Cirolamo Savonarola

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Cirolamo Savonarola
Do?um tarixi 21 sentyabr 1452 [1] [2]
Do?um yeri
V?fat tarixi 23 may 1498 [1] [2] (45 ya?ında)
V?fat yeri
V?fat s?b?bi yanaraq olm? [d]
T?hsili
F?aliyy?ti siyas?tci , filosof , yazıcı , vaiz [d] , ilahiyyatcı , reformasiyacı [d]
İmza
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Cirolamo Savonarola ( 21 sentyabr 1452 [1] [2] , Ferrara [3] [4] ? 23 may 1498 [1] [2] , Florensiya , Florensiya Respublikası [3] [4] ) ? Dominikan din adamı v? Florensiya ??h?rinin 1494?1498 ill?ri arasındakı hokmdarı. ?ntibah ?leyhdarı v?zl?ri, gunah olaraq gorduyu kitab v? s?n?t ?s?rl?rini yaktırmasıyla tanınır. Cox dindar bir katolik olmasına baxmayaraq, din adamlarının v?zif?l?rini sui-istifad? t?nqid etm?si baxımından Martin Luter v? dig?r reformistl?rin qabaqcılı sayılır. Papanın gost?ri?i il? tonqalda yandırılaraq oldurulur. 1494-cu ilin sentyabrında Fransa kralı VIII Carlz ?taliyaya hucum edib Florensiyanı t?hdid ed?nd? Savonarolanın pey??mb?rlikl?ri yerin? yetm?k ?r?f?sind? gorunurdu. Ke?i? Fransa kralına mudaxil? ed?rk?n, Florensiyalılar hakim Medicil?ri qovdular v? Savonarolanın t?kidi il? faktiki olaraq Savonarolanın n?zar?ti altında olan "yax?ı qar?ılanan" respublika qurdular. Florensiyanın Xristianlı?ın dunya m?rk?zi olan Yeni Quds olaca?ını v? "h?mi??kind?n daha z?ngin, daha guclu, daha ?z?m?tli" olaca?ını b?yan ed?r?k, [5] o, Florensiyalı g?ncl?rin f?al kom?yin? muraci?t ed?r?k, ifrat m?n?viyyat kampaniyası ba?latdı. 1495-ci ild? Florensiya fransızlara qar?ı Papa VI Aleksandrın Muq?dd?s Liqasına qo?ulmaqdan imtina etdikd?, Vatikan Savonarolanı Romaya ca?ırdı. O, ita?tsizlik etdi v? qada?a altında t?bli? etm?kl? papaya daha da meydan oxudu, islahat kampaniyasını yuru?l?r, bo? yerl?rin tonqalları v? dindar teatr numayi?l?ri il? vur?uladı. Cavab olaraq Papa ?sk?nd?r 1497-ci ilin mayında Savonarolanı xaric etdi v? Florensiyanı qada?a altına alaca?ı il? h?d?l?di. 1498-ci ilin aprelind? r?qib Florensiya vaizinin Savonarolanın ilahi mandatını yoxlamaq ucun t?klif etdiyi at??l? sınaq fiaskoya cevrildi v? xalq r?yi ona qar?ı cıxdı. Savonarola v? onu d?st?kl?y?n iki ke?i? h?bs edildi. 23 may 1498-ci ild? kils? v? mulki hakimiyy?t Florensiyanın ?sas meydanında uc ke?i?in c?s?dl?rini qınadı, asdı v? yandırdı. Savonarolanın f?dail?ri, Piaqnonil?r, onun respublika azadlı?ı v? dini islahat iddiasını novb?ti ?sr? q?d?r canlı saxladılar. Papa II Julius (v?zif?d?: 1503-1513) onun kanonizasiyasını hesab edirdi. [6] Lakin 1512-ci ild? Florensiyada papalı?ın kom?yi il? yenid?n hakimiyy?t? g?l?n Medicil?r n?hay?t Piaqnoni h?r?katını z?ifl?tdi. B?zi protestantlar, o cuml?d?n Martin Luter, Savonarolanı Protestant ?slahatının muhum x?b?rcisi hesab etdil?r.

