B?xtiyar (film, 1955)

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
B?xtiyar
rus. Бахтияр
Fayl:B?xtiyar (film, 1955).jpg
Janr dram
komediya
musiqili
m?h?bb?t
Rejissor L?tif S?f?rov
Ssenari mu?llifl?ri Boris Laskin
Nikolay Rojkov
Ba? rollarda R??id Behbudov
Tamara Cernova
Faiq Mustafayev
A?asadıq G?rayb?yli
Operator Arif N?rimanb?yov
B?st?kar Tofiq Quliyev
R?ssamlar C?brayıl ?zimov
Elb?y Rzaquliyev
?stehsalcı Bakı kinostudiyası [1]
?lk baxı? tarixi 11 dekabr 1955
Filmin dig?r adları Sevimli mahnı
Mahnı il? eld?n-el? (c?kili? zamanı)
Filmin novu tammetrajlı b?dii film
Mudd?t 99 d?q.
Olk?l?r Azərbaycan Az?rbaycan SSR
Dil az?rbaycanca
?l 1955
Texniki m?lumatlar 10 hiss?
2579,8 metr [1]
R?ng a?-qara
C?kili? yeri Bakı
IMDb ID0048326

B?xtiyar tammetrajlı b?dii filmi [2] rejissor L?tif S?f?rov [3] t?r?find?n 1955 -ci ild? ekranla?dırılmı?dır. Bakı kinostudiyasında istehsal edilmi?dir. [1] Musiqili film goz?l v? b?nz?rsiz s?s? malik neftci B?xtiyar Muradovun taleyind?n b?hs edir. [4] ?sas rolları R??id Behbudov , Tamara Cernova , Faiq Mustafayev , A?asadıq G?rayb?yli , M?mm?drza ?eyxzamanov v? ?smayıl ?f?ndiyev ifa edirl?r.

Qısa m?zmun

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Film goz?l v? b?nz?rsiz s?s? malik g?nc neftci B?xtiyar Muradovun ( R??id Behbudov ) taleyind?n b?hs edir. H?l? u?aq ik?n, g?nc B?xtiyar oz m?lah?tli s?sil? konservatoriyanın professoru R?c?bovun ( M?mm?drza ?eyxzamanov ) diqq?tini c?lb edir. Lakin B?xtiyar xususi musiqi t?hsili almaq haqda ona veril?n m?sl?h?tl?r? m?h?l qoymur v? valideynl?rinin yolu il? gedib neftci olur. ?? el? g?tirir ki, o, h?r ?eyd? m?nf??t axtaran fırıldaqcı, ?sl inc?s?n?td?n uzaq olan klub mudiri A?abala ( A?asadıq G?rayb?yli ) il? rastla?ır. A?abala B?xtiyarı estrada mu??nnisi etm?k m?qs?dil? onun cıxı?larını t??kil edir, bu yolla coxlu pul qazanır. N?tic?d? B?xtiyarın s?si tutulur. N?hay?t B?xtiyar mu??nniliyin boyuk s?n?t oldu?unu ba?a du?ub, bu i?l? ciddi m???ul olma?a ba?layır. [4] Dostları B?xtiyarın Sa?a il? barı?masına kom?k edirl?r.

Geni? m?zmun

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Film uc dostun B?xtiyar (R??id Behbudov) , Sa?a (Lyuba Belıx) v? Yusifin (Nazim Yuzba?ov) h?l? u?aq ik?n professor R?c?bovun ( M?mm?drza ?eyxzamanov ) ba?ına alma o?urlu?una girm?k planları il? ba?layır. U?aqlar q?rara g?lir ki, B?xtiyar yax?ı s?si oldu?undan da? hasarın ustun? cıxıb oxusun v? professor R?c?bovun ba?ını qatsın. Onlar is? furs?td?n istifad? edib almaları yı?sınlar. B?xtiyar hasarın ustund? ba?layır oxuma?a. Bunu e?id?n professor c?ld bayıra cıxıb B?xtiyarı tutur v? evin? g?tirir. Onun s?sin? valeh olan professor "Xan?nd? olmaq ist?yirs?n" dey? soru?ur? "Hec m?nd?n xan?nd? olar" dey? B?xtiyar suala sualla cavab verir. Bel?likl? professorla B?xtiyarın tanı?lı?ı bel? ba? verir. Professor bil?nd? ki, u?aqlar almaları yaralı ?sg?rl?r ucun yı?ırlarmı? s?xav?t gost?rib ozu onlara coxlu alma verir.

