Murad G?ray b?y Tlexas
??xsi m?lumatlar
Do?um tarixi	15 avqust 1873 ( 1873-08-15 )
V?fat tarixi	29 may 1920 ( 1920-05-29 ) (46 ya?ında)
V?fat yeri	Bakı , Az?rbaycan SSR
V?fat s?b?bi	siyasi repressiya
T?hsili	Mixaylovski Artilleriya M?kt?bi [d]
F?aliyy?ti	zabit
H?rbi xidm?t
Doyu?l?r	Rus-yapon muharib?si , Birinci Dunya muharib?si
Rutb?si	general-mayor
T?ltifl?ri

Tlexas Murad G?ray ( 15 avqust 1873 ? 29 may 1920 , Bakı , Az?rbaycan SSR ) ? h?rbi xadim, Az?rbaycan Xalq Cumhuriyy?ti ordusunun general-mayoru . ?sl?n c?rk?zdir .

Mixail artilleriya m?kt?bini bitirdikd?n sonra Rusiyanın bir sıra bolg?l?rind? xidm?t etmi?di. Tlexas milli t?rkibli qo?un hiss?l?rinin sıralarında xidm?t? Mus?lman korpusunun t??kilind?n sonra ba?lamı?dı. 1918-ci il yanvarın 1-d? bu korpusa q?bul edil?n Tlexas 2-ci topcu briqadasının komandiri t?yin olunmu?du. ?lahidd? Az?rhaycan korpusunda Tlexas topcu muf?tti?i v?zif?sini icra edirdi. O, Az?rbaycan Xalq Cumhuriyy?ti Hokum?ti t?r?fınd?n general-mayor rutb?sin? layiq gorulmu? ilk zabitl?rd?ndir.

?lahidd? Az?rbaycan korpusu 1918-ci il avqustun 13-d? l??v edil?rk?n Tlexas Az?rbaycan v? Turkiy? h?rbi hiss?l?rind?n ibar?t Qafqaz ?slam Ordusu komandanlı?ının topcu muf?tti?liyin? q?bul olunmu?du. H?rbi Nazirlik b?rpa edildikd?n sonra h?rbi nazir S?m?d b?y Mehmandarovun ordu q?rargahının formala?dırılması il? ba?lı 1918 il 15 noyabr tarixli ?mril? Tlexas Umumi q?rargahın t?rkibind?ki topcu ?ob?sinin r?isi t?yin olundu. O, topcu hiss?l?rinin t??kilin?, topcu ?mlakının muhafız?sin? v? bolu?durulm?sin? r?hb?rlik edirdi. Orduda iki topcu briqadası v? bir nec? ?lahidd? topcu taboru t??kil olunmu?du. L?ki stansiyasındakı m?rk?zi topcu anbarı v? onun Kurd?mird?ki bolm?si d? topcu ?ob?sin? tabe idi. S. Mehmandarovun 1918-ci il 31 dekabr tarixli ?mri il? topcu ?ob?si geni?l?ndiril?r?k, Topcu idar?sin? cevril?nd?n sonra da Tlexas bu qurumun r?isi v?zif?sind? saxlanıldı. Tlexas 1919-cu ilin yanvarında qo?un hiss?l?rinin, h?rbi idar? v? mu?ssis?l?rinin ?tat v? maa? c?dv?lini mu?yy?nl??dirm?li olan komissiyanın t?rkibin? daxil edilmi?, h?min ilin iyununda is? Gurcustandan satın alınmalı olan h?rbi texnika, silah v? sursat, habel? ?rza?ını q?bulu komissiyasmın s?dri t?yin olunmu?du. Onun r?hb?rliyi il? alınmı? coxlu top, atıcı silah, texniki ehtiyat hiss?l?ri, ?rzaq uc e?elonla Az?rbaycana yola salmmı?dı. 1919-cu il sentyabrın 13-d? Tlexas h?rbi nazirin t?qdimatı il? Dovl?t Mudafı? Komit?si t?r?fındon Bakı ?stehkamcılar hiss?sinin r?isi t?yin olundu. Bu struktur Denikin t?hluk?sinin movcud oldu?u dovrd? ??h?rin mudafi?sini t??kil etm?li v? Bakıda asayi?in sabitliyini qorumalı idi. Tlexas Bakının h?rbi general-qubernatoru v?zif?sini d? oz uz?rin? goturmu?du. Onun r?hb?rliyi il? Bakının qurudan v? d?nizd?n mudafı?si ucun konkret t?dbirl?r h?yata kecirildi, ??h?r ?trafında mudafı? zolaqları quruldu. S.Mehmandarovun 1919-cu il 4 dekabr tarixli ?mri il? Topcu idar?sinin r?isi v?zif?sind?n azad edil?n Tlexas bundan sonra butun diqq?tini yalnız Bakının mudafı?sinin v? asayi?in t??kilin? yon?ltm?li idi. 1919-cu il dekabrın 10-da Bakının h?rbi general-qubernatoru v?zif?sini daha s?m?r?li icra etm?si ucun Tlexas Bakı istehkamcılar hiss?sinin r?isi v?zif?sind?n azad edildi. Aprel i??alından (27 aprel 1920) sonra h?bs olunan Tlexas bol?evik ?li Bayramovun q?tlind? ittiham olunaraq olum? m?hkum edildi v? 29 may 1920-ci ild? gull?l?ndi.

• "Cumhuriyy?tin k??fiyyat orqanlarında Mirc?f?r Ba?ırov, Lavrenti Beriya kimi ??xsl?r d? xidm?t edib"