXVIII, Снорри Стурлусон. Круг Земной. ? М.: Наука, 1980. Издание подготовили: А. Я. Гуревич, Ю. К. Кузьменко, О. А. Смирницкая, М. И. Стеблин-Каменский. ^{[ olu kecid ]}
4. ↑ Norwegian National Coat of Arms ^{[ olu kecid ]}