Futbol topu

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
1984 Yay Olimpiya Oyunlarında istifad? olunan " Adiddas Tanqo " adlı top

Futbol topu ? futbol oynamaq ucun top . Onun parametl?ri futbol qaydalarının ikinci qaydasına gor? mu?yy?n olunur. Futbol topunun cevr?si 68 il? 70 santimetr , c?kisi 410 il? 450 qram arasında olmalıdır.

Tarix [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Fussball 1936

Futbolun inki?afının ilkin m?rh?l?sind? topu heyvanların sidik kis?l?rind?n duz?ldilirdi; amma bel? toplar, guclu z?rb? vuranda, tez sıradan cıxırdı. Topun istehsalı, 1838 -ci ild? Carlz Qudier t?r?find?n vulkanizasiya edilmi? kaucuk k??f ed?nd?n sonra, daha keyfiyy?tli oldu. 1885-ci ild? Qudier rezind?n hazırlanmı? topu t?qdim edir. Topun rezind?n hazırlanması onun sıcrayı? keyfiyy?tini v? mohk?mliyini artırdı.

7 ild?n sonra Ricard Lindon ilk hava il? doldurulan top ucun rezin kamera hazırlamı?dı. Sonra o kamera ucun nasos hazırladı v? Londondakı s?rgid? medal qazandı. Kaucuk v? hava il? doldurulan kameralar sa?sind? futbol topunun s?nay? istehsalı ucun lazımi texniki ??rait yaranıb.

1863 -ci ild?, futbol qaydallarını b?lli ed?n, ?ngilt?r? Futbol Assosiasiyası yarandı, amma h?min vaxt futbol topu haqqında hecn? yox idi. 1872 -ci ild? topun r?smi standart olcusu v? kutl?si elan olundu. O vaxta q?d?r topun olcusunu v? kutl?sini iki komanda arasında qar?ılıqlı razıla?masıyla mu?yy?nl??dirilirdi. Yeni qaydalara ?sas?n, sferik formasında olmalı v? h?cmi 68,6-71,7 sm olmalıdı.Kutl?si is? 368-d?n 425 qrama q?d?r d?yi?? bil?rdi 1937 -ci ild? topun kutl?si 410-450 qrama q?d?r artırıldı v? bu qayda indiy?d?k t?tbiq olunur. 1888-ci ild? ?ngilt?r? futbol liqası yaranır v? m?hz bu liqanın sifari?l?ri say?sind? topun istehsalı artdı. Bu topları “Mitre” v? “Thomlinson” kompaniyası hazırlıyırdı. XX ?srin ?vv?ll?rind? topun keyfiyy?ti yax?ıla?dı. Bu yeni v? daha mohk?m kaucuk say?sind? ba? verdi. Top daxili kameradan v? cildd?n ibar?t idi. Cild t?bii d?rid?n v? bir birin? tikilmi? 18 paneld?n hazırlanırdı. Nippel (topu dolmaya kom?k ed?n v? bo?alma?a imkan vermiy?n topun icind? olan qur?u) k?ndirl?rin altında yerl??irdi. 1960-cı ild? ilk sintetik top hazırlanmı?dı. T?bii d?ri yen?d? istifad? olunsada 1980-ci ild? sintetik materiallar onu tam ?v?zl?di.

T?chizatcılar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Butun dunyada bir cox ?irk?tl?r toplar istehsal edir. . Hesablamalara gor?, butun futbol topların 40% Sialkot ??h?rind? ( Pakistanda ) olmaqla, qalanı Cind? , Hindistanda v? dig?r iri istehsalcılar hazırayır [1] . 1962 F?FA Dunya Kubokunda top problemini h?lli kimi Adidas "Adidas Santyaqo" topunu t?qdim etmi?di, bununlada o, F?FA v? UEFA -nın kecirdiyi oyunlarda top t?darukun? dair muqavil? imzalamı?dı (muqavil? 1970-ci ild?n quv?d?di) [2] [3] . H?mcinin Adidas 2008 Yay Olimpiya Oyunlarını toplarla t?min etmi?di.