Erk?n ill?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Savonarola 21 sentyabr 1452-ci ild? Ferrarada Nikkolo di Mi?el v? Yelena ail?sind? anadan olub. Atası Nikkolo Ferrarada ?sl?n Paduadan olan ail?d? anadan olub; anası Elena, Mantua'nın Bonacossi ail?sind?n bir n?sil oldu?unu iddia etdi. O v? Nikkolo yeddi ovladı var idi, onlardan Girolamo ucuncu idi. Onun babası Mi?el Savonarola, tanınmı? v? muv?ff?qiyy?tli bir h?kim v? polimatik, Girolamonun t?hsilin? n?zar?t edirdi. Ail? Mi?elin tibbi t?crub?sind?n coxlu s?rv?t topladı. 1468-ci ild? babasının olumund?n sonra Savonarola, Guarino da Verona'nın o?lu Battista Guarinonun idar? etdiyi dovl?t m?kt?bind? oxumu? ola bil?rdi, burada klassikl?r?, el?c? d? ?ntibah humanizminin atası Petrarkanın ?eirl?rin? v? yazılarına giri? alacaqdı. Ferrara Universitetind? s?n?t d?r?c?si qazanaraq, babasının yolunu davam etdir?r?k tibb fakult?sin? daxil olma?a hazırla?dı. Ancaq bir anda o, karyera niyy?tind?n ?l c?kdi. ?lk ?eirl?rind? o, kils?nin v? dunyanın v?ziyy?ti il? m???ul oldu?unu ifad? edir. O, apokaliptik meylli ?eirl?r yazma?a ba?ladı, xusus?n d? "Dunyanın xarabalı?ı haqqında" (1472) v? "Kils?nin xarabalı?ı haqqında" (1475), bu ?eirl?rd? Romadakı papa m?hk?m?sini xususi ca?ırı? ucun secdi. [7] T?xmin?n eyni zamanda, gorunur, dind? bir h?yat haqqında du?unurdu. Daha sonra bioqrafına dediyi kimi, Faenzada bir vaiz t?r?find?n e?itdiyi bir moiz? onu dunyanı t?rk etm?y? inandırdı. [8] Onun bioqraflarının ?ks?riyy?ti kicik qarda?ı v? davamcısı Maurelionun (sonradan Mauro fraqmenti) g?ncliyind? Jirolamonun evlilik t?klifi etdiyi qon?usu Laudomiya Strozzi t?r?find?n r?dd edildiyin? dair hesabını r?dd edir v? ya m?h?l qoymur. [9] Do?rudur, ya yox, o, Dominikan Ordenin? qo?ulmaq ucun evd?n cıxark?n atasına yazdı?ı m?ktubda cismani ehtiraslardan ?ziyy?t c?kdiyin? i?ar? edir. [10] El? bir r?vay?t d? var ki, getm? ?r?f?sind? yuxuda gorub ki, onu asket h?yatına hazırlayan buzlu su leysan ya?ı?ı bel? fikirl?rd?n t?mizl?nib. [11] Arxasında qoyub getdiyi yarımcıq traktatında sonralar “De contemptu Mundi” v? ya “Dunyaya horm?tsizlik haqqında” adlanan ?s?rind? o, oxucuları bu zina, sodomiya, q?tl v? paxıllıq dunyasından qacma?a ca?ırır. 25 aprel 1475-ci ild? Girolamo Savonarola Bolonyaya getdi v? burada San Domeniko ke?i?inin, Rahibl?r Ordeninin qapısını doydu v? q?bul edilm?sini ist?di. O, vida m?ktubunda atasına dediyi kimi, M?sihin c?ngav?rin? cevrilm?k ist?yirdi.

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. 1 2 3 4 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru   (fr.) : acıq m?lumat platforması. 2011.
  2. 1 2 3 4 BeWeB .
  3. 1 2 3 4 Савонарола Джироламо // Большая советская энциклопедия   (rus.) : [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва : Советская энциклопедия , 1969.
  4. 1 2 3 4 Archivio Storico Ricordi . 1808.
  5. Weinstein, Donald . Savonarola: The Rise and Fall of a Renaissance Prophet . Yale University Press. 22 November 2011. s?h. 122. ISBN   978-0-300-11193-4 .
  6. Milman, Henry Hart . Essay I: Savonarola // Savonarola, Erasmus, and Other Essays (Reprinted from 'The Quarterly Review'). London: John Murray. 1870. s?h. 74. 28 May 2023 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 28 May 2023 . There has been a strong demand for [...] his canonisation. It was said to have been contemplated even by Julius II [...].
  7. "English translations in Savonarola A Guide to Righteous Living and Other Works ed. Konrad Eisenbichler (Toronto, Centre for Reformation and Renaissance Studies, 2003) 61?68
  8. , Gianfrancesco Pico Della Mirandola, Vita Hieronymi Savonarolae ed. Elisabetta Schisto (Florence, 1999) 114.
  9. Reported by fra Benedetto Luschino in his Vulnera Diligentis ed. Stefano Dall' Aglio (Florence, 2002) pp. 22?33, 301.
  10. "Like you, I am made of flesh and my sensuality wars against my reason; I have a cruel fight to keep the devil from my back." Translated from Girolamo Savonarola, Lettere e Scritti apologetici eds. Ridolfi, Romano, Verde (Rome, 1984), p. 6.
  11. La Vita del Beato Girolamo Savonarola ed. Roberto Ridolfi (Florence, 1937) p. 8.

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]