Mehrimah Sultan (I Suleymanın qızı)

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Vikipediyada bu adlı dig?r ??xsl?r haqqında da m?qal?l?r var; bax: Mihrimah Sultan .
Mehrimah Sultan
??xsi m?lumatlar
Do?um tarixi t?q. 1522
Do?um yeri
V?fat tarixi 25 yanvar 1578
V?fat yeri
D?fn yeri
Sulal? Osmanlı xan?danı
Atası Sultan Suleyman Qanuni
Anası Xurr?m Sultan
H?yat yolda?ı
U?a?ı
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Mehrimah Sultan ( t?q. 1522 , Konstantinopol , Osmanlı imperiyası ? 25 yanvar 1578 , Kohn? Saray , Konstantinopol , Osmanlı imperiyası ) ? 10-cu Osmanlı sultanı Qanuni Sultan Suleymanın qızı. [1]

H?yatı

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Do?um tarixi tam olaraq bilinm?s? d?, 21 mart 1522-ci ild? dunyaya g?ldiyi ehtimal olunur. Atası 10-cu Osmanlı sultanı Qanuni Sultan Suleyman , anası is? Xurr?m Sultandır . Anasının n?zar?tind? muk?mm?l saray t?lim-t?rbiy?si alan Mehrimah Sultan, Qanuni Sultan Suleymanın yetkinlik ya?ına catan yegan? qızı olması s?b?bil? atası t?r?find?n cox sevilirdi. S?lis nitq qabiliyy?ti v? goz?l ?l yazısı vardı. Bu s?b?bl?, h?ddi-bulu?a catar-catmaz saraya yaxınlı?ı il? tanınan Diyarb?kir b?yl?rb?yi Rust?m Pa?ayla nikahlandı. 26 noyabr 1539-cu ild? ba?layan v? bir nec? h?ft? davam ed?n ?ahzad? B?yazid v? ?ahzad? Cahangirin sunn?t m?rasimi ?snasında, 4 dekabr gunu cutluk Atmeydanındakı ?brahim Pa?a sarayında nikahlandı.

Bundan sonrakı ill?rd? anası Xurr?m Sultanla birlikd? ?rinin siyasi yuks?li?i u?runda calı?an Mehrimah Sultan dovl?t m?s?l?l?riyl? yaxından maraqlandı. [2] Rust?m Pa?anın 2 dekabr 1544-cu ild? s?dar?t? yuks?li?iyl? bu ittifaq daha da gucl?ndi v? ?ahzad? B?yazidin taxt varisi olması yolunda f?aliyy?t? ba?ladı. Bu f?aliyy?tl?rin n?tic?sind? 1553-cu ild? Qanuni Sultan Suleymanın Mahidovran Sultandan do?ulan boyuk o?lu ?ahzad? Mustafa edam olundu. Bel?c?, ?ahzad? B?yazidin ?n guclu r?qibi ortadan qaldırıldı. Ancaq h?m ordu, h?m d? xalq t?r?find?n sevil?n ?ahzad? Mustafanın edamı pad?aha qar?ı etirazların artmasına s?b?b oldu. Qanuni Sultan Suleyman m?hz bu etirazların qar?ısını almaq m?qs?dil? kur?k?ni Rust?m Pa?anı v?zif?d?n alma?a m?cbur oldu v? onun yerin? Qara ?hm?d Pa?anı s?dar?t? t?yin etdi (6 oktyabr 1553).

Butun bu hadis?l?rin ardından h?d?f olaraq gorul?n Rust?m Pa?anın edamını onl?m?k m?qs?dil? anası Xurr?m Sultan o ?snada H?l?bd? olan pad?aha m?ktub yazaraq kur?k?ninin ba?ı?lanmasını ist?di. 2 il boyunca Rust?m Pa?anın yenid?n s?dar?t? g?tirilm?si ucun calı?an Mehrimah Sultan v? anası Xurr?m Sultanın s?yl?ri n?tic?sind?, 29 sentyabr 1555-ci ild? Qara ?hm?d Pa?a edam olundu v? Rust?m Pa?a yenid?n s?dar?t? g?tirildi.

Anası Xurr?m Sultanın 1558-ci ild? v?fat etm?siyl? sarayda daha da nufuz qazanan Mehrimah Sultan atasının ?n yaxın sirda?ı oldu. ?ri Rust?m Pa?ayla birlikd? ?ahzad? B?yazidi d?st?kl?m?y? davam ed?n Mehrimah Sultan onun usyankar davranı?ları v? atasına qar?ı cıxmasının ardından, dig?r qarda?ı ?ahzad? S?limi d?st?kl?m?y? ba?ladı. Rust?m Pa?anın 1561-ci ild? olumunun ardından bir daha evl?nm?di.

