M?xm?r?k

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
M?xm?r?k
XBT-10-KM B06.9 , B06
XBT-9-KM 056 [1] [2]
DiseasesDB 11719
MedlinePlus 001574
MeSH D012409
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

M?xm?r?k v? ya rubella qızılca x?st?liyini tor?d?n infeksiyadır. Virus RNA qrupundan olan "Togavirus" ail?sin? aiddir.

X?st?lik dovru

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

M?xm?r?k s?pkil?r, qızdırma v? limfadenopatiya (limfa duyunl?rinin boyum?si) yaradan bir infeksiyadır . ?sas?n u?aqlıq ya?ında kecirilir v? ?n a?ır 3 gun davam edir. X?st?liyin ?vv?lind? u?a?ın h?rar?ti bir q?d?r qalxır, umumi z?iflik, b?z?n burun t?n?ffusunun c?tinl??m?si, zok?m , oskur?k ?m?l? g?lir, ?ns? v? arxa boyun limfa v?zil?ri boyuyur. ??tahasızlıq, qızdırma, ba? a?rısı ba? verir. Daha sonra, ?vv?lc? sif?td?, sonrakı bir nec? saat ?rzind? is? butun b?d?n? yayılan qırmızımtıl l?k?l?r (olcul?ri 5?10 mm olan) ??klind? s?pgil?r ?m?l? g?lir. 2?3 gund?n sonra s?pgil?r ozl?rind?n sonra hec bir iz (piqmentasiya, qabıqverm? v? s.) qoymadan yox olurlar.

X?st?liyin mualic?si ev ??raitind? aparılır. Mualic? dovrund? vitaminl?rl? z?nginl??dirilmi? p?hriz rejimi m?sl?h?t gorulur. Umumi sa?alma 14?21 gun c?kir. M?xm?r?k x?st?liyind?n sonra insan orqanizmind? hec bir f?sad qalmır. Mualic? zamanı hec bir spesifik d?rman preparatlarından istifad? olunmur. Muvafiq t?l?bat yarandı?ı halda h?kim t?r?find?n vitaminl?r, zok?m v? oskur?y? qar?ı d?rmanlar t?yin edil? bil?r.

M?xm?r?k virusu x?st? adamın burun v? bo?azında yerl??ir.

Sa?lam insanın yoluxması:

  • x?st? insanın burun v? ya bo?azından g?l?n selikl? birba?a ?laq?d? olmaq
  • x?st? insanın asqırması v? oskurm?si zamanı havaya s?pil?n viruslardan yoluxma.

M?xm?r?k infeksiyası hamil?lik zamanı yoluxan qadında ciddi f?sadlar yarada, h?tta hamil?liyin pozulmasına g?tirib cıxara bil?r. Amerika Birl??mi? ?tatlarında 1964?1965 ci ill?rd? m?xm?r?k x?st?liyinin geni? yayıldı?ı bir dovrd? 20.000-d?n artıq u?aqda potoloji f?sadlara v? 10.000-d?n artıq u?aq du?ukl?rin? rast g?linmi?dir.

Kecirilmi? m?xm?r?k x?st?liyind?n sonra davamlı, omurluk immunitet yaranır. X?st?likd?n qorunma?ın ?n yax?ı yolu peyv?nd edilm?sind?n ibar?tdir.

  1. Disease Ontology   (ing.) . 2016.
  2. Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]