F?FA Dunya Kuboku [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

A?a?ıdakı toplar F?FA Dunya Cempionatlarının final m?rh?l?sind? istifad? olunub:

Dunya Cempionatı Top Goruntusu ?stehsalcı ?lav? m?lumat ?stinadlar
1930 Tiento (birinci hiss?d?), T-model (ikinci hiss?d?) Final m?rh?l?d? iki muxt?lif top istifad? olundu [2] [4]
1934 Federale 102 ECAS (Ente Centrale Approvvigionamento Sportivi), Roma [5]
1938 Allen Allen, Paris [6]
1950 Duplo T Superball [7]
1954 Swiss World Champion Kost Sport, Basel ?lk 18 panelli top [4] [8]
1958 Top Star Sydsvenska Lader och Remfabriken, Angelholm Dord F?FA r?smil?ri t?r?find?n kor yoxlamasından sonra 102 namiz?dd?n secilib [9] [10]
1962 Crack
Top Star 		Cilid?n olan senyor Custodio Zamora H. “The Crack” r?smi topu idi. Referi Ken Aston acılı? oyun ucun n?z?rd? tutulmu? Cili istehsalı olan topu b?y?nmiyib, ikinci hiss?d? Avropadan g?tiril?n topla oyuna davam etm?y? icaz? verimi?di. Muxt?lif oyunlarda muxt?lif toplar istifad? olunmu?du, ?a? ?sas?n avropa millil?ri yerli istehsal olan toplara etibar el?mirdi. [2] [4] [9] [11]
1966 Challenge 4-star Slazenger 18-panelli narıncı v? ya sarı top Soho Square q?rargahda kor yoxlama vasit?si il? ?ngilt?r? Futbol Assosiasiyası secmi?di. [4] [12]
1970 Telstar Adidas Telstar F?FA Dunya Kubokunun finalında istifad? olunan ilk 32-panelli a?-qara topu idi [4] [13]
1974 Adidas Telstar Adidas [4]
1978 Adidas Tango Adidas [4]
1982 Adidas Tango Espana Adidas [4]
1986 Adidas Azteca Adidas ?lk Dunya Cempionatlarında istifad? olubnmu? tam sintetik top v? ilk ?ld? tikil?n top [4]
Futbol uzr? dunya cempionatı 1990 Etrusco Unico Adidas [4]
1994 Questra [14] Adidas [4]
1998 Adidas Tricolore Adidas DC-da istifad? edilmi? ?lk r?ngb?r?ng top [4] [4]
2002 Adidas Fevernova Adidas DC-da istifad? edilmi? ilk ucbucaq dizaynlı top [4]
2006 Adidas Teamgeist Adidas “The Teamgeist” 14 panelli topdu. Dunya Cempionatının final m?rh?l?sind? keciril?n h?r oyunda oyunun, stadionun v? komandanın adlarının cap olundu?u f?rdi toplar istifad? olunurdu . [3] Final oynunda is? qızıl r?ngli topla oynanılmı?dı. [4]
Teamgeist Berlin
2010 Adidas Jabulani Adidas 8 panelli top. Final oyun ucun Jo'bulani (soldaki ??kild?) adlı qızıl r?ngli topla oynanıldı,sonra is? topu "Jo'burg" adlandırdılar ( Yoxanesburq ??h?rinin qısaldılmı? adı) [4] [15]
Jo'bulani
2014 Adidas Brazuca Adidas Bu ilk top idi ki, onun adını az?rke?l?r qoydular. Top altı poliuretan panell?rl? tikildi. [16]
Brazuca Final Rio

Konstruksiya [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Futbol topunun 3 ?sas komponentl?ri var:cild,altlıq v? kamera

K?silmi? ikosaedr

Cild [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?vv?l cild t?bii d?rid?n hazırlanırdı,indi is? sintetikaya ustunluk verilir,ona gor?ki d?ri suyu ozun? c?kir v? top buna gor? a?ırla?ır.?sas?n top hazırlayanda PVC ( viniplast ) v? PU (poliuretan) materiallarından istifad? olunur.Muasir topların coxusu 32 su kecirm?z panell?rd?n ibar?tdir,onlardan 12 be?buca? formasında,20 is? altıbuca? formasındadı.Panell?ri ?l v? ma?ın usulla tikirl?r yada yapı?qanan bir birin? yapı?dırılar.

