Kamon ( yap. 家紋 , "evin i?ar?si" ), h?mcinin mon ( yap. 紋 "i?ar?" ), monso ( yap. 紋章 "n?sil t?sviri" ), mondokoro ? Yaponiyada ail?nin v? yaxud ??xsin identifikasiyasını bildirm?k ucun istifad? olunan emblemdir. Yaponiyada "mon" termini il? umumi olaraq embleml?ri adlandırırlar. Lakin kamon v? mondokoro termini il? konkret olaraq ail?nin identifikasiyasını bildirirl?r. Bel? ki yaponlarda ail? gerbi samurayların inki?af etdiyi dovrd? h?rbi evl?rin v? yaxud umumi maraqlara gor? yaradılan samuray birlikl?rinin f?rql?ndirici i?ar?si idi. Kamon samurayların geyimind?, silahlarında, zirehind?, bayra?ında, m?i??t ??yalarında (m?s?l?n, qablar, qılınc altlıqlarında) v? dig?r ??yalarda t?svir olunurdu.

Tarixi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Yaponiyada olan coxlu n?sil gerbl?ri q?dim m?n??y? malikdir. Hesab olunur ki, ilk "mon"lar Nara dovru (710?794) v? Heyan (794?1185) dovrl?rind? zad?ganların saray kostyumunun bir hiss?si kimi yaradılmı?dır. Sonradan gerb? cevril?c?k coxsayl? naxı?lar parca uz?rind? sad? t?svirl?r idi. Bunlara ?sas?n, payızgulu , qlisiniya, pavlovniya (Ad?m a?acı), pionlar , "yeddi ulduz", "doqquz ulduz", tomoe, xanabisi v? ba?qa t?svirl?r aid idi. Onların yaranma tarixi tam d?qiq olmasa da, Heyan dovrunun ikinci yarısında artıq bir sıra zad?gan ail?l?rini mu?yy?nl??dirm?y? kom?k ed?n coxlu naxı?lardan istifad? olunurdu. Bu t?svirl?r ail? gerbi sayılan kamonlara aid edilm?s? d?, funksional olaraq onlara yaxın hesab edilirdi. ^[1]

XII ?srd?n ba?layaraq monlar h?rbi evl?r t?r?find?n istifad? olunma?a ba?lamı?dır. "Mucu torpa?ı haqqında hekay?" povestind? Mucu ?yal?tinin usyancıları olan Minamoto-no Yoriyosi il? Minamoto-no Yosiienin barı?ı?ından danı?ılır. Minamoto-no Yosiey? m?xsus h?rbi du??rg?d?ki bayraqlarda iki goy?rcin t?svirin? rast g?lm?k olar. Goy?rcinl?r yaponların muharib? tanrısı Xatimanın elcil?ri sayılırdı. Bundan ba?qa goy?rcinl? Minamoto n?slinin ail? ilah?si sayılırdı.

Kamakura dovrund? (1080?1333) monlar artıq samurayların geyimind? peyda olma?a ba?layır. Bununla da " daymon " (t?rcum?d? "boyuk gerbl?r" dem?kdir) kostyumlarının zad?ganlar arasında yayılması ba?lamı?dır. Samurayların n?sil gerbl?rind? t?svir olunan ilk illustrasiyaların yaranması da Kamakura dovrun? aid edilir.

Muromati dovrunun sonunda kamonların sayı o q?d?r artmı?dır ki, artıq onların d?qiq t?snifatını verm?k m?cburiyy?ti yaranmı?dır. Gerbl?rin ilk t?svirl?rinin t?snifatı t?xmin?n 1510?1520-ci ill?rd? t?rtib olunmu?dur. XVI ?srin ?vv?ll?rind? artıq bugun? q?d?r g?lib catan 250-? yaxın kamon m?lum idi. N?h?ng h?rbi guc? malik ail?l?r bir yox, bir nec? mona sahib idil?r. M?s?l?n, Sinanodan olan Sanada ail?sinin gerbind? h?rbi gerb qismind? 6 q?pik ? rokumodzen t?svir olunmu?dur. Bu ail?nin bayraq v? silah-sursatlarını b?z?yirdi. Eyni zamanda ail? sulh gerbi kimi ord?k t?sviri olan kariqaned?n istifad? edirdi. Bundan ba?qa h?min dovrd? ordu sayının artması v? asiqaru adlanan piyadalardan geni? istifad? olunması ail?l?rin bayraqlarındakı mon t?svirl?rinin mur?kk?bl??m?sin? g?tirib cıxarmı?dır.

