Loqopediya

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec

Loqopediya nitq inki?afı qusurları haqqında pedaqoji elm olub, bu qusurların aradan qaldırılması v? qar?ısını almaq ucun xususi t?lim-t?rbiy? sistemidir. Nitq qusurlarının aradan qaldırılması v? qar?ısının alınması ??xsiyy?tin harmonik inki?afına kom?k ed?r?k, bilikl?ri qazanmaq ucun movcud mane?l?ri aradan qaldırır. Buna gor? d? loqopediya defektologiyanın bir sah?si olub eyni zamanda umumpedaqoji v?zif?l?rin h?yata kecm?sin? kom?k edir.

Nitq poz?unlu?u

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Nitq insana m?xsus olan ali psixi funksiyadır. Nitq unsiyy?ti insanlar arasında sosial ?laq?ni spesifik insani vasit?l?rini yaradıb kollektiv ?m?yini d?rk etm?k f?aliyy?tinin ali formalarını inki?af etdirir. Nitq u?a?ın butun psixi h?yatında muhum rol oynayıb, onda ?sas idrak prosesl?rinin formala?masına s?b?b olur. Tamamil? aydındır ki, u?a?ın nitq inki?afında ba? ver?n poz?unluq ? onun butun psixi prosesl?rinin formala?masına cox boyuk m?nfi t?sir gost?r? bil?r. Bu pozulmalar n?tic?sind? ?traf muhitl? unsiyy?t yaratma c?tinliyi il? yana?ı, idrak prosesl?rinin duzgun formala?maması, bilik, bacarıq v? v?rdi?l?rinin qavranılması kimi ciddi qusurları u?a?ı ?n vacib vasit?d?n ?ozunu t?sirl?nm?d?n m?hrum edir, onda davranı? d?yi?m?l?ri, neqativizm, inamsızlıq yaradır.

Nitq qusurlarının nitq t?snifatı

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1.Fonetik qusurlar ? s?sl?rin t?hrif t?l?ffuzu v? ya hec olmaması. Bu qusurlar dislaliya, dizartriya v? rinolaliya kimi diaqnozla?dırılırlar. 2.Nitqin itirilm?si v? ya inki?afdan geri qalması. Bura alaliya v? afaziya daxildir. 3.Nitq sur?tinin, ritminin v? s?lisliyinin pozulması taxılaliya, bradilaliya.

Loqopediyanın v?zif?l?ri

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Loqopediyanın ?sas v?zif?si nitqi qusurlu u?aqların xususi t?lim ? t?rbiy? qanunauy?unluqlarını t?qdim etm?kdir. Bu m?qs?dl? nitq qusurlarının yaranması v? s?b?bl?ri, xarakter v? strukturu acıqlanmalıdır. ?ld? edil?n n?tic?l?rd?n nitq qusurlarının muxt?lif formalarını elmi ??kild? ?saslandırılmı? vasit? v? usullarla aradan qaldırmaq yolları i?l?yib hazırlamaq ucun istifad? edilir. Loqopediya m?kt?b?q?d?r, m?kt?b v? ya?lılar loqopediyası hiss?l?rind?n ibar?tdir. Loqopediya elminin qar?ısında a?a?ıdakı ?sas v?zif?l?rin h?yata kecirilm?si durur.

1.Nitq inki?afı poz?unluqları olan u?aqların xususi t?lim-t?rbiy? qanunauy?unluqlarının oyr?nilm?si; 2.M?kt?b?q?d?r v? m?kt?bya?lı u?aqların nitq qusurlarını oyr?n?n xususi t?lim-t?rbiy? qanunauy?unluqlarının oyr?nilm?si; 3.Nitq qusurlarının strukturunun, onun psixi inki?afa t?sir dair?sinin ara?dırılması; 4.Nitq qusurlarının diaqnostikası, aradan qaldırılması v? qar?ısını alma metod v? vasit?l?rini, qusurların novl?rinin oyr?nilm?si; 5.?haliy? lazımi loqopedik kom?yin t??kil edilm?si;

Loqopediya elminin prinsipl?ri

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

U?aqlarda nitq patologiyasının pedaqoji c?h?td?n ara?dırılmasının m?zmun v? istiqam?ti loqopediya elminin metodunu t??kil ed?n prinsipl?rl? mu?yy?nl??ir;

  • ?nki?af prinsipi.
  • Sistemli yana?ma prinsipi.
  • Nitq qusurlarını psixi inki?afın dig?r t?r?fl?ri il? ?laq?li oyr?nilm?si prinsipi.


  • ≪Loqopediyanın n?z?ri ?sasları haqqında umumi m?lumat≫ D?RS V?SA?T?

Z.M. ?zizova, R.Q. C?f?rova, ?.N. ?smayılov