Topa sferik forması ic?ri vurulan havanın t?zyiqi n?tic?sind?di.?lk d?f? bel? top 1950-ci ild? Danimarkada Select firması hazırkamı?dı,sonra is? Avropada geni? yayıldı.Dunyada is? 1970 ilin dunya cempionatından sonra daha cox istifad? olunma?a ba?landı v? Adidas firması t?r?find? bel? toplar istehsal olunma?a ba?landı.?vv?l toplar 18 uzunsov hiss?l?rd?n v? ipl?nm?d?n ibar?t idi v? daha cox voleybol topuna b?nziyirdi.Bel? konstruksiyalı toplar indid? kifay?t q?d?r yayılıb.

2004- il avropa cempionatında Adidas top hazırlamada yenilik el?di v? Roteiro adlı topu t?qdim el?di.Panell?r bu topda yeni metodla biti?dirilmı?dı. 2006-ci ilin futbol uzr? dunya cempionatının finalında Teamgeist topu isitfad? olundu v? 1970-ci ild?n b?ri Adidas 32 panelli topdan imtina edib, 14 panelli topu t?qdim el?di.Topun panell?ri termal birl??m? metodu il? bir birin? ba?lanıldı. 2010-сu ilin futbol uzr? dunya cempionatının finalı is? 8 panelli cabulani topuyla oynalınmı?dı v? bu d?f?d? termal birl??m? metodu istidad? olunmu?du.

Altılıq [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Madd? v? kamera arasında olan daxili qatda altılıq yerl??ir. Topun keyfiyy?ti bir ba?a altılıqdan aslıdı. . O, topun sıcrayı? keyfiyy?tin? t?sir gost?rir v? onun formasını saxlama?a kom?k edir. O, pambıq kipl?rind?n v? poliesterd?n hazırlanır. Muasir pe??kar futbol topu dord v? daha cox altılıq qatından ibar?tdir.

Kamera [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Sintetik butild?n v? ya t?bii lateksd?n hazırlanır, b?zi hallarda poliuretandan. Butild?n olan kamera havanı lateksd?n olandan daha cox saxlayır. Amma lateksd?n olan kameranın ustunlukl?ri yumu?qalı?ında,elastikliyind? v? sıcrayı?ındadı.

Keyfiyy?t v? parametrl?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • Sferik formaya malikdir;
  • D?rid?n hazırlanır, hazırda yalnız sintetik v? ya bu istifad? ucun uy?un g?l?b ba?qa materiallardan istifad? olunur;
  • Cevr?nin uzunlu?u ?n coxu 70 sm, ?n azı 68 sm. Topun standart olcusu 5-di ( ing. Size 5 );
  • Matcın ba?lama anında c?kisi 450 qramdan artıq olmamalıdır v? 410 qramdan az olmamalıdır. C?ki quru topun gost?ricisidi;

Olcul?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • 1 nomr?li olcu

Bu olcud? toplar ?sas?n reklam m?qs?dil? istifad? olunur v? reklam xarakterli yazılarla v? ya loqolar il? istehsal olunur. Onlar ad?t?n sintetik materiallardan hazırlanır, , 32 paneld?n (12 be?bucaqlılardan v? 20 altıbucaqlılardan) ibar?tdir v? cevr?si 43 sm artıq olmur. Oz strukturu uzr? 1 nomr?li olcusun? sahib olan top standart toplardan hec n? il? f?rql?nmir, yalnız olcusu o birl?rin? nisb?t?n daha kicikdi.