Senqoku dovrund? is? ail? gerbl?rinin paltarlarda da?ınması qaydaları da mur?kk?bl??dirildi. Gund?lik m?i??t geyimind? monlar 5 hiss?d? ? sin?nin h?r iki t?r?fi, kur?k hiss?d? v? h?r iki dolda dirs?kl?rin arxa t?r?find? t?svir olunma?a ba?ladı.

Edo dovrund? is? ail? gerbl?rini zad?ganlar, samuraylar, nindzalar, kabuki teatr aktyorları, qey?alar, s?n?tkarlar, tacirl?r, azad k?ndlil?r d? istifad? ed? bil?rdil?r. Yaponiyada klanların yaranması t?kc? qan qohumlarından ibar?t deyildi. Bel? ki hansısa ail? du??n u?aq h?min ail? gerbinin da?ıyıcısı hesab olunurdu. Daha bir f?rql?ndirici xususiyy?t ondan ibar?t idi ki, ail?d? ancaq n?sild?n n?sil? oturul?n i?l? m???ul olmaq olardı. Meydzi restavrasiyasından sonra samuray t?b?q?sinin suqutu ba?ladı. Getdikc? ail? gerbi saxlamaq d?bd?n du?m?y? ba?ladır. H?min dovrd? artıq gerbl?rd?n ?sas?n imperator v? zad?gan ail?l?ri istifad? edirdi. ^[2]

Dizaynı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

N?sil ni?anları still??dirilmi? gull?r, bitkil?r, heyvanlar, l?l?kl?r, yelpikl?r v? s. bu kimi t?svirl?ri ozund? birl??dirir. ?n?n?vi olaraq, kamonlar ikir?ngli calara malikdirl?r. B?z?n kamonlarda sahibin pe?? atributları t?svir olunur. M?s?l?n, qey?anın kamonunda onların ?sas atributu olan yelpik t?svirin? rast g?lm?k olar.

T?svir olunan bitkil?r ?sas?n payızgulu , qlisiniya , pavlovniya (Ad?m a?acı), pionlar , "yeddi ulduz", "doqquz ulduz", tomoe , xanabisi v? ba?qa t?svirl?r aid idi. M?s?l?n, pavlovniya bitkisi yapon heraldikasında cox geni? ??kild? istifad? olunur. Yaponlar bu bitkini kiri adlandırırlar. Bu bitkinin t?sviri imperatorun geyimind? v? istifad? etdiyi ??yaları b?z?yirdi. Kamakura dovrunun sonunda bu bitki imperator ail?sinin gerbin? cevril?r?k, imperator Hodayqonun dovrund? payızgulund?n sonra ?h?miyy?tin? gor? ikinci simvol sayılırdı. ^[3]

T?bii ki ?mperator evinin ?n ?sas kamonu-emblemi sarı r?ngli v? ikili sırada yerl???n 16 l?c?kli payızguludur.(baxmayaraq ki, pasport da l?c?kl?rin ikinci sırası t?svir olunmur) Yaponlar payızgulunu xo?b?xtlik v? mudriklik simvolu hesab edirl?r. Cox vaxt bu gulu gun??l? muqayis? edirl?r. Bu s?b?bd?n q?dim zamanlardan xrizontema yuks?k t?b?q? v? hakimiyy?t simvolu hesab edilir. M?hz imperator Qotoba-in (1183?1198) xrizantemaları cox sevdiyind?n gull?rin t?svirind?n ??xsi mohurund? istifad? etmi?dir. Ondan sonra hakimiyy?t? g?l?n imperatorlar bu ?n?n?ni davam etdirmi?l?r. 1871-ci il? q?d?r imperator n?slin? aid olmayan hec bir ??xs kamondan istifad? ed? bilm?zdi.