Atası Qanuni Sultan Suleymanın 1566-cı ild? v?fatının ardından taxta cıxan qarda?ı Sultan S?lim v? onun o?lu Sultan Muradın s?lt?n?tl?rind? sarayın v? h?r?min ?n nufuzlu qadınları arasında yer aldı. [2] Anası Xurr?m Sultan kimi, o da Lehistan kralına m?ktublar yazırdı. [3] Olduqca dindar v? xeyirxah bir qadın olan Mehrimah Sultan Uskudar sahilind? v? ?dirn?qapıda 2 boyuk kulliy? ( Uskudar Mehrimah Sultan kulliy?si v? ?dirn?qapı Mehrimah Sultan kulliy?si ) in?a etdirmi?dir. [4] ?dirn?qapı imar?tind?ki su ehtiyacını qar?ılamaq m?qs?dil? bolg?y? su yolları in?a etdirdi v? sonralar bu su sistemi Mehrimah suyu olaraq adlandı. [5] M?kk?d?ki Aynizubeyd? su yollarını t?mir etdirmi?, bunun ucun 500 min qızıl x?rcl?mi?dir. Boyuk ??xsi s?rv?ti olan Mehrimah Sultan qarda?ı Sultan S?limin taxta culusu ?nsasında paylanan culus b?x?i?i s?b?bil? qarda?ına 50 min qızıl borc vermi?dir.

Omrunun son ill?rini ?stanbuldakı Kohn? sarayda kecir?n Mehrimah Sultan 25 yanvar 1578-ci ild? v?fat etdi v? c?naz?si Sultan Suleyman turb?sind? atasının yanına d?fn olundu. Rust?m Pa?a il? olan nikahında Huma?ah xanım Sultan v? Sultanzad? Osman b?y adlı iki ovladı dunyaya g?ldi. [6] Qızı Huma?ah xanım Sultan ilk onc? babası Qanuni Sultan Suleyman t?r?find?n v?zir S?miz ?hm?d Pa?ayla , onun olumunun ardından is? Sultan Muradın ist?yil? Firudin ?hm?d b?yl? evl?ndirildi. Onun ??c?r?sind?n olan Sultanzad? Mehmed Pa?a Sultan ?brahim s?lt?n?tind? s?dar?t? yuks?lmi?dir. Uskudar Mehrimah Sultan m?scidinin h?y?tind? d?fn olunan o?lu Sultanzad? Osman b?yin h?yatı haqqında is? yet?rli m?lumat yoxdur.

Ovladları

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Qalereya

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

M?nb?

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  • Selaniki, Tarih (?p?irli), I, 95, 186.
  • Pecuylu ?brahim, Tarih , I, 22.
  • Evliya Celebi, Seyahatname , I, 165.
  • Muneccimba?ı, Sahaifu’l-ahbar , III, 510.
  • M. Ca?atay Ulucay, Osmanlı Sultanlarına A?k Mektupları , ?stanbul 1950, s. 43, 46?47.
  • M. Cavid Baysun, "Mihr u Mah Sultan", ?A , VIII, 307?308.
  • F. Babinger, "Mihr-i M?h Sul??n", EI2 (?ng.), VII, 6?7/

?stinadlar

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  1. ↑ a.mlf., Padi?ahların Kadınları ve Kızları , Ankara 1980, s. 39.
  2. ↑ 1 2 L. P. Peirce, Harem-i Humayun: Osmanlı ?mparatorlu?u’nda Hukumranlık ve Kadınlar (trc. Ay?e Berktay), ?stanbul 1996, s. 80, 85, 91, 102?103, 112, 171.
  3. ↑ Nejat R. Uctum, "Hurrem ve Mihrumah Sultanların Polonya Kıralı II. Zigsmund’a Yazdıkları Mektuplar", TTK Belleten , XLIV/176 (1980), s. 697?715.
  4. ↑ Cahid Baltacı, XV.-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri , ?stanbul 1976, s. 307.
  5. ↑ Kazım Cecen, "Halkalı Suları", D?A , XV, 364.
  6. ↑ A. D. Alderson, Osmanlı Hanedanının Yapısı (trc. ?erafettin Severcan), ?stanbul 1998, s. 95, 155, 251.
M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Mehrimah_Sultan_(I_Suleymanın_qızı)&oldid=7560658 "