Monqollar
?
monqol dill?rind?
danı?an butun xalqların tarixi adı.
[1]
Monqol dill?rind? xalxlar, baoanlar, dunsyanlar, tular,
daurlar
,
buryatlar
, kalmıklar v? bir nec? azsaylı dig?r xalqlar daxildir.
Monqolustan
Respublikasının ?sas ?halisi. H?mcinin
Cin Xalq Respublikasında
(?sas?n kompakt ??kild? Daxili Monqolustan Muxtar Rayonunda) ya?ayan xalq. Ozl?rini "Xalx" adlandırırlar. Yaxın etnik qruplarla (monqollar daxil olmaqla 14 etnik qrup)
[2]
birlikd? dunyada sayları t?xmin?n 11.116 milyon n?f?rdir.
[3]
Dovl?t
|
Monqolustan
|
Muxtar ?razi
|
|
Xaqanlı?a namiz?d
|
Jebtsundamba-xutuxta X
|
Ya?adı?ı ?razil?r
|
- Cin
: Haixi, Henan, Bayinqolin,
Bortala, Hoboksar, Fusin, Harqin Zuoyi,
Dorbod, Qian Qorlos, Subey, Veycan
- Rusiya
: Agin-Buryat, Ust-Orda Buryat
|
Monqol dilinin
statusu
|
Cin
(R?smi status)
|
Dig?r boyuk topluluq
v? ya diaspor olk?l?ri
|
C?nubi Koreya
,
AB?
,
Qır?ızıstan
|
Cin Xalq Respublikasında
2000-ci ild? aparılmı? siyahıya almanın yekunlarına ?sas?n Cin dovl?ti t?r?find?n r?sm?n tanınan 56 milli azlıqdan biri olan Monqolların sayı 5.823.947 n?f?r olmu?dur
[4]
.
Cingiz xanın
t??kilatlandırdı?ı monqollarda ?haliy?
ivgen,
boya
obop,
ail? v? ?n kicik birlikl?r? is?
aymu?
v? ya
yasun
deyilirdi. Ordu da bu usula gor? t??kilatlanmı?dı. Ulus adlanan monqol q?bil? birlikl?rinin h?r biri ?sg?r sayılırdı. Q?bil?l?r s?f?r? oz qadınları, cadırları, heyvanları il? bir ordu kimi h?r?k?t ed?rdi. H?r q?bil? ozunu idar? ed?rdi. S?n?t bolukl?ri, idari komanda t??kilatları yox idi. Silahlarını ozl?ri hazırlayardılar. ???al etdikl?ri olk?l?r bir m?rk?zd?n idar? olunmayacaq q?d?r geni?l?ndi. Siyasi v? idaretm? baxımından t?crub?siz olan monqollar buna gor? c?tin v?ziyy?t? du?dul?r. Dovl?tin idar?edici v? vergi toplayacaq m?murları yox s?viyy?sind? idi.