Yaponiyada m??hur olan ail? gerbl?rind?n biri d? Tokuqava ail?sin? m?xsus 3 gulx?tmi yarpa?ı olan kamondur. Bu kamonla ?laq?dar olaraq, Kiotoda h?r il 15 may tarixind? keciril?n Aoy Macuri ("Gulx?tmi Festivalı")adlı ?n q?dimi festivallardan biri ba?lıdır. Bu bayramın tarixi bel? bir r?vay?tl? ba?lıdır: "Bel? ki, q?dim zamanlarda ilin 5-ci ayında tez-tez ya?an leysan ya?ı?ları da?qınlara v? dig?r f?lak?tl?r? s?b?b olurmu?. ?nsanlara m?b?dl?r? yollanaraq tanrılardan yardım dil?y?rl?rmi?. N?hay?t, uzun sur?n dualardan sonra ya?ı?lar bir gun dayanır. Ehtiram ?lam?ti olaraq, insanlar tanrılara ur?k formasına malik gulx?tmi bitkinin yarpaqlarını h?diyy? g?tirm?y? ba?layırlar." ^[4]

Heyan dovrund? gulx?tmi yarpaqlarının da?qın v? z?lz?l?nin qar?ısının alması hesab olunurdu. Bu s?b?bd?n Tokuqava ail?si bu bitkini ozun? kamon secmi?dir. Yalnız imperator gerbind? t?svir olunan 16 l?c?kli payızgulu v? Tokuqava ail?sin? m?xsus gulx?tmi yarpaqlarının ba?qa ail?l?r t?r?find?n oz gerbl?rind? yerl??dirilm?si qada?an edilmi?dir.

Muasir dovrd? is? b?zi yerli hakimiyy?t orqanları v? birlikl?ri kamonlardan loqo v? yaxud ticar?t ni?anı kimi istifad? ed?r?k bu ?n?n?nin itm?m?sin? calı?ır. ?n cox tanınmı? kamonlardan birin? misal olaraq, Mitsubi?i avtomobil ?irk?tinin korporativ loqosunu gost?rm?k olar. Ad "uc l?c?k" m?nasını vers? d?, romb ???klind?dir. Korporativ m?qs?dl?rl? istifad? olunan dig?r loqotip kimi m??hur soya souzunun istehsalcısı olan Kikkoman ?irk?tini gost?rm?k olar. Bel? ki ?irk?tin loqotipind? onun yaradıcısının ail? kamonu t?svir olunub. N?hay?t, musiqi al?tl?ri v? motosikl istehsalı il? m???ul olan Yamaha ?irk?tinin kamonunda is? 3 kamerton Y h?rfinin ic?risin? do?ru ba?lanmı?dır.

Qalereya [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Kamon numun?l?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Heyvan motivli kamonlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• 
  Agehanoch? , Tayra klanının gerbind? t?svir olunan yelk?nqanadlı
• 
  Kiyobu Ch? (K?p?n?k)
• 
  Yaponiya Hava Yollarının emblemind?ki durna gerbi
• 
  Uc durna gerbi
• 
  Mitsu uroko ,uc t?r?zi balı?ı, Hoyo ail?si
• 
  Uc meymun gerbi

Bitki motivli kamonlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• 
  Yaponiya ba? nazirinin ?qam?tgahının simvolu olan pavlovniya (Ad?m a?acı, "go-shichi-no-kiri") gulu shichi-no-kiri )
• 
  Rakuqo ail?sin? m?xsus be? bambuk yarpa?ının t?sviri olan Gomaizasa kamonu
• 
  Tokuqava ail?sinin gerbi olan uc gulx?tmi yarpa?ı
• 
  Minamoto klanına m?xsus bambuk yarpaqları v? acıcic?yind?n ibar?t olan Sasarind? adlı gerb
• 
  Date ail?sini s?rc?l?r v? bambuk t?sviri olan Take ni Suzume kamonu

??yaların t?svir olundu?u kamonlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• 
  Unno ail?sinin 6 q?pik t?sviri olan gerbi
• 
  Satake ail?sinin gerbi, yelpiyin ic?risind? Yaponiya bayra?ının (yaponlar bayraqlarını Hinomaru adlandırırlar) t?sviri
• 
  Genji klanı, carx t?sviri
• 
  Yaponiyanın ba? naziri olmu? Taro Asonun gerbi, k?lb?tin t?svirli Chigai Kuginuki adlı gerbi

Ba?qa motivli kamonlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• 
  Yamaquci-qumi adlı yakudza klanının Yamabishi adlı gerbi
• 
  Chigai Bishi
• 
  Gozl?rin t?svir olundu?u Janome Shichiyo
• 
  9 tomoe emblemi
• 
  Saito klanının Dal?a t?sviri olan Nit?nami kamonu
• 
  Origami t?svirli emblem
• 
  Torii t?sviri olan emblem (Torii -yapon dini olan sintonun m?b?dl?ri - dzindyanın qar?ısında qurulan ritual qapılardır)J
• 
  Buddist svastika emblemi

H?mcinin bax [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

• Dam?a ? analoji turk heraldik simvolu

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]