  • 2 nomr?li olcu

Bu olcud? top ?sas?n dord il ya?ad?k u?aqların t?hsili ucun v? reklam m?qs?dil? istifad? olunur. Bel? toplar sintetik materiallardan v? plastikd?n hazırlanır. Cevr?sinin maksimal uzunlu?u 56 sm, kutl?si is? 283,5 q kecmir. Bu toplar m??q ucun v? texnikanı artırma? ucun ?la vasit?dir. Top 32 v? ya 26 paneld?n ibar?t ola bil?r. B?z?n ustund? loqotipl?r v? muxt?lif reklam xarakterli yazılar, i?ar?l?r t?svir olunur.

  • 3 nomr?li olcu

Bu olcud? top 8 ya?ad?k u?aqların m??ql?ri ucun n?z?rd? tutulur. Top c?kisi 340 q cox deyil, cevr?si 61 sm cox olmamalıdır. . Ad?t?n bu olcud? olan top sintetik materiallardan yaxudda viniplastdan hazırlanan 32 tikilmi? v? ya biti?dirilmi? panell?rd?n ibar?tdir. B?z?n bel? toplar 18 v? ya 26 panelli olurlar

  • 4 nomr?li olcu

Bu olcud? toplar mini futbol ucun standartdı, h?mcinin 12 ya?ad?k u?aqların m??ql?ri ucund? n?z?rd? tutulur. F?FA -nın qaydalarına ?sas?n top:

1. Sferik formasında olmalıdı;

2. D?rid?n v? ya dig?r icaz? verilmi? materialdan hazırlanmalıdır;

3. Cevr?sinin uzunlu?u coxu 64 sm, azı 62 sm olmalıdır;

4. Matcın ?vv?lind? c?kisi maksimum 440 qram, minimum 400 qram olmalıdı

5. T?zyiqi d?niz s?viyy?sind? 0,6 - 0,9 atmosferaya (olcu) b?rab?r olmalıdır

6. 2 metr hundurlukd?n atılanda ilk sıcrayı?ı ?n azı 50 sm, ?n hunduru is? 65 sm olmalıdı [17]

  • 5 nomr?li olcu

Bu olcud? top F?FA-nın bayra?ı altında butun dunyada keciril?n h?r bir r?smi yarı?ında istifad? olunur. Bel? topnan pe??kar futbolda oynanılır. Dunyada ?n cox bu nomr?li olcud? toplar hazırlanır.

Qadınlar v? u?a?lar ucun xususi toplarda var, hansındakilardaki cevr?si v? c?kisi r?smi q?bul edilmi? parametl?rd?n f?rql?n? bil?r.

Z?r?r almı? topun d?yi?dirilm?si [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Oyun zamanı top yalnız hakimin gost?ri?i il? d?yi?diril? bil?r.

R?ngi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Total 90 Aerow

?lk toplar monoxrom ( lat. mono bir, lat. xrom r?ng), q?hv?yi v? a? r?ngd? idil?r. Sonra a?-qara televizorlada rahat futbol izl?m?k ucun topu qara be?bucaqlılarla v? a? altıbucaqlarla xallı etdil?r. Bel? reng uyqunlu?u toplar ucun standart oldu. Nike -nın istehsalı olan “Total 90 Aerow ” adlı toplarda xususi halqalar varki, onlar, qapıcıya topun hara fırlanaca?ını daha aydın gost?rir. Qarlı meydancada v? ya qar vaxtı keciril?n oyunlarda, toplar ?sas?n narıncı v?ya ba?qa parlaq r?ngd? t?tbiq olunur.

