Emil fon Berinq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Emil fon Berinq
alm. Emil Adolf von Behring
Do?um tarixi 15 mart 1854 ( 1854-03-15 ) [1] [2] […]
Do?um yeri
V?fat tarixi 31 mart 1917 ( 1917-03-31 ) [1] [2] […] (63 ya?ında)
V?fat yeri
V?fat s?b?bi a?ciy?r iltihabı
Elm sah?l?ri tibb , ?mmunologiya , Bakteriologiya
Elmi d?r?c?si
?? yerl?ri
T?hsili
Elmi r?hb?rl?ri Robert Kox
Uzvluyu
Mukafatları fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Emil Adolf fon Berinq ( 15 mart 1854 [1] [2] […] , Lavitse [d] , Q?rbi Prussiya [d] ? 31 mart 1917 [1] [2] […] , Marburq [3] ) ? Alman kimyacısı, 1901-ci il Tibb v? fiziologiya uzr? Nobel Mukafatı laureatı

1854-cu ild? Almaniyanın Hansdorf ??h?rind? dunyaya g?lib. Valideynl?ri o?ullarını ya ilahiyyatcı, ya da mu?llim olmasını arzulayırdılar. Berinq d? onların ist?yini yerin? yetir?r?k Koniqsberq Universitetinin ilahiyyat fakult?sin? daxil olmu?du. Lakin mu?lliml?rd?n biri ona Berlind?ki H?rbi Tibb kollecind? t?hsil alma?ı m?sl?h?t gordukd?n sonra oraya getmi?dir. Bu m?kt?b h?rbi c?rrahlar hazırlamaq ucun yaradılmı?dı. Mudaviml?r t?hsil haqqından azad idil?r. Lakin m?zun olduqdan sonra on il orduda xidm?t gost?rirdil?r. Berinq 1880-ci ild? h?kim diplomu almı? v? suvari alayında c?rrah kom?kcisi v?zif?sin? gond?rilmi?di. O, h?rbi xidm?td? oldu?u dovrd? Bonn Farmakologiya institutunda da t?hsilini davam etdirmi?, 1888-ci ild? is? Berlind?ki Gigiyena institutuna i?? duz?lmi?dir. H?rbci-h?kim ordudan t?rxis olunduqdan sonra da bu institutda i?l?mi?dir.

Berinq h?l? h?rbi xidm?t zamanı yoluxucu x?st?likl?rl? mubariz? m?qs?dil? muxt?lif t?crub?l?r aparma?a ba?lamı?dı. O dovrd? dezinfeksiyaedici v? antiseptik vasit?l?r kifay?t q?d?r inki?af etm?mi?di. Onun ?sas t?crub?l?ri tetanus v? difteriya x?st?likl?ri il? ba?lı olmu?dur. Bu x?st?likl?rin ox?ar c?h?tl?ri, ona yoluxan ??xsl?rin cox az bakteriya da?ımalarına baxmayaraq olm?si idi. Bundan ?lav?, bu x?st?likl?rin simptomları ( tetanusda sinir sisteminin, difteriyada is? ur?k-damar sisteminin iflası) infeksiya du?mu? yerl?rl? m?hdudla?mırdı. Xususil? difteriyadan ild? minl?rl? u?aq dunyasını d?yi?irdi. Onları ara?dıran bir sıra aliml?r x?st?liyin mualic?sinin orqanizmin immunitet gucunun artırılması il? ba? ver?c?yini bildirmi?dil?r. Berinq bu x?st?likl?rin t?dqiqi il? yapon alimi Sibasaburo Kitasato il? birlikd? m???ul olmu?dur. T?dqiqat zamanı m?lum olmu?dur ki, x?st?likd?n ol?nl?rin qanında bakteriyalara qar?ı antitoksinl?r ?m?l? g?lir. Sonra sican v? dov?anlar uz?rind? apardıqları t?dqiqat n?tic?sind?, onlar x?st?liy? yoluxmu? heyvanların qanında ?m?l? g?l?n antitoksinl?rl? dig?r canlıları sa?altma?ın mumkunluyunu k??f etmi?dil?r.

1891-ci ild? Berlin x?st?xanasında difteriyaya yoluxmu? u?aqlara ilk vaksinl?rin vurulmasına ba?lanmı?dı. Onlardan bir coxu sa?almı?dı. Lakin bu vaksinl?r kutl?vi formada istehsal edil? bilmirdi. Onların alınması ucun kifay?t q?d?r antitoksin istehsal olunmurdu. Bu d?rmanlar uz?rind? i?l?m?k ehtiyacı duyulurdu. Vaksinl?rin catı?mayan c?h?tl?rind?n biri d?, onun yoluxmadan d?rhal sonra x?st?l?r? vurulduqda tam gucunu gost?rm?sind? idi. Mu?yy?n mudd?t kecdikd?n sonra preparat oz t?sir quvv?sini itirirdi. Lakin difteriya ?leyhin? calı?an aliml?rd?n olan Paul Erlixin k??f etdiyi bir sıra usullarla h?min vaksinin t?sir quvv?si artırılmı?, n?tic?d? daha cox h?yatı xilas etm?k mumkun olmu?dur. Berinq difteriya ?leyhin? t?dqiqatlarını davam etdir?r?k 1913-cu ild? yeni preparat hazırlama?a muv?ff?q olmu?dur.

Onun yeni u?uru Berinqin ?ohr?tinin artırmı?dır. Ona "u?aqların ??fa vericisi" l?q?bini vermi?dil?r. Vaksinin k??fi h?m d? alimin maliyy? v?saitinin artırmı?dır. 1894-cu ild? Berinq Gigiyena institutundan ayrılaraq ?vv?l Qalle, bir il sonra is? Marburq Universitetl?rin? kecmi?, elmi-t?dqiqat i?l?rini orada da davam etdirmi?dir.

1901-ci ild? Emil Adolf fon Berinq? fiziologiya v? tibb sah?si uzr? ilk Nobel mukafatı t?qdim edilmi?dir.

Birinci dunya muharib?si ill?rind? Berinqin hazırladı?ı mikrob ?leyhin? vaksinl?rin kom?yi il? xeyli alman ?sg?rinin h?yatı xilas edilmi?dir. M?hz bunu n?z?r? alan olk? r?hb?rliyi onu D?mir Xac ordenin? layiq gormu?dur. Bundan ba?qa o, Fransanın F?xri Legionunun c?ngav?ri adını da almı?dır.

Son d?r?c? a?ır xarakter? malik olan v? qapalı h?yat t?rzin? kecir?n, dunyanın bir sıra akademiyalarının uzvu secil?n Berinq 1917-ci ild? v?fat etmi?dir. Bu gun onun adını dunyada ?n boyuk kliniki terapiya il? m???ul olan ?irk?t da?ıyır. Marburq Universitetind? onun adına mukafat t?sis edilmi?dir.

  1. 1 2 3 4 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru   (fr.) : acıq m?lumat platforması. 2011.
  2. 1 2 3 4 Emil von Behring // Encyclopædia Britannica   (ing.) .
  3. 1 2 3 4 Deutsche Nationalbibliothek Record #118654918 // Umumi t?nziml?m? n?zar?ti (GND)   (alm.) . 2012?2016.