B?xtiyar Rza ?smayılovla ( ?smayıl ?f?ndiyev ) hospitalda ?sg?rl?r? mahnı oxuyark?n tanı? olur. Muharib?d? yaralanan ?smayılov B?xtiyara yaxınla?ır v? bildirir ki, onun atası il? bir yerd? vuru?mu?dur. Sonra is? xatir? olsun dey? h?r uc dostun ??kill?rini c?kir.

Filmin rus dilind? afi?ası

?ll?r sur?tl? otur u?aqlıq dostları m?kt?bi bitirirl?r. V? onların yolları ayrılır. B?xtiyar ( R??id Behbudov ) atasının yolu il? ged?r?k neftci olur. Sa?a ( Tamara Cernova ) il? Yusif ( Faiq Mustafayev ) is? Moskvaya oxuma?a getm?y? hazırla?ırlar. "Neft cıxdı" replikası il? ilk d?f? ekranda R??id Behbudov gorunur. Yusif v? Sa?anı is? biz "G?nclik Bal"ında goruruk. Burada Yusifin m?nfi xarakteri ozunu buruz? verir. Lakin artıq sabahısı gun Yusifl? Sa?a Moskvaya yola du?m?lidirl?r. B?xtiyarın is? bundan x?b?ri yoxdur. Yalnız va?zalda Sa?anı yola salma?a g?l?n B?xtiyar bilir ki, Yusifl? Sa?a birlikd? gedirl?r. Qısqanclıqdan B?xtiyarın kefi pozulur. ?ncik halda bir-birind?n ayrılan sevgilil?rin hicranı bir nec? il c?kir.

Bu ill?r ?rzind? B?xtiyar neftci pe??sini davam etdirir. Gunl?rin bir gunund? Mir H?mid (M?mm?d Sadıqov) ?lind? afi?a neftcil?rin yem?kxanasına daxil olub elan edir ki, "Yolda?lar! ?ziz v? moht?r?m yolda?lar! ?g?r ic?rinizd? oxuyan, oynayan v? yaxud bir ?eyi calma?ı bacaran varsa t?cili sur?td? Sahil kuc?sind?ki kluba g?lsin. Rica olunur. ?ziz yolda?lar!". B?xtiyar bu x?b?r? d? ?h?miyy?t vermir. Lakin A?abalanın ( A?asadıq G?rayb?yli ) xalası Gulzar ( Mun?vv?r K?l?nt?rli ) B?xtiyarın anasından ( M?rziyy? Davudova ) xahi? edir ki, hec olmasa g?lib bir mahnı oxuyub getsin. Hamı da gorsun ki, o d?rn?k uzvudur. Bel?c? B?xtiyar son m?qamda g?lib oxuyaraq A?abalanı bel? des?k yoxlamanın ?lind?n xilas edir. V? A?abala il? B?xtiyar bel? tanı? olurlar. Komissiya il? problemini h?ll ed?n A?abala gorur ki, B?xtiyardan istifad? ed?r?k varlana bil?r. Uzun danı?ıqlardan sonra B?xtiyar konsert verm?y? razı olur. A?abalanın tilovuna du??n B?xtiyar gun kecdikc? professor R?c?bovun dediyi kimi ucuruma gedir. N?hay?t B?xtiyarı u?aqlıqdan tanıyan Rza ?smayılov t?saduf?n onun bir konsertind? i?tirak edir. M?hz bu konsertd? B?xtiyar mahnını axıracan oxuya bilmir. S?si tutulur. Bu v?ziyy?t? ?s?bil???n B?xtiyar q?ti q?rara g?lir ki, daha oxumasın. El? bel? v?ziyy?t A?abalanın da ic uzunu acır v? o m??hur replikasını B?xtiyarın uzun? deyir: "B?s n? bilirdin? Mejdunarodnu vaqon, q?stinl?rd? luks numra, taksi. B?s konsertl?rd? aldı?ın d?st?-d?st? gull?r n? idi? Onları camaat gond?rirdi?! H???!." Bundan sonra Rza ?smayılov ota?a daxil olur v? B?xtiyarı ozu il? duzgun yola do?ru aparır.

Bu mudd?t ?rzind? B?xtiyar bir nec? d?f? Sa?a il? rastla?ır. Lakin mane?l?r, anla?ılmazlıqlar onları birl??dir? bilmir. ?n boyuk mane?l?rd?n biri d? Yusif olur. Sa?a is? B?xtiyarın konsertind? el? ba?a du?ur ki, ?ohr?t onun a?iq oldu?u saf B?xtiyarın gozl?rini ba?layıb. Ona gor? d? el? h?min gec? onun ucbatından konserti yarımcıq qalan B?xtiyarla b?rk dava edir. Sabahısı gun is? onunla danı?ma?a g?l?nd? artıq B?xtiyarın qastrola getdiyini oyr?nir. Taleyin bel? q?rib? oyunları onların bir-birin? m?h?bb?tini azaltmır. Sonda dostların f?ndi il? B?xtiyarla Sa?a bir-birin? qovu?ur. V? film "?ziz Dost" mahnısı il? sona yetir.

Filmd? s?daq?tli dostluq ba?ları, hicran, vusal, saf duy?ular oz ?ksini tapmı?dır.

Film haqqında

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  • Film rejissor L?tif S?f?rovun boyuk kinoda ilk rejissor i?idir. Lakin q?rib? d? olsa L?tif bu filmi c?km?y? hazırla?anda ona b?dii filml?r rejissoru adı h?l? d? verilm?mi?di.
  • Film Az?rbaycan Televiziyasında numayi? etdiril?n ilk film olmu?dur. ( 1956 )
  • Film iki dild? c?kilmi?, mahnıların hamısı iki dild? yazılmı?dır.
  • R??id Behbudov ? B?xtiyar: "B?xtiyar" b?dii filmi ?n?n?vi sxem uzr? yaradılsa da onun muasir materialda olması, tama?acıların cox sevdikl?ri sujet uz?rind? qurulması, film? mahnıların b?st?kar T. Quliyev t?r?find?n yazılması, ?n ba?lıcası ?sas rolda guclu v? t?miz s?s? malik mu??nninin-R. Behbudovun c?kilm?si kinolentin muv?ff?qiyy?tini t?min etmi?dir. B?xtiyar obrazını yaratmı? R??id Behbudovun coxc?h?tli istedadı bu filmd? yeni quvv? il? ozunu gost?rmi?dir. Duzdur, ssenarid? ba? q?hr?manın daxili al?minin gost?rilm?sin? az yer ayrılsa da R??id Behbudov B?xtiyarın hiss v? h?y?canlarını, du?duyu c?tin anlarda kecirdiyi sarsıntıları, m?n?vi al?mini butov v? parlaq ??kild? acma?a calı?mı?dır. ?sas?n ssenarid?n g?l?n ayrı-ayrı noqsanlara baxmayaraq, yaradıcı qrup ??n v? m?zmunlu musiqili film yaratma?a muv?ff?q olmu?dur. [5]
Fayl:B?xtiyar (film, 1955)(R??id Behbudov v? Tamara Cernova).jpg
R??id Behbudov (B?xtiyar) v? Tamara Cernova (Sa?a)
B?xtiyar rolunu oynayan R??id Behbudovun aktyor olmadı?ını goz onun? alarsaq onun rolun ohd?sind?n g?ldiyi q?na?tin? g?lm?k olar. Film boyu obrazın replikaları cox olmasa da aktyor-mu??nni b?zi kritik m?qamların ohd?sind?n g?l? bilmi?dir. Buna misal olaraq B?xtiyarın Sa?anı va?zalda yola salark?n uzund?ki k?d?r v? filmin sonunda A?abalanın uzun? hirsl? baxaraq "Bu n? dem?kdir? O n? danı?ır?" dem?si v? A?abalanın yaxasından tutaraq yer? yıxması s?hn?l?ri tamamil? alınan s?hn?l?rdir. Ancaq onu da qeyd etm?k lazımdır ki, alınmayan s?hn?l?r d? az deyil. Misal olaraq Sa?a fit calandan sonra B?xtiyarın s?hn?d?n ona acıqlı baxaraq donub s?hn?ni t?rk etm?si ?n alınmayan s?hn?l?rd?n biridir. Ama h?r halda mu??nninin ecazkar s?sl? oxudu?u mahnılar v? ?lb?tt? rolu s?sl?ndir?n ?li Zeynalovun s?si filmin u?urlu alınmasına v? bu gun d? maraqla izl?nm?sin? s?b?b olmu?dur
  • Tamara Cernova ? Sa?a Verxovskaya: Filmi beyn?lmil?l xarakterli etm?k ucun ba?qa olk?d?n d?v?t olunan ba? rol ifacılarından biri d? Tamara Cernovadır . O, artıq ittifaqda tanınmı? aktrisa idi. Sa?a B?xtiyarın u?aqlıqdan bir yerd? boyuduyu qon?u qızıdır. Sa?a u?aqlıqdan o?lan paltarları gey?n, o?lanlarla dostluq ed?n, d?c?l bir qızdır. Lakin B?xtiyara olan m?h?bb?ti onu tamamil? d?yi?dirir. B?xtiyardan ayrı du?ub Moskvada t?hsil almasına baxmayaraq o, B?xtiyarı unuda bilmir. V? taleyin qism?ti onları yenid?n birl??dirir.
  • Faiq Mustafayev ? Yusif: Yusif obrazı h?yatda n? ist?diyini bil?n, ?d?baz, ozund?n razı v? paxıl obrazdır. B?xtiyarla u?aqlıqdan birlikd? boyum?l?rin? baxmayaraq ?slind? ona u?aqlıqdan paxıllıq edir. Boyuy?nd?n sonra Sa?anın B?xtiyarı secm?si onlar arasında olan butun korpul?ri da?ıdır v? Yusif B?xtiyara du?m?n gozu il? baxır. Moskvada ticar?t m?kt?bini bitirdikd?n sonra o h?yatda oz yerini tapır, h?r ?eyi ?ld? edir, t?kc? Sa?anın q?lbind?n ba?qa.
  • A?asadıq G?rayb?yli ? A?abala: A?abala obrazı olmasaydı b?lk? d? bu film bu q?d?r sevilm?zdi. A?abala obrazı fırıldaqcı, fitn?kar v? yaltaq obrazdır. Filmin moht???mliyi ondadır ki, h?tta m?nfi obrazları bel? tama?acıya sevdirm?yi bacarmı?dır. Bu da aktyorun yuks?k pe??karlı?ından x?b?r verir. O, bu rola o q?d?r dam?asını vurmu?dur ki, bu rola ba?qa aktyoru t?s?vvur etm?k olmur. A?abalanı ilk d?f? tama?acı t??vi? icind? gorur. O qohumlarını ba?ına yı?ıb danlayır ki, nec? ill?rdir siz? cor?k verir?m. Say?md? pul qazanırsınız. ?ndi is? yoxlama g?lir. M?ni bu v?ziyy?td?n qurtarın. Yoxlama fırıldaqcı A?abalanı if?a etm?y? g?lir. A?abala is? uzun ill?rdir dovl?t budc?si il? maliyy?l???n ozf?aliyy?t d?rn?yi ba?cısıdır. Lakin ?slind? bel? bir d?rn?k yoxdur. Ona gor? d? o, artistl?r? pul verir ki, d?rn?k uzvu adı il? g?lib cıxı? etsinl?r v? komissiyanın gozund?n p?rd? assınlar. Lakin komissiya bu ozf?aliyy?t fırılda?ının ustunu acmaq uzr?yk?n B?xtiyar g?lib ?sl s?n?t numayi? etdirir v? A?abalanın b?xti bu d?f? d? g?tirir. Sonra is? A?abala B?xtiyardan istifad? ed?r?k pul qazanmaq q?rarına g?lir. Saf v? xeyirxah B?xtiyar is? hiyl?g?r A?abalanın tilovuna cox asanlıqla du?ur. Film boyu A?abala B?xtiyarı aldadır. Lakin filmin sonunda A?abalanın fırılda?ının ustu acılır.
  • M?mm?drza ?eyxzamanov ? Professor R?c?bov: M?mm?drza ?eyxzmanovun canlandırdı?ı professor R?c?bov obrazı xeyirxah mu?llim obrazıdır. O, musiqi mut?x?ssisidir, konservatoriyada mu?llimdir. B?xtiyarın s?sini h?l? o u?aqk?n e?idir v? ona xan?nd? olma?ı tovsiy? edir. Lakin B?xtiyar atasının yolu il? gedib neftci olu. ?ll?r sonra yenid?n B?xtiyarı gorur v? A?abalanın ?lind?n onu xilas etm?y? calı?ır. Uc dost u?aq ik?n m?hz R?c?bovun ba?ından alma o?urlamaq q?rarına g?lirl?r. B?xtiyar oxuyanda onun s?si pro kifessoru valeh edir v? ona deyir ki, s?nd?n yax?ı xan?nd? olar. Sonra biz bu obrazı bir nec? d?f? Sa?anın ad gunund?, B?xtiyarın konsertind? goruruk. B?xtiyarı izl?yicil?r alqı?layark?n o ?n m??hur replikasını deyir: "Axı, m?n xahi? etmi?dim onu m?nim yanıma g?tir?siniz. Bu muv?ff?qiyy?ti onu ucuruma aparır". Professor haqlı cıxır. N? q?d?r c?hd ets? d? B?xtiyarla goru?? bilmir. Lakin filmin sonuna do?ru h?r ?ey qaydasına du??nd? biz goruruk ki, B?xtiyar konservatoriyada m?hz professor R?c?bovdan d?rs alır.
  • ?smayıl ?f?ndiyev ? ?smayılov: Rza ?smayılov muharib? i?tirakcısı, ziyalıdır. Muharib?d?n sonra is? deputat olmu?dur. ?lk d?f? filmd? biz onu hospitalda yaralı halda goruruk. Muharib?nin a?ır gunl?ridir. O da vuru?mada a?ır yaralanmı? v? hospitala g?tirilmi?dir. O, burada B?xtiyarın m?lah?tli s?sini e?idir v? ona yaxınla?ıb atasıyla birg? vuru?du?unu deyir. Sonra is? h?r uc u?aqlıq dostunun xatir? ??kill?rini c?kir. Filmd? bu obraz iki d?f? gorunur: filmin ?vv?lind?, bir d? filmin sonuna do?ru hadis?l?rin kuliminasiya noqt?sin? catdı?ı m?qamda. B?xtiyar novb?ti konsertini verm?k ucun tama?acılar qar?ısına cıxır v? h?mi?? oldu?u kimi ba?layır oxuma?a. T?saduf?n onu dinl?m?y? g?l?n Rza ?smayılov da oradadır. Lakin q?fl?t?n B?xtiyarın s?si tutulur v? s?hn?ni t?rk edir. S?hn? arxasında h?r ?eyin ic uzu acıldıqdan sonra Rza ?smayılov qapını doyub ic?ri girir. "Kirpi" jurnalını A?abalaya t?qdim edib B?xtiyarı ozu il? aparır. Burada rejissor ?smayılovun B?xtiyarı ozu il? aparması v? sonra da parkda uzun bir yolla birg? yerim?l?ri kadrları il? n?hay?t ki B?xtiyarın do?ru yola du?m?sini gost?rm?y? calı?mı?dır.
  • Konstantin Myaki?ev ? Verxovski: Verxovski Sa?anın atasıdır. Bu obraz m?h?bb?t? horm?tl? yana?ır v? qızının xo?b?xtliyini h?r ?eyd?n ustun tutur. Verxovski i?guzar, h?lim bir insandır. Butun omrunu qızına ba?lamı? v? Sa?anın anası oldukd?n sonra evl?nm?mi?dir. Gorunduyu h?r bir s?hn?d? onun muasir bir ata oldu?u q?na?tin? g?lm?k olur. H?tta bil?nd? ki, Sa?a B?xtiyarı sevir, ozu Sa?anı B?xtiyargil? g?tirir ki, sevgilil?r barı?sınlar.
  • Tatyana Peltser ? Natalya Alekseyevna: Nataliya Alekseyevna Sa?anın bibisidir. Yegan? m?qs?di Sa?anı ?r? verm?kdir. Lakin Verxovskid?n f?rqli olaraq o, Yusifi Sa?aya ?n yax?ı ?r namiz?di kimi gorur. Biz bu obrazı filmd? bir nec? d?f? goruruk. Filmin ?vv?lind? h?l? Sa?a u?aqk?n onun h?r?k?tl?rin? ?s?bil??ir v? atasına ?ikay?t edir. Sonralar onu ?sas?n Sa?anın ad gunl?rind? v? filmin sonunda dostların f?ndi s?hn?sind? goruruk. ?n m??hur replikası filmin sonunda "Ba?ıma xeyir. Dey?s?n Yusif partladı." sozl?ridir.
  • Lutfi M?mm?db?yli ? H?bib: H?bib B?xtiyarın dostlarından biridir. Dig?r dostlardan f?rql?n?n ?n ustun c?h?ti H?bibin cox a?ıllı v? t?dbirli olmasıdır. O ist?nil?n situasiyadan u?urla cıxma?ı bacaran sadiq bir dostdur. H?bib d? dostu B?xtiyar kimi neftcidir. Biz onu ilk d?f? neft buruqlarında goruruk. Sonra is? dostlarla birlikd? "G?nclik bal"ında gorunur v? Yusif? gozda?ı verirl?r. Filmin sonuna do?ru H?bibin a?lına bir f?nd g?lir. Onlar q?rara g?lirl?r ki, Natalya Alekseyevnanı Sa?anın yerin? bir stansiya ?vv?l qatara mindirsinl?r. Sa?anı is? B?xtiyarın yanına g?tirsinl?r. Ona gor? o, dostlarına muraci?t edir ki, "Kimin cibind? n? var cıxartsın". Bel?likl?, dostların f?ndi ba? tutur.
  • Muxlis C?nizad? ? K?rim: K?rim ??n v? ?aqraq bir obrazdır. O da dost yolunda canından kec?r. K?rimi biz ilk d?f? neft buruqlarında goruruk. Dig?r dostlar kimi bir nec? d?f? filmd? gorunur. Amma gul?ruzluluyu v? hazırcavablılı?ı il? f?rql?nir.
  • ?say Qurov ? Petya: Petya B?xtiyarın dostlarından biridir. Obrazın f?rqli c?h?ti is? fiziki c?h?td?n ?n guclu olmasıdır. Q?piyi iki barma?ı il? ?ym?si tama?acıda maraq do?urur.
  • Sona Hacıyeva ? Z?hra: Z?hra A?abalanın xalasıdır. M?nfi obrazdır. Bacısı o?lu kimi fitn?kardır. Lakin bu obrazın du?duyu gulunc v?ziyy?tl?r tama?acıda gulu? do?urur.
  • Mun?vv?r K?l?nt?rli ? Gulzar: Z?hra ucun deyil?nl?r Gulzar ucun d? xarakterikdir. O da A?abalanın xalasıdır. Uzun ill?r A?abalanın say?sind? pul qazandı?ı ucun ozunu ona borclu bilir. "Biz n? el?y? bil?rik ki, A?abala!" sozl?ri dill?r ?zb?ri olmu?dur.
  • M?mm?d Sadıqov ? Mir H?mid: Mir H?mid A?abalanın qohumudur. Var gucuyl? A?abalanı du?duyu v?ziyy?td?n cıxarma?a calı?ır.
  • A?ahuseyn Cavadov ? Rza: Rza hec n?yi vecin? almayan, sakit t?bi?tli, piano calma?ı bacaran obrazdır. Bu obraz filmd? ?n az replikası olan obrazlardandır. Lakin aktyor muk?mm?l ifası il? rolun boyuyu, kiciyi olmaz ifad?sini bir daha t?sdiq edir. H?tta replikasız s?hnn?l?ri d? tama?acını guldurur. M?s?l?n c?sar?tl? piano calma?a ba?laması, sakitc? arxadan yaxınla?ıb A?abalanın penc?yinin materialını yoxlaması s?hn?l?ri cox maraqlı, komik v? secil?ndir.
  • Suleyman ?l?sg?rov (aktyor) - Klub muduru
  • Yusif V?liyev ? Komissiya uzvu
  • Sofya B?sirzad? - Komissiya uzvu
  • M?rziyy? Davudova - B?xtiyarın anası Gulbadam
  • Vladimir Otradinski - Konsert t??kilatcısı
  • Karl Re?anski - R?qqas Anton Raspopov
  • Nazim Yuzba?ov - Yusif (u?aq)

Filmi s?sl?ndir?nl?r:

B?st?kar Tofiq Quliyev film? 10 mahnı v? 11 musiqi b?st?l?mi?dir.

"A?acda leyl?k" mahnısı: ?nv?r ?lib?ylinin sozl?rin? b?st?l?nmi? "A?acda leyl?k" mahnısı n?q?ratsiz mahnılara aiddir. Mahnının m?tn ?sasını 11 hecalı ?eir b?ndl?ri t??kil edir. Bu b?ndl?r bir-biri il? iki-iki qafiy?l?nir. Uc hiss?li formada b?st?l?nmi? bu mahnıda m?tnin be? b?ndinin hamısından istifad? olunur. Mahnının melodik cuml?l?rinin ?ks?riyy?ti iki d?f? t?krarlanır. Bu, ilk novb?d?, mahnının birinci v? sonuncu hiss?l?rin? aiddir. H?min hiss?l?rd? melodik ibar?l?r a?a?ı istiqam?td? h?r?k?t edir. Mahnının orta bolm?sind? ibar?l?r t?krarlanmır, melodik inki?afda is? a?a?ı istiqam?tli h?r?k?t yuxarıya do?ru h?r?k?tl? novb?l??ir. [6]

"Sevgi valsı": Kupletd? daha uzun, n?q?ratda is? qısa melodik cuml?l?rin s?sl?nm?si il? T. Quliyevin "B?xtiyar" filmi ucun b?st?l?diyi dig?r mahnısı ? ?. ?lib?ylinin sozl?rin? yazılmı? "Sevgi valsı"nda da rastla?ırıq. Bu mahnının kupletind? 11 v? 13, n?q?ratınd? is? 3, 4, 7, 9 hecalı misralar novb?l??ir. Adından da b?lli oldu?u kimi, mahnı vals ritmind? yazılmı?dır. Burada yarım not ? c?r?k not ritmik ardıcılla?ması, dem?k olar ki, butun kuplet boyu d?yi?m?z qalır. N?q?ratd? hecaların sayı kimi, bu ritm d? d?yi?ir, bel?likl? d? h?min bolum ist?r ritmika baxımından, ist?rs?d? m?tn baxımından kupletd?n f?rql?nir. [6] "Qızıl uzuk" mahnısı: Tofiq Quliyevin yaradıcılı?ı haqqında danı?ark?n onun ?ks?r mahnılarının u?urlu taleyini, uzunomurluluyunu qeyd etm?k vacibdir. Lakin onların arasında el?l?ri d? var ki, Az?rbaycan musiqi x?zin?sin? h?mi??lik daxil olmu?dur. R?sul Rzanın sozl?rin? yazılmı? "Qızıl uzuk" mahnısı bel? klassik numun?l?rd?ndir. "B?xtiyar" kinofilmind? unudulmaz R??id Behbudov t?r?find?n ifa edilmi? bu mahnı tez bir zamanda boyuk ?ohr?t qazanmı?dır. "Qızıl uzuk" mahnısı n?q?ratsız kuplet formasındadır. Mahnıda uc 11 hecalı ?eir b?ndind?n istifad? olunur. Onlar bir-biril? AABA prinsipi ?sasında qafiy?l?nir. Melodik x?ttinin inki?afında maraqlı c?h?tl?rd?n biri ondan ibar?tdir ki, burada m?tnin h?mqafiy? A misraları a?a?ı h?r?k?tli melodik ibar?l?r, b?ndin f?rqli qafiy?y? malik ucuncu misrası is? yuxarı istiqam?tli, kuliminasiya xarakterli ibar?l?rl? s?sl?nir. Melodik ibar?l?r ?eir misralarının s?tirdaxili bolgusun? (burada 11 hecalı misra 6+5 kimi qrupla?ır) uy?un olaraq bolunur. Bu da ?eirin qurulu? xususiyy?tl?rinin mahnının melodiyasında dol?un ??kild? t?r?nnum olunmasını gost?rir. [6]

"Bakı n??m?si": "B?xtiyar" kinofilmi ucun yazılmı? "Bakı n??m?si"nd? (sozl?ri ?. ?lib?ylinindir) m?tn il? musiqi ox?ar ??kild? uzla?ır. N?q?ratlı formada yazılmı? bu mahnıda kupletd? 11 hecalı misralar, n?q?ratda is? 6 v? 8 hecalı misralar s?sl?nir. M?tn? n?z?r saldıqda goruruk ki, kuplet ?n?n?vi olaraq dord deyil, uc misradan ibar?tdir. Kupletd?ki melodik cuml?l?r m?tn? uy?un olaraq, daha uzundur. N?q?rat bolumu is? qısa-qısa ibar?l?rin s?sl?nm?sin? ?saslanır. [6]

  1. 1 2 3 Aydın Kazımzad?. Az?rbaycan kinosu ? 1 (filml?rin izahlı kataloqu (1898-2002)). Bakı: 2003, s?h.39.
  2. Kazımzad?, A. 60 ya?lı “B?xtiyar”: L?tif S?f?rovun eyniadlı filmi haqqında //Kaspi.- 2015.- 16 iyul.- S.13.
  3. Az?rbaycan SSR Elml?r Akademiyası. Memarlıq v? ?nc?s?n?t ?nstitutu. Nazim Sadıxov. "L?tif S?f?rov haqqında qeyd". Az?rbaycan b?dii kinosu (1920-1935-ci ill?r). Bakı: Elm, 1970.- s?h. 95.
  4. 1 2 Aydın Kazımzad?. Az?rbaycan kinosu ? 1 (filml?rin izahlı kataloqu (1898-2002)). Bakı: 2003, s?h.40.
  5. Aydın Kazımzad?. Az?rbaycan Kinematoqrafcıları, s?h. 69; Bakı - 2002 .
  6. 1 2 3 4 "TOFIQ QULIYEVIN MAHNILARINDA POETIK M?TNIN V? MELODIYANIN ?LAQ?L?SI" . Musiqi Dunyası. 2016-03-06 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2008-03-04 .
  • ??ms?ddin Abbasov . “Sovet Az?rbaycanının kinosu” //Kommunist.- 1958.- 29 avqust.
  • Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич ; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. ? Москва: Советская энциклопедия, 1987. ? стр. 13.
  • Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич ; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. ? Москва: Советская энциклопедия, 1987. ? стр. 287.
  • Az?rbaycan Respublikası M?d?niyy?t Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Az?rbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzad?. Bizim "Az?rbaycanfilm". 1923-2003-cu ill?r. Bakı: Mut?rcim, 2004.- s?h. 118-121.
  • Az?rbaycan Milli Ensiklopediyası: Az?rbaycan. Ramiz M?mm?dov. Kino. Az?rbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi M?rk?zi, 2007.- s?h. 814.
  • Kazımzad?, A. Bi-rin-ci: "B?xtiyar" filmi muharib?d?n sonra insanların ?hval-ruhiyy?sini qaldırma?a xidm?t etdi: [Rejissoru L?tif S?f?rov olan eyni adlı film haqqında kino?unas Aydın Kazımzad?nin fikirl?ri] //Ekran-efir.- 2009.- 13 fevral.- S. 15.

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

H?mcinin bax

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]