F?FA -nın q?rarına ?sas?n, r?smi oyunlarda toplarda ist?nil?n embleml?r v? ya reklamlamlar qada?andı, bunlardan ba?qa:

  • Yarı?ın v? ya Yarı?ın t??kilatcısının;
  • Topun istehsalcı ?irk?tin;
  • Topun t?sdiql?nm? ni?anları;

Topun keyfiyy?tin? n?zar?t [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

F?FA futbol qurumunun bayra?ı altında keciril?n oyunlarda hansısa topu istifad? etm?k ucun ?vv?lc?d?n “FIFA INSPECTED” v? ya “FIFA ADPPROVED” ni?anlarını almalıdır. “FIFA INSPECTED” ni?anı almaq ucun toplar bu sına?lardan kecm?lidir: c?ki n?zar?ti, rutub?t hopdurması, sıcrayı?, yumruluq, dair? v? t?zyiq itirm?. “FIFA APPROVED” ni?anı almaq ucun top forma v? olcu saxlanılması uzr? ?lav? sınaqlardan kecm?lidir [18] .

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. ↑ wright, tom. "A Soccer Sore Point" . The Wall Street Journal. 28 Aprel 2010. 2014-08-10 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 28 iyun 2014 .
  2. ↑ 1 2 3 The Blizzard: Issue 6 . 2012. ISBN   978-1-908940-06-3 . 2012-08-27 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-03-19 .
  3. ↑ 1 2 football World ? Team Geist Arxivl??dirilib 2015-05-27 at the Wayback Machine (Accessed 9 June 2006)
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 "The Footballs during the FIFA World Cup" . Football Facts. FIFA . 28 November 2013 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 .
  5. ↑ Matteo. " " Federale 102". 1934 Italia World Cup Ball" (Spanish first=Renato) . balones-oficiales.com. 22 May 2013 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 . ( #missing_pipe )
  6. ↑ Matteo. " " Federale 102". 1934 Italia World Cup Ball" (Spanish first=Renato) . balones-oficiales.com. 22 May 2013 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 . ( #missing_pipe )
  7. ↑ " " Super Duplo T". 1950 Brazil World Cup Official Matchball" . balones-oficiales.com language=Spanish and English. 2 April 2012 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 . ( #missing_pipe )
  8. ↑ "1954 Switzerland World Cup Official Matchball" (Spanish and English) . balones-oficiales.com. 19 August 2011 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 .
  9. ↑ 1 2 Norlin, Arne. Bollen "Made in Sweden " // 1958: Nar Folkhemmet Fick Fotbolls-VM (Swedish) . Malmo: Ross & Tegner. 2008. 130?6. ISBN   978-91-976144-8-1 .
  10. ↑ "Top Star 1958" (Spanish and English) . balones-oficiales.com. 2 April 2012 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 .
  11. ↑ Matteo, Renato. " " Crack". 1962 Chile World Cup Official Matchball" . balones-oficiales.com. 11 June 2010. 2 April 2012 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 .
  12. ↑ Matteo, Renato. " " Slazenger Challenge 4-star". 1966 England World Cup Official Matchball" . balones-oficiales.com. 11 June 2010. 2 December 2013 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 .
  13. ↑ Brown balls are visible in Getty Images photos of matches in the Estadio Nou Camp , [[Leon, Guanajuato|]]:
  14. ↑ football World ? Adidas Questra Arxivl??dirilib 2015-06-15 at the Wayback Machine (Accessed 9 ?yun 2006)
  15. ↑ "The adidas JO'BULANI ? Official Match Ball for the final of the 2010 FIFA World Cup in South Africa" . FIFA . 10 September 2014 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 September 2011 .
  16. ↑ "adidas Brazuca ? Name of Official Match Ball decided by Brazilian fans" . FIFA. 2018-12-25 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2012-09-03 .
  17. ↑ "[[F?FA]]-nın qaydalarına ?sas?n top" (PDF) . 2014-06-18 tarixind? orijinalından (PDF) arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2015-03-16 .
  18. ↑ Futbol topların sınanılması Arxivl??dirilib 2013-06-22 at the Wayback Machine   (ing.)
M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Futbol_topu&oldid